Luchtverontreiniging zit
Z.-Hollandse Staten hoog
Moties aanvaard
house of enqland
house of enqland
Meer aanwijzingen in
roofoverval te Epe
Middenstand
wil soepel
prijsbeleid
Stand
SIEBEL
mmmm mm ss mm
sans familie zou dit op franse
coupe geïnspireerde kostuum
kunnen hetenHet staat n.l.
volstrekt alleen in z'n chic.
z'n grandeur en z'n superioriteit
Aannemersbond: Bouwvakkers
pre
te v.
Problemen rond
Maasvlakte:
advies gereed
Mlileré %m
■verdwijnen
Bouwers willen
meer subsidie
Bakkers hebben
nieuwe c.a.o
Soldij 1 jan. met
kwartje omhoog
Politie kon niet
optreden tegen
„Pleinfiguren"
B
fi
door
Gerda Brautigam
CLAUDIA
HET VRIJE VOLK DONDERDAG 12 DECEMBER 1963
Streekplannen
Geklede grijze en
blauwe kamgaren
flannels van first
class merinos. In
uni of kleine werk-
hopsacks en
and-picks
van179.50 tot 299.50
eP
09
PAGINA 3
(Van een onzer verslaggevers)
Vandaag heeft de socialistische fractie in de Zuidhollandse Staten
een aparte uitspraak gevraagd over 't klemmende vraagstuk van de
luchtverontreiniging. Zij deed dit volgens mr. H. B. Engelsman
(p.v.d.a.), omdat dit probleem zo acuut is, dat er een apart accent
in het geheel van de besprekingen over het rapport „Tussentijdse
planologische verkenning van Zuid-Holland" gelegd móet worden
De aangekondigde motie zal te verwarmen en tochtige Ridderzaal
worden gevolgd door een tweede,
waarin de socialistische fractie de
hoofdpunten uit dit rapport, dat
de provincie een duidelijke plaats
geeft In het krachtenveld op na
tionaal en internationaal terrein,
kort en krachtig vastlegt.
Mr. Engelsman somde aan het
einde van de vergadering gistermid
dag gehouden in een nauwelijks
Er is thans een Intern advies ge
reedgekomen over de problemen rond
de Maasvlakte. GS wachten hoewel
ze niets van de inhoud weten met
spanning af. Aldus gisteren mevrouw
Jle Ruijter-De Zeeuw, toen ze een be
gin maakte met de beantwoording
van de vragen over de planologische
verkenning van Zuid-Holland.
Ze legde de Staten uit, dat de re
gering (beter de minister)
voor het technisch probleem van de
indijking van de Maasvlakte en de
(geruchtmakende) puzzel, hoe de de
marcatielijn tussen industrie- en re
creatiegebied moet lopen, het advies
heeft gevraagd van een speciale com
missie, onder auspiciën van het Na
tionale Plan.
De provincie is er maar zijdelings
bij betrokken, maar wel is juist dezer
dagen dit advies gereedgekomen, zo
zei dt vrouwelijke socialistische gede
puteerde.
(Van een onzer verslaggevers)
'Tegen de aanwezigheid zonder
meer van bepaalde dubieuze figuren
op en in de omgeving van het Leidse-
piein kan uiteraard niet worden op
getreden, zodra deze de openbare
orde of veiligheid zouden aantasten
of dat dreigen te doen.'
Aldus antwoorden B. en W. van
Amsterdam op vragen van het raads
lid H. van Veen.
Zijn vragen laadden betrekking op
persberichten, dei melding maakten
van gewelddaden op het Leidseplein.
Hec college zegt verder: De politie
heeft de daarvoor in aanmerking
komende houders van cafés verzocht
haar onmiddellijk in te lichten over
zich in, hun bedrijven voordoende
wanordelijkheden en daarbij volledige
politiële steun toegezegd.
De situatie rond het Leidseplein
7,al de bijzondere aandacht van de
politie blijven behouden, aldus het
college.
die hoofdpunten op:
Het Zuidhollandse middengebied
dient zo veel mogelijk open te
blijven, zodat de provinciale ex
pansie buiten het gewest gezocht
moet worden.
