Je zal nog wel wat anders zien
En Defensie laat
niets meer horen
Blij NIVON opent
Koos Vorrinkhuis
Duitser blijkt vlot
met trouwbeloften
'rooknieT
DIT DE
RECERMS.
I TlllI
Illll'l
Geen boze brief
uit Luxemburg
Kamerlid vraagt
over gas^naat
Ijk wet herzien
Overleg
Talrtia
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 14 MAART 1964
PAGINA 3
De Oosterhoutse families Bosgoed en Gommers liebben voorgoed Hun bekomst van mi
litaire oefeningen. 'ïk heb de schade geschat op j 80.000. en dan reken ik alleen nog de on
roerende goederen.' zegt de 76-jarige lieer J. Bosgoed.
Hij staat op de zolder van zijn boerderij en kijkt tussen de
geblakerde dakspanten door neer op de plaats, waar een schuur
tot de grond toe afbrandde.
Dat gebeurde goed twee weken geleden, donderdagnacht 27
februari. Huis en schuur werden getroffen door een aan een
parachute neerdalende lichtkogel, afgestoken door een groep
commando's, die een oefening hielden aan de rand van het
Westbrabantse plaatsje.
Niet volledig
In de
regen
iiiiifimimimmiiiiiii
ill inif niiiiNif int nun
(Van een onzer verslag
gevers)
Het Koos Vorrinkhuis in Lage
Vuursche is geopend, onder zeer
grote belangstelling en met
zeker een dozijn speeches, met
hartelijke, goede mensen en te
kenen van sympathie, zoals
grote geschenken, om van toe
zeggingen van meer en zo nodig
steun maar niet te spreken.
Een op zes
wMEENK PELLETS
AL VEROORDEELD
Man overboord van
Katvijkse logger
K
met Pasen moeten hier gasten worden ontvangen
GcJukivensen
(Van een onzer verslaggever?)
Golfende doken buitenbinnenshuis verzakte en gescheur
de plafonds, op een deur al een briefje Tijdelijk verhuisd
naar Berkenueg 3", in dat enkele huis stut palen midden in
de huiskamer.
Dat hebben de slechts enkele
centimeters grote boktorren en
houtkevers in ongeveer een
half jaar bereikt in de vijftig
huizen die in 1945 in allerijl als
semi-permanente woningen
werden gebouwd op de Leu-
therberg in Venlo.
Het is 'n paradijsje
Niet te veel angst
In een lialf jaar
Wie betaalt?
Commando's ruineren
Oosterhoutse boerderij
an een onzer verslaggevers)
BOER BOSGOED
.zo zit je in de regen.
(Van onze parlementsredactie
Staatssecretaris Keyser van Ver
beer en Waterstaat heeft gisteren
verbaasd geconstateerd dat hij geen
boze brief uit Luxemburg heeft ont
vangen.
Hjj zou overigens ook verbaasd
z«n geweest als de brief wel in Den
Haag gearriveerd was. De verwij
ten die de Hoge Autoriteit van de
Europese Gemeenschap voor 'Kolen
en Staal had aangekondigd in deze
brief aan Nederland te zullen ma
ken, zijn volgens hem achterhaald
door een dezer dagen naar Luxem
burg verzonden brief met voorstel
len. j
De aangekondigde brief van de
Hoge Autoriteit stelde Nederland j
een ultimatum ten aanzien van - de
uitvoering van het vervoersbeleid. 1
Het gebeurde middenin de nacht.
Toen de heer Bosgoed zijn bed uit
wilde stappen en schoonzoon C. A.
Gommers hem uit diens kamer toe
riep dat het 'alleen maar de lieht-
kogels van de militairen waren,'
stond de schnur al in lichterlaaie.
Een paard en de jachthond van de
heer Bosgoed kwamen in de vlammen
om. De militaire autoriteiten de of
ficier van de Genie en de marechaus
see zijn inmiddels komen kijken,
'De eerste heeft aanvankelijk be
loofd. dat zijn mannen de zaak weer
op zouden bouwen.' verklaart de heer
Gommers. 'Later zei men: Schakel
maar een aannemer in." De heer
Gommers. beheerder van een kam
peerterrein en recreatieoord, zei toen:
Maar wie betaalt, dat? Over het ant
woord is hij ook nu. veertien dagen
later, nog nipt gerust Bovendien is
hij ontevreden over Defensie, dat
niets meer van zich liet horen.
