W. GROESBEEK: JE STAAT ERVAN TE KIJKEN
n Toekomststad
Jeugduitwisseling
elk jaar opnieuw
een moeilijke toer
en effecten met licht
De lange
weg naar
Europese
eenheid
Excelsior
lijdt zware
nederlaag
Agenda
schiedamse:
HetYrfleYWlt
Cricket:
GROEIEN
Goede naam
Duits voorbeeld
Burgerlijke Stand
ZAAIERS
DINSDAG 20 .JULI 196»
Alfred Eikelenbooms project
Dynamopolis kenmerkt zich
door bolvormen en ellipsen.
Wat men hier ziet is een deel
van de toekomststad, waarin
mensen met kogelcapsules door
buizen heen en weer zullen
reizen.
Wim Groesbeek (zittend) en William van Leeuwen (een van de
gelegenheidskunstenaars) bij een aantal van de inde Bouman-
kliniek gemaakte werkstukken.
fVan onze verslaggever
HARRY KUIPER)
••De mensen die hier hij ons
komen zijn meestal wel
nieuwsgierig, maar vreselijk
bang om iels nieuws te begin
nen. Toch lukt het bijna altijd
om ze aan de gang te krijgen,
en dan sta je werkelijk te kij
ken van de resultaten. En nou
vind ik dat we er iets mee moe
ten doen. een tentoonstelling
of zo niet in een officiële
expositiezaal, maar toch wel
zo dat het eens naar buiten
komt, buiten de kliniek hier."
Zo luidt de eindconclusie van
het betoog dat de kunstschil
der Wim Groesbeek, omringd
door draadplastieken, schilder
stukken en kunstnijverheids-
artikelen afsteekt in het Prof.
dr. K. Herman Boumanhuis,
Kliniek voor Verslavingsziek-
ten, aan de Boerhaavelaan in
Schiedam.
Van onze verslaggever
BERT BAKKER
Zaterdag arriveren op het
station te Schiedam de 23 deel
nemers van dit jaar aan de
jeugduitwisseling met Esslin-
gen (Duitsl.) en Vienne (Fr.).
Teglijk komt het tegenbezoek:
28 personen totaal.
(PETER VAN DEN BOOM: „Ervaring met schoolreisjes".
Er zijn, geloof ik. in Nederland niet zo erg veel museumzalen
waai Alfi ed Eikelenboom zijn project Dynamopolis volledig kan
opbouwen. Het is namelijk een zeer groot langwerpig podium
(ca. 1.20 m hoog) met afgeronde hoeken, waarop onaardse
vormen zijn geplaatst die science-fictionlezers misschien ver
trouwd zullen voorkomen. In 't Schiedamse Stedelijk Museum
is het tot l september te bewonderen.
Carel Balth: object met wit en zwart perspex en roestvrij
stalen hoepeltjes. De wijkende 'bodems' binnen de hoepels en
het licht van spotjes zorgen voor de verrassende effecten.
ZAAIERS
plaats ze lees ze
1001 Bi
izar
in de klin iek
i1 ACi i N i 1
I
Het „creatief bezig zijn*' schil
leren met penselen of gewoon met
Ie vingers, kneden met klei, prut
sen met oude en nieuwe materialen
heeft al weer geruime tijd alge-
nene erkenning gevonden als thera-
aie in psychiatirische inrichtingen,
naar ook in ziekenhuizen en sana
toria. (De Bouman-kliniek hoort ove
rigens NIET by de psychiatrische in
richtingen!)
Groesbeek begin er mee bij de Rot
terdamse Kliniek voor Alcoholisme.
tot voor een jaar gevestigd aan de
Essenlaa.n in Kralmgen. Toen een
jaar geleden de kliniek opende in
Schiedam, werd het voor hem
een dagtaak. Het volgend jaar be
staat de instelling, die de aan alco
hol en in een veel kleiner aantal ge
vallen verdovende middelen verslaaf
den opvangt, zestig jaar. Tegen die
tijd wil wim Groesbeek (afkomstig
uit en nog steeds wonend in Dor
drecht) er „iets van laten zien".
