ven een
rollandse
molen
kopen in
Duitsland
V
L
TIEN DAGEN
PARIJS OP DE
ZEEBODEM
Aktie
Curagao
iro 1111 22 2
aaj se schilder
mishandelt k ind
van vriendin
Wees solidair
met jonge
werknemers
Husak heeft
geen plezier
van zijn
nieuwe,
harde koers
'HET WAS EEN SCHIZOFRENE REACTIE'
Protest tege JlJI
aanvaarding
van advocaat
ee brug vier
rijst roken'
mm
EMMELOORDVLIEGT ERUIT
erzoek van officier
wordt afgewezen
On t oerekenbaar?
Joy-rijder in tank
v&d raspaarden...
Actie Blindenbond j
voor kinderen in
ontwikkelingslanden
TWEE MAANDEN GEËIST
groep vraagt:
Kwam 'Rijn gif' uit
jaren oude vaten?
ZATERDAG 5 JULI 1969
HET VRIJE VOLK
Van onze verslaggever GERARD VAN DE SANDT
De man die met gebogen boofd voor de rechtbank in Zut-
phen staat leeft zijn rader, moeder en broer vermoord. Een
gebroken mens,
In de vroege ochtend an de 20ste januari ji. heef de Ismé
end rik J. 14) op een afgelegen boerderijtje in de
buurtschap Wilp (gem. Voorst) zij vader van 74 die zat te
nelken, zijn moeder (72) en zijn broer Evert (43) met twee
hamers en een pook gedood.
Van onze verslaggever CEES OVERGAAUW
'Welkom op de zeebodem.' Dat is de tekst, die met
enorme letters is aangebracht op een bord bij de entree
van tie Noordoost polder. Niet zo'n gezellige tekst eigen-
ijk, De Nederlandse bevolking heeft ook nooit zo'n ge
zellige indruk gehad van deze tot voor kort nog grootste
polder van Nederland.
T.N.V. MENSEN IN NOOD CARITAS NEERLANDICA.
DEN BOSCH. ONDER VERMELDING 'CURAQAQ'
(Van een onzer verslaggevers)
oor de Haagse rechtbank stonden gisteren de 30-jarige schil
der J. H. B. en zijn 25-jarige vriendin B. B. terecht, die ervan
worden verdacht het tweejarig dochtertje van de vrouw zwaar
mishandeld te hebben.
PAGINA 5
H<idrik [34 doodde
zijn broer en ouders
(Van een onzer verslaggevers)
N ederlandse deskundigen
zullen over enkele dagen naar
Duitsland reizen om er zo mo
gelijk de hand te leggen op
een Hollandse molen en deze
vervolgens te doen repa-
triëren.
Het gaat om de achtkantige
korenmolen van het dorp
Sankt Michaelisdonn bij "ux-
haven. Deze molen van Hol
landse origine werd onlangs
door de eigenaar per adverten
tie gratis in Bildzeitung aan
geboden aan ieder die hem wil
weghalen.
De geïnteresseerden zijn le
den van de werkgroep Scher-
merland, waarvan onder ande
ren ouö-prmier prof. dr. ir. W.
Schermerhom en de hartspe
cialist porf. D. Durrer deel
uitmaken. Deze werkgroep
maakte onlangs een plan be
kend voor de realisemg van
een waterstaatkundig reser
vaat in de Schermer.
De molen van korenmole
naar Werner Jilrgens is meer
dan honderd Jaar oud. Jilrgens
wil zijn bedrijf beëindigen.
Maandenlang heeft hij met
Duitse musea en oudheidkun
dige instellingen onderhan
deld over de aankoop van het
oude bouwwerk, maar tever
geefs. Daar hij op de plaats
waar de molen nu staat, een
huisje wil zetten, stelde hij
hem ten slotte per advertentie
gratis beschikbaar voor wie
hem wil afbreken en elders
herbouwen.
