Sigaretten duurder - tienduizenden
automaten worden onbruikbaar
NOV in motie tegen
rassen discriminatie
Motie doet
beroep op
regering
NOV wenst fusie met
nijverheidsonderwijs
tasivaarder zinkt:
drie doden
HHBE
Burgervader van Bathmen
Ik stel prijs op hoger beschavingspeil'
't Gaat anders
door de ES
Arbeidsongeval
kost leven aan
controleur
Muzieklessen
duurder
Auto over kop:
een dode
Vlaggen uit op
9 januari
Onder invloed in
gestolen auto:
politie schiet
Baron van Tuvll
v. Serooskerken
burgemeester
van Zoetermeer
Vier jaar voor
doodslag op
prostituee
Jongen overlijdt
na aanrijding
HET VRIJE VOLK VRIJDAG 3 JANUAP' 19R4
(Van een onzer verslaggevers)
Als uiterlijk 1 april de gemiddelde prijs van een pakje sigaretten 1,25 wordt, dreigen e.
g^ote moeilijkheden voor de winkeliers die verkopen per automaat.
De automaten die nu vrijwel alle zijn ingericht op inworpen van een gulden (al dan niet
met een kleine terugbetaling in het pakje zelf), zullen een gulden plus een kwartje tot zich
moeten kunnen nemen. Dat eist veranderingen die in prijs uiteen lopen van 150 tot 275, zo
vernemen wij van een der Nederlandse automatenfabrieken.
Onze prijzen
blijver» laag
Jongen zit half uur
in centrifuge
Amsterdamse haven:
8541 zeeschepen
Zolang als een leven
Hoop opgegeven
1 PERS; F 98;^ 2T*ERS. F 118>"
JAGINA 3
Keerpunt
Eén Nigerië
Advertentie M.
Als vvij U nu vertellen dat wij
morgen deze originele Be! O
Fast damesblouses van 12.50
gaan verkopen voor nog géén
acht gulden, moeten wij tr dan
nog iets aan toe voegen?
Bel O Fast damesblouses, niet
strijken, de meest gewilde en
gevraagde blouses, sportief en
toch gekleed, met prachtige
pasvorm.
Zaterdagmorgen om 9 uur be
gint de verkoop van deze
Bel-O-Fast gestreepte dames
blouses, in de maten 38 t/m 46,
in diverse
kleurstellingen,
voor
Alleen sommige (dorei automaten van buitenlands fabrikaat kunnen vrijwel iedere prijs verandering aan. Zo
hoorden wjj van Deense automaten die tot 4,95 kunnen consumeren zonder dat zij behoeven te worden verbouwd.*
De fabriek verwachtte dwi ook,
dat veel winkeliers een geheel nieuw
toestel zullen, aanschaffen, dat uit
voorraad kan worden geleverd. Dé
prijzen van acht- tot twaalfvaks-;
automaten lopen ongeveer van 1250,
tot 1500 gulden, onder aftrek van
een inruilwaarde voor het oude me--
charusme, die om de 15 percent ligt.
Bu automaten van de laatste zes
maanden is veelal reeds rekening
gehouden met verhoging van de si-
garettenprjjs. Deze nieuwe machines
zijn gemakkelijker te verbouwen dan
oudere, maar honderdvijftig gulden
zal een winkelier toch altijd wel
kwijt zijn voor Iedere geldgeleider
die moet worden aangepast.
De eenvoudigste ingreep zou zijn,
het veranderen van de algemeen
Bij een arbeidsongeval op het ter
rein van de Amsterdamse Ballast Mij.
N.V. te Jutphaas, donderdagmiddag,
heeft de 48-jarige kwaliteitscontro
leur P. Keur uit Nieuw-Loosdrecht
het leven verloren.
De 57-jarige produktleieider P. A.
Duin uit Utrecht liep hierbij een ver
wonding aan de pols op.
De heer Keur en de heer Duin wa
ren gastemployês van de maatschap
pij. Zij controleerden een machine,
waarmee betonijzer werd gespannen,
omdat er met deze machine iets niet
in orde was. De twee platen die het
ijzer spannen, sloegen los.