Er wordt aan beide kanten wat
verward gesproken over de schade
regeling. 'Het betreft hier een nor
male verzekeringsprocedure,* ver
klaart de zegsman van de fegervoor-
tichtingsdienst.' De heer Gommers
is verzekerd tegen brand. Zoiets
duurt altijd enkele weken. De Genie
houwt uiteraard niet voor particu
lieren, het is dus volkomen logisch
als de gedupeerde een aannemer op-
darcht geeft.
De schuldvraag, zegt de LVD. moet
worden beantwoord door de Mare
chaussee. Men laat echter doorsche
meren. dat Defensie van haar schuld
al half en half is overtuigd. De ver
zekering van tic eigenaar zal echter
een schadeuitkering moeten doen.
Het moeilijke punt is hierbij natuur
lijk. dat de boerderij al 250 jaar oud
is en met riet was gedekt, meent men
bij de LVD. De nieuwwaarde van een
vervangende boerderij zal zeker niet
worden uitgekeerd, dat is duidelijk.
Defensie zal in geen geval de schade
volledig vergoeden, is de ten slotte de
aan duidelijkheid niets overlatende
conclusie.
"En daarom zijn wij voor het in
schakelen van ren aannemer, voor
wij iets naders hebben gehoord wel
erg huiverig,' geeft de heer Gom
mers hierbij te kennen
'De boerderij is door de brand en
door het bluswater volkomen ver
woest, van de schuur is totaal niets
meer over; het lijkt ons toch niet zo
vreemd ais het leger de herstelwerk
zaamheden volledig zal vergoeden.'
De verzekeringsmaatschappij Xf.'B
liet weten dat Defensie alteen aan
sprakelijk is.
vonden, hei huisraad ligt in de kan
tine opgeslagen. Met Paspn zou het
kampeereentrum zijn opengegaan, dat
komt er nu al niet van
De onroerende goederen zijn in ie
der geval door een militaire waarne
mer keurig op een lijstje geschreven:
de landbouwwerktuigen en een ge
demonteerde bungalow die in de
schuur lag opgeslagen.
De majoor van de Genie heeft de
heer Bosgoed een jachthond aangebo
den. een Duitse staander. Twintig
stuks vee ontkwamen m ieder geval
aan de vuurdood.
'Zo zit je in de regen.' zei de heer
Bosgoed gisteren verbitterd 'Ze had
den van de Genie best zeilen kun
nen spannen.' De twee gezinnen heb
ben in een noodoptrekje een zeer be
scheiden woon- en slaapplaats ge-
Toen donderdagavond 27 septem
ber de commando's zich oefenend
op de akkers va de heer Gommers
ophielden, maakte de eigenaar daar
voorzichtig een aanmerking op. Een
van de militairen zei toen: 'Wacht
maar, je zal nog wel wat anders mee
maken." De families Bosgoed en Gom
mers weten nu wat dat wel was.
Dr. IV. Ore es, minister van Staat,
sprak gistermiddag tijdens de recep
tie ter gelegenheid: van de opening
van het Koos Vorrinkhuis met me
vrouw Vorrink, de weduwe van Koos
Vorrink.
Advertentie IM
De Stichting Natuurvrlcndenhuizen
en het NIVON kunnen tevreden zijn.
De voorzitter van de Stichting Na
tuurvrienden, de heer C. de Boer,
sprak een kort welkomstwoord. Van
het eerste pian tot de voltooiing van
het huis duurde liet. tien jaar. in wel
ke periode de oorspronkelijke kosten
raming van ruim twee ton meer dan
eens over de kop ging.
(Van een onzer verslaggevers)
De Duitse 'uitvinder' Heinrich P., die, zoals wij gisteren reeds
meldden, deze week in Maastricht werd gearresteerd op be
sehuldiging' van oplichting van een Maastrichtse weduwe, blijkt
nogal wat op zijn kerfstok te hebben.