De mannen die binnenkomen in
de Schiedamse kliniek in de mees
te gevallen vrijwillig, maar uitgeran
geerd gRan. zegt Groesbeek, uit
nieuwsgierigheid wei aan de slag. Ze
beginnen c"an te denken dat het wel
niks zal worden, komen tot de ont
dekking (als ze het byitje er niet bij
neergooien) dat het toch wel mee
valt. En ze ervaren ten slotte iets
van een artistieke voldoening als ze
tot prestaties komen waartoe ze zich
zelf nooit in staat hadden geacht,
i Waarin de waarde van de therapie
al voor een deel schuilt: iemand
voor wie het leven volkomen uitzicht
loos is geworden en die alleen nog
genoegen put uit „het glas", merkt
tot zijn verrassing dat er ook nog
iets anders is dat hij leuk vindt.)
Wim 'iroesbeek: „Die menseD
groeien verschrikkelijk als ze mer
ken dat het gewaardeerd wordt. Ik
geloof dat je ze op die manier weer
een beetje vertrouwen kan geven.
Hun hele omgeving vindt ze „out
casts", terwijl het zieke mensen zijn
die best kunnen genezen."
In de kelders (met een sortering
materiaal waar een vakman jaloers
op zou zijn) zitten de „patiënten" ge
concentreerd over hun werk gebo
gen of staan er aan de werkbank.
Ze zijn daar niet te herkennen als
„zieke mensen". Dat zijn enthousias
te mensen trouwens in het algemeen
niet.
Niet slecht als men bedenkt, dat
15 meisjes en jongens (van 15 tot
en_ met 21 jaar) per stad het maxi
mum is, maar toch is. Schiedamse
Gemeenschap-directeur Peter van
den Boom (32) ontevreden, omdat het
ieder jaar ophieuw een moeilijke toer
blijkt om aan Schiedamse deelne
mers te komen.
Zo is het al sinds 1964, toen men
na een bezoek aan Esslingen van
het mannenkoor Orpheus met de uit
wisseling begon. Jaarlijks spendeert
de Gemeenschap, die met de organi
satie en uitvoering is belast, een be
drag van tussen 2500 en 3000 gul
den aan de uitwisseling, waarin be
halve genoemde plaatsen ook Nor-
kóping (Den.), TJdine (It.), Neath
Eng.) deelnemen.
Penningmeester Piet Smit (51) van
SG. voorzitter van Orpheus en als
zodanig organisator van de eerste uit
wisseling in 1964. gelooft, dat „de
jeugd niet meer geleid wil worden."
En ook Van den Boom helt wel over
naar die mening. Hij zegt: „Ach, in
theorie is het allemaal verdomd fijn,
maar wat moet je als in dë praktijk
de jongeren niet komen."
Na een jaarlijkse vergadering van
de organisatoren beslist men wie naar
wie zal reizen: veertien dagen bij
elkaar in huis, alleen de reissom
moet worden betaald en een bedrag
je voor de excursies, die worden ge
organiseerd. Wat het laatste betreft,
heeft Schiedam een goede naam.
..Wat wil je ook," zegt Van den
Boom. „ik was vroeger onderwijzer
en heb wel enige ervaring met het
organiseren van schoolreisjes. En
bovendien: we hebben de VW hier
vlak naast."
Wat eraan schort is volgens hem
de geringe belangstelling van de
Schiedamse jeugd voor het doel van
de uitwisseling: Europese verbroede
ring. En het ontbreken van die be
langstelling is weer te wijten aan
het ontbreken van een voor zijn taak
berekende equipage bij de Schiedam
se Gemeenschap.
„Wij zijn er eigenlijk alleen," al
dus Van den Boom, „om dingen op
poten te zetten en ze dan door een
ander te laten doen. Stimuleren. Ik
vraag me wel eens af of we op deze
manier moeten doorgaan ermee.
Want over Europee eenwording pra
ten wij maar niet eens, omdat dat
toch niet aanslaat bu de mensen
hier."
Wat dat betreft is er een groot
verschil met by voorbeeld de Duit
se partner in Bunde. Esslingen heeft
een „Jugendring". waarin alle jeugd
organisaties vrolijk samenwerken.
„Het houdt een beetje het midden
tussen clubhuizen en jeugdsociëtei-
ten," verklaart de SG-directeur. die
wel zou willen, dat in de jongeren-
sector werkzame organisaties in
Schiedam wat aan de werving van
deelnemers zouden kunnen doen.
