ffil
'fw/ÊÊm:
ki
ans
e
tem
Macht der
bandieten
Planeet vol
vrouwen
Shell-order
voor
Nederhorst
Nog en weer
im
svmm
DELFT GAAT
ZICH IN
LEEFMILIEU
VERDIEPEN
5 CAISSIÈRES
'Jwm
mmm
timmerman nodig?
Jongen overreden
Leraren
ringen
MUZIEK
VOORAF
Gershwin
S|TV ."V
ÉÊêMÈéi
or 'naar dood
Gj.w. Robert (links) zal dat lot later delen
Gele Gids/Gouden
vindt u de adressen
met telefoonnummer,
alfabetisch gerangschikt
naar beroep.
Gebruik die gids.
Hij is ervoor!
Wibautstraat 82-84, Amsterdam,
tel. 020-923545.
Het interieur van exposi
tiezaal 'Zuid', het huisje op
palen, ondergaat op het Ogen
blik enkele wijzigingen, die
evenzovele verbeteringen
kunnen worden. De onderste
reeks kleine ramen op knie
hoogte wordt aan het oog-
onttrokken, terwijl aan het
verkrijgen van meer wand-
ruimte wordt gewerkt. Aan de
noordkant wil men boven
dien een deel bij de expositie
ruimte voegen. In hoeverre "t
zal lukken een en ander nog
in dit seizoen te voltooien,
hangt af van het beschikbare
geld.
(Van onze kunstredactie)
ROTTERDAM Even een
strikvraag]e: kent u Johann
Georg Albrechtsberger? Het.
hoeft niet. De naam zal zelfs
verwoede muziekliefhebbers
weinig zeggen. Maar het
wordt interessanter als u
weet dat hij groot aanzien
genoot als theorieleraar en
dat zijn beroemdste leerling
Ludwig van Beethoven was.
De in 1739 geboren Wener
sleet zijn dagen als organist,
eerst van het gigantische
'Stift Klosterneuburg', daar
na van de Stefansdom te
Wenen, waar hij de titel 'hof-
Gershwin
organist, en kapelmeester'
mocht voeren.
Gevraagd voor direct:
Agenda 12 t.e.m. 21 sept.
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1970
HET VRIJE VOLK
rauma
DE WRAAK DER WOLVEN
neac-Beurs)
(Ci-
JSSKÏ
w
Ook in het genre gangsterfilm.-
zijn vele variaties mogelijk, of ze
nu geheel verzonnen dan wel ten
dele documentaire zijn; zoals dat
bij sommige Amerikaanse produk-
ten het geval is. Er draaien merk
waardigerwijze op het ogenblik ir
Rotterdam twee Franse gangster
films tegelijk, namelijk Borsalino
in Thalia en De Wraak der Wol
ven in Cineac-Beurs, maar zelf
tussen deze twee is een vergelijking
nauwelijks mogelijk, vooral omdat
de laatste in feite een psycholo
gisch portret van bendeleider Ro
bert (Robert Hossein) wil zijn.
Dat portret komt er overigen
slechts heel matig uit, ook al wii
de maker (regisseur Sergio Gobbi-
doen uitkomen dat het allemaal in
de vroegere jeugd van Robert be
gonnen is (hij laat verschillend'
scènes uit diens jongensjaren zien1
en al wijst hij er met nadruk op
dat deze zich volkomen identifi
ceert met de Amerikaanse meester-
gangster Dillinger. Wel loopt Hos-
sein er de hele film lang heel erg
somber kijkend en gekweld bij en
daar Is dan ook wel reden toe, want
nadat we aan het begin enkele ge
durfde stunts van hem gezien, is
;zt in feite al gauw met hem afge-
.spen: hij zit gewoon in de val.
Dat gekwelde heeft in feite ook
commisaris Kramer (Charles Az-
nnvour'die Robert al lang achter
de vodden zit en weliswaar alles
doet om hem te pakken te krijgen,
maar die zijn speurderswerk met
heel weinig plezier doet, omdat hij
en Robert in dezelfde schoolbanken
hebben gezeten. Maar hij doet zijn
plicht en aan het slot sterft Robert,
met kogels doorzeefd, op een sta
tion. Zijn vriendin Stella (Virna
Lisi) heeft dat lot dan al eerder
ondergaan.
Het is jammer dat de opzet van
de maker niet uit de verf kwam,
maar de film is spannend genoeg
en Robert Hossein slaagt er zeker
in een figuur op het doek te zetten.
Charles Aznavour is geen groot
aoteur, maar' zo'n commissaris is
niet zo moeilijk te treffen.
