THOMASSEN KRAAKT
WELZIJN SDISCUSSIES
BRIEVEN VAN LEZERS
HBU
Muziekleven eventjes in rustiger vaarwater
Enthousiast
pubhek bij
temmen
van feeks
Fantasie
Grappen
Leen van Os
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1970
HET VRIJE VOLK
PAGINA 18
ROTTERDAM Er is
voor de eerste maal of
ficieel gezien hard ge
lachen in 't Hofpleinthea
ter, dat woensdagavond ge
opend werd met de voorstel
ling van Woody Aliens
'Vrouwen geen probleem'
door het NRT. Het is dan
ook de bedoeling, gezien 't
repertoire voor dit seizoen,
dat er nog heel veel vaker
zal worden gelachen, want
op dit theater is nu al het
stempel „d'r uit" gedrukt,
wat meer zegt dan 't woord
'uit' alleen. Dit laatste is
geen vondst van ons, maar
van wethouder De Vos van
Kunstzaken, die, in zijn
functie even splinternieuw
als het theater, openings
woorden sprak.
Onder aanvoering van burgemeester Thomassen brachten de burgervaders van het Rijnmondgebied met hun vrouwen het
jaarlijkse bezoek aan de Femina.
ROTTERDAM Het comL
té Welzijn Rotterdam, dat
met haar stand op de Femina
zo aardig draait heeft giste
ren een danige klap in zijn
nek ontvangen. De klap werd
uitgedeeld door burgemeester
Thomassen van Rotterdam.
De Rotterdamse burgervader
liet in een toespraak weten
helemaal niet zo gelukkig te
zijn met de wijze, waarop de
standhouders met de Rotter
dammers in discussie willen
treden.
Balkon
(ADVERTENTIE)
Sommige mensen kunnen dat. Niet al hun
geld natuurlijk. Maar zeg zo'n 5000 gulden. Die
zetten ze dan op een rekening bij deHBU. En kij
ken er bijvoorbeeld 3 jaar niet meer naar om.
Krijgen ze bet eerste jaar 7J4%. En het
tweede jaar nog eens 7%%. En het derde jaar
ook. Zo'n 23 in drie jaar! Oftewel 1150 gulden.
Zeker genoeg om een afwasmachine te
kopen. Of een forse aanbetaling te doen op een
kleuren-t.v.
Niet zo maar 5000 gulden achter de
hand? Geen bezwaar. Elk bedrag vanaf
100 gulden is welkom bij de HBU.
Die 7%% is nog niet eens de
hoogst mogelijke rente. Dat kan zelfs
oplopen tot 8 Met weer een ander
slim spaarsysteem van de HBO.
Trouwens ook spaarregelingen
op kortere {ermijn zijn nog heel
profijtelijk. Eén voorbeeld: met een
opzegtermijn van 3 maanden krijgt
a al 5% rente.
En dan nog het jeugdspaar-
systeem, de Zilvervloot6% een
premie van 10% over inleg en rente.
Stapt u maar snel naar het dichtstbijzijnde
HBU-kantoor, Weieggen graag uit wat
in üw geval het plezierigste spaarsysteem is.
Na een aantal roerige we
ken waarin de avant-garde
niet over aandacht had te
klagen en het Rotterdams
Philharmoniseh Orkest zich
van de ene minuut op de an
dere moest omschakelen van
Bach naar Du Bois, van Berio
naar Beethoven, komt het
Rotterdamse muziekleven
weer enige tijd In rustiger
wateren.
Zelfportret van Alban Berg
potloodtekening uit 1909.
Het eerste
gelach in
't Hofplein
theater:
van harte
Met de openingsvoorstelling
heeft men een uitstekende keuze
gedaan. Auteur-acteur-regisseur
Woody Allen is een komiek van
het zuiverste water, die het be
grip zelfspot op ongekende wijze
hanteert. Dat is iets, wat zeker in
Nederland moet aanslaan evenals
zijn ontelbare grapjes, die je uit
romantiek in een onvoorstelbare
nuchterheid doen tuimelen.
Het stuk gaat over een klun
zige. geremde filmcriticus, die
nadat zijn vrouw bij hem is weg
gelopen omdat zij „nooit eens
met hem kon lachen" alles in
het werk stelt om een Casanova
te worden, in dit geval een soort
Humphrey Bogart, het sexidool
uit de vijftiger jaren.
Maar hoofdfiguur Felix is maar
een mager mannetje en helemaal
geen versierder en doordat hij zo
veel zelfkritiek heeft, vallen al
zijn pogingen in het water.
Totdat hij tenslotte dooi- de
vrouw van zijn vriend over zijn
remmingen wordt heengeholpen
en voortaan, elke dame, die ach
bij hem aandient met gezwinde
spoed in 't lits-jumeaux doet be
landen. In het stuk spelen ge
dachten en werkelijkheid door
elkaar heen en van tijd tot tijd
doemt ook de figuur van Hum
phrey Bogart op. die Felix met
harde hand op de feiten wijst.
Deze gang van zaken eist een
grote flexibiliteit van de spelers,
maar ook van de belichter, die
het er uitstekend afbracht.
Jules Rooyaards was kostelijk als
Felix en kon al zijn komische ta
lenten doen schitteren. Hij had
van zichzelf in dit geval een
soort rappe Woody Allen-figuur
gemaakt: hetzelfde wezenloze
blikje In de ogen achter hetzelfde
soort brilletje.
Marijke Merckens, rijn tegen
speelster was levendig en humo
ristisch, en dat laatste kon ook
gezegd worden van Jacques Lu-
yer, een levensechte parodie op
de Amerikaanse zakenman. Een
extra compliment voor Carola
Gijsbers van Wijk: subtiel en
amusant. Verder werkten mee
Pieter Lutz die een verrukkelijke
typering van de filmheld gaf.
Martdne Crefcoeur, Stijn van Nes.
Wilma Jansen en Leonore César.
De vaardige regie was van Robert
Walker en het décor had Frans
Vossen gemaakt, Uit ingenieuze
vondsten bleek dat men echt wel
wat kan doen met de beperkte
toneelruimte van zes bij elf.
Ein iedereen had het Hofplein-
theater kunnen vinden, want de
borden en lichtmasten zijn ge
plaatst. Tenslotte: het Hofplein
theater blijkt een bijzonder ple
zierig theater, waar men met ge
noegen heen zal gaan en dat niet
alleen om de grappen die er zul
len worden verkocht.
KIRSTEN EMOUS
Het zag er in het begin allemaal
zo aardig uit, gistermiddag. Onder
aanvoering van burgemeester
Thomassen brachