van oude zeekaart
erins:: meer
m
tijden van nood
zijn vrouw
P0ya\ Club
Koolzaad concu
tulpen en boomgaarden
Fout
Dader vanmorgen by grens gepakt
Vele vrienden bewijzen
A. Paree laatste eer
He
Vrij
Vol
Politie verkleed
als vrouw houdt
aanrander aan
Kwart miljoen
geëist voor
Nederlandse
Reorganisatie
van katholiek
sociaal leven
Dood
IndianTonic
Quinine
Verlanglijst
EST^VRIJE VOLK ZATERDAG 18 MEI 1963
PAGINA 3
Ambassade in Pretoria
Eerste Duitsers
maandag in Budel
Engelse kaart
Harde oorlog
amgieBRCwwiia^ima3B«aeNiiwat^»Bm'Broi»iiBKi!iiggiiBWB8»mw«8ataaBB^«ttagmatgim»BBw
iiimii!iiiiimimit!Hiiaiuiuiiijnini!iiiHiiiniiiiniiiiiiiiiiii!iiMii}iiiiHiiuiHtii!iWfiffl!iifiun!iiBnii!iiniiKi!tniiit{)ww:itiHmiiiE!3iiWiiHiiiiiiuiïii
Voor' mensen die kwaliteit verlangen J
enige
L echte
Modernisering
op
l'ionicr van cie verre visserij. Klaas van der Plas» maafcte zich over zijn
ontmoeting met de Noorse poiitieboot niet zo druk.
(Van onze parlsmentsredactie)
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend inzake
de arbeid ten behoeve van de volkshuisvesting, de landsverde
diging en de overheidsdienst voor het geval van oorlog, oor
logsgevaar, daaraan verwante of daarmede verband houdende
buitengewone omstandigheden.
Deze wet de noodwet arbeids
voorziening beoogt, de regering
In buitengewone omstandigheden be
voegdheden te verlenen, die haar in
staat stellen een zo doeltreffend mo
gelijke inzet te verzekeren van de
beschikbare arbeidskrachten.
Mede hierdoor kan worden bereikt,
dat het nationale produktie- en voor
zieningsapparaat in oorlogstijd naar
beste vermogen in staat zal blijven
om enerziids in de vraae naar eoe-
JOHANNESBURG (API De Neder
landse ambassadeur te Pretoria zai
van een verzekeringsmaatschappij
een bedrag van 50.00ft rand (ruim
250.000) eisen ten behoeve van de
Nederlandse mejuffrouw Lamma-
cliien Ilofman, een 80-jarige invali
de vrouw, die in 1961 uit Den Haag
naar Zuid-Afrik» is' gegaan.
Mej. Hofman werkte als verpleeg
ster tot zij in Johannesburg op 12
mei 1981 door eet» auto omver gere
den werd.
Wegens ernstig hoofd- en ander
letsel is zij thans, naar wordt ge
meld volkomen invalide, niet in staat
te lopen en nauwelijks in staat te
spreken,
Mej. Hofman moet thans voortdu
rend worden verzorgd in een ver
pleeginrichting in Bellevue. Johan
nesburg.
De ambassade is voornemens haar
na het proces onder de hoede van
een gediplomeerd verpleegster naar
Nederland terug te zenden en maat
regelen te treffen voor haar opne
ming in een bejaardentehuis.
BONN (AP) Maandag zal een
kleine eenheid van de Duitse lucht
macht in Budel aankomen. Zij maken
deel uit van het regiment dat half
juni in zijn geheel naar Nederland
koint om gelegerd te worden in Budel.
Onder de Duits-Nederlandse over
eenkomst. zal een Nederlandse een-
heid overgebracht worden naar See-
dorf nabij Bremen.
deren en diensten ten behoeve van
de oorlogvoering te voorzien en an
derzijds een redelijk levenspeil voor
de bevolking te handhaven.
Het wetsontwerp kent onder meer
de volgende bepalingen, die geheel
of gedeeltelijk van kracht kunnen
worden verklaard:
Ieder is verplicht aan de be
voegde instantie inlichtingen te
verschaffen: bescheiden t,er be
schikking te stellen; daartoe op
geroepen, in persoon te verschij
nen; zich te onderwerpen aan een
onderzoek tot het beoordelen van
zijn geschiktheid voor het ver
richten van werkzaamheden.
Op alle Nederlanders en inwoners
van Nederland, van 18 tot en met 64
jaar, met- uitzondering van Neder
landers woonachtig in Suriname of
de Nederlandse Antillen, rukt burger-
dienstplicht.
Het ontwerp noodwet arbeidsvoor
ziening kent op deze regel enkele
uitzonderingen, Uit de memorie van
toelichting blijkt dat burgerdienst
plicht gezien wordt als een uiter
ste maatregel en niet zal worden
toegepast, dan wanneer het onmoge-
ïjk blijkt op minder ingrijpende
wijze in de personeelsbehoeften van
vitale bedrijven of diensten te voor
iien.
Een burgerdienstplichtige kan wor
den bestemd voor arbeid in loon
dienst- en voor scholing.
Werknemers kunnen op hun ver
rook onmisbaar worden verklaard
voor bepaalde arbeid, die hun is of
tal worden opgedragen.
ers
(Van een onzer verslaggevers)
Zaterdag 4 mei, 's avonds 19.35 GMT liet de commandant
van een Noorse politiekruiser de dekzeilen van de boordkanon-
nen halen. Vier bemanningsleden richtten op de boeg van de
Nederlandse hektreller Rijnmond I uit Katwijk. Kapitein Klaas
van der Plas liet daarop de netten binnen halen en draaide bij.
'We waren ongeveer 7 mijl uit de Noorse kust ten oosten van
Hammerfest, dicht bij de Russische grens,' vertelde Van der
Plas ons gisteren, 'toen de poiitieboot op ons af kwam stuiven
en een sein gaf dat we hij moesten draaien.
Ik had de netten juist uitgezet
en gaf de bemanning opdracht
nog maar een paar haler te ma
ken, voordat we zouden bijdraaien.
Ik was me van geer. enkele over
treding bewust. Die Noor werd daar
zo opgewonden door. dat hij mee
deelde te zullen schieten ais ik het
bevel niet onmiddellijk opvolgde.'
JFTaas van der Plas, 47 jaar, va-
4-V der van negen kinderen, en
sinds zijn zestiende jaar op zee. zit
nu weer rustig in zijn voorkamer
tje in Katwijk. Hij is een van de
pioniers var. de verre visserij.
'Ik werd door de poiitieboot op
gebracht naar de haven van Vardö
en daar bleek al snel waarom de
moeilijkheden waren ontstaan.
In '61 besloot Moorwegen, dat
binnen twaalf mijl uit de Noorse
kust geen vreemde vissers moch
ten komen. Alle visserijnaties
werden van die maatregel op de
hoogte gesteld, ook Nederland
Maar voor ons land was die
maatregel toen van geen enkel
belang omdat de Nederlandse
vissers nooit zo noordelijk kwa
men.
Dit Jaar.' zegt de Katwijker had
ik een paar tochten naar IJsland
gemaakt, maar bijzonder weinig
gevangen. Ik stelde toen m'n reder,
Niek Parlevliet uit Katwijk, voor,
om het eens in het noorden v&a
Noorwegen te proberen; de Engel
sen kwamen daar met goede vang
sten vandaan.
Hij wandelt met zijn vrouw sn
Engelse 'visschipper' uit Grimsbey
aan boord, speciaal om ons de goede
visgronden te wijzen. De man nam
een stel kaarten mee en daarop
stonden de iimitslijnen nog op
6 mfjl uit de kust.
Engeland is namelijk een van de
weinige landen die van de Noorse
regering toestemming hebber, ge
kregen óm tot 1970 nog tot 6 mijl
uit de kust te vissen.
We waren ons dus van geen
kwaad bewust toen de poiitieboot
ons aanhield. De volgende dag al,
's zondagsmiddags om vijf uur.
moest ik voor de rechter komen. De
zitting duurde tot kwart over twee
's nachts, maar ik kon gelukkig
duidelijk maken dat er geen sprake
van opzet was.