De heer Keur werd in de hals ge
troffen. Bij aankomst in het AZU te
Utrecht bleek hij te zijn overleden.
De heer Duin werd aan zijn pols ge
troffen door een der platen.
(Van een onzer verslaggevers)
De 18e algemene vergadering, gis
teren in Amsterdam, die 22.000 on
derwijzers vertegenwoordigt, heeft er
zich duidelijk over uitgesproken niet
langer te willen leven onder wat ge
noemd werd „de discriminerende
maatregel van het wetboek van
strafrecht, het stakingsverbod voor
overheidspersoneel.
Met andere organisaties van amb
tenaren. en onderwijzers zai de NOV
zo krachtig mogelijk ijveren voor ver
wijdering van dit verbod uit de wet.
Argumenten zijn onder meer, dat de
lager onderwijswet voldoende straf
maatregelen biedt om het optreden
van de strafrechter overbodig te ma
ken, dat staking in bepaalde vitale
particuliere bedrijven niet minder
ernstig Is dan in het onderwijs, en
dat de „gelegenheids wetgeving" van
2903, sedertdien nooit toegepast, sterk
verouderd is.
De vergadering ging ermee akkoord
dat een studiecommissie uit de Alge
mene Centrale van Overheidsperso
neel de mogelijkheden van een sta
kingsrecht zal bestuderen, al pleitte
een enkele afgevaardigde ervoor de
zaak te forcerendoor na de demon
stratieve vergadering van. de onder
wijzers volgende week woensdag zo
nodig twee uur te staken.
Een motie van het hoofdbestuur
over de rassendiscriminatie werd met
een stem tegen aangenomen. Het
hoofdbestuurslid de heer "VV. Boswin
kel, die eij toelichting op de motie
FORT WORTH, Texas (Reuter
De zeventienjarige James Baum-
gardner uit Fort Worth in de Ame
rikaanse staat Texas heeft geen na
deel ondervonden van een gedwon
gen verblijf van een half uur in een
reusachtige centrifuge.
Hij heeft dit te danken aan het
feit dat de man die hem er in duw
de, nadat hij geweigerd had geld te
geven, niet over munten beschikte
om de centrifuge, die in een zelf-
wasserij stond, op gang te brengen.
(Van een onzer verslaggevers)
In het afgelopen jaar zijn in de
Amsterdamse haven 8541 zeesche
pen aangekomen met een gezamen
lijke tonnage van 21.734.300 brt. In
1962 voeren 8151 de hoofdstedelijke
haven binnen.
De Rotterdamse haven heeft het
Jaar 1963 afgesloten met het record
cijfer van 26.351 binnengekomen zee
schepen.
Rotterdam registreerde 25.638 zee
schepen, die voor een totale goede-
renomslag van 96,8 miljoen ton zorg
den. De verwachting is dat Rotter
dam dit jaar de 100 miljoen ton over
schrijdt.'
AMSTERDAM (ANP) In ver
band met de komende loonronde
heeft het hoofdbestuur van de Ko
ninklijke Nederlandsche Toonkunste
naarsvereniging zijn leden dringend
geadviseerd, om met ingang van 1
januari 1964 de lestarieven met ten
minste 10 te verhogen.
De oud-minister van Justitie, mr.
•V C V. Beerman, advocaat en pro
cureur te Rotterdam, is benoemd tot
raadsheer-plaatsvervanger in het ge
rechtshof te 's-Gravenhage.
gaf, bood de vergadering een veel in
druk makend overzicht van de dis
criminerende maatregelen ln Zuid-
Afrika en de Verenigde Staten.
In de motie, onder meer te verzen
den aan de secretaris-generaal van
de Verenigde Naties en aan de rege
ringen van Zuid-Afrika en de Ver-
ringen van Zuid-Afrika en de Ver
enigde Staten, doen de onderwijzers
een ernstig beroep op alle verant
woordelijke regeringeneen einde te
maken aan alle vormen van rassen
discriminatie.