DynamopoUs is Eikelenbooms toe
komststad zoals Constant eens zyn
Nieuw Babyion als het menseiyke
onderkomen van de toekomst schiep,
B(j Dynamopolis, de heel wat minder
ludieke stad die niet uitwaaiert met
uitvalswegen maar waarin iedereen
vliegend verticaal kan landen en sty-
gen wordt veel gewerkt met de term
BORC (Bol-Ring-Cilinder)„tegelü-
kertyd een esthetische utopie en een
constructief principe," aldus de ont
werper.
Het voornaamste principe lykt me
dat Eikelenboom de kubus als be-
langryk element ïn de huidige bouw
kunst volledig wil uitbannen. Hy zelf
heeft in ieder geval, voor hy is gaan
bouwen, het geestelijk sloopwerk al
achter de rug.
Ik zou over het gryze geval in het
Stedelyk van Schiedam wel iets wil
len zeggen, ware het niet dat Eike
lenboom zelf vrydagavond (1 augus
tus om kwart over acht) het idee
achter ,,fly-in city Dynamopolis" zal
komen belichten in de aula van dit
museum. Die toelichting wacht ik
liever even af. Wat er over de toe
komststad in de catalogus staat ver
meld spreekt my weinig aan ik
begrijp van het technische betoog
vrywel niets.
Op de vergeluking tussen het toe
komstige Dynamopolis en de heden
daagse kubische anthropot heken heb
ik mijn hoofd gebroken, maar het
herinnerde me slechts aan 'n artikel
over hetzelfde onderwerp in de laat
ste uitgaven van 't Museumjournaal
Daarin bleek by het naslaan woor-
deiyk dezelfde tekst te staan. Er
waren enkele fotootjes van vliegende
kolibri's (uit W. Scheithauer, Flie-
gende Edelsteine) aan toegevoegd
maar die hielpen mij toch ook niet
verder.
Wèl accepteer ik ieder excuus als
iemand mooie dingen wil gaan ma-
ken. Eikelenboom heeft dat gedaan
met zyn toekomstverwachtingen als
excuus. Of ze nu opgewekt of nogal
somber zyn weet ik niet. Ik blyf
voorlopig by het vermoeden dat hy
het. zo vroiyk toch ook niet ziet ge
zien de maangruis-grüze tint waarin
de hele stad is geschilderd. Maar
vrydag zal ik meer weten.
Minder moeite zal men hebben
met Corel Balth. Amsterdammer
aan het opzienbarende begin van
zijn artistieke carrière, die in de
bovenzaal van het Schiedamse mu
seum een aantal kinetische objecten
heeft tentoon gesteld. Ze z(|n on
gewoon boeiend, zeker wanneer men
ze voor het eerst bekykt. Het risico
van verveling bestaat op den duur
echter wel by deze omvangrijke se
rie met veel spots belichte, in glas
helder, melkwit of glanzend zwart
perspex gevatte, spiegelende dun-
metalen hoepels (een mondvol, maar
het is een natuurgetrouwe omschrij
ving).
Volgens de catalogus is bet werk
van Balth „een rechtstreeks gevolg
van research" en „visueel onderzoek
op het gebied van vorm en licht",
waaraan nog wordt toegevoegd dat
licht speels is en de bezitter als een
homo ludens zelf bij het werk kan
worden ingeschakeld door de mate-
riaalvorm en daarmee de lichtvorm
mee te bepalen.
Het zyn allemaal wat modieuze
omschrijvingen voor een al lang met
meer zo nieuw procédé. Dat bet toch
erg plezierig kijken is naar de ob
jecten van Carel Balth komt door
dat hy aan alle .research" eenvou
dig zijn eigen goede smaak in de
beste zin des woords heeft toege
voegd. Tussen vindingrijkheid en
stug wetenschappelijk onderzoek
waarbij ook wel aardige dingen te
voorschyn komen, maar waarby toch
steeds een bepaald einddoel voor
ogen staat, is nog wel enig verschil.
Ik heb bewondering voor de vinding
rijkheid van Carel Balth.
H. KUIPER
SCHIEDAM
Tresident-directeur drs. H. Clans
Abonnementsprijs
per kwartaal 13,52
per maand (geen giro) 4,50
per week 1,04
losse nummers o|25
Gironummers
Uitsluitend voor abonnements
geld 206300 t.n.v. Het Vrije
Voik, Amsterdam. Alle andere
betalingen 28333 t.n.v. N.V. De
Arbeiderspers, Rotterdam.