We kwamen, er genadig a£: een
boete van 12.000. Vorig jaar werd
een Franse treiler nog 'veroordeeld
tot een boete van drie ton.'
T7"laas vat) der Plas maakt zich
AV over zjjn Cerste kennismaking
met de rechter niet zo erg druk.
Hij wandelt m c-lzjjn vrouw en
kinderen in het schrale zonnetje
en bereidt zich voor op de haring-
jacht.
Hij weet, dat de verre visserij
onder de kusten van Groenland.
IJsland en Noorwegen en wellicht
binnenkort bij New Foundland.
waarmee Nederland veel later be
gonnen is dan omringende landen,
oorzaak Is van een harde oorlog,
waarbij ieder land tracht zijn eigen
belangen met harde hand tc be
schermen.
Niettemin gelooft hij dat ons
sand dat nu over vier liektreiïers
beschikt, over enkele jaren ook op
de verre visgronden een evenwaar
dige plaats haast andere landen
kan innemen.
i Een mug. bekend als Jan de.Prikker, jj
1 vloog zoemend om een kale knikker 5
1 en maande zich een astronaut.
Maar toen het hoofd een hoed opzette I
I sprak hij verstoord: Al F.insteins wetten I
S aangaande het. heelal, zijn fout. j
(Van een onzer verslaggevers)
Gistermiddag omstreeks drie uur heeft de 38-jarige C, W. H, uit Delft getracht met een
pistoolschot zijn van hem gescheiden levende vrouw in Den Haag van het leven te beroven.
De vrouw, de 39-jarige eigenaresse van een ijssalon A. H.M., werd in de maag getroffen. De
toestand van de vrouw Is uiterst kritiek.
Haar man, die onmiddellijk na
zijn daad vluchtte, is vannacht
omstreeks kwart voor vier bij de
Nederlands-Duitse grensovergang
Maalbroek (bij Roermond) aan
gehouden.
H, werd herkend door leden van
de marechaussee aan de hand
van een via de telex door de
Haagse politie verspreid signale
ment. Hij is vanochtend op
transport naar I)en Haag ge
steld.
Het drama speelde zich af In de
ijssalon aan de Koningstra-.t in Den
Haag, waarbij een zuster van het
slachtoffer.' een kennis en haar
twaalfjarige zoon getuige van de
moordaanslag waren.
Volgens de zuster van mevrouw H,
speelde het drama zich als volgt af.
Geviereri zaten zij in de kamer
achter de ijssalon, die de vrouw vlak
voor Pasen had gekocht. Kamer en
salon zijn gescheiden door een schuif
deur met vitrage. Om kwart over drie
hoorden zij de winkeldeur en zagen
de echtgenoot van mevrouw H. bin
nenstappen.
Mevrouw H. deed de schuifdeur
open en vroeg hem wat hij wilde.
H .ging Voor haar staar» en schoot
haar toen met een aistool, naar later
bleek een zwaar kaliber, in de maag-
streek, onmiddellijk daarna nam hij
de benen.
De vrouw was nog in staat de
schuifdeur te openen en öe kamer
binnen te wankelen, toen zakte z'J
ln elkaar.
De GG en GD heelt liaar recht
streeks naar het ziekenhuis Zuidwal
gebracht, waar de vrouw meteen ge
opereerd werd. Daar bleek, dat de
kogel dwars door haar heen was ge
gaan. Later werd het projectiel terug
gevonden in de ijskast die schuin,
achter de vrouw stond.
Ook het vuurwapen is teruggevon
den. de dader had het op het Oranje
plein weggeworpen.-De politie heeft
zo snel mogelijk de buurt afgezet en
uitgekamd, maar kon geen spoor van
H, vinden.
De man heeft van de verwarring,
die in de Koningstraat ontstond, ge
bruik kunnen maken om te verdwij
nen, enkele achtervolgers, wist. hij
met zijn pistool af te schrikken.