LIEFDES VARIATIES (Arena)
Vermoeiende standjes.
MASH (Calypso). Legerchirurgen
in de Koreaanse oorlog. Amusant
met spannend acteerwerk.
'ANNY HILL. (Cineac-Bijenkorf).
Matige film waarvan de titel
niets te maken heeft met het ge
lijknamige boek.
.vbODSTOCK (Cinerama). Repor
tage van popfestival. Geweldig
door de muziek.
COMMANDO ATTACK (Colos
seum). Amerikaanse commando's
vernietigen installaties van de
Duitsers in Frankrijk.
GEJAAGD DOOR DE WIND
(Corso). Het befaamde klassiek
geworden filmwerk met Clark
Gable, Vivien Leigh en Leslie
Howard.
WEST SIDE STORY (Grand).
Fijn jeugdsentiment met Natha
lie Wood, George Chakiris en
Rita Moreno.
GEVECHT IN DE HEL (Harmo
nie). John Wayne bestrijdt olie-
branden. DE VOLGELINGEN
VAN DRACULA is een griezel-
thriller.
WHAT'S NEW PUSSYCAT? (Kri-
terion). Hippe klucht met Romy
Sc Inleider en Peter O'Toole.
TERUGKEER NAAR DE APEN-
PLANEET (Lumière). Spannende
symbolische film, vervolg op De
Apenplaneet.
MIDNIGHT COWBOY (Metro).
Prachtig verhaal over twee zwer
vers In New York
ULTIMATUM VOOR DE SAINT
P rinses)Science-fictlona von
tuur van Roger Moore als Simon
Templar.
SATYRICON (Studio 62). Felllni-
aanse weergave van het decaden
te Rome. Boeiend filmwerk.
BORSALINO (Thalia). In Marseil
le spelende gangsterfilm met
Jean-Paul Belmondo en Alain
Delon.
EASY RIDER ('t Venster). Ver
haal over intolerant Amerika
van Denis Hopper en Peter Fon
da.
THE GOOD THE BAD AND THE
UGLY (Victoria). Sterke Itall-,
aanse western.
(ADVERTENTIE)
gouden gids
(Van een onzer verslaggevers)
■DELFT Het comité Natuur '70
te Delft houdt van 10 t.e.m. 24
oktober een tentoonstelling in 'de
Waag onder het motto „Hoe is het
leefmilieu in onze Randstad en hoe
kan dit worden verbeterd".
Op -de tentoonstelling zullen een
aantal lezingen worden gehouden
over de ontwerpen openluchtre-
creatie mogelijkheden, natuur
schoon. in Delft, vogelleven in
Delft, afvalproblemen, rattenbe
strijding, functie van de bomen
groenvoorzieningen en planologie
in Zuid-Holiand.
Een forum zal zicli bezig houden
met de milieuverontreiniging.
Een groot aantal organisaties, in
stanties en verenigingen zullen aan
de tentoonstelling hun medewer
king verlenen. Men zal trachten
het publiek de nodige voorlichting
te geven over de resultaten van de
onderzoeken van T.H., TNO en an
dere instanties, die reeds geruime
tijd bezig zijn de mate van lucht
en waterverontreiniging te meten,
de oorzaken op te sporen en advie
zen te geven om de situatie te ver
beteren.
BARENDRECHT De 6-jarige
Pieter Nicolaas uit Barendrecht
van de Voordijk 510 is gistermiddag
overreden door een auto, toen hü
plotseling de Bakkersdijk overstak.
Het kind werd per GGD naar de
Rotterdamse Clara-Stichting over
gebracht. Het jongetje liep een ge
broken been op.
Intussen is gestart met een ten
toonstelling van de in Amsterdam
verblijvende Japanse kunstenaar
Teruo Onuma. Werk van hem be
vindt zich in het Stedelijk Museum
te Schiedam, waar hü een jaar of
vier geleden exposeerde met enigs
zins mystiek aandoende doeken en
een serie geabstraheerde speelkaar
ten met een sterk decoratief accent
Nadien blijkt hij weer geëvolueerd
te zijn.
Onuma komt nu met losse, cou-
lisse-achtige vormen, die in de
ruimte schijnen te zweven met cen
traal daarin staande figuren; ook
uit, losse delen opgebouwd. Ze sug
gereren menselijke gestalten, hoewel
deze door het onbestemde karakter
nauwelijks definieerbaar zijn.
Andere elementen, die vaak op
treden, zijn een soort buisjes die met
elkaar zijn verbonden. Hij werkt in
acryl en gouache of in een gemeng
de techniek met potlood. Het teken-
kundige element heeft, ondanks de
soms felle kleur, de overhand gekre
gen. Vaak bereikt hü er een surrea
listisch sfeertje mee, dat aan De
Chirico doet denken.
Kunst kijken en kunst kopen kan
in deze weken weer op de kunst
markt van Ter Meulen aan de Bin
nenweg op de derde etage. Het werk
is bijzonder gevarieerd en. onder de
kunstenaars vindt men zowel enkele
old-timers als een vrij groot contin
gent jongeren.
Er zün naturalistische aquarellen
en olieverven, maar nog meer de
produkten van de eigéntijdse geest.
De grafiek is goed vertegenwoordigd,
plastieken in veel mindere mate.
Vooral in de grafiek zijn de prijzen
betaalbaar. De laagste prijs voor een
ets is ƒ38. Wie meer verlangt of
hogere eisen stelt moet dan wel die
per in de buidel tasten.
Met deze kunstmarkt wordt weer
een Interessante confrontatie tussen
kunstenaar en publiek bewerkstel
ligd. De reacties van het publiek
kunnen een graadmeter zijn in hoe
ver de bestaande kloof al of niet
overbrugbaar is. Ten slotte is dat
niet alleen een kwestie van geld.
Het moet, dunkt mij, voor sommigen
toch wel een overrompelende erva
ring zijn om bij het truitje, het rok
je of het jumpertje ook nog een
kunstwerk onder de arm mee naar
huis te nemen. Voor dat geld kan
de vrouw van de kunstenaar ook
weer een truitje, een rokje of een
jumpertje kopen. Zo gek zat onze
wereld in elkaar.
BERTUS SCHMIDT.
IN DE MACHT VAN BANDIETEN
(Bex).
Je kunt. tegenwoordig als je per
vliegtuig reist vreemde ervaringen
opdoen: ook al is er geen sprake
van kapen, dan kan toch een va
kantiereis heel ander lopen dan je
had gedacht. Dat ervaart 't Engelse
meisje Nikky (Hayley Mills) als ze
op Kreta aankomt en het meteen
al vreemd vindt dat hotel The
Moon-Spinners haar niet hebben
wil, ook al zijn er kamers leeg.
Dat ligt dan schijnbaar aan
eigenaar Stratos (Eli Wallach), die
een heel verdachte figuur blijkt.
En het is door een afspraakje met
de Engelse jongeman Mark (Peter
Mcenery)dat Nikky in niet minder
dan een misdadig moordcomplot
verzeild raakt waarbij het alle
maal om juwelen draait,
Dat laatste ontdekt men na veel
angstige ogenblikken voor Nikky en
Mark pas het slot van de film.
want dan blijkt pas wat Stratos in
feite tegen Mark heeft. Daar aan
dat einde komt dan zowaar Fola
Negri nog op de proppen, eens be
roemde ster aan de UFA-hemel. die
zich hier vertoont als 'n excentrie
ke, schatrijke dame. compleet met
onvoorstelbaar duxueus jacht. Die
dame zegt ergens „Ik heb twee oor
logen meegemaakt" en dat slaat
ook op Pola, aan wie men er toch
echt de grote ster niet meer afziet.
Overigen zeker een aantrekkelij
ke film, vooral ook, omdat zoals
gezegd ,deontknoping tot het' slot
ls bewaard. De regie is van John
Neilson.
C.J.W.
V R O U WENPLANEET
ONE (Centraal)
ZETA
„Dolle Mina's regelen het sexue-
le verkeer in het jaar 2000" 'luidt
de ondertitel van deze film, waar
van het verhaal speelt in het rijk
Angvia, waar de mooie Zeta abso
luut heerseres is. Angvia bestaat in
een tot nu toe onbekende dimensie
van ruimte en tu'd, èen wonderlijke
kolonie, alleen bewoond door schit
terend mooie vroHwen. En die Ang-
viaanse meisjes hebben bepaalde
unieke eigenschappen en krachten.
Ze kunnen ,b.v. zichtbaar of on
zichtbaar zijn, gebeurtenissen op
een verre afstand zien en boven
dien hebben ze andere krachten die
even opzienbarend zijn.
Hoe verzinnen ze' het, zou je zeg
gen, en die "ze" zijn dan ditmaal
Engelsen en geen Duitsers, die
vrijwel het monopolie hebben van
de pikante film in Centraal.
GOUDA (ANP) Shell Chemi»
heeft aan Nederhorst Gouda, werk-
maatschappij van de Verenigde Be
drijven Nederhorst, opdracht gege
ven op 90 hectare van haar terrein
bij Moerdijk verticale zanddrainages
aan te brengen.