Als de molen aan de eisen
beantwoordt, wil de werkgroep
serieus de mogelijkheden van
overplaatsing bezien. Een van
de doelstellingen van Scher-
tnerland is het volledig her
stel van de trapsgewijze mo
lenbemaling bij Schermer
hom. zoals deze door Jan
Adriaanszoon Leeghwater
werd ontworpen.
HIJ stak de boerderij in brand
en mishandelde de buren met pook
en hooivork. Poging tot doodslag van
zijn buurvrouw, mevr. Hendriks
K under-Diks (42) nog is zij inva
lide.
lijn motief: hij had zijn vader ho
ren zeggen dat- de boerderij verkocht
zou worden de buurman was er bij
geweest. Dat had de vereenzaamde,
angstige en onzekere landbouwers
zoon die ziekelijk gehecht was aan
iji grond, tot de ramspoedige uit
barsting gebracht. Nooit is chter
bewezen dat dit gesprek ook inder
daad heeft- plaats gevonden: dat zijn
ader de boerderij heeft willen ver
kopen.
Was het een waandenkbeeld ge
weest van de zoon die acht Jaar te
voren al eens in een krankzinnigen
gesticht had gezeten?
Daar ziet het wel naar uit', ge
tuigt de psychiater, prof. J. Kloek:
'Op grond van waan denkbeelden leidt
hij aan en ernstige psychose. Deze
••sari neeft emotionele verwachtingen
die hij in de plaats van de realiteit
stelt Het was een schizofrene
reactie.'
AMSTERDAM (ANP) Tijdens de
behandeling van een pornografie
zaak heeft de officier van Justitie
bij de Amsterdamse rechtbank aan
de president het verzoek gedaan om
de raadsman in deze zaak niet te
aanvaarden.
Als reden gaf hij op dat de pleiter
kort geleden door dezelfde rechtbank
was veroordeeld wegens valsheid in
geschrifte. De advocaat verdedigde
zich door de president erop te wijzen,
dat hij 'vanzelfsprekend' in hoger
beroep was gegaan en het vonnis dus
nog niet definitief was. De president
wees het verzoek van de officier af.
De pleiter kon dus blijven.
Hij verdedigde twee vrouwen die
beiden als verkoopster in een boek
en tijdschriftenhandel in Amsterdam
waren overgegaan tot het verkopen
van pornografiche tijdschriften en
jlfbpr!d|*vn. omdat hun zaak dr
laa's'e t'iri achteruit was gegaan De
officier e's'p voor elk een boete van
300.
Ontoerekenbaar dus? "Komt dat
dan niet meer voor bij mensen die
zo achteraf op een klein boerde
rijtje wonen?' wil president mr. R.
Bichon van IJsselmcnde weten "Is
zo'n reactie dan niet net als die van
een politieke moordenaar die zijn po
litieke partij of zijn land aangetast
ziet en door dik en dun wil verdedi
gen?'
Prof. Kloek: Naar mijn gevoelen
niet. Er zijn ook andere psychoses in
dit randgebied van de schizofrenie.
De man Is doortrokken van haat die
hem verstrikt. Sr zijn mensen die
net een dergelijke haat niet meer
kunnen leven,
Prof. Kloek kijkt naar de lege ver
dachtenbank. want tijdens zijn ge
tuigenis heeft Hendrik J. de recht
zaal moeten verlaten.
'Ik geloof dat deze man zoals wij
hem hier zagen zitten, niet in staat
geweest is zijn wil te bepalen. Hij
kon zich onmogelijk weerhouden van
de emotionele drang die zich van
hem meester had gemaakt.' Een ver
eenzaamd mens in een afgelegen we
reldje. 'Er is maar één plaats waar
'lij thuishoort: een psychiatrische
inrichting.'
3rof. Kloek zegt het met grote
stelligheid de enige keer in deze
zitting. Want: 'Het is zo moeilijk.'
Wie peilt de drijfveer van een mens?
Is hij helemaal ontoerekenbaar?
Prof, .Kloek: 'Ik kan alleen zeggen
dat lk het geloof. Meer kan ik niet
zeggen, want ik kan niet met stel
ligheid beweren dat ik het weet.'