(Van een onzer verslaggevers)
Op de Ooslerbegraafplaals te Amsterdam Is gistermiddag het stoffelijk
averschot ter aarde besteld var. de heer A. F. K; Paree, de op 68-jarige
leeftijd overleden secretaris van de Nederlandse Journalisten Kring en de
Amsterdamse Pers tevens bestuurslid van de Federatie van Nederlandse
Journalisten.
Zowel uit de krantenwereld als
daarbuiten was de deelneming groot.
Onder de zeer vele aanwezigen be
vonden zich mr'. A. Stempels en mr.
A. E, van Randwijk, respectievelijk
voorzitter en secretaris van de Fede
ratie. bestuursleden van de neutrale,
protestantse en katholieke journalis
tenkringen. de heer Th. M. Eerd-
mans. namens de Amsterdamse Pers,
alsmede hoofdredacteuren, vertegen
woordigers van vele Journalisten
secties en van het Seniorenconvent.
Advertentie I.M.
Aanwezig waren ook mr. J. F.
Hartsuiker, hoofd van het arron
dissementsparket te Amsterdam,
mr. A. J. Ruysch, secretaris van
de burgemeester en vertegenwoor
digers van het Amsterdamse Speel
tuin Verbond, voor welke organisa
tie de heer Paree eveneens een zeer
grote steun Is gewc-est.
Tijdens de sobere plechtigheid
•r waren geen toespraken werden
3viegs Sotvegs lied. de Melodie van
Rubinstein en de Nocturne uit Men-
ielssohns Midzomernarhtsdroom ten
;ehore gebracht.
Een zoon van èe overledene dankte
jamens de familie voor de veie be-
vijzen van medeleven.
BOITLED UNDER APPOINTMENT BY JIMS ROTTERDAM
MARKER
WAARD
KAMPjEN
«Wipte*
8AAT
B0TSÜ1I4
LELYSTAD
ELBUB6
ZUtDEUJK
FLEVOLANO
HUNSPEEf
KOOLZAAD-
ROUTE
HfiROEfiWJK
Het koolzaad wordt dit weefcein- oostelijk Flevoland, staan de kool- mooie aanleiding om kennis te ma
de deconcurrent van de tulpen en zaadbordjes, gele uiteraard,, ai in ken met de snel groeiende nieuwe
3e bloeiende boomgaarden. de berm om de kijkers de weg te wij- dorpen. Biddinghuizen, Bronten en
In de jongste Uselmeerpolder, in zen' 'Koolzaad-autobussen', vertrek- Swifter.band en ook met het binnen-
ken zondag voor een eerste-rondrit. landse strand van het Veluwemeer.
De koolzaadvelden in de polder-In- Er wordt zoveelbezoek verwacht,
wording zijn al na enkele seizoenen dat de kantines in de dorpen a.s.
een toeristische attractie geworden zondag bij wijze van uitzondering
waarvoor duizenden een verre toch; geopend 'zullen zijn.
over hebben. Ruim een week geleden Mocht het weer tegenvallen, een
kwamen- de eerste toeristen, na een week later bloeien de planten stel-
radiobencht dat voorbarig bleek.
Er was toen nog geen sprake van
een massale bloei. Óok nu heeft dt-
koolzaadbloel het hoogtepunt nog
niet bereikt. De meeste bloemen
lig ook nog en waarschijnlijk kan
men in depolder nog een gele Pink
steren beleven.
Men kan de koolzaadroute vanuit
het westen en zuiden van het land
rf O O r» r\rt V /-»- llv.v n CuLvll LH LLl LiCTli. V <LL1 -Llt-v
S bereiken vla Harderwijk. Vandaar
overheerst. Hier en daar. vooral in
de omgeving van Ketelhaven, aan de
noordoostelijke polderdijk is het
iand echter al verblindend geel.
Als eenling is de koolzaadplant be
slist geen schoonheid: het is een wal
slordig onkruidachtig gewas. Het kooi
zaad in Flevoland is echter imposant
door 'massale opkomst.'
richting Lelystad en de wegwijzer
tjes volgen. Vanuit het noorden en
oosten kan men via Kampen en Rog-
gebotsluis zijn entree tot, Flevoland
maken. Bij de sluizen richting Dron-
ten. Na een paar kilometer komt
men dan op de koolzaadweg.