In het bijzonder op alle onderwij
zers en leraren in de wereld doet de
NOV" een beroep zich met kracht te
verzetten tegen de discriminatie van
kinderen. De NOV. die zich met deze
motie voor het eerst in zijn bestaan
uitsprak over de rassendiscriminatie,
zal zijn standpunt in de internatio
nale leerkrachtenorganisaties naar
voren brengen.
gebruikte guldensautomaten intwee-
gviidensautomaten. Dit zou meebren
gen. dat de winkelier in de meeste
gevallen drie kwartjes in het pakje
Jtou moeten stoppen.
Niet allen zou dit vee! werk ge
ven, maar bovendien zou de auto
maat een ware geldschryn worden,
met bijzondere verleiding voor die
ven of zelfs maar kinderen. Dit
zou ongetwijfeld leiden tot hogere
verzekeringspremies.
Nog een andere oplossing zou zijn
het kleiner maken van de pakjes bü
gelijk blijvende prijs. Wij vernemen
echter uit de branche, dat de siga-
rettenfabrieken dit niet kunnen doen,
omdat zij danhun automaten
(in het fabricageproces) zouden moe
ten veranderen.
De meeste van de ongeveer 50 000
sigarettenautomaten in Nederland
zijn echter zo niet ingericht. De
meerdere kosten door verbouwing
zullen trouwens voor de winkelier
nog niet eens het ergste zjjn.
Het laats zich verstaan dat de
tienduizenden machines niet alie van
31 maart op 1 april zullen kunnen
wtrden veranderd. Integendeel, een
fabriek te Amsterdam noemde ons
een wachttijd die tot een iaar kan
oplopen, zóveel aanvragen heeft zij
reeds. Tijdens de wachttijd zal dc
winkelier dan niet per automaat
kunnen verkopen.
Het laat zich nu aanzien, dat heel
wat winkeliers gaan overwegen dc
verkoop per automaat maar af te
schaffen. De opbrengsten zijn de
laatste jaren zeer waarschijnlijk
door de wijze waarop de TV de
mensen aan huis bindt reeds sterk
teruggelopen, zodat bij voorbeeld de
figuur van de "wisselman' zo goed
ais verdwenen is.
De wiseelman leefde van de toe
gift die de klant bereid was te
geven. Het aantal klanten Is noch
tans dermate geslonken, dat het be
roep niet meer loont, zo vernamen
w(j althans in de hoofdstad.
BUSSUM (ANP) Gisteravond Is
op de provinciale weg Bussum-Weesp-
Amsterdam een personenauto met
twee Inzittenden door de gladheid
van de weg geslipt, tegen een boom
gebotst en over de kop geslagen.
De naast de bestuurder gezeten
27-jarige Wiggers de Vries uit Bus-
sum werd u>'t de auto geslingerd en
op slag gedood.
De bestuurder, de heer N. K. dc B.,
uit Weesp liep geen letsel op. Het on
geval gebeurde ter hoogte van de
Gaasp, tussen Weesperkarspel en
Diemen.
DEN HAAG (ANP) In verband
met de herdenking op donderdag 9
januari 1964 van het feit. dat 500
jaar geleden de Staten-Generaa!
voor het eerst bijeenkwamen, heeft
de regering besloten dat op deze dag
van alle rijksgebouwen de Nederland
se vlag zonder oranjewimpel wordt
uitgestoken.
(Van een onzer verslaggevers)
Na een achtervolging met een sur
veillancewagen, met vwaailicht en
schijnwerper aan, en T.a drie waar
schuwingsschoten heeft de Rotter
damse politie vannacht op de 2e
Hogcnbanweg een persi nenauto tot
stoppen gedwongen. De bestuurder,
de 24-jarige Haarlemse decorateur
G. van N., die ouder invl. ed van al
cohol verkeerde, is ingesleten in het
hoofdbureau van politie.
De metgezel van Van N., dc 29-
jarige tegelzetter J. T. uit Haarlem,
heeft verklaard, dat de auto de.s
avonds vanaf de Gedempte Oude
Gracht in hun woonplaats was ge
stolen.