Bij de steden moeten, gezien de
achterstand, grote recreatiegebie
den tot stand worden gebracht.
Er dienen voorzieningen in het
massavervoer per rail te worden
getroffen.
Er is een snelle beslissing over de
ontwikkeling van het Waterweg
gebied (dubbele monding en plan-
Maasvlakte) noodzakelijk.
Wie in de Staten gisteren ook het
woord voerden, er bestond een com
munis opinio over het middengebied
van Zuid-Holland. Dr. Winsemius
(p.v.d.a.) had op de gevaren gewezen,
die o.a. de aanleg van twee rijks
wegen door dit gebied kunnen in
houden.
Mr. J. Wilkens (v.v.d.) wilde in het
Zuidhollandse hart niet veel weten
van een verbod voor kassenbouw.
Dr. Eijsink (k.v.p.) twijfelde ernstig
aan de visie van GS. dat de ontwik
keling van het middengebied toch
nog in goede banen zou zijn te lei
den, en de heer Van der Bruggen
<a.r.) noemde het gewoon een pro
bleem.
Vrijwel alle fracties voerden het
woord (alleen de PSP zweeg in alle
talen en was des middags ook af
wezig» over de luchtverontreiniging,
waarbij dr. ir. W. Verhoeven
(p.v.d.a.) het in bepaalde delen zo
ernstig noemde, dat zi. het mo
ment niet veraf is, dat industrieën
zelfs door geldelijke beloningen
niet meer in staat zullen blijken
arbeidskrachten aan te trekken
(Pemis en Hoogvliet).
Dr. Verhoeven herinnerde de Sta
ten eraan, hoe zijn fractiegenoot
Emmens jarenlang een roepende in
de staten woestijn is geweest, toen
deze op de problemen van hygiëne
van water, bodem en lucht wees.
„Sindsdien hebben we drie forse
waarschuwingen gehad: de smog
van december 1962. de drinkwater
catastrofe in Rotterdam en de brand
van Delta Chemie in Vlaardingen."
GS onderschatten, zo zei hy ver
der, de problemen inzake de drink
watervoorziening. Er wordt steeds
gesproken over de hoeveelheden,
nimmer over de kwaliteit, Wü heb
ben een net van buizen nodig, die
werkelijk goed water van veraf aan
voeren. Van veraf: dat is het buiten
land, want alleen daar is zuiver wa
ter te vinden.
„Realiseren GS zich, dat, er ook
een ruimtenood bestaat voor het
aanleggen van spaarbekkens?"
Later zei mr. dr. N. Geelkerken
(a.r.) dat de Amerikanen resultaten
hebben geboekt met het bereiden van
drinkwater uit afvalwater. De kosten
zouden omstreeks 1970 gelijk liggen
aan de winningskosten van thans
daarna lager. „Ik heb de indruk," al
dus voorzitter mr. Klaasesz, „dat vele
huisvrouwen thans reeds een kopje
thee van afvalwater zetten
Advertentie IM.
Sprekende over de streekplannen
drong mr. Wilkens (v.v.d.) er op aan,
dat ze slechts globale aanduidingen
zouden geven. Dr. Eijsink (k.v.p.)
vroeg daarentegen de plannen oude
Rijnmond en midden-Zuid-Holland,
die nog moeten verschijnen, te com
bineren en mr. Engelsman stelde met
klem, dat de ontwerpen voor het
middengebied beslist niet later dan
1966 van de ontwerptafei mogen ko
men.
Op het stuk van het verkeer werd
oun. geïnformeerd naar de NS-lijn
Schiphol-Den Haag, drongen de Sta
ten aan op een forse aanpak van de
wegenbouw in de provincie („er zijn
miljarden mee gemoeid", aldus de
heer Wilkens) en uiteraard kwamen
er vele vragen over de nieuwe mon
ding voor de Waterweg en over de
Maasvlakte.
(Van een onzer verslaggevers)
De luchtverontreiniging is een bij
zonder bedenkelijke zaak, die Gede
puteerde Staten ernstig verontrust.