Bustocht
Toeristen zonder eigen vervoer
middel kunnen zondag voor het sta
tion Harderwijk in een bus stappen,
maar alleen in het belang varTde die om 13.40 uur vertrekt voor een
grond is het koolzaad hier gezaaid' drie uur durende tocht door de pol-
het produceert stikstof en het ont- der Volgende week worden zuike
neemt het onkruid de kans om te rondritten gemaakt op dinsdag,
gaan overheersen woensdag, donderdag en zaterdag
T Vertrek 10,30 en 13.4(5 uur,
In Lelystad word; het hoe en Bij de WVg van Harderwijk, Ei-
waarom uitgelegd in een daar inge- burg en Kampen zijn. op weekda-
richte koolzaadexpositie. gen, folders verkrijgbaar waarop de
voor de toeristen is de bloei een toerweg is aangegeven.
UTRECHT (ANP) Maandag 20 mei
komt cle bondsraad van de KAB te
Utrecht bijeen om te beslissen over
het KAB-plan voor een Nederlands
Katholiek Vakverbond."
Dit is het voorlopige resultaat van
net intern beraad der KAB en het
overleg met de werknemende mid
denstand en de organisaties in het
BKI over de adviezen, dip de Neder
landse bisschoppen in I960 hebben
gegeven in hun schrijven aan de
sociale organisaties met de bedoeling
te komen tot een reorganisatie van
de katholieke sociale organisaties in
ons land,
Hte KAB-plan voorziet in de op
richting van een Nederlands katho
liek vakverbond met daarin drie
groeperingen voor de leidinggeven
den. de middengroepen en de uitvoe
renden. De voornaamste trek van het
KAB-plan is de verticale binding van
hoog tot laag ln een bepaalde be
drijfstak
De kilometerslange akkers ac
centueren de wijdheid van de pol
der, Niet terwüle van de kijkers.
(Van een onzer verslaggevers)
Op de Duitse weg bij tie Keulse
barrière aar>, de grens bij Venlo zijn
de laatste tijd fn de avonduren ver
scheidene lopende en fietsende vrou
wen overvallen door een man. fn
vier gevallen was er sprake van aan
randing.
De Duitse politie besloot een dezer
dagen in verband met deze voorval
len drie ais vrouwen verklede recher
cheurs te laten patrouilleren. De po
litie had daarmee reeds de eerste
avond succes. Ecu van de recher
cheurs werd namelijk op grove wijze
benaderd en daarna tegen de grond
gesmeten. De aanrander sloeg op de
vlucht, maar kon door de 'wee an
dere rechercheurs worden gegrepen.
Het bleek een 21-jarige korporaal
van het Duitse leger te zijn. Hij be-
kende behalve de aanrandingen ook
nog enige andere, zedendelicten ta
hebben gepleegd.
T\e ministers De Pous en. Zijlstra
•Thebben voorgesteld de Staats
mijnen nu nog een tak van
rijksdienst om te zetten in een
n.v Daarbij komt onmiddellijk
de vraag naar voren: is het mis
schien de bedoeling de aandelen
van dit n.v. geleidelijk aan in
particuliere handen over te bren
gen, zoals b.v. ook in Duitsland
met verschillende ondernemingen
gebeurt?
De toelichting op het ontwerp
is hieromtrent echter duidelijk:
'Het behoort niet tot de doelstel
ling van het onderhavige wets
ontwerp medezeggenschap van
derden in de staatsmijnen thans
mogelijk te maken. Het Is dan ook
gewenst deze mogelijkheid af te.
snijden.' En dat gebeurt dan ook
in het ontwerp: de staat wordt de
enige aandeelhouder en voor
overdracht van aandelen-Staats
mijnen aan derden zal vooraf
gaande toestemming bij de wet
nodig zijn.