Een telefoontje van de politie te
Rijswijk luidde de actie tegen de bei
de Haarlemmers in. Zonder te beta
len hadden zij in Rijswijk benzine
getankt, waarna zij in de richting
Rotterdam wegreden. Bij de Over-
schieseweg werden ze door de Rot
terdamse politie opgemerkt.
(Van een onzer versalggeefsters)
De ontevredenheid van de onder
wijzers over het uitblijven van een
beslissing over hun salarissen heeft
zich in een huishoudelijke vergade
ring, die na middernacht begon, ont
laden in een motie, die met op één
na algemene stemmen werd aange
nomen.
Met deze motie wordt vooral het
voorstel gesteund van de ANOF. de
Algemene Nederlandse Onderwijzers
Federatie, in het overleg met de re
gering gedaan, tot drastische inkor
ting van de salarisschaal en verho
ging van de beginsalarissen.
De NOV (Nederlandse Onderwijzers
Vereniging) -vergadering constateerde
in de motie, dat de regeringsverte
genwoordigers in het georganiseerd
overleg de redelijkheid van de etsen
der onderwijzers niet hadden kun
nen weerleggen.
De NOV wijst er met kiem op, dat
de ontevredenheid over deze gang
van zaken in het bijzonder bij de
jongere onderwijzers en kleuterleid
sters tot spanningen leidt en doet een
klemmend beroep op de regering, op
zeer korte termijn aan de rechtvaar
dige verlangens van de ANOF-orga-
nisatle te voldoen.
14.952
,i. 'r',
7.969
-vlH'
O
3 913
- 17'
n
2.217
- IV
0
1.150
-ÜH'
"n
630
- 4-J'
1.452
'J
r
1.060
3'
O
906
-r 4'
624
5C*
1.293
5
'f
618
1'
r/c
(Van een onzer verslaggeefsters)
De Nederlandse Onderwijzersver
eniging (22.000) leden is bereid op te
gaan in een nieuwe organisatie, sa
men met de Nederlandse Bond van
Leerkrachten bij het Nijverheidson
derwijs, die 5000 leden telt.
Na een urenlange discussie heeft
de achttiende algemene ledenverga
dering van de NOV te Amsterdam
gisteravond laat in principe tot de
fusie besloten. De leerkrachten bij
het nijverheidsonderwijs zullen in de
paasvakantie een beslissing nemen.
De aanvaarding van dit voorstel
.van het NOV-hoofdbestuur was het
resultaat van een jarenlange voorbe
reiding. In 1957 werden de eerste
stappen gedaan door de leerkrachten
bij het nijverheidsonderwijs. De
nieuwe organisatie zal openstaan
voor leerkrachten bij alle takken van
onderwijs, opgebouwd volgens de
structuur van het onderwijs, zoals die
in de mammoetwet is vastgelegd. Het
voorlopige ontwerp van de nieuwe
organisatie voorziet in vakfunctie-
en belangengroepen.
Het samengaan van de diverse do
centenorganisaties wordt nu dringen
der geacht dan in het verleden, om
dat de organische eenheid van het
onderwijs volgens de mammoetwet
tot nu toe niet in de organisaties der
leerkrachten werd weerspiegeld.
j
DEN HAAG (ANP) Per 16 ja
nuari is benoemd .tot burgemeester
van de gemeente Zoetermeer de heer
H, G. I. baron Van Tuyll van Se
rooskerken, thans burgemeester van
de gemeente Wiseh (Gelderland).
De nieuwe burgemeester van Zoe
termeer is 46 jaar, Nederlands her
vormd en niet aangesloten bi) een
politieke partij. Sinds 1953 was hij
burgemeester van Wisch, daarvoor,
vanaf 1 mei 1946 burgemeester van
Ruurlo.
De gemeente Wisch heeft meer in
woners dan Zoetermeer. Bij de be
noeming is rekening gehouden met
de grote groei die Zoetermeer de ko
mende vijftien jaar volgens de plan
nen zal doormaken.