Wjj zullen moeten gaan overwegen,
of we verdere uitbreiding van de
woongebieden, onmiddellijk rondom
en nabij de Waterweg nog wei mogen
goedvinden, zolang niet voldoende
maatregelen genomen zijn tegen
luchtverontreiniging.
Aldus vanmorgen een bezorgde ge
deputeerde mevrouw De RuijterDe
Zeeuw (p.v.d.a.), toen het college van
GS in de Zuidhollandse Staten aan
het antwoord toe was.
Op grond van de verzamelde gege
vens TNO zet het signaal op rood
is wel duidelijk dat met spoed een
wet noodzakelijk is ter bestrijding.
De provincie heeft zelf geen midde
len ter beschikking, zodat wij alleen
Advertentie I.M.
MMMHOnpii
bu de regering op de allergrootste
spoed kunnen aandringen.
Mevrouw De Ruijter zei overigens,
dat er bijzonder moeilijk vat te krij
gen is op de luchtverontreiniging. Er
is niet aan te geven, welke fabrieken
niet toelaatbaar zijn. Het zijn de
combinaties van fabrieken, zoals in
het Waterweggebied, die gevaar op
leveren.
Sprekend over de recreatie, zei me
vrouw De Ruijter, dat deze dringend
uit de piannensfeer moet komen. Het
grootste probleem is de financiering.
Er is uitgerekend, dat in het westen
een miljard nodig is voor recreatie.
Bepaal ik me tot Zuid-Holland, dan
zullen er in de eerste twintig jaar
grote plannen van elk duizend hec
tare uitgevoerd moeten worden. Voor
kleinere objecten is dan nog 1600 ha
extra nodig. Dat is 300 miljoen sa
men, die alleen met hulp van het rijk
op tafel kunnen komen.
Het centrale probleem In de pla
nologische verkenning Is Inderdaad
het middengebied, zo zei mevrouw De
Ruijter vervolgens. Ze was het eens
met de uitspraak, dat „geen roof
bouw op deze groene weide" van
Zuid-Holland mag worden gepleegd.
Het einde van deze Staten-ver-
gadering kwam met de indiening
van twee moties: de eerste, waar
in op grond van de steeds ernsti
ger luchtverontreiniging van GS
werd gevraagd aandrang uit te
oefenen op het rijk voor een spoe
dige bestrijdingswet. Zij werd on
dertekend door alle grote en mid
delgrote fracties en met alleen de
SGP als tegenstemmer aanvaard.
Na deze motie-Verhoeven kwam er
eer, motie-Engelsman, die in dit ge
val niet door de AR mede onderte
kend werd, maar wel haar instem
ming verwierf. Ook hier was de SGP
tegen.
In dit uitvoerige stuk werden GS
uitgenodigd met omliggende provin
cies en het rijk alles te doen om het
groene Zuidhollandse hart open te
houden, bij het rijk om krachtige
steun te vragen voor de aanleg van
recreatiegebieden bij grote steden,
van het rijk financiële steun te vra
gen voor massavervoer per rail en
van het rijk een spoedige beslissing
over de Waterwegmonding te vragen.
mmm
PUBUKATIE VAN AK.U, ARNHEM
"nu o»
••>Y7 Zie het Erekalon wasvoorschrift
(Van onze
De loonstjjgin,
redactie)
bouwsector
t de gele-
rknemers.
staan in geen ven.
verde prestaties van
De bouwnijverheid verkeert In een
mentale crisis door gebrek aan ver
antwoordelijkheidsgevoel en gemis
aan de wil een betere inspanning te
leveren.
De ondernemers met lopende con
tracten zijn daardoor in een onhoud
bare positie gekomen.
Deze bittere kritiek op de bouwar
beiders staat in een resolutie die gis
teren terwfjl de onderhandelingen
over de bouw c.a.o. in volle gang zijn
is aangenomen op de algemene
vergadering van de Nederlandse Aan
nemers en Patroonsbond te Scheve-
ningen.
De bond bepleit sanerende maatre
gelen opdat in de toekomst grotere
jrestatie en produktiviteit in de
jouw gewaarborgd worden.
De vakbonden zouden, volgens de
resolutie, moeten garanderen dat er
voor het basisloon de nodige presta
ties worden geleverd. Ook dient er
een plafond te worden gesteld aan
oververdlensten, aldus de NAPB.
De bond wenst, zo mogelijk per
Januari, een c.a.o. die naleefbaar en
hanteerbaar is zowel voor onderne
mers als werknemers, met sancties op
overtredingen.
Als er op 1 januari nog geen nieu
we c.a.o. is kunnen de basisuurlonen
volgens de NAPB-resolutie, wel met
vijr procent stijgen, maar het werke
lijke loonniveau moet dan hetzelfde
blijven.
Met andere woorden de NAPB
wenst dan slechts een papieren loons
verhoging.
(Van een onzer verslaggevers)
De aanwijzingen tegen de twee
Duitsers Konrad W. (33) en Her
mann W. (22) stapelden zich op.
Vrijdag zijn ze in Aken gearresteerd,
verdacht van de roofoverval in de
nacht van 15 op 16 november in het
kantoor van de Nederlandse Handels
Mij te Epe.
De beheerder van dit kantoor, de
heer G. J. Scheperkamp en zijn
vrouw zijn gisteren in Duitsland ge
confronteerd met de twee ontkennen
de verdachten. Men had dit tweetal
opgesteld temidden van zes Duitse
politiefunctionarissen in burger. De
heer en mevrouw Scheperkamp kon
den hen niet uit deze acht mensen
als de daders van de roofoverval her
kennen.
Dat was ook moeilijk, omdat de
daders tijdens de overval nylonkou
sen over hun gezichten hadden ge
trokken.
Ook caféhouder Schepop en zijn
vrouw, alsmede hun buren de heer
en mevrouw Krijgsman, die aan de
vooravond va nde roofoverval in het
café van de heer Schepop te Ernst
(gem. Epe) vertoefden, zijn mee naar
Duitsland geweest. Zij hebben Kon
rad W. en Hermann W. wel her
kend als het gezelschap waarmee de
derde nog voortvluchtige verdachte
George Adolph die avond in het café
is geweest.
Wachtmeester Klok uit Groenle
heeft met zijn speurhond de sortëer-
proef toegepast. Hij liet de hond rui
ken aan de zwarte nyionkous, die na
d« overval bij het bankkantoor was
gevonden, waarop de Speurhond direct
toeliep op de gearresteerde Duitsers,
die te midden van de andere mannen
stonden.
Behalve deze zwarte nylonkous was
er ook nog een bruine bij het bank
kantoor gevonden, alsmede twee ver
regende sokken, die de daders over
hun schoenen hadden aangetrokken.
Wachtmeester Klok zal ook hier
voor sorteerproeven toepassen.
Op een spijl boven aan de trap In
het pand van de Nederlandse Handel-
Maatschappij is een vingerafdruk ge
vonden van de derde verdachte B.
van wie de politie vermoedt, dat,hij,
naar België of Duitsland is uitge
weken.
AMSTERDAM (ANP) De Am
sterdamse wethouder van Onderwijs,
dr. P. J. Koets, heeft gisteravond tij
dens de begrotingsbehandeling in de
gemeenteraad medegedeeld, dat de
curatoren van de Amsterdamse
universiteit thans zover zijn met de
voorbereidingen dat een tandartsen
opleiding aan deze universiteit met
het nieuwe universitaire jaar kan be
ginnen. Dr. Koets achtte dit van
groot belang, omdat de opleidings
mogelijkheden op dit gebied in Ne
derland te klein zijn.
(Van onze soc.-econ. redactie)
De Nederlandse Bond van Bouw
ondernemers wil dat de gesubsidieer
de bouw wordt uitgebreid en dat de
subsidie zal worden verhoogd.
De woningwetbouw moet zich be
perken tot de woningvoorziening van
de sociaal zwakken, zei voorzitter
D. J. Beuker gisteren op het congres
van de organisatie te Scheveningen.
Naar zijn mening is subsidiebouw
in vele gevallen goedkoper dan wo
ningwetbouw. alleen zijn op het
ogenblik de subsidies te laag. Die
moeten worden opgetrokken, naar
het oordeel van de Bond van Bouw
ondernemers, omdat er anders niet
voldoende goedkope woningen ge
bouwd zullen worden.