Deze drainages reiken tot 25 a 30
meter beneden de huidige opper
vlakte. Dat op dit terrein zo diep
moet worden gedraineerd vindt zijn
oorzaak in de gesteldheid van de
bodem ter plaatse. Deze bestaat
namelijk uit een opgespoten zand
laag met daaronder een variatie
van klei-, veen- en zandlagen.
Eerst op de genoemde 25 a 30
meter stuit men op de pleistoceen-
zandlaag. -
De aanneemsom voor dit werk
bedraagt circa ƒ1,3 miljoen.
Kent u
er?
voor trombone met orkest en dit is
zonder twijfel een gelegenheid om
èn de aandacht te vestigen op de
trombone met zijn prachtige solis
tische mogelijkheden, èn nog eens
kennis te nemen van de wijze waar
op men in de tijd juist voor Van
Beethoven muzikaal werd bezigge
houden.
Ook Bach en de jonge Van Beet
hoven komen in dit concert aan de
orde. Bach met de Eerste Suite, v.
Beethoven, met zijn Tweede Sym
phonic. Het zal een aardige con
frontatie zijn van leerling en
leermeester.
ADVERTENTIE
Vijfdaagse werkweek en hoog loon.
Cash- en Carrybedrijf A. C. VAN GELDER
ZEVENBERGSEDIJK 12
ROTTERDAM-26
TELEFOON 32 21 15 of 32 21 26.
De composities van
Albrechtsijerger
zijn vrijwel alle in
vergetelheid ge
raakt en dat is
geen wonder voor
iemand die in de schaduw van een
Van Beethoven' geraakte. Maar
volgende week zaterdag kunnen we
nog eens één van zijn werken ho
ren. als Bas Dekker met het Rot
terdams Philharmonisch Orkest
onder Edo de Waart zijn Trom-
bon-concert in Bes uitvoert Er zijn
nu eenmaal maar weinig werken
De roem van de koren uit de
Balkanlanden is groot. Niet ten
onrechte, dat hebben zowel kerk
koren als profane koren vele ma
len bewezen. De componisten in de
Balkanlanden hebben er bovendien
dankbaar gebruik van' gemaakt
door het schrijven van brede, emo
tioneel geladen koorwerken. Dins
dag komt er zo'n koor in de grote
zaal van de Doelen: een koor van
Tsjechoslowaakse leraren onder
leiding van prof. dr. Juraj' Halu-
zicky, met als solist de tenor
Alexej Juricek.
Het koor treedt op met Rotte's
Mannenkoor, het mannenkoor
Apollo en het Shell Mannen
koor en met het Operakoor Maas
stad en de Oratorium Vereniging
Con Amore,
Tot de uitgevoerde werken be
hoort o.a. de Veldmis of Oorlogs-
mis van Bohuslav Martinu, de
Tsjech die later en na vele om
zwervingen in Zwitserland ging
wonen. Martinu, die altijd een ras
echt Boheems muzikant is geble
ven, munt in zijn werk uit door een
volkomen eigen, vitaal bruisend ge
luid, dat een synthese blijktvan
zowel de polyfonie der oude mees
térs als van de nationale muziek
van zijn land.
Bohuslav Martinu's muziek is
verre van schokkend modern, ze
vloeit, soms uit in krachtige kleur
vlakken, is virtuoos en geladen Ze
is ook geëngageerd, zoals blijkt uit
de in 1939 geschreven Veldmis en
uit vele andere van zijn composi
ties.
Zoals men uit dit werk voor
mannenkoor trouwens niet minder
kan beluisteren hebben Dvorak en
Smetana eveneens grote invloed op
Martinu's werk gehad.
Mag de Veldmis van Martinu een
extreem voorbeeld van kerkmuziek
zijn, het Stabat Mater van Rossini
is dat niet minder. Het gehele stuk
is berekend op effect en geschreven
in een stralende Belcanto-stijl.
Een typerend voorbeeld van deze
hypergevoelige, eerder overgevoeli
ge stijl, een voorbeeld ook van
kerkmuziek die als .zodanig niet
meer wordt aanvaart, doch die in
de concertzaal Rossini's meester
schap in het belcanto overvloedig
bewijst. Ook dit .Stabat Mater
klinkt dinsdagavond in de Doelen.
George Gershwin heeft, geruime
tijd voor h(j zijn opera Porgy and
Bess schreef, zijn roem gevestigd
met de Rhapsody in Blue. Voor het
eerst was er een componist, die
voldoende van de jazz begreep om
haar een waardige plaats te geven
in een compositie die in het rijk
van de kunstmuziek thuishoorde.