(VERVOLG VAN VOORPAGINA)
Nog voordat de Langkloof en de
voor anker liggende schepen alarm
konden slaan, was de ramp aan de
wal a! bekend. Een landbouwer, die
op de Zeeuws-Vlaamse wal thuis zat.
hoorde een verschrikkelijke klap en
direct daarna het gegil van mensen.
Hij belde de politie, die Terneu-.en
waarschuwde, vanwaar onmiddellijk
vier sleepboten van de sleepdienst
Muller uitvoeren.
Door de dichte mist duurde het
drie kwartier voordat de eerste dren
kelingen konden worden opgepikt. De
Langkloof streek zelf direct een
sloep, maar toen de bemanning daar
van de motor wilde aanslaan, wei
gerde deze. Ze verdwenen met het
bootje in de mist. veroorzaakten een
nog grotere ongerustheid, maar wer
den later teruggevonden, met de in
middels geredde Cees Marren bij
zich.
In "Vlissingen heeft kapitein Van
der Wal later het dramatische ver
haal van zijn redding verteld. .Het
duurde zo lang als een leven," zei hij.
„en we vroegen ons alsmaar af waar
de redders bleven. Toen we door de
Langkloof werden gegrepen, heeft
matroos Blok nog geprobeerd naar
beneden te gaan, maar bij kreeg geen
kans meer. Ik heb de mannen die
sliepen wakker gegild en ben toen ais
een haas naar het dek gerend. Het
schip maakte direct zware slagzij en
het water spoelde vrijwel onmiddel
lijk over het dek."
Samen met loods Davcloose heeft
de gezagvoerder nog geprobeerd de
sloep te water te brengen, maar ze
gleden uit en moesten hun poging op
geven. Voordat de bemanning het be
sefte, stonden alien tot de knieën ln
het water, terwijl het schip steeds
meer naar stuurboord begon over te
hellen. Kapitein Van der Wal: „We
konden niets meer doen, er bleef ons
niets meer over dan in het ijskoude
water te springen."
Een geluk bi) het ongeluk was, dat
alle acht te water geraakte mannen
konden zwemmen. Ze bleven, Cees
Marren uitgezonderd, allemaal bij
elkaar. De kapitein kwam vlak bij de
reddingssloep terecht. Deze dreef on
dersteboven, de gezagvoerder wist er
op te klimmen. Verstijfd van de kou
begon hy om hulp te roepen en zijn
mannen moed in te spreken.
„Ik riep steeds weer: geen paniek,
blijven zwemmen, er komt hulp,"
vertelde hij vannacht. Maar het
duurde voor hem en de anderen toch
nog een eeuwigheid eea* een sloep
van de tanker Seabreeze hen in de
mist had gevonden. Ze werden ra
zendsnel aan boord getrokken, over
gebracht naar het Noorse schip,
waar men al met warme dranken en
droge kleren stond te wachten.
De gelukkigste man was machinist
De Coo. Hij was op het moment dat
de ramp zich voltrok met twee an
dere opvarenden beneden. Zijn col
lega's konden niet meer wegkomen,
hij heeft ze althans niet meer ge
zien. De tweede machinist kon nog
op het nippertje de trap opkomen.
,Die stond', vertelde liij, ,op dat
ogenblik a! verticaal. Ik kon me met
grote moeite omhoog trekken en ben
toen pardoes in het water gespron
gen.'
Tot twaalf uur vannacht hebben
vijftien boten naar de drie vermiste
opvarenden gezocht. - Met sterke
schijnwerpers speurden ze het water
en de schorren af. Er was een kans
dat de vermisten zwemmend een
droge plaats hadden weten te berei
ken, maar toen ze te middernacht
nog niet waren gevonden, moesten
C f4 -J. \J jio-f. 1 V'-vH t - -pJl'-dlup
I.rroie-iqracht: staande van
iinks naar rechts: Van Guiik,
José Pierano en Jachk Blok
Zittend van* links naar rechts:
loods Davelose, B. de Coo en
kapitein v. d. Wal.
de redders de hoop opgeven. Een
rijkspolitieboot uit Terneuzen heeft
nog anderhalf uur langer gezocht,
maar keerde toen ook naar de haven
terug.