Adressen en telefoonnummers
Rotterdam:
Alle afdelingen Slaak. 34, tot
17.00 uur, tel. 010-111030.
Schiedam:
Passage 20, tel. 010-268798-
265205. Tussen 18.30-19,30 uur
tel. 010-269359 (Bezorgklachten).
PASSAGE THEATER: Sissi, de ro
mance van een prinses. Alle leeft.
Weekdagen, behalve woensdag. 2
en 8.15 uur. Woensdag 8.15 uur.
Zaterdag 2. 7 en 9.15 uur. Zondag
4.15, .7 en 9.15 uur.
Kindermatinee woensdag 2 uur:
Winnetou keert terug.
TENTOONSTELLINGEN
STEDELIJK MUSEUM: tot 1 sep
tember Alfred Eikelenboom, fly-in-
city dynamopolis. Tot 25 augustus
Carel Balth. objekten.
DIVERSEN
SPORTFONDSENBAD: Tydens de
zomervakantie van de scholen vry
zwemmen van 7—13 uur en van
13.30—16 uur.
DINSDAG
SPORTHAL MARGRIET: 9-
jeugdfestyn.
■16 uur
WOENSDAG
SPORTHAL MARGRIET: 9—16 uur
jeugdfestyn.
SCHIEDAM Geboren: Jeroen z v
G M Vlug en M E van Mëurs; Guy
M z v R van Iperen en M van Die-
jen: Edwin R J z v W J J van Dyk
en C M M van der Marei; Jolanda
d v J C Pors en M S Corpeleijn; Pe
trus J J z v J A Hamaker en Y Kog-
gink: Vera d v B van Dooren en A
H Groenendaal: Nicolette d v A Boes
en E Hagens.
Overleden: F L van Gerven 79 jr.
(Van onze medewerker)
Ondanks een goede voorbereiding
is het Excelsior niet gelukt een be
vredigend resultaat tegen VRA ie
behalen. Vooral aan bat liet Excel
sior het volledig afweten, met uit
zondering van W. van Gelderen.
VR.A startte aanvankelijk traag.
Na één uur spelen wees de telegraaf
30 voor 1 aan. Met de lunch was de
score 103 voor 3 vooral door toedoen
van Frans en Nico Spits met respec
tievelijk 26 en 19 runs.
Na de lunch steeg de score sneller.
N. Spits, gesteund door Eisma.
unde een snelle 50. Vermenter 36,
welke laatste op excellente wy'ze
door Putter werd gevangen. Op 193
viel het wicket van Eisma opnieuw
op fraaie wyze op eigen bowler ge
vangen, waarna VRA sloot. Reeds
op 4 waren de wickets van Elshof en
Schene gevallen.
Wil van Gelderen f48). gesteund
door Van der Lee, voerde echter de
run op tot 44 voor 2. Na de thee ging
dit tweetal rustig verder, maar de
achterstand op de klok werd steeds
groter. Op 84 sneuvelden zowel Van
der Lee als Van Gelderen. Hierna
trok H. Spits het spel aan zich. Bin
nen het half uur vielen 7 wickets.
Gonke trachtte nog het tij te doen
keren, maar op 81 sneuvelde ook ny.
De overwnning was voor VRA.
Aanstaande zondag speelt Excel
sior tegen Quick in Nijmegen. Her
mes DVS speelt thuis tegen VRA.
Kermis Schiedam 2 t/m 9 aucr.
De bekende Jaap cn Jan.sje ko
men er weer met overheerlijke
IJ3ELMEERPALING. Probeer ze
eens Wij garanderen u een
feestmaal.
Te huur aangeb. in Schiedam-
centrum. 300 m2 KANTOOR-
011 BEDRIJFSRUIMTE. met
krachtstroom en telefoon. Huur
per mnd. i 175.-. Overname nwe
c.v. en betimmeringen 115.000
Br. no. B 3921 b.v.d'.bi.
Kapsalon Heiène. de salon voor
de BETERE PERMANENT V
onze permanenten 110,- exclu
sief BTW Gratis halen en
brengen per luxe-auto roor
permanent Kapsalon Héiene
tel 267?7o'aan 22' Sch,edam'
AVONDLECTÜDR Idylle, Jerry
Cotton. Agent X, Rimboe. Colt
4j. e.a. i o "5 pet stuk. ruilen
ct. Inkoop, verkoop eu rul
len van boeken
Dok rruuag.- ,v ,,„rkt