Hij weet alleen dat Hendrik een in
zichzelf gekeerd mens is die op een
rampspoedige wijze heeft verwerkt
rat hem emotioneel heeft beroerd.
Hij heeft tegen de politie c0u iets
gezegd over een meisje van zijn
broer. Een andere waanvoorstelling,
die iets te maken zou hebben met
het drama. Maar op de zitting blijft
het allemaal duister. Hendrik zwijgt.
Politiemannen komen getuigen wat
hij hun allemaal had verteld. Het
was een logisch, aaneengesloten re
laas geweest. Iemand die 'gek' is.
kan toch niet zo'n heider verhaal
vertellen? Zou hij zijn waandenk-
MAINZ (DPA) - Een Amerikaanse
soidaat is donderdag in Mainz uit
joy-rijden geweest met een tank. Hij
liet een spoor na van beschadigde
huizen, auto's, bomen, hekken en
wegwijzers.
beelden dan simuleren? Prof. Kloek
gelooft het niet.
Op de zitting zegt Hendrik niets.
Mj staart alleen maar en zwijgt, het
hoofd diep gebogen alsof het alle
maal iangs hem heen gaat. Is dit
armzalig brokje mens nu dezelfde
man die op die noodlottige morgen
met het schuim op zijn mond en met
een vreemde starende blik in zijn
ogen het gezin van zijn buurman be
dreigde. zoals deze tegen de politic
heeft verklaard?
De officier,- mr. G. J. M. Temmink,
is het eens met de psychiater: deze
drievoudige moordenaar is ontoere
kenbaar. Hij heef) zijn rampzalige
daad maanden overdacht. Een af
schuwelijk drama in de beklemmen
de sfeer van een verlaten gezin. 'Een
mes zond hij te bloederig' zegt de
officier, volgens wie Hendrik hele
maal geen spijt heeft.
Wel van de mishandeling van zijn
buurvrouw want wat had die nu
met zijn waan te maken?
Ook de raadsman mr. H H. Schoe
naker vindt hem een patiënt levend
in twee werelden: van waan en wer
kelijkheid. Eoe kan zo'n ontoereken
bare nu met opzet te werk gaan?
Volgens de verdediger is -r geen
sprake van opzet en dus ook niet van
moord. We] van drievoudige dood
slag.
Maar daar is de offici r het niet
mee eens: 'Dat het bij hem uit een
ziek brein kwam doet aan de opzet
niets af.'
Eis Ontslag van rechtsvervolging,
plaatsing in eer krankzinnigenge
sticht en terbeschikkingstelling van
de regering.'
Het laatste woord is aan de ver
dachte. Hij zwijgt. Dan, nadat de
president hem een paar keer heeft
aangemoedigd, komt er nauw hoor-
baar uit: 'Ik heb het niet met voor
bedachten rade gedaan.' President:
•Waarom hebt u het gedaan? Hen
drik haalt zijn schouders op en blijft
zwijgen.
Uitspraak over veertien dagen.
Een feit overigens, dat de
burger van de Noordoostpoider
altijd een doorn in het oog was.
Toen bovendien onlangs bleek
bij een NIPO-enquète, dat het
met de bekendheid van de
piaats Emmeloord wel zeer ma
tig gesteld is, was dat voor een
aantal initiatiefrijke ingezete
nen het hek van de dam.
Besloten werd op korte ter
mijn een manifestatie te orga
niseren, die deze polderplaats in
een klap tot landelijke bekend
heid moest brengen. Een be
kendheid, die het plaatsje
(13.000 inwoners) hard nodig
heeft om industrie te trekken,
teneinde een dreigende ontvol
king tegen te gaan.
Besloten werd een flinke hap
Franse sfeer naar Emmeloord te
halen onder het motto 'Parijs in
Emmeloord'. Een festijn dat
vandaag zijn laatste dag is in
gegaan en dat volgens een der
initiatiefnemers de heer Kloos
terman een eclatant succes is
geworden. 'Er is geen kind meer
in Nederland, dat niet weet
waar Emmeloord ligt. dat is de
Juichende balans, die we na tien
dagen Parijsje spelen kunnen
opmaken.' Het resultaat mag er
dan ook zijn.
