Oorzaken van de snelle zege
Geest van Israëli's was
de belangrijkste factor
De ontknoping
Krijgsmuziek is verstomd
Egypte wacht ge:
op Nassers verklaring
Reacties
op
bestand
m
Goerion aan
klaagmuur
Hans Tabor: de nieuwe
Dag Hammarskjöld
ii
Gevangen
Israëli's
in Cairo
uitgejouwd
Esjkol: We
stonden alleen
BP stuurt 20
tankers om
Kaap heen
Demonstraties
in Moskou
Leerboekjes
Evacuatie
mm
Oorlog stimuleert
con tainervervoer
Naamsverandering
Cal tex-Ma a tschappij
HET VRIJE VOLK VRIJDAG 9 JUNI 1967
PAGINA 8
Intelligent
Sinörrebröd
(ADVERTENTIE)
WASHINGTON (AP) Door zijn beweeglijkheid, grote re
serves en voortreffelijke geest heeft het Israëlische leger de veel
grotere Arabische landen een verpletterende nederlaag kunnen
toebrengen. In het Pentagon zeggen officieren, die hun bewon
dering niet onder stoelen of banken steken, dat de geest van het
Israëlische leger de belangrijkste factor in de oorlog in het Mid
den-Oosten is geweest.
„Het is gewoonweg, wat er gebeurt,
als je aanvallende troepen op één en
hetzelfde slagveld zet met niet-aan-
vallende troepen," zei een officier,
die deelgenomen heeft aan de strijd
in Korea en Vietnam. Het Israëlische
gebruik van reservisten is geen han
dicap gebleken, zo zeggen de officie
ren, omdat deze ongeregelde troepen
In een hoge staat van paraatheid en
beweeglijkheid worden gehouden. Re
gelmatig worden mobilisatie-oefenin-
bluf van Nasser is verstomd. Egypte beeft bet bestand aanvaard. De
wereld kan herademen. Aan bet conflict is de ergste dreiging ontno
men. Er Is ruimte geschapen voor verder overleg in de Volkerenorganisatie.
De strijd kan. worden verlegd naar de conferentietafel. Israël heeft zijn
militaire doelen ruimschoots bereikt. De snelheid en bekwaamheid waar
mee een klein, tot het uiterste bedreigd volk zijn belagers uiteen heeft ge
slagen, heeft gevoelens van sympathie en voldoening gewekt in de hele vrije
wereld. Met deze bewonderenswaardige prestatie heeft Israël ook in de
Sowjet-Unie indruk gemaakt. Een indruk die de Arabische machtspositie
kennelijk niet ten goede is gekomen.
jglj deze gevoelens van voldoening voegen zich opluchting en vreugde nu
de oorlog tot het Midden-Oosten is beperkt gebleven. Omdat de alom
gevreesde internationale complicaties zijn uitgebleven. En omdat hiermee
opnieuw een bewijs is geleverd dat de verhouding tussen de grote mogend
heden tegen uitzonderlijke spanningen bestand is.
Se ironie van het lot wil, dat het bestand komt op een hoogst merk
waardig moment. Er was van Russische zijde de nieuwe eis gesteld, gericht
op terugtrekken van de Israëlische troepen, dit met cynische veronacht
zaming van het Egyptische verzet tegen de activiteiten van de Veiligheids
raad, die ook door de Sowjet-Unie werden gesteund.
Nog voordat de discussies over deze eis goed en wel op gang waren, ging
Nasser door de knieën. Hij sloeg daarmee zijn beschermers een belangrijke
troefkaart eenvoudig nit de handen. Het kan niet anders of hier moet zich
een ernstige communicatiestoornis hebben voorgedaan: een symptoom wel
licht van de chaotische sitnatie waarin Egypte zijn nederlaag is tegemoet
gegaan.
T\«s problemen die nu om oplossing vragen, zijn talrijk en fundamenteel.
Zjj zullen nog geruime tijd het internationale contact aan zware be
proevingen blootstellen. Het Westen zal er verstandig aan doen zich erop
voor te bereiden dat het daarbij vaak weer hard tegen hard zal gaan. Maar
de wapens kunnen worden neergelegd. Nu dit is bereikt, kan het construc
tieve werk een nieuwe fase intreden.
Het Israëlische volk kan deze fase met vertrouwen tegemoet zien. Het
heeft dit meer dan verdiend.
gen gehouden en alle eenheden kun
nen binnen de 48 uur verzameld, uit
gerust en gevechtsklaar worden ge
maakt. Alle Israëlische officieren,
dienstplichtige en beroeps, doen drie
tot vijf jaar dienst. De selectie is bij
zonder streng. Voor promotie komen
alleen de allerbeste mannen in aan
merking.
In een recente studie, die het
Amerikaanse leger van de Israëli
sche gevechtstroepen heeft ge
maakt, wordt veelbetekenend ge
zegd, dat er weinig bewijzen zijn
voor de ontwikkeling van een mili
taire kaste en dat er evenmin een
verschil van status bestaat tussen
beroeps- en reserve-officieren.
In deze studie werd ook gezegd, dat
een officier in de meeste Arabische
landen als een bevoorrechte man
wordt beschouwd. Bij het voetvolk
zijn trouw en geest zelden te vinden.
(Van onze buitenlandredactle)
De Egyptische pers die vanochtend
het staken van de vijandelijkheden
meldt, is niettemin van mening, dat
de strijd moet worden voortgezet. De
kranten leggen de nadruk op de
noodzaak om het vertrouwen in
Nasser te stellen.
Het is bewezen, dat de Israëli's
voor hun operaties over 1500 vlieg-
tuigsi beschikten hoewel ze volgens
alle berichten slechts 500 hadden,
zegt het Egyptische dagblad Al
Achram vanochtend In zijn commen
taar op de Arabische nederlaag.
TEL AVIV (AP) Premier Esj
kol van Israël heeft gisteravond tij
dens een politieke vergadering mee
gedeeld, dat Amerika zijn land en
kele dagen voor het uitbreken van de
oorlog had doen weten, dat veertig
tot vijftig zeevarende mogendheden
de vrije doorvaart door de Straat
van Tiran zouden waarborgen.
„Wij hebben de toestand onder
zocht en zijn tot de conclusie geko
men, dat het in werkelijkheid twaalf
landen waren en uiteindelijk slechts
twee en dan misschien nog maar
één: Israël, aldus Esjkol.
„Ik heb president Johnson eens
verteld," zo zei de Israëlische pre
mier, „dat hü hoogstwaarschijnlijk
met andere dingen bezig zou zijn,
wanneer wij zouden worden aange
vallen en dat de aard van de waar
borg niet duidelijk was".
Esjkol concludeerde overigens dat
het Israël geen kwaad had gedaan
dat er drie weken van diplomatiek
overleg zijn geweest tussen het af-
sluiten mn de strust vss Tinm si>
het uitbreken der vijandelijkheden.
„Het was niet vergeefs, het is onze
politieke standing ten goede geko
men", aldus Esjkol.
Het gezaghebbende blad Al Akh-
bar schrijft: „De Imperialisten en de
coalitie met de Israëli's hebben de
Arabieren in één front samenge
bracht."
Het Egyptische blad Goemhoeria
drong er bij zijn lezers met kracht
op aan zich niets of te vragen om
trent de strategie en tactiek van het
Egyptische oppercommando. Wie dat
wèl deed, zou de vijandelijke propa
ganda in de kaart spelen.
Het Franstalige dagblad l'Oriënt
uit Beiroet concludeerde dat „de
Sowjet-Unie een diplomatieke ope
ratie van onmetelijk belang op alle
fronten had gewonnen. De Arabie
ren waren weliswaar teleurgesteld
door Ruslands stem voor de vredes-
eis der VN, maar het Kremlin
blijft desondanks onze laatste hoop."
Het Engelstalige dagblad Daily
Star, eveneens te Beiroet stelt dat de
Arabische oorlog tegen Israël nooit
zal worden gestaakt. „Het geduld
der Arabieren is spreekwoordelijk."
aldus het blad. „en de dag van de
afrekening zal komen. Daarvan
kunnen Israël en zijn bondgenoten
zeker zijn."
Het Iraakse blad Saoed al Arab
schrijft dat een zogenaamde be
vriende mogendheid, die beloofd
had de Arabieren te helpen, hen in
dc steek heeft gelaten toen de nood
aan de man kwam en zich als te
genstander heeft gedragen. Het land
wordt niet met name genoemd.
Johnson heeft de wapenstilstand
met voldoening ontvangen en hij
hoopt dat nieuwe wegen gevonden
•worden om de geschillen op vreed
zame wijze te regelen.
Regeringskringen in Bonn zijn
verheugd dat 'verstand en zin voor
realiteit' hebben gezegevierd. De
kranten die duidelijk partij hebben
gekozen voor Israël, tonen zich opge
lucht.