De scheepvaart op de Westerschel-
de, die direct na de ramp werd stil
gelegd, is vanmorgen vroeg weer her
vat. Het wrak is afgebakend. Slechts
het bovenste deel van de mast steekt
nog boven water uit.
De Looiersgracht was een van de
modernste schepen van de Neder
landse kustvaart. Het schip, waar
op gezagvoerder Van der Wal als af-
loskapitein voer. is in 1959 in de
vaart gebracht. Het is eigendom van
de rederij Spliethoff. De gloednieuwe
Langkloof. die geldt als een van de
modernste koolschepen ter wereld,
heeft een gat in de voorsteven ge
kregen. Het iek zit boven de water
lijn.
Advertentie LM
BIJ 0U0SH00RH 01^ V0ORRMD i?
MEENT 22r34,;TÖi116440f R'DAM
ÖVERSCrt.:ÓOR'PSSTfiS'Aj-1iTkL:412é.R'dAM
(Van een onzer verslaggevers)
De gemeente Bathmen onder de
rook van Deventer is opgeschrikt
door een uitlating van de burgemees
ter, de heer G. VV, Bazen (v.v.d.K
Deze verklaarde aan het slot van de
laatste raadsvergadering in het oude
jaar zonder aanleiding: 'Ik heb be
sloten mijn kinderen van de schooi
in het dorp te nemen. Ik stel prijs
op een hoger beschavingspeil.'
De dorpsgemeenschap heeft een en
ander hoog opgenomen .Weinig da
gen na de mededeling van de bur
gemeester verschenen er verschillen
de Ingezonden stukken in een plaat
selijk dagblad.
De eigenaar van een nertsfarm in
het dorp reageerde met een gedicht
Daarnaast lieten verscheidene nota
aelen. de directeur van de coöperatie
ve iandbouwverenigiag en de dieren
arts zich horen.
Allen waren het eens over het, be
schavingspeil van dc openbare lagerc
schooi in Bathmen: 'Daar is niets op
aan te merken. Goed voor ieder kind
uit ieder milieu,' schreef men.
Alles draait om 's burgemeesters
zoontje Adje. dat in de vierde klas
is blijven zitten. Zijn rapport kon
zijn onderwijzer niet bekoren. Ge
trouw aan een goede gewoonte stuur
de schoolhoofd K. Klaversdijk de va
der van het onfortuinlijke knaapji
een brief, waarin het besluit van het
blijven zitten vermeld stond.
Burgemeester Bazen was het
echter met eens met oe gang van
zaken. Hij heeft de heer Klavers-
dijk meegedeeld dat deze zelf naar
hém toe had moeten komen. Het
schoolhoofd antwoordde dat hij
zelfs voor de zoon van de Burge
meester geen uitzondering wenste
te maken.
Wilde geruchten circuleren nu in
la'hmen. Men fluistert-, dat de bur-
;ervader zelfs de schooïuitvoering
reeft willen verhinderen en dat hij
niets heeft willen geven aan de col
lecte voor de sinterklaasviering op
de school...
En Adje? Die gaat nu weer r.aar
schooi. In Colmsgate. een kilometet
of zes van Bathmen ai.
(Van een onzer verslaggevers)
Het Amsterdamse gerechtshof heeft
vanmorgen de 31-jarige tuinman Jan
v. G. uit Maarsbcrgen wegens dood
slag op de 45-jarige Amsterdamse
publieke vrouw Judith Krieger-Rud-
dingh (Zwarte Judith) veroordeeld
tot een gevangenisstraf van vier jaar
met aftrek. De -rouw is op 16 iuli
1959 gewurgd gevonden in haar wo
ning in de Bergstraat.
De raadsman, nu*. H. G. Th. Keune,
heeft onmiddellijk na de uitspraak
namens de tuinman cassatie tegen
het arrest aangetekend bij de Hoge
Raad.
