2
I
In Tel Aviv
al es rustig
I
Socialistisch
plan voor
M-Oosten
»4v<f6n3i
Israëli's
vlogen
voortreffelijk
met Mirages
eer post
Geen beperking
krediet meer
Geheim overleg
communistische
landen over
Midden-Oosten
mmm
Vrije officieren
Gmet o*
ffSSiW"*'
Eindsprint
Geef financiële steun aan
postgiro 23434
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 10 JUNI 19S7
PAGINA 8
Op het hoogtepunt van zijn carrière heeft Garnal Ahdel
Nasser, nu bijna vijftig jaar oud. zijn troon even voelen
wankelen. Langer dan enige andere Arabische leider heeft
hij een vrijwel absolute macht uitgeoefend. Eil zoals het zich
nu laat aanzien zit hij weer vast op zijn troon.
Melden
Telegrammen
Ja - Nee
ten name van Collectieve Israël Actie
Israels officiële orgaan voor geldinzameling
Jok. Vermeerstraat 22, Amsterdam-Z.
Telefoon 797201
1
f
Nasser ondanks
toch nog in het zadel.
os wereicr, waarin BIJ met Tlto en
nu wijlen Nehroe het driemanschap
wamde dat op ds wankel# basis der
niet-gebondenheid het vereiste te.
genwleht zo» leveren tegen de
krachten van Oost en West.
Als president van de Egyptische
«publiek, als onvermoeibare strijder
j tegen wat hij als westcTs imperialis
me beschouwde, ais onverzoenlijke
vijand van het kleine, democratische
Israël en bovenal als de sterke man
te de Arabische wereld, die sinds de
uitschakeling van koning Fareek
(19521 bij herhaling een rol van
betekenis heeft gespeeld op het In
ternationale politieke toneel.
Nasser is geboren in 1918 in het
dorpje Beni Mor aan de Nijl In
Boven-Egypte, als zoon van een
postambtenaar. Ofschoon zijn ouders
hs behoeftige omstandigheder ver
keerden; kon hij de middelbare
school bezoeken en zelfs enkel; car-
«issen volgen aan een universiteit.
Van meet af aan had hij zich als
Ideaal gesteld soldaat te worden. Na
een jaar rechtenstudie werd hij toe
gelaten tot de militaire academie.
Zijn voorliefde voor de krijgskunde
combineerde hij al vroeg met een
hevige belangstelling voor alles wat
naai politiek zweemde. Reeds als
student placht hij deel te nemen
aan- demonstraties ;egen het Britse
opperbestuur. Als aankomende lui
tenant was hij in de officierschib
van Cairo een geziene figuur, die in
brede kring bewondering oogstte om
lijn cratorische talenten.
Toe» Engeland koning Faroek in
1942 dwong een pro-geallieerde rege
ring te vormen, schaarde Nasser zicb
in de rijen van. degenen die heime
lijk dure eden zwoeren deze vernede
ring ongedaan te zullen maken. Uit
dit; verzet kwam de Vereniging van
vrije officieren voort, waarin de
slanke, knappe jonge offider sS
spoedig mee aan de touwtjes trok.
De grote üjd voor deze clandestie
ne iseml-politieke dub kwam na de
nederlaag die het slecht geoefende
en slordig geleide Egyptische leger
jleed In de Palestijnse oorlog van
1948, het jaar van de stichting van
het onafhankelijke Israël. Nasser,
inmiddels tot kolonel bevorderd (en
gewond In de strijd in de Sinaïwces-
tün die ook toen al voor zijn land
een noodlottig verloop had), werd da
organisator achter de schermen van
een steeds heftiger agitatie tegen
Faroek.
In de zomer van 1952 kwam de
staatsgreep waarmee deze activiteit
werd bekroond. Faroek werd van de
troon gestoten, met klaroengeschal
werd een revolutionair regime Inge
luid; bet feodale tijdperk was ten
«Inde, een systeem van grootscheepse
hervormingen sou het voortaan on
afhankelijke Egypte omhoogstuwe»
In de vaart der volkeren.