Met ingang van vandaag kan weer
post worden verzonden naar Israël.
Vooraanstaande Amerikaanse se
natoren hopen dat de Amerikaans-
Russische samenwerking voor de or
der tot bet staken van het vuren in
het Midden-Oosten ook tot een rege
ling voor Vietnam zal kunnen leiden.
Het Witte Huis heeft medegedeeld,
dat de directe verbinding tussen het
Witte Huis en het Kremlin, de 'Hot
Line" deze week enkele malen is ge
bruikt door Johnson en Kosygin,
Er is nog geen zekerheid of de
Arabische landen die hebben ver
klaard de olieleveranties aan Ameri
ka en Engeland stop te zetten, dit
ook werkelijk hebben gedaan. Mocht
dit het geval zijn, dan treedt een
noodplan in werking. Voorlopig is
alleen de produktie in Venezuela
verhoogd.
Paul Paul us heeft 23.000 dollar ge
schonken voor medische hulp aan
beide partijen in het conflict.
De Amerikaanse officieren hadden
veel lof voor de tactiek van de Is
raëlische militaire leiders, „in zekere
zin was het alsof de leerboekjes wer
den gevolgd," zei een officier.
„De Israëli's gebruikten wat alle
goedgeieide zware tankeenheden be
horen te gebruiken verrassing,
vuurkracht, stootkracht," voegde hij
hieraan toe. „Zij pasten de Duitse
Blitzkriegtactiek toe in de woestijn-
ooriog."
Een andere officier constateerde,
dat een open gebied als een woestijn
de kans biedt de kracht van het
tankwapen te gebruiken. „D&ar kun
nen tanks zich vlot bewegen en die
pe penetraties maken," zei hij.
De Egyptenaren verkozen vanuit
statische defensiestellingen te
strijden. In een rapport van het
gevechtsterrein wordt gezegd, dat
vele Arabische tanks als stukken
geschut werden gebruikt. Zij waren
tot htm koepels in het" zand gegra
ven. Andere Egyptische troepen
opereerden vanuit betonnen bun
kert j es en loopgraven in de dui
nen van het schiereiland. Voor ve
le Arabische manschappen bleken
de versterkingen ten slotte dode
lijke vallen.
„Het bezit van tanks is op zich
zelf niet de beslissende factor," zei 'n
Amerikaar.se officier. „Als je ze niet
goed gebruikt, worden het doodkis
ten, stilstaande doelen."
CAIRO (AP) Egypte wacht
gemelijk op een. verklaring van
president Gama! Abdel Nasser,
waarom hij na vier dagen van
vernederende militaire neder
lagen toegestemd heeft in een
staken van het vuren. Presi
dent Nasser zal de natie over de
radio toespreken, terwijl het
volk, dat enkele weken geleden
zich nog hees schreeuwde om
dat het oorlog wilde, thans diep
is teleurgesteld in de afloop.
Het nieuws van de aanvaarding
van het bevel tot het staken van het
vuren is werkelijk hard aangekomen.
De krijgsmuziek, die in het centrum
van Cairo de gehele dag uit luidspre
kers schetterde, is plotseling tot zwij
gen gekomen. Ook de stroom anti-
Amerikaanse kreten, die de radio de
laatste dagen onafgebroken heeft uit
gebazuind, droogt langzaam op.
Toch willen vele Egyptenaren
nog niet geloven, dat dit het einde
is van hun plannen om de staat
Israël te vernietigen.
„Wacht maar," zei een chauffeur,
„wacht maar tot Nasser heeft ge
sproken."
(Van een onzer verslaggevers)
British Petroleum Company heeft
donderdag ZO tankschepen gechar
terd-voor het vervoer van olie van
de Perzische Golf naar Engeland en
het Europese vasteland.
De schepen die om Kaap d»
Goede Hoop zullen varen worden
in Iran, dat niet bij het conflict in
het' Midden-Oosten is betrokken, ge
laden. Volgens mededelingen vanBP
kunnen de 20 tankers gezamenlijk
bijna 800.000 ton ruwe olie vervoe
ren. Op dit moment bevinden zich
hoofdzakelijk Scandinavische, Libe
riaanse en Griekse tankers ten oos
ten van Suez.
Zegevierende Israëlische militairen
In een op de Jordaniërs buitgemaakt
legervoertuig. Voor op het voertuig
hebben zij een foto van boning Hoes
sein van. Jordanië bevestigd.