Het is een vreemde sensatie
als je midden in een oer-Neder-
lands stadje aan een heuse Pa-
rijse gendarme (de heer Sigean
Jaques, die in de polder zijn
47ste verjaardag vierde) de weg
naar een parkeetplaats vraagt
en je verwezen wordt naar de
Place de l'Etolle. De hongerige
reiziger, die een broodjeszaak
zoekt komt al gauw terecht op
Le Grand Boulevard. Deze bou
levard kan men het eenvoudig
ste bereiken door vanaf de Pla
ce de l'Etoile onder de Are de
Trlomph door te lopen. Op de
Boulevard kan men heerlijk es-
cargots eten in de bistro Chez
Paul. De Moulin Rouge vindt u
op een bijna - volledig nage
bouwd Montmartre.
De krantenstalletjes puilen
uit van Le Monde, France Soir.
3É1 Paris, Paris Match. etc. Het
enige Nederlandse dagblad dat
ik kon ontdekken was De Tijd.
Wie in zijn steedse onschuld
denkt Ir. deze omstreken een ty
pisch agrarisch handelende be
volking te ontmoeten komt be
drogen uit. De Noordoostpolder
weet zijn weetje, dat moest
zelfs Sylvie Vartan donderdag
avond ontdekken, toen ze haar
tour-de-chant begon met de rap
uitgesproken woorden: 'Je crois,
qu'il ne sont pas des personnes
ici, qui ont appris francais.' Een
hartgrondig geloei uit de zaal
was het gevolg. De Emmeloor-
der.lsat niet zo maar het odium
op zich leggen van een onmon
dige.
Het programma, dat de Em-
meloorder de afgelopen elf da
gen is geboden, is er een zoals
dat waarschijnlijk nog nooit In
Nederland is vertoond, laat
staar; in een provincieplaatsje
als dit. Topstarren als Dalida,
Jacques Dutrong. Sylvie Vartan
en Les Compagnons de la
Chanson zie Je niet iedere dag
naar de zeebodem zakken. Vier
ton heeft de gemeente, die eer
der al in het nieuws kwam door
gebruik te maken van de STER-
reclame, in het project gesto
ken.
Hoewel het natuurlijk niet de
belangrijkste bedoeling is ge
weest vermoedt de heer Kloos
terman. dat de baten de kosten
nu al hebben overschreden. Tot
diep in de nacht blijft het druk
op het Montmartre en vooral ln
de Moulin Rouge, waar zowaar
Sylvie Vartan nog een kijkje
komt nemen. De enigszins ver
moeide indruk, die de bevolking
In de vooravond maakte temid
den van het oorverdovend Ia-
waai van de kennis, is verge
ten.
Als straks Le Grand Boule
vard weer gewoon Lange Nering
zal lieten, kan Emmeloord te
rugkijken op een manifestatie,
die even uniek als geslaagd
was.
(ADVERTENTIE)
Vulcana,
i—v,.1". i'wn'andlelaar om da kleurenfolder of schrijt naar
ai vanaf 1895 expert in N.V.Wa orpstraat 148. 'en Haag
ZWOLLE (ANP) 'In de beschut
te werkplaatsen zullen ernstige
moeilijkheden ontstaan als men er
niet meer aandacht gaat schenken
aan de bijzondere omstandigheden
en individuele eigenschappen van de
blinden.'
Dit heeft te Zwolle de heer P. G.
Tin,?, n. voorzitter van de Nederland
se Blindenbond gezegd. De Blinden
bond, olgend Jaar 75, zal ter gele
genheid van dat jubileum een groot
scheepse actie op touw zetten voor
de blinden in de ontwikkelingslan
den.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
Solidariteit van de oudere vakbe
weging met de aankomende werkne
mers. Dat vraagt de actiegroep
'•Verkende Jongeren Oostelijke Mijn
streek met klem in een oproep aan
de vakbonden. Vooral vraagt de
groep verbetering van het lagere be
roepsonderwijs.