De procureur-generaal had slechts
mishandeling de dood ten gevolge
hebbend bewezen geacht, doch daar
voor de maximumstraf van zes jaar
geëist. De procureur-generaal stelde
zich daarbij op het zelfde juridische
standpunt als destijds de rechtbank,
die de tuinman echter een lagere
straf, namelijk drie jaar, oplegde,
Het gerechtshof verwierp thans
echter de juridische conclusie van
de rechtbank en procureur-generaal
en kwam tot de zelfde slotsom ais
destijds de officier van Justitie, die
ook wegens doodslag een veroordeling
vroeg en wei tot zeven jaar met af
trek.
De tuinman heeft na zijn aanvan
kelijke, onder invloed van een andere
prostituee tBrabantse Riai afgelegde
bekentenis al zijn vroegere verklarin
gen ingetrokken en sindsdien hard
nekkig ontkend op de bewuste avond
bij Zwarte Judith op bezoek te zijn
geweest.
BRUNSSUM ANP) In Bruns-
sum is gistermiddag de vijftienjarige
F Swelsen uit deze gemeente door
een vrachtwagen geladen met ste
nen en bestuurd door K. uit Haren
aangereden en zo ernstig gewond dat
hij kort na aankomst in het zieken
huis is overleden.
EEG? Dat betekent marathon- con
ferenties, uitgeputte ministers, over
werkte ambtenaren EEG1 pet ne-
tekent ook oorzaak van allerlei
stijgingen, van brood, z'! vel enz. M>
moet het de oppervk.Vtpe krant" c-
z.-r bij tijden vv. 1 .-oescAi.'x A. 'l
daarom is lie.', nu w nrt w?;r z-u»
crisissituatie achter de rug hri v. n.
de moeite waard een blik te .'«can.
op enkele cijfers ovet.de jongste om
wikkeling van onze buitenlandse han
del die bok nog een andere kijk op
de'EEG geven. Het gaat dan ore-
de Nederlandse export, in de eerste
tien maanden van 1963. in verge.u-
king tot dezelfde periode van 196-,
In mii- Iti ver-
joenrn jtcHjk'.r.g
guldens met W6T
Totale export
w v. naar EEG
naar Duitsland
r.aar België—Lux.
naar Frankrijk
naar Italië
r.aar Engeland
Scandinav.landen
Azië
Afrika
Amerika
w.v Ver. Staten
Wel zeer duidelijk blijkt. dat onze
exportstijging zich vooral op de Euro-
mamlenden heeft gericht. Het feit.
dat binnen de EEG de invoerrechten
op vele produkten sinds 1938 met zes
tig percent zijn verlaagd, is hier sul
lig niet vreemd aan. iter, is waar
schijnlijk niet overdreven hoog ge
schat, als men stelt, dat sinds het
begin van de Euromarkt onze export
naar de EEG-parm-w'.anden met
tachtig percent is gegroeid.
Met name in Frankrijk en Italic.
vroeger Sterk ar ge-
Sloten landen, zijn
belangrijke marken
voor Nrdr-rianc se
.exportproducten
opengegaan. Do eo-
vengenormdii saj-
gi ngspercentag-x
van 23 en 42 per
cent staan niet op
zich zelf; in 1962
werden in de export
naar deze landen
stijgingen van resp.
13 en 19 percent be
haald
Wanneer men aanvaardt, dat voor
een land als Nederland export een
van de belangrijkste motoren van re
welvaart is. dan is ook duidelijk, dat
EEG voor ons nog wel iets méér be
tekent dan alleen crisis en prijsver
hogingen: een steeds belangrijker
deel van ons inkomen verdienen" wij
op EEG-markten.
Zelfs zijn wij wat dit betreft in
1963 een bijzonder opmerkelijk punt
gepasseerd: het nu afgelopen jaar
was het éérste waarin meer dan ce
helft van de 7eder!andse export op
de Euromarkt-ianden was gericht.