Hoewel tic officier van Justitie er
niets voor voelt de man in voorlo
pige hechtenis te houden voor het
Maastrichtse oplichtingsgeval. omdat
-de benadeelde weduwe geen aanklacht
heeft, ingediend, blijft, de man toch
voorlopig in verzekerde bewaring. Er
(Van een onzer verslaggevers)
Het Tweede-Kamerlid mr. F. For-
thcinp Iv.v.d.i heeft de minister van
Economische Zaken schriftelijke vra
gen gesteld, o.a. naar aanleiding van
de puhlikatie van Het Vrije Volk over
de juridische problemen rondom ue
aardgas tarieven.
Onze puniikatic van dinsdag hield'
in. da' het verkopen van aardgas vol-
gens tarieven die met meer op cle
priis per Kubieke metet. maar op een
prijs per warm te-eenheid *ijn geba
seerd, waarsehiinii.ifc in »tn,id moeten
worden geacht met de IJkwet
Immers* de IJkwet die uit 1937
stamt en in de eerste oorlogsjaren in
werking trad. vermeldt ceen .maat
voor een noeveeHieid warmte, terwijl
het verkopen op oa^is van andere
maten dan in de IJkwe* sim genoemd
verboden is. De aankondiging van
dergelijke verkopen wordt, strafbaar
gesteld
Mr. Porthetne vraagt de minister
nu of de IJkwet niet dringend herzien
moet worden en of de minister bereid
is deze herziening op korte termi.in te
bevorderen of te bespoedigen.
Advertentie l.M.
lekker en verfrissend f 0,65
VerkrUi!b»nr «J de '"■ie™
is namelijk intussen een uitleverings
verzoek uit België gekomen.
De Duitser blijkt tot 1962 in Ant
werpen diverse vrouwen met trouw
beloften flinke geldbedragen afhan
dig te hebben gemaakt. In 1962 werd
hem daar de grond te heet onder de
voeten en hij Begon te zwerven Kort
daarop werd hij in België bij ver
stek tot anderhalf jaar gevangenis
straf veroordeeld wegens oplichting.
De Maastrichtse politie deelde gis
teren mee, dat ei' ook in Duitsland
een arrestatiebevel tegen hem loopt.
Men weet echter niet op grond waar
van.
Heinrich P., die van zijn Duitse
vrouw is gescheiden, heeft ontkend
de Maastrichtse weduwe trouwbelof
ten te hebben gedaan.
Wel is zeker, dat hij in Maastricht
samen met een Antwerpse weduwe
woonde.
Entussen blijft de Maastrichtse ver
keerspolitie van mening dat de uit
vinding van P.. om via lichtsignalen
aan de achterzijde van een auto
kenbaar te maken dat de wagen snel
heid mindert, nog voor men de rem
pedaal aanraakt, lang niet gek is.
Dit geldt, temeer daar men in ons
land volgens artikel 30 tweede lid
van het Wegenverkeersreglement
verplicht is om aan de achterzijde
duidelijk kenbaar te maken, dat men
vaart, iaat minderen. Tot nu toe- ge
beurt dat alleen wanneer men vaart
mindert door op de rempedaal te
trappen.
(Van een onzer verslaggevers)
Vrijdagmiddag is de eerste mon
teur van de kotter KW 207 Noord
ster v-an de Gebrs. van Leeuwen te
Katwijk aan Zee op 70 mij! ten noor
den van Vlieland door onbekende
oorzaak overboord geslagen.
Men heeft tot 's avonds acht uur
tevergeefs naar de monteur gezocht.
Verschillende kotters en een Grum
man Tracker van het vliegkamp Val
kenburg hielpen hierbij. Het zoeken
werd ernstig bemoeilijkt door de
zware zee.
De Noordster wordt vanochtend in
IJmuiden verwacht.
H v. 'Sgst:
X.'vs'-'Svk-kW.ó -^«■Vav;.>Ss<;:NSx'
Hoezeer het huis in een behoefte
voorziet, blijkt wel uit het. feit dat
nog altijd slechts één van de zes aan
vragen om een verblijf in een Natuur-
vritndenhuis gehonoreerd kan wor
den.
De heer De Boer wees er trots op.
dat ai het werk in de twaalf Natuur-
vriendenhmzen in Nederland door
onbetaalde vrijwilligers wordt ver
richt.