Oudere lebben weinig aandarpt
voor vorming en opleiding van jonge
werknemers, zo is volgens de actie-
groep gebleken uit een onderzoek. Er
dient een Instituut voor de Werken
de Jeugd tot stand te komen
Komt er geen leefbaar werkkli
maat. dan zal Actiegroep de ton
geren moeten adviseren buiten de
oostelijke mijnstreek een nieuwe
toekomst te bouwen.
De schilder zou het kind de rech
terarm uit de kom gedraald heb
ben, waardoor naar alle waar
schijnlijkheid blijvend letsel is
ontstaan, terwijl het lichaampje
van het meisje overal blauwe
plekken, striemen en beten ver
toonde.
De moeder van het kind ging er mis
prostituêe vrijwel elke avond op
uit: soms liet ze het kind alleen
achter, soms ook kwam de schilder
oppassen. Volgens een buurman
was het meisje doodsbang voor de
man het psychiatrisch rapport
spreekt zelfs van een "panische
angst', terwijl de man een sadis
tische afwijking heeft,
liet was COk dc blUU'il.aii. oir op een
gegeven moment verwondingen bij
het kind const meerde hij raadde
de moeder aan met haar dochter
tje naar een dokter te gaan, maar
de vrouw had gezegd dat het kind
uit bed was gevallen. Van haar is
overigens bekend dat zij driftbuien
heeft en dan niet voor een kleintje
vervaard is. Het kind moest uitein
delijk toch naar een ziekenhuis
worden gebracht en de behandelen
de arts waarschuwde toen de po
litie.
De officier van Justitie meende dat
de Schilder gezien de aard van de
mishandeling het meest ln aan
merking komt. al vond hij het
moeilijk tot een bewijs te komen.
Hij eiste tegen de schilder een ge
vangenisstraf van twee maanden,
tegen de vrouw een boete van 100
gulden en een maand gevangenis
straf voorwaardelijk.
Uitspraak 18 Juli.
DEN HAAG (ANP) De brug bij
lalt bommel, in de weg Utrecht-Den
Bosch, moet zo snel mogelijk ge
schikt worden gemaakt voor verkeer
ver vier rist roken, aldus bevelen de
Tweede Kamerleden Cornelissen,
Van den Heuvel en De Bekker
(k.v.p.) de minister van Verkeer en
Waterstaat aan.
Als dat niet kan. willen zij weten
wanneer de aanleg van een nieuwe
brug over de Waal kan worden ver
wacht.
Van onze correspondent
BERT STOOP
Justav Husak, secretaris van de
Tsjechoslowaakse Communistische
Pnrtij. 'reeft in de afgelopen dagen
enkele malen ln het openbaar moe
ten bekennen, dat zijn harde poli
tiek weinig zoden aan de dijk heeft
gezet, Hoewel hij zonder scrupules
de laatste progressieve politici op
verantwoordelijke posten heeft ver
vangen door fantasieloze gewillige
handlangers van het Novotny-re-
gime, is het hem niet gelukt de
massa der partijleden achter zich
te krijgen. Integendeel: Husak
heeft er over geklaagd dat de
nieuwe (lees: harde) koers, die hij
tot grote genoegdoening der Russen
is ingeslagen 'in onvoldoende mate
tot in de onderste regionen van
de partij is doorgedrongen.'
KOBLENZ (DPA) Twee Jaar
geleden heeft een schip op de Rijn
twee vaten met 25 kilo Endosulfan
verloren. Het openbaar ministerie ln
Koblenz veronderstelt nu dat deze
vaten onlangs de vergiftiging van de
Rijn veroorzaakt kunnen hebben.
Het ministerie v»n Economische Za«
ken van Ritnland-Palts meent ech
ter dat de twee vaten geen vissterfte
van de geconstateerde omvang kun
nen veroorzaken.