Nog bleef Nasser een tijdlang een
figuur op de achtergrond, die naai
de opvatting van zijn medestander®
grote beloften inhield, maar het nog
net niet tot de eerste rang wist te
bréngen. Generaal Naguib werd to)
leider des volks uigeroepen. Slecht»
twee jaar lang zou hij deze pos!
bezetten.
In 1954 leidden de interne tegen
stellingen in de heersende militaire
kliek tot een crisis, waaruit Nasser
onbedreigd als overwinnaar te voor
schijn kwam. Hij werd aanvankelijk
minister-president,, twee jaar later
staatshoofd en regeringschef tege
lijk. Sindsdien heeft de hele wereld
hem leren kennen als de onberispe
lijk geklede, eeuwig glimlachende,
zelfbewuste politicus, als de onge
kroonde keizer In een onmetelijk rijk
met honderd miljoen onderdanen.
Voor het eerst zou Nasser het fa
natisme dat zijn beleid zou kenmer
ken en dat hij ook bij de voorberei
ding van de jongste oorlog tegen
Israël nog eens aan de dag heeft
gelegd, tonen in de spanrende juli
dagen van 1956, die de inleiding
vormden tot de thans weer veelbe
sproken Suez-crisis. Tijdens een re
devoering die hij in de open lucht
afstak te Alexandria, volgde zijn le
ger de geheime instructies op waai
bij het de opdracht had gekregen de
hoofdzetel ran de Kanaalmaat
schappij t« bezetten.
D© maanden die volgden, zijn de
laatste dagen bij herhaling Ui de
herinnering teruggeroepen. Hier kan
worden volstaan met, de opmerking
dat dit avontuur, mede door het feit
dan Engeland zich in het voetspoor
van minister Eden ln een politieke
blunder van de eerste rang stortte,
de machtspositie van Nasser enorm
heeft versterkt. Militair eezien
politiek beschouwd had hij een
oorlog gewonnen.
Het vcrlkitji van die slag weet
Nasser niet alleen aan het Brits-
Franse ingrijpen, maar ook en vooral
aan het slagvaardige optreden van
het Israëlische leger onder aanvoe
ring van de welhaast legendarische
figuur van generaal Mosje Dayan en
gedirigeerd door de Israëlische vader
des vaderlands, Ben Goerion.
Hardnekkiger dan ooit predikte de
sterke maat la Cairo sedert deze Suez-
crisis, die hem bij zijn militaire
wansuccessen ook nog de vernedering
bracht van het verschijnen van een
aantal pottekijkers van de VN, de
"heilige oorlog", de vernietigingsstrijd
tegen de joodse staat, waarvoor bij
heel de Arabische wereld in het ge
weer probeerde te krijgen.
LONDEN (Reuter) De aociahsH-
soho International® in Londen heeft
een uit vijf punten bestaand vredes
plan voor het Midden-Oosten e®&-
twwd en haar solidariteit met Is
raël uitgesproken. Volgens dit pSan
moeten zowel het 'absolute be
staansrecht van Israël als soevereine
staat' worden erkend ais de legitie
me rechten van de Arabische volke
ren in het Midden-Oosten."
Voorts moeten garanties worden
geschapen voor het recht van alia
landen om «schepen door he Suez -
naai en de Straat vsr>, Tiran m
sturen, er moet een shtvaardlge
oplossing worden gevonden voor de
vïuchteUngenkwestie en era doel
treffend internationaal toezicht wor
den ingesteld ter waarborging en
handhaving van de vrede.
Op da VN wordt een beroep gedaan
met internattonai;» plannen voor «b
sociale en economische ontwikkeling
*n het lüddsn-Oostsn ter faM te
(Van onze "speciale verslaggever
Louis Velleman)
Tussen 12 en 1 uur vannacht heb
ik een wandeling gemaakt door Tel
Aviv. Het lijkt de vredigste stad in
het Midden-Oosten. Overal branden
weer lichten. Tientallen jongens en
meisjes lopen hand in hand lang
zaam door de straten. Het is een
prachtige avond. Er rijden veel auto's
en er is geen sprake van dat het le
ger alle personenverkeer heeft uitge
schakeld. Een man is druk bezig het
zwart weer tan zijn koplampen te
krabben. Het Hilton-hotel heeft ne
gen van de vijftien verdiepingen vol,
zachte muziek klinkt uit de luidspre
kers. een opgewekte stemming.