Hij kondigde voorts aan. dat met
kracht zal worden gestreefd naar
kwaliteitsgaranties voor goedkope
woningen. De bond zal richtlijnen
geven voor de technische omschrij
ving van woningen en algemene voor
waarden opstellen voor de verkoop
van woningen.
(Van onze soc.-econ. redactie)
De Stichting van de Arbeid heeft
de c.a.o. voor het bakkersbedrijf
(21.000 werknemers) goedgekeurd.
Het contract gaat in 1 november jl.
met een verhoging van de functie-
lonen met 5 percent. Op 1 januari
volgt dan een verhoging met nog eens
5 percent. In de functielonen is 1 pet.
AOW-compensatie verwerkt.
De vakanties zijn met drie dagen
verlengd tot 15 dagen. De ploegen
dienst van 44 uur is voor werken
onder ongunstige omstandigheden
teruggebracht tot 43 of 42 uur. De
ploegentoeslag is tenminste 12,5 pet.
van het functieloon en de nachttoe
slag is van 56 op 60 cent per uur ge
bracht. Het minimumloon is wel aan
vaard, maar nog niet uitgewerkt.
UTRECHT (ANP) Het prijsbeleid
van de regering heeft de instemming
van de Nederlandse Rooms-Katho
lieke Middenstandsbond, als maar de
nodige soepelheid wordt betracht. Dit
heeft de voorzitter van de bond. de
heer J. B. A. Burkmans, verklaard
op het congres van deze bond.
HU wenste met name, dat het voor
overleg over de prijzen van brood,
melk en brandstoffen zou worden af
geschaft en dat aan het bedrijfsleven
zelf meer verantwoordelU'kheid zou
worden gegeven.
De voorzitter van de katholieke
middenstandsbond riep de onderne
mers op beheersing te tonen bij prijs
verhogingen. De prijsverhogingen die
er thans zijn, hebben naar zijn me
ning niets te maken met het loon-
akkoord, maar zijn te wijten aan stij
gingen van de grondstoffenprijzen op
de wereldmarkt en aan gestegen
vrachtkosten.
(Van onze parlementsredactie)
Minister de Jong heeft gisteren
ln de Tweede Kamer medegedeeld dat
de soldij van de dienstplichtigen met
ingang van 1 januari met een kwartje
per dag zal worden verhoogd.
Van alle kanten was daar op aan
gedrongen in verband met de prijs
stijgingen.
Een soldaat gaat nu 1.50 verdie
nen, een soldaat X ƒ1.60 en een kor
poraal ƒ1.75.
Verbaasd ben ik alieen maar
over het feit dat het verhaal van
de Delftse timmerman zoveel
mensen verbaasd heeft. Wisten
we dan nog niet, dat *vij een stan
denvolk van de ergste soort zijn?
We komen er alleen zelden eerlijk
voor uit. Vandaar waarschijnlijk
di- algemen- verbazing; h< be
stuur van die club van flateige
naren heeft gewoon hardop gezr-d,
dat die timmerman ze te min was.
Maar zo hoort het helemaal niet. i
Hiermee hebben ze de ongeschre
ven, keurige, hypocriete code over
treden, die voor zulke gevallen li»
Nederland bestaat. Ze hadden de
gebruikelijke weg moeten volgen.
Dan had er geen haan naar ge
kraaid.
Zodra die timmerman op het
tapijt kwam, had men moeteiri
zorgen voor nog een paar, uiter
aard academisch gevormde, kan
didaten voor die flat. Dan had
men makkelijk een stuk of twintig
enorme objectieve argumenten
kunnen vinden, waarom de tim
merman moest afvallen.
Mocht dan de timmerman toch
nog op het idee zijn gekomen dat
hjj misschien niet goed genoeg
was, dan had men met de hand op
het hart moeten beweren, dat zulk
een gedachte nimmer in iemands
brein zou opkomen. De gekozen
gegadigde was nu eenmaal eerder
ingeschreven, had meer (minder)
kinderen, een groene, rode of
blauwe urgentieverklaring.Zo
hoort dat in Nederland.