Dr. \V. Drees, die cic betekenis van
Koos Vorrink voor de culturele ver
heffing van de arbeidersklasse
schetste, werkte uiteraard dit grond
thema van idealisme verder uit.
Maar opvallender ivas. dat na hein
dc staatssecretaris van O. K. en \V.,
I drs. L. J. M. van de Laar. aie de
o/ficiële opening verrichtte. Vorrinks
voorbeeld en betekenis zo goed bleek
te kennen. Hi: haalde het program
ma op. dat Vorrink indertijd bi.i zijn
afscheid van cie AJC zijn vrienden
meegegeven had. Een programma dat
ook 'heden ten dage zijn kracht nog
niet verloren heeft. Hoeveel er inmid
dels ook verricht is.
Verder hartelijke toespraken na
mens Partij van de Arbeid.en NVV,
Arbeiderspers, van de heer J.
Suurhoff. die een borstbeeld van
Vorrink aanbood, namens het NVV.
de Centrale, de Stichting Vakantie
verblijven en de VARA. de heer Henk
Visser, voor de Internationale natuur-
vriendenorganisatie de heer Georgi
i uit Ziirich. voor het Prins Bomhard
Fonds de heer Klaas Toornstra. voor
hel: reisbureau de Vrije Wereld de
heer Tjebbes en voor het. Humams-
i tisch Thuisfront de heer Schuitcvoer-
der.
De voorzitter van het NIVON. dr.
I A. C. J. de Vrankrijker. sprak een
dankwoord.
Hierna ging iedereen het Koos Vor-
I rinkhuis bczich'. igert.
Kleine knagers snoepen
Venlonaren dakloos
vele
Alle daken moeten eraf, alle pla
fonds eruit. De gemeenteraad van
Venlo heeft woensdagavond bijna
drie ton beschikbaar gesteld voor bet
herstel van de vijftig woningen, die
eigendom zijn van de Gemeentelijke
Woningstichting. Per gezin zal bo
vendien een bijdrage van 100 wor
den verstrekt in de tijdelijke verhui
zing naar een flat. De woningen zui
len met drie tegelijk worden hersteld.
De Leutherberg ligt. op nog geen
I kilometer afstand van de Duitse
j grens. De huizen daar (bungalows
i noemt men ze in Venlo) worden be
woond door o.a. gepensioneerden en
ambtenaren Rond iedere bungalow
ligt een flink stukje grond.
'We wonen hier in een paradijsje.'
zegt meerottte Blok. 'Al zouden wc
hier altijd met een stutpaal midden
in de kamer moeten zitten, dan gin
gen icc hier nog niet weg.'
In de woonkamer is de smeed
ijzeren lamp van het plafond geno
men. 'Dat heeft de opzichter Her
mans van Gemeentewerken ge
vraagd,' zegt meneer Blok. gepen
sioneerd seinhuiswacliter van de Ne
derlandse Spoorwegen. 'Hij zag die.
verzakkingen in het plafond Kort
daarvoor had hij in een andere ge
meente een
Hij rende
die zware lamp zag hangen.'
De opzichters van Gemeentewerken
doen herhaaldelijk steekproeven in
de woningen op de Leutherberg Ze
halen dan wat dakpannen weg en
ners zich nog niet. De huizen zullen
niet direct instorten. Zorgen zijn er
wel. 'Op de vliering kunnen we niet
komen.' zegt in een ander huis
mevrouw Nass. 'Je zakt er door. We
hadden allang moeten behangen en
witten, maar we wachten nu maar
tot de nieuwe daken en plafondhan
gers zijn aangebracht.'
Meneer Blok laat ons in fijn
schuurtje zien. naar de oorzaak van
alles ligt. Hij wijst naar het rond
hout onder het dak. 'Vroeger is hier
dicht bij het llondeubos geweest.'
vertelt hij. 'Dat hebben ze. in 1945
gekapt. De stammen zijn gezaagd en
zijn hier onmiddellijk voor de fmn-
galowbauw gebruikt. Vers hout. maar
gedeeltelijk geschild er. niet met car-
bolcum bewerkt.'