Even verder in het luxe Dan-hotel
zitten journalisten uit heel de wereld
aan de bar. ze hebben volop kopij,
die ze niet of moeilijk kwijt kunnen.
De Israëlische informatiedienst
zorgt voor allen, zij het wel tegen be
taling. Dagenlang werd voor de jour
nalisten de oorlog en wordt nu de
wapenstilstand behandeld als een ex
cursie-aangelegenheid. Gisteren, vrij
dag: een tocht per autobus naar het
oude Jeruzalem, Inclusief het Jor
daanse deel. Vandaag, zaterdag: een
tocht naar het hoge noorden ander
militaire leiding, waar de Syriërs nog
niet kalm zijn. Speciale wensen wor
den zo mogelijk ingewilligd.
Een goed georganiseerd land, on
danks de oorlog. Dot onderranden
Boeven Shekel en Dan Oil, twee Is
raëlische studenten uit Utrecht, vee»
artsenijkunde, zu leenden geld, na
me» het «erste vliegtuig naar Israël.
Om familie te zien. Maar ze kregen
op het vliegveld al een mobilisatie-
oproep uitgereikt: melden in Jeruza
lem De familie zal het zonder hen
moeten doen.
Trouwens, vroeger in de avond zat
Tel Aviv nog tussen oorlog- sn wa
penstilstand. De grenscontrole werk
te met een zaklamp, de hal bij het
vliegveld was zwart verduisterd,
maar de controletoren baadde in een
soort feestverlichting. Grote delen
van de stad waren toen nog verduis
terd, maar langs boulevards soms he
lemaal niet. De neonverlichting van
benzinestations straalde in de duis
ternis.
Alle gebouwen vol met vlaggen en
tot diep in de nacht de radio met
steeds meer nieuws. De transistor
heerst: in de bus, op straat, voor bui
tenlanders wordt snel vertaald.
Is er schade in Tel Aviv? Ik heb
overal gevraagd en gekeken. Er
schijnt wat lichte schade in de bui
tenwijken te zijn, van granaten.
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landss Bank heeft besloten tot op-
beffing van de beperking voor da
korte kredietverlening door banken
aan de private sector, In maart van
dit jaar was de restrictie al ver
wacht, maar door de toegenomen
ontspanning in de conjunctuur heeft
di Nederlandse Bank tot opheffing
besloten. De banken hebben nu meer
armslag om kredieten aan onderne
mer» te verstrekken. De met de bun»
ken getroffen regeling voor het lan
ge bedrijf te «soera» opgeheven.
MOSKOU (Reuter, AP) De leider»
van de communistische landen van
Oost-Europa hebben zich gisteren in
het geheim in Moskou beraden over
de toestand in het Midden-Oosten
Zij hebben zich volledig solidair ver
klaard met de Arabische landen en
deze alle steun toegezegd, 'nodig
voo} de verdediging van hun
onafhankelijkheid'. De communis
tische landen risten dat Israël rijn
agressie onmiddellijk beëindigt sn al
rijn troepen terugtrekt achter de
bestandslinies van 1949'.
De Soedaneses minister van Voor
lichting, i. del Majld Hasabou, heeft
meegedeeld,, dat Soedan geweigerd
hsaft zijn csriogsverkbula* tigea
Israël te herroepen en dat het s!e
resolutie van de Veiligheidsraad - in
take bet staken van het vuren heeft
verworpen.
problemen in het onontwikkelde,
overbevolkte Egypte'
Als de brutale gokker op het er-
rein van de internationale politiek,
dia erin slaagde van de Sowjet-Unie
niet alleen roebels loi te krijgen
voor zijn Assoean-dan maar ook
Migs voor zijn luchtmacht en tanks
voor zijn leger:
Als de onverbeterlijke avonturier,
die zich in Jemen een oorlog op ds
hals haalde tegen het monarchisti
sche Saoedie-Arable, nan- algemen?
opvatting even uitzichtsloos als
kostbaar (en waarin hij niet
schroomde gifgas te gebruiken;
Als de welbespraakte propagandist
voor het bestaansrecht van een 'dra-
Maar vödr alles heeft de wereld
Gamal Abdel Nasser toch leren ken
nen als de man die niet zou rusten
era hij dat eerste levensdoel, Israels
vernietiging, had bereikt, al3 leider
van een verenigd Arabisch front.