GUSTAV HUSAK
'Slechts een zeer klein deel der
leden heeft zich willen uitspreken
over het streven van het centrale
comité en dat bewijst, dat ze er tot
dusver niet in geslaagd zijn de
meerderheid de partijlede uit
hun passieve houding te halen.'
Gustav Husak beschouwt deze si
tuatie als een veeg teken, omdat de
ongeïnteresseerde partijleden, die
'de tendens vertonen te willen
overwinteren nu daardoor des te
meer bloot staan aan de vijande
lijke invloed'. Volgens hem staat
sijr partij of wat hij daar voor
houdt aan de vooravond van
ten politieke strijd, die lang m\
duren, maar die niet zal worden
beslecht met administratieve
machtsmiddelen.'
Husak koestert dus kennelijk nog
de illusie met argumenten en over
redingskracht de afbrokkelende
partij bij elkaar te houden en te
interesseren voor zjjn politiek.
Maar Moe ziet de Tsjechoslowaakse
werkelijkheid er twee maanden
na Husak's paleisrevolutie en tien
maanden na de Russische invasie
uit?
Alie progressieve communisten,
hervormers, liberalen, of hoe men
de initiatoren van de Praagse lente
1968 ook noemen wil, zijn op dood
spoor gezet. Dubcek en Smrkovskv
bekleden in het parlement ere
baantjes. Ze hebben politiek geen
enkele invloed en zijn alleen nog
nuttig om het menselijk gezicht
van het Tsjechoslowaakse com
munisme te tonen, wanneer er, zo
als kort geleden, een delegatie Ne
derlandse parlementsleden op visi-
te komt.
De leden van het politiek impo
tente Tsjechoslowaakse parlement,
die hun Nederlandse collega's
mochten ontmoeten .waren t >u-
wens grotendeels van het slag
Dubcek, Smrkovky. d.wji. vooruit
strevend. Verder zijn de econo
mische hervormers Sik; de ex-
oorzltter van het nationaa»-front.
Kriegel: de vroegere partijchef van
Zuid-Moravie, Spacek; de oud-se
cretarissen van het centrale comité
Vodslot en Rlavik van hun functies
ontheven of als partijlid geschrapt.
Deze namen kunnen met tientallen
anderen aangevuld worden.
De wind waait rechts in Praag.
De posten der hervormers en hun
aanhangers zijn geruisloos inge
nomen door progressieve 'tmetio-
narissen. die verantwoordelijk wa
ren voor het politieke, economische
en vooral menselijke bankroet van
Novotny. Van deze in ere herstelde
leiderskliek is de Tsjechische par
tijsecretaris Strougal de machtig
ste en intelligentste. In Praag ge
looft menigeen dat deze oud-minis
ter van Binnenlandse Zaken onder
Novotny nu al machtiger is dan
Husak en hem wellicht binnenkort
van t \"=tstuk zal stoten.
Sinds Stroga! Husak'» eerst»
plaatsvervanger is, (een functie,
die nergens In de partijstatuten
voorkomt kan hem deze coup ge
lukken. De overige nieuwe secreta
rissen van het centrale comité
zijn zonder uitzondering mannen.
«t '*ls collaborateurs met de
Russen kan betitelen- Bilak (In
ternationale ZakenS. Indra (Staats
organen en Massaorganisaties.
Lenart (Economische Zaken) Pene
ivnnt het partijwerk in de indus
trie). Hettes (Landbouw) en Kem-
pnv (voo: het ideologische werk. de
massamedia, de wetenschap en de
cultuur). Dit achttal in
Tsjechoslowakije de t.vkens uit. na
voor elke beslissing natuurlijk toe
stemming aan de Russen te hebben
ge1-—
Husak heeft zich al te diep tn de
nesten gewerkt Dat hij zonder
blikken of blozen de kunstenaars,
joumalisteti en de studenten in po-
tiek niemandsland heeft gedre
ven. zal hem zijn kop niet kosten.
Maai' wel via m--oenen arbeiders
lecien en niet-'eden van ie osirt
- op het ogenblik ePn machtig
front tegen zijn eenzame beleid
vormen.