Het hout onder het dak van zijn
schuurtje is een duidelijke bevesti
ging van zijn woorden. Op dat onge
in instorting meegemaakt; j schilde, niet met carboleum bestreken
hier de kamer uit. toen hij t hout. zijn de boktorren en houtkevers
afgekomen. Een half jaar geleden
werden de eerste sporen van de hout-
knagende insekten ontdekt.
Nu. op straat staande, kun je aan
de dalen in de golvende daken zien.
waar de rondhouten stutten het dak
steunen. Of beter gezegd: steunden.
Binnenskamers wijzen "de verzakkin-
kijken hoe ver het hout eronder is j gen van hel plafond aan. waar de
vermolmd. j aangevreten piafondhangers zijn ge-
Al te veel angsten maken de bewo- plaatst.
Toen de huizen in 1945 werden ge.
bouwcl. werd hun levensduur op 35
jaar gesteld. Ze staan er nu bijna
twintig jaar. De gemeente, teil zc niet
afbreken. Na hei herstel kunnen de
bungalotcsverwacht menhun toe
gemeten 35 jaar zeker volmaken. Nu
de gemeente het. geld beschikbaar
heeft gesteld voor hel. herstel zijn
nog niet. alle financiële problemen
opgelost.
De daken worden vernieuwd, de
plafonds gaan eruit. Na het herstel
komen de bewoners uit hun tijdelijke
flat terug in wat mevrouw Biok hun
•paradijsjes' noemde. Paradijsjes,
waarin vloerbedekking en behang ge
leden zullen hebben tijdens het her
stel.
Wethouder Schreurs heeft in de
raadsvergadering van woensdagavond
gezegd dat een eventuele nieuwe
vloerbedekking voor rekening van de
bewoners zou komen. Maar in die
zelfde raadsvergadering nam burge
meester De Gou een deel van de on
rust weg met de opmerking, dat hij
deze kwestie nog eens zou bespreken
met de directie voor de Volkshuisves
ting in Maastricht.
En ondertussen knagen boktorren
en houtkevers nog steeds aan het
rondhout uit het Hondenbos. dat de
bewoners van de Leutherberg als een.
naar nu blijkt, onveilig dak boven
hun hoofd kregen.
De kleine, immer bedrijvige
mr. J. M. L. Th. Cals heeft
I deze week een grote steen in
I onze rijver geplonsd. Dat heeft
eren een opschudding gegeven,
die wij niet verwacht, hadden.
I Want de Tweede Kamer verga-
I derde niet. Weliswaar lopen er
I dart. toch door het kamergebouw
I verscheidene leden die deuren
I uitkomen en andere, binnengaan,
die besprekingen voeren, mede-
I leden vertrouwelijk bij de revers
I pakken of met het hoofd in de
I handen over stukken gebogen
I zitten, maar dat gebeurt alle-
I maal onofficieel. Uiterlijk heerst
f er rust. En toen wierp mr. Cals
f ineens die steen.
I Het gaat niet goed met onze
I volksvërtegemvoordiglngzo sprak
I hij ongeveer. Er zijn te veel
i specialisten en te weing politici,
die de grote lijnen zien. De af-
I stand tussen volk en repeerders
j wordt te groot. De Kamer geeft
I onvoldoende tegenspel tegen de
I regering.
I Het is goed. dat zulke dingen
I eens gezegd worden. Men denkt
I immers zo gemakkelijk: het is
1 tfe laatste honderd jaar goed
I gegaan, laten wij nog maar een
paar honderd jaar op deze weg
I voortwart delen.
i Men moet voortdurend op ver-
I andering. verfrissing. vernieu-
wing bedacht zijn. Dat houdt
I de mensen wakker het is niet
I zo belangrijk of alle fouten die
mr. Cals heeft aangewezen.
j werkelijk fouten zijn.. Zo kunnen
I wij ons moeilijk een Kamer zon-
il der specialisten voorstellen en
I grote politici zijn schaars. Als
I men over de politieke grschie-
denis van de laatste zestig jaar
I leest, worden er altijd maar eert
Ij paar genoemd, minder dan tien:
I Schaepman. Kuyper, Troe.lst.ra,
I misschien De Savornin Lohman
en Colijn en later Drees, Komme
I en Oud. Dat. zijn er acht in
I zestig, zeventig jaar.
Het is zeker waar, dat de
I Tweede Kamer vaak gedwee
I achter de regering aansjokt. De
j komedie van het akkoord van
I Wassenaar dal na een halt
I jaar tot een ru'ine. is verrallen,
,j is daar een voorbeeld van. De
regeringspartijen slikken, zij het
j wat murmurerend, alles wat. ie
ministers hun voorhoudenTus
sen haakjes: ook het kamerlid
Cals.
~\7dn het befaamde gemeen
overleg tussen Kamer en
i kabinet is maar hoogst, zelden
I sprake. In de openbare com-
I missie-vergaderingen, waar men
wat levendiger heen en weer
j spreekt, gaat het schijnbaar uat
losser toe, maar ook daar liggen
i de meningen vrijwel altijd vast.
Hoe dat nu allemaal verande-
j ren en verbeteren moet is niet
gemakkelijk te zeggen. Mr. Cals
I heeft enkele suggesties gedaan,
Hif sprak over een wekelijks
I televisiejournaal over de werk
zaamheden van de Kamer. Ik
houd er mijn hart "bij vast. Hij
sprak ook over afschaffing ran
de Eerste Kamer en "kon zich
daarbij op Komme. Oud en
Drees beroepen. Ook niet zo een
voudig. Zo juist heeft de Eerste
Kamer bij de Irene-kwestie het
debat afgemaakt, dat in. de
Tweede Kamer onvoltooid was
gebleven, maar dat de Eerste
Kamer haar werk zou kunnen
rationaliseren en beperken ge
loof ik wel.
ilr. Cals heeft nog een opmer
king gemaakt die de aandacht
verdient. Hij zei, dat het. ka
merlidmaatschap een volledige
daotaak moet zijn en als zodanig
gehonoreerd dient te worden.
Een vollediae dagtaak is het voor
een goed Kamerlid al. De hono
rering is voor mensen van wie
men zoveel cist en die met zoveel
verantwoordelijkheid belast zijn
gewoon belachelijk. Een onder
wijzer aan een uloschool die
ticce lagere, akten heeft, en ttcee
kinderen, ontvangt een paar
duizend gulden meerper jaar
dan een Kamerlid. Enfin, ér is
nog van alles te doen. Daar
heeft mr. Cals met ziin steen
weer eens de aandacht op ge
vestigd.
TV"ort geleden was het honderd
J-V jaar geleden, dat ds. Talma
geboren, werd. Daar is veel aan
dacht aan geschonken, omdat
ds. Talma als minister een flinke
Hoot heeft gegeven aan de op
bouw van de sociale zekerheid.
Zo heeft hij ruim vijftig jaar
geleden toen de algemene icel-
vaart veel kleiner was dan te-
ge. me oor dig. een ondcrdoinsven-
toen ingevoerd. Wie 70 jaar en
gehuwd' was kreeg een. penstoen
van drie gulden, en de onge-
hutcden kregen twee gulden.
Zo maar. nog voor zii cr wat
voor betaald hadden. Het beta
len moest, nog beginnen.
7n 191$. dus in de benarde la
ren van de Eerste Wereldoorlog
werd hiervoor 11.390.000 vil de
algemene middelen betaald Dat
is niet veel. dacht u? Maar dan
moet u teel bedenken dat. de
totale rijksbegroting toen f 273
miljoen bedroeg Voor het ouder
domspensioen werd dus ruim
4 percent van de "begroting ge
bruikt
Op het ogenblik bedragen de
rijksuitgaven rond f 12.000 mil
joen.
Zou in deze tijd van expansie
ve economie, superkoogconiwnc-
tvur en noem maar op, niet kun
nen, wat in het oorlogsjaar 1916.
bijna vijftig jaar geleden, wel
kon?
Een gelijk aandeel uit de alge
mene middelen zou. nu een
kleine f 500 miljoen opleveren.
Ik weet wel, dut er verschil
len zijn. Ach ja, één ervan is, dat
er m 191$ een liberaal kabinet
was. Maar de liberalen zijn ook
niet. meer wat zij waren.