Toen cle E'F:G tot stand kwam was het
nog zo, dat slechts iets meer eau
40 percent 'an de Nederlandse ex
port ifaar de EEG-landen ging. Het
grootste deel -- en wij Nederlanders
hebben nooit nagelaten daor in ge
sprekken met anderen op te wijzen
ging naar landen buiten de
EEG, Ons belang bij de buitenwereld
was veel groter dan ons -belang bij
d» EEG. Sindcdier is het EEG-aan-
deel in de Nederlandse export ech
ter steeds meer gestegen: van 41.5
percent in 1958 tot 53 percent in de
eerste tien maanden van 1963.
Anders dan vaak gesteld wordt,
is het dan-ook niet meer zó, cat
Nederland nu zo bij uitstek het. land
is, dat een uniek belang heeft bij
grote export naar niet-EÈG-landen:
Duitsland voert naar verhouding veel
meer naar landen buiten de Euro-
markt uit dan Nederland. In de eer
ste negen maanden van 1363 beliep
de waarde van de Duitse ex—'vt
naar EEG-landen 3505 miljoen dollar.
Die van de export naar niet-EEG-
ianden ....6621 dollar. Voor' Frankrijk
en Italië liggen de verhoudingen ana
loog.
Hetzelfde gèidt ais men niet ai-
leen kijkt naar de export, naar ook
als men de invoer in beschouwing
reemt. Ook die komt wat Neder
land betreft tegenwoordig voor 52
percent uit EEG-landen. Wei is zeer
opmerkelijk, dat terwijl de Neder
landse uitvoer naar niet-EEG-ian-
den blijkens bovenstaande cijfers in
1963 nogal stagneerde (bet beeld 's
overigens als men de ci'fers rnder
bestudeert meer verscheiden dan uit
bovenstaande tabei blijkt) de Neder
landse invoer uit vrijwel alie de
len van de wereld nog vrij sterk is
toegenomen.
Dit alles wil intussen zeker niet
zeggen, dat de EEG (stellig een club
van economisch snel groeiende lan
den) alleen reden tot juichen geert.
Het jongste Brusselse overleg "eeft
z,e^-er n'e'- Gp een gegeven ogen-
buk leek het er tenminste te oor
delen naar wat men in Nederland
hoorde op, aisof maar één ding
van wezenlijk belang was voor de be
oordeling van de resultaten van de
conferentie: de vraag of de mar
garine in Nederland al dan niét
duurder zou worden.
nu zuilen wij de betekenis van
een dergelijke prijsverhoging berite'
met onderschatten. Maar het ging
we) degelijk om heel wat meer, Voor
Nederland betekent bij voorbeeld de
getroffen zuivelregeling dat de schat
kist mogelijk ongeveer honderd mil
joen gulden per iaar aan zuivelsub-
sidies zai kunnen besparen, omdat
die steun in EEG-verband wordt over
genomen. Dat *- beslist niet gering.
Overigens is het voordeel, dat Frank
rijk in de toekomst van deze agra
rische regelingen hoopt te trekken
veel groter. De Gaulle mag (naar
men zegt) weinig van economie we
ten, hij wist bijzonder goed. waaróm
hij die landbouw-r- dingen er zo
graag door wille halen. Maar ook
b:j de margarine stond méér op het
het ging mede om steun aan
oe Italiaanse boeren, die olijfolie
produceren. De nu getroffen rege
ling zou er wei eens op neer kun
nen komen, dat de vetproduktie
binne" de EEG-landen (Italië)
gestimuleerd wordt ten koste van
landen die tot nu tce margarine
grondstoffen leverden, zoals Nigeria
Je aardnotenleverancier. en de Fi-
lippijnen, die voor een belangrijk
deel afhankelijk zijn van hun copra-
exnort.
Dit zijn. de zaken waar het op het
ogenblik in de EEG om gaaf er
voor te zorgen, dat in een wereld
waarin het probleem van de ontwik-
kelmgslanden een van de nijpend st-e
ts, die landen hun exportprodukten
tok echt kwijt kunnen. Wij betwH-
elen of de ministers dat bij voor
beeld op het punt van de margarine
tot het eind toe voldoende in het oc
lebben gehouden, toen zij in Bru-
>el zo moeizaam naar compromis
zochten.