Want geloof niet, dat we in dit
lieve land van ons, waar we op
passende momenten het democra
tisch stelsel plechtig vieren
avondtoilet met kleine orde
tekenen van standsverschil
niets moeten weten. Integendeel,
we vinden het de gewoonste zaak
van de wereld.
Al naar uw stand gaal u in het
middaguur schaften, koffiedrhricn
of lunchen. -M naar uw stand be-
zoekt u de dokter 's morgens tus
sen acht en negen of 's middags
tussen één en twee. Al naar uw
stand verdwijnt u op gezette tijden
achter een deur met het opschrift
Mannen (of Vrouwen), dan wel
Heren (of Dames).
Als u een baan heeft waarvoor
u moet reizen, hangt het van uw
stand af of de auto, die uw baas
betaalt, twee dan wel acht cilin
ders bezit, of dat uw treinabon
nement geldig is voor de tweede
dan wel de eerste klasse.
Het hangt voorts van nw stand
af of u loon verdient, salaris of
honorarium en of v dit per week,
per maand of per kwartaal wordt
uitbetaald. Uw stand bepaalt of
uw vrouw mevrouw is, juffrouw
of tante Marie.
Dit is verouderd, dacht u? Niet.
als uw vrouw er een centje bij
verdient met uit werken gaan. Dan
is haar kans op juffrouw Dinges
aanzienlijk groter dan op mevrouw
Dinges. En a's ze boven de' vijf
tig is, kan het heel wel tante
Marie worden. Of tante Jans. Niet
tant .Hiep of tante Jannv, echter
Dat hoort niet bü haar stand.
Het is allemaal nogal gek en het
gekste is, dat we het nemen alsof
het zo hoort. Ais u goed oplet,
zult u merken dat er zelfs ver
schil is tussen een mijnheer en
een heer. Personen van het man
nelijk geslacht worden vaak door
hun seksegenoten begroet met zo'n
kwaei-nonchalant: 'Dag heer'. Zul
ke mannen zijn net niet hoog ge
noeg in stand voor een normaal:
'Dag mijnheer'.
Het kan zijn dat het aJleen een
Amsterdams verschijnsel is, maar
ik geloof het niet.
De stand zit diep in ons veran
kerd. Of kent u soms geen men
sen, die hun kinderen maar niet
naar een middelbare school sturen
ai hebben ze de hersens of
lid laten worden van een tennis
club al gaat naar die sport
hun hart nit omdat *zo iets nou
eenmaal niks is voor ons soort
mensen.'
Soms verdoezelen we het een
beetje, vanwege opgemelde code.
Dan spreken we niet van stand
maar van milieu. Ouders brijgen
de goede raad hun Pietje maar
niet naar die school of die club
te sturen: hij zon er milieu-moei
lijkheden hebben. Wat heel wel
kan betekenen: hij zou er wegge
pest worden, omdat, hjj niet van
voldoende stand is.
Ach, wat wilt u de Neder
landse overheid gaat immers voor.
Een timmerman die veertig jaar
lang voor één baas gewerkt heeft,
krjjgt een bronzen medaille: een
professor die zijn stiel een bepaal
de tijd heeft uitgeoefend krijgt een
Leeuw of ten minste een Oranje
Nassau.
En wat vraagt u als de kinde
ren met een nieuw vriendje ko
men aanzetten, zeker als uw
opgroeiende dochter een vriend
thuis brengt? U vraagt: 'Wat
doet zijn vader?' Want stand,
beste mensen, is een hardnek
kig stukje Nederlandse folklore.
Advertentie LM.
J UW EL IE R - HOR LO G E R
Edelsmeedkunst op z'n best,
Claudia is het topmodel uit
de beroemde serie Constant
verlovingsringen. Bekijk deze
volmaakte trouwring aan uw
vingeren oordeel zelf.Dat kan
bij Siebel. Alle maten en
breedten zijn voorradig en op
graveren kunt U wachten.
Stadhuisplein 24-26, Cooisingel 50
Nieuwe Binnenweg 227, Rotterdam
ovei(SCH. DORPSSTRAAT 1P.TFI lm r.Dam