■mm.-
lESHULEM Benter) Dit t>
na mijn aankomst in Israël mijn
grootste dag/ Dese woorden sprak de
Israëlische oud-premier Ben Goerion
.toen hij gisteren met vele anderen
'bij de blaagmuur stond.
Opperrabbijn Sjlomo Goren van de
Israëlische strijdkrachten heeft gis
teren Kei heb geopend van het graf
van Kachel. Dit graf ligt 24 kilo
meter ten lulden van Jerusalem en
is een va» da gewijde jood» plaat
sen.
Inmiddels wordt van diplomatieke
zijde vernomen» dat de evacuatie van
de Amerikanen en Europeanen, on
danks het neerleggen van de wapens
door Egypte, onverminderd voort
gaat.
„Er Is nog geen officiële wapenstil
stand," zei een diplomatieke ambte
naar, „wij gaan gewoon verder met
de evacuatie van onze burgers. Het
is best mogelijk, dat de echte moei
lijkheden eerst nu beginnen."
„Ik zou niet durven zeggen, dat de
gevaren voor de mensen uit het Wes
ten eerst nu beginnenzei een an
dere diplomaat, .maar ik kan u ver
zekeren, dat onze evacuatieplannen
door de jongste gebeurtenissen niet
veranderd zijn."
Voordat de wapenstilstand werd
aanvaard, vertrokken donderdag
avond twee Italiaanse schepen uit
Alexandrië met in totaal 150 burgers,
die Egypte uit eigen vrije wil ver
lieten.
De laats ten van een 1000-tal West
duitsers verlieten Cairo vrijdag par
vliegtuig. Zij gingen naar Alexandrië,
waar de eersten zich reeds aan boord
begaven van het Zweedse vrachtschip
Van ja, dat hen naar Kreta sal bren
gen. Met een extra-trein zullen za
terdag 500 Amerikanen naar Alexan
drië reizen, waar tij zich aan boord
zullen begeven van het gecharterde
Griekse passagiersschip Karena.
(Van een onzer verslaggevers)
De oorlog in het Midden-Oosten
werkt stimulerend op de container
vaart tussen het Verre Oosten en
West-Europa. Met deze onverwachte
mededeling komt de United Cargo
Corporation te New York die heeft
aangekondigd dat haar dienst per
15 juli ingaat. Aanvankelijk lag het
in de bedoeling pas in het najaar
met containers op deze route te gaan
varen. Maar nu het Suezkanaa! voor
de scheepvaart is gesloten, heeft Uni
ted Cargo besloten er eerder toe
over te gaan.
De contalnerdienst loopt van Yoko
hama in Japan naar Seattle aan de
Amerikaanse westkust Vandaar wor
den de containers over land naar
New York vervoerd om vervolgens
weer per schip naar Rotterdam of
Londen te worden gebracht. Ge
schat wordt dat de bracht via de
Contataerroute 28-28 dagen nodig
heeft om Europa et bereiken, tegen
40 dagen als gebruik zou worden ge
maakt van de normale route door
het
(Van onze Scandinavische
correspondent)
Nimmer is een nieuwe presi
dent van de Veiligheidsraad plot
seling voor zulk een enorm zware
taak gesteld als Hans Tabor, die
deze post van 1 juni af een
maand lang zou bekleden. En
nimmer heeft een man deze func
tie zo onvervaard ers met zoveel
blijkbaar onuitputtelijke energie
vervuld als deze 45-jarige Deen,
die in Kopenhagen en Stockholm
reeds „Scandinavies nieuwe Dag
Hammarskjöld" wordt genoemd.
Het was Tabor, die het ten slotte
gedaan kreeg, Amerika's Goldberg
en Fedorenko van de Sowjet-Unie in
het gebouw van de Verenigde Na
ties in een kamer te verenigen. Hoe
wel de laatste zich daartegen tot het
uiterste had verzet en verklaard had,
dat hij zelfs telefonisch niet bereik
baar zou zijn. Het is Tabor, die nu
bezig is, de vertegenwoordigers der
Arabische landen te bewegen, onder
handelingen met representanten van
het zegevierende Israël in te leiden.
Tabors tactiek bestaat hieruit, dat
hij met de hoofdfiguren zelf directe
besprekingen voert, vaak daarbij op
uiterst autoritaire wijze bepaalde in
stanties achteloos verwaarlozend.