Iiïderdaad heeft Gershwin als geen
ander kans gezien, de jazz ook
elementair te integreren in de
kunstmuziek, al was hij zoals
hij zelf begreep en verkondigde
niet een volmaakt competent com
ponist.
Dat laatste blijkt uit de wijze
waarop hij vormen hanteert, maar
geeft tegelijk aan zijn muziek iets
intuïtief spontaans, waardoor het
grote publiek zich wellicht gemak
kelijker voor de quasi-improvise-
rende Gershwin heeft opengesteld.
Zeker niet minder belangwek
kend dan zijn Rhapsody in Blue ls
Gershwin's Pianoconcert in F.
waarin hij traditionele vormen als
de sonatevorm, de driedelige lied
vorm en de rondovorm hanteert in
een volwassen pianoconcert.
Gershwin heeft een uitgebreide
orkestbezetting voor zijn piano
concert nodig. Buiten de gebruike
lijke strijkers vraagt hij piccolo,
twee fluiten, twee klarinetten en
basklarinet, twee hobo's en engelse
hoorn, twee fagotten, vier hoorns,
drie trompetten, drie trombones,
tuba, pauken, bas-drum, snaartrom
(kleine trom, op de jazzmanier met
"brushes" bespeeld),. bekkens,
woodblock, xylofoon en klokken.
Geen kleinigheid inderdaad,
maar het Rotterdams Philharmo-'
nisch Orkest zal het morgenavond
allemaal hebben staan als Wcmer
Haas het concert zal spelen onder
leiding van Edo de Waart. Ook in
dit concert Handels Vijfde Orgel
concert, door Arie J. Keijzer op het
Doelenorgel.
En nu we het toch over orgel
hebben, volgende week zaterdag
concertéert in de Doelen de Brus
selse organist Kamiel d'Hooghe,
die werken zal spelen van Flor
Feeters. en Olivier Messiaen,
'Za. 12 De Doelen, grote zaal 8.15 uur
Promenadeconcert Rotterdam»
Philharmonisch Orkest o.l.v. Edo d«
Waart. Solisten Werner Haas, plano;
Arle J. Keijzer, orgel. Suppé, Gersh-
wlii, Handel, Moessorgskl-Ravel.
Za. 12. Nwe. Oosterkerk, 20,00 uur.
Orgelprlsma door AP Ouwens. Hanli.
Krleger. J. S. Bach, Nieland, An-
dr lessen e.a.
Ma; 14 De Doelen, vgrote zaal 8.15 uur
Presentatie Nieuwe Muziek
(Gaudeamus) Utrechts Symphonic
Orkest o.l.v. Paul Hupperts. Solist
Frans Brüggen, blokfluit. Andriessen,
HoUerman, Schwartz en Silvestrov.
Ma. 14." Grote Kerk 20.15 uur. Concert
door Koor van professoren en lera
ren v.d. Universiteit van Bratislava.
Orgel: Jiri Ropek, organist te Praag.
Di: 15 De Doelen, grote zaal 8.15 uur
Koorconcert door The Slovak Tea
cher's Choir m.m.v. Rottes Mannen
koor, Mannenkoor Apollo» SheU
Mannenkoor Oratorium Vereniging
Con Amore, Operakoor Maasstad.
Met Germaine Stordleau, sopraan:
Hannelore Pennink, alt; Llewe
Visser, bas; Chris van Woerkom,
tenor en het Gewestelijk Orkest voor
Zuid -Holland o.a. Martinu en Ros
sini.
Za: 19 De Doelen, grote zaal 3 uur -
Orgelconcert door Kamiel d'Hooghe-
Brussel. Peeters en Messiaen.
Za. 19 De Doelen, grote zaal 8.15 uur
Promenadeconcert Rotterdams
Philharmonisch Orkest o.l.v. Edo de
Waart. Solist Bas Dekker, trombone.
Bach, Albrechtsberger, Van Beetho
ven.
Zo. 20 De Doelen, kleine zaal 2.30 uur
Het Nederlands Kamerorkest o.l/".
Szymon Goldberg. Solist Rudolf Fir-
kusny, plano. Handel, Honneger,
Janacek. Mozart.
Ma. 21 De Doelen, grote zaal 8-15 uur
Ein Abend in Wlen, met Robert
Stolz. Margrit Schramm en Heinz
Hoppe. Noord-Hollands Philharmo
nisch Orkest. Léhar, Stolz, Offeh-
bach.