Zijn eindsprint naar deze "totale af
rekening' was, het dient erkend, for
midabel,
Van zijn doel echter lijkt h(j aan
het einde van deze historische week
verder dan ooit verwijderd. Zijn laat
ste gok is zijn grootste misrekening
gebleken. Een misrekening die hem
op het uiterste randje van de poli
tieke ondergang heeft gebracht.
(Van onze Parjjse correspondente)
Pierre Closterman, een van Frank-
rijks 'beroemde vliegeniers' uit d«
Tweede Wereldoorlog, Is na een
bliksembezoek teruggekeerd uit Is
raël. Clostermann, die behoort tot
een groepje parlementsleden, door
de regering in Tel Aviv uitgeno
digd, heeft een groot aantal filna
mogen zien van de gevechten. die
de Israëlische luchtmacht lever
de.
Niet alleen kondei: de Israëlisch*
piloten voortreffelijk omgaan met
de Franse Mirages en Mystères en
de reeds oudere Vautours en Oura-
gans, de luchtmacht bleek de elek
tronische infrastructuur te bezit
ten, nodig om een aanval met der
gelijke snelle machines tot in de
finesses te leiden.
Closterman zei daarentegen: "Het
was om te huilen zoals de tegen
standers omgingen met de Russi
sche MIG's, overigens prachtig»
machines!'
Hij verklaarde dat de massale
luchtaanval, die voor Israël
maandagmorgen de uitkomst van
de oorlog besliste, pas om kwart
voor negen begon, "rijkelijk laat'.
H|j was ra persoonlijk vas over
tuigd, dat de eerste aanvaller
Egypte was geweest.
"Reeds ln de nacht van zondag op
maandag rukten Egyptische tanks
op door de Sinal-woesfcSJn, maar
Tel Aviv nam die meldiBt«n toen
nog niet serieus. Fas toen ap het
radarscherm een groep eskaders te
zien kwam, moest in enkele secon
den worden beslist 'Is dit wel of
niet een oorlog?' Daarna, was d»
eerste klap een daalder waard.
De vijandelijke vliegtuigen ston
den op de grond ge ngsohikt als
voor een parade.' zei Clostennann,
•Onbeschut in de open vlakte, Tt
sag voor miljarden in ds fik gaas.
Nassers besluit
sloeg in als 'n bom
In velerlei rol heeft Nasser zich de
laatste tien jaar doen gelden:
Als de sluwe demagoog ln de arena
van de binnenlandse politiek* die
met 'andhervormings- en nattonall-
satiemaatregelen de aandacht wist
af te leiden van een reeks wezenlijki
(VERVOLG VAN VOORPAGINA)
Het- besluit van Nasser om af te
treden, door hem zelf meegedeeld ln
een radiorede, sloeg gisteravond als
een bom in by de Arabieren, in het
byzondcr bij de Egyptenaren.
Honderdduizenden Egyptenaren
stroomden in vele steden en dorpen
de straat op. Ze betoogden voor het
aanblijven van Nasser als president.
Er speelden zich emotionele tonelen
af, vooral bij het presidentiële palels
in Caïro, waar mensen huilden en
riepen om Nasser.
Maar niet alleen in Egypte, ook in
vele andere steden ln de Arabische
wereld wilde men de val van de
Egyptische president niet accepteren.
Honderden telegrammen van aan
hankelijkheid uit vele landen van het
Midden-Oosten en Noord-Afrlka wer
den naar Caïro gestuurd. Er werd
gedemonstreerd.