Dit heeft hem veel kritiek bezorgd,
maar de lof, die hem anderzijds
wordt toegezwaaid, is zo groot, dat
velen in New York van men'ng zijn,
dat het orgaan der Verenigde Naties
nu staat of valt met Tabors presta
ties, die vanaf 1 juni die van secre
taris-generaal Oe Thant geheel in de
schaduw hebben gesteld.
Hans Rasmussen Tabor, zoals zijn
volledige naam luidt, is even buiten
Kopenhagen als zoon van een elek
tricien geboren. Op zijn eerste h.b.s.
bleek hij een even intelligente als
eigenwijze leerling. Ten slotte werd
hij van die school verwijderd, omdat
hij een klasgenoot een nacht lang in
een kast bad opgesloten. Met zijn
oom Peter Tabor, de tegenwoordige
hoofdredacteur van het sociaal-demo
cratische partijblad Aktuelt als voor
beeld, wilde hij journalist worden.
Maar nadat bij aan de Kopenhaag-
se universiteit staatswetenschappen
had gestudeerd, bezorgde de Deense
minister van Buitenlandse Zaken
Haekfcerup, wiens beschermeling hij
lang is geweest, hem een diploma
tieke carrière. Eerst in Parijs en
daarna In Brussel, waar hij onder
meer tot taak kreeg, de Deense be
langen wat betreft de EEG te behar
tigen. In 1964 kwam hij naar New-
York, als Denemarkens vertegen
woordiger bij de Verenigde Naties.
Zijn tegenwoordige functie in de
Veiligheidsraad is zijn eerste werke
lijk gewichtige diplomatieke opgave.
Dat hij tot dusverre deze vuur
proef zo goed heeft doorstaan, is
niet het minst te danken aan zijn
uitstekende lichamelijke conditie, die
hij met tennissen op peil heeft ge
houden.
Tabor heeft praktisch geen slaap
nodig en zijn maaltijden tussen de
ROTTERDAM (ANP) De Cal-
tex Petroleum Maatschappij (Neder
land N.V. heet nu Chevron Petro
leum Maatschappij Nederland N.V.
De naamsverandering is het gevolg
van de onlangs bekendgemaakte be
slissing van de twee Amerikaanse
concerns, die de Caltexgroep bestuur
de om de dochtermaatschappijen in
diverse Europese landen in eigen be-
heei te nemen. In Nederland zjjn de
dochtsmamootschapy-n nu geheel
opgenomen in de Chevrongroep. Ook
de Caltexlaboratoria voeren nu de
naam Chevron. Het handelsmerk
Caltex blijft zoals bekend on
veranderd.
eindeloze reeks conferenties bestaan
uit smörrebröd en Kopenhaag® bier,
die hij van uit het Deense VN-hoofd-
kwartier laat aanrukken. Verder
maakt hij vriendelijk glimlachend
een onbeperkt gebruik van zijn char
me, waarvan hij zich volgens som
mige ijverzuchtige collega's in het
New-Yorkse gebouw op de hoek van
de 42e straat en de le avenue maar
al te goed bewust is.
Zijn optreden in de Veiligheidsraad
heeft Hans Tabor in leder geval bij
de politie van New York al zoveel
respect bezorgd, dat hij na ontelbare
conflicten bij was gewoon, zijn
auto neer te zetten, waar hem dat
het best uitkwam in de 42-ste
-.treat nu eindelijk een eigen par
keerplaats heeft gekregen.
MOSKOU (Rtr) Duizend man
schappen van het rode leger en de
politie moesten vandaag te Moskou
worden ingeschakeld om de Ameri
kaanse ambassade te beschermen te
gen een oprukkende menigte van ten
minste even zoveel voornamelijk
Arabische studenten.
De Russen bouwden vier verdedi
gingslinies op tussen de demonstran
ten en de bedreigde ambassade en
bezigden daarbij legervrachtauto's
en straatveegmachines. Buitenlandse
correspondenten konden zich niet
herinneren, dat te Moskou ooit der
gelijke voorzorgsmaatregelen dienden
te worden getroffen om een demon
stratie te beteugelen.
De woedende menigte werd ten
slotte naar de overzijde van de bre
de Tsjajkowski-bouievard geleld,
waaraan de Amerikaanse ambassa
de is gelegen. De studenten, opge
hitst door de mededelingen omtrent
Amerikaanse en Britse luchtaanval
len op Cairo, schreeuwden leuzen te
gen president Johnson en premier
Wilson, Achter de ramen van de eer
ste vijf der tien verdiepingen van het
gebouw waren ijzeren luiken aange
bracht. Later begaven de studenten
zich in de richting van de Engelse
ambassade.