Waar deze kwade mogelijkheid
(onze bezwaren tegen overdracht
van staatsmijnen aan particulie
ren behoeven wij niet nog eens
uiteen te zetten) wordt uitge
schakeld. kan men instemmen
met de argumenten, die de rege
ring naar voren brengt voor óp-
richting van een n.v. Samenwer
king met andere ondernemingen,
waaraan vooral in de steeds be
langrijker wordende chemische
sector steeds meer behoefte be
staat, wordt gemakkelijker, de be
sluitvorming kan sneller geschie
den. de mogelijkheid wordt ge
schapen eventueel leningen op te
nemen bij anderen dan de schat
kist.
D lij ft een tweede vraag: wat zal
er onder het nieuwe bestel te
rechtkomen van de verantwoor
ding van het gevoerde beleid?
Vaststaat, dat de positie van
de minister van Economische Za
ken sterk blijft: de hoofddirectie
moet voor de hoofdpunten van
het beleid toestemming hebben
van de aandeelhouder (lees: de
minister van Economische Za
ken) en moet b.v. jaarlijks een
investeringsplan en een financie
ringsplan voorleggen.
Wel iets mir.der zou de Invloed
van de Staten-Generaal kunnen
worden, die nu elk jaar de begro
ting van de staatsmijnen apart
behandelt, maar die straksniet
meer voorgelegd krijgt. Deson
danks behoudt de Staten-Gene
raal verschillende mogelijkheden
om jaarlijks het beleid met be
trekking tot staatsmijnen te be
spreken en de minister ter ver
antwoording te roepen,
Wanneer de Staten-Generaal
die kans weet te benutten, lijken
ons de voordelen van de voorge
stelde modernisering van de be
heersvorm der staatsmijnen gro
ter dan eventuele nadelen. Dit is
geen nieuwe KLM-stunt,
Ap de dag na de verkiezingen
heeft het Verbond van Pro
testantse Werkgevers bij monde
?&n zijn voorzitter, de heer H. H.
.Vemmers, zijn verlanglijstje voor
ie komende regeringsperiode in
gediend.
De hoofdpunten zijn: grotere
voorrang voor het bedrijfsleven
Jij de afgifte van bouwvergun-
lingen: vrijer bouwbeleid, des-
loods met hogere bouwkosten:
belastingverlaging, vooral van
loon- en inkomstenbelasting,
iventueel met verhoging van in
directe belastingen; zo weinig
mogelijk herverdeling van inko
mens vla de sociale verzekering;
aeperking van de inkomensher-
vprrieüng tot de fiscale sfeer;
soepeler prijsbeleid wat betreft
de nri.jzen van de afzonderiifke
artikelen: voortgezette matiging
van de ionen, zeker ook in 1964:
de huidige loonstijgingen zijn
trouwens niet matig, maar al aan
de hoge kant.
Eer. belangenorganisatie als
een werkgeversbond heeft 'na
tuurlijk het recht; eenzijdig te
zijn. Maar als zo vaak vragen
wij ons af, wat eigenlijk het spe-
cifiek-christelijke van dit lijstje
is. Het is gewoon een conserva
tief program. En als dit lijstje
richtsnoer zou worden voor het
nieuwe kabinet, dan zou ons nog
wat te wachten staan.
Qleg Penkowskl is dood. Vier
gratieverzoeken baatten 'niet-
".in misdaden tegen de veiligheid
van de Sowjet-Russische staat,
ujn hoogverraad, heeft hij met de
food bekocht.
Er is zelfs niet het geritsel van
;en protest, waar en van wie dan
)ok.
Wel was er een wereldwijd ge
ïnspireerde en georganiseerde
ictie toen enkele jaren geleden in
ie Verenigde Staten de Rosen-
rsergs, man en vrouw, eveneens ln
voile vredestijd, eveneens wegens
spionage-activlteiten, eveneens
verband houdende met defensfe-
jeheimen op het gebied van ra
ketten. hun daden met de dood
mopsten bekopen.
Het ls maar dat men het weet.
De dood is overigens voor ieder
gelijk.
Bil het oversteken van dc rijks
weg ;n het Noordlimburgse plaatsje
Beïfe'd werd vrijdagmorgen de tach
tigjarige mevrouw E. Peulen uit die
plaats door een Duitse personenauto
iscgrepen. De vrouw was terstond
dood.