Enkele «ren na zijn toespraak tot
het Egyptische volk werd bekendge
maakt, dat Nasser zijn besluit op
schortte en dat hij „diep getrof
fen door de gevoelens van de volks
massa's" -an daag naar de Natio
nale Vergadering (het parlement) zou
gaan. om te „praten over rijn beslis
sing".
Tot nader order
De door Nasser genoemde opvolger,
de nieuwe president Mohieddin, liet
onmiddellijk weten zijn aanwijzing
.iot nader order" niet te aanvaarden.
Het parlement wachtte Nassers komst
niet af, kwam in spoedvergadering
bijeen en besloot de beslissing van de
President niet te zullen aanvaarden.
Inmiddels was het in de Arabische
hoofdsteden niet alleen tot pro-Nas-
ser-betogingen gekomen (ia Algiers
was men zo ondersteboven dat men
zelfs kort» tUd tegen Nasser „verra
der* heeft betoogd) maar ook tot
anti-Amerikaanse en anti-Russische.
In Moskou was toen een geheime
communistische topconferentie bij
een, waarvan na afloop een ver tri a
ring verscheen, waarin men zei, de
Arabische landen te zullen steunen en
waarin men eiste, dat Israël zijn
agressie zou staken en zich zou te
rugtrekken binnen eigen grenzen.
Ie Syrië, zo bleef Radio-Damascus
tot diep in de nacht omroepen, werd
hevig gevochten. Uit Tel Aviv kwa
men weinig of geen mededelingen
over de strijd aan (of over) de noord
grens.
Uiterlijk kwart over twaalf, zo had
de Veiligheidsraad eerder op de avond
besloten, moest het vuren gestaakt
zfjn tussen Israël en Syrië. Maar daar
was volgens Radio-Damascus en de
Syrische vertegenwoordiger in de
Veiligheidsraad Tomeh geen sprake
van.
Israël blijft aanvallen zo deelde
Tomeh mee. Israëlische troepen ston
den aan de poorten van Damascus,
zei Tomeh.
Geen sprake van, zei de Israëlische
woordvoerder Rafael. De strijd be
perkt zich tot het grensgebied.
Israël heeft in de loop van de
avond Caïro en Ismaüla gebombar
deerd, zei de Egyptische woordvoer
der El Kony.
Een misdadigde leugen, zei Rafael.
De Israëlische luchtmacht valt met
honderden vliegtuigen Syrische dor
pen en steden aan Damascus en La
takia (bij de Turkse grens - red.
HW) zijn gebombardeerd. Israël is
van plan de Syrische regering omver
te werpen, zei Tomeh om twee uur
vannacht,
Rafael: „Ik kan de raad verzekeren
dat van onze kant op het afgesproken
tijdstip alle gevechten zijn gestaakt,
op maatregelen tra zelfverdediging en
op plaatsen waar wfl worden aange
vallen na. Op het ogenblik (om twee
nar vannacht - red. HW) wordt er
van 'Syrische zijde hevig geschoten op
doelen op Israëlisch grondgebied.1*
Bijna tegelijkertijd riep Radio-Da
mascus om: „We zullen onze wape
nen niet neerleggen zolang we nog
een kind hebben dat een wapen kan
dragen. Dus: sla toe, broeders, ver
nietig, broeders. Geef het leger van
de zionistenbende een lesje."
DEN HAAG (ANP) Mf* ISgtBg
van gisteren kan wht post worden
wraonden bmx Israël, zo werd gis
teren van ds cjjds van PTT meegs-
teeld.
fsraël
Het Vrije Volk wil meehelpen deze hulpactie te doen slagen.
Daarom kunt u uw bijdrage ook afgeven aan onze kantoren te:
ROTTERDAM:
DELFT:
DORDT:
GOUDA:
SCHIEDAM:
VLAABDINGEN:
GORINCEEM:
SLAAK 34
OUDE DELFT 143
SPUI WEG 30
ZEUGSTRAAT 32
PASSAGE 20
DAYEB 2
TOLSTEEG 3.
Zij die ook een collectebus van de Collectieve Israël Actie willen
plaatsen, kunnen die telefonisch aanvragen bij het Directie
secretariaat Van Hët Vrije Volk, telefoon Rotterdam Ü.10.30,
toestel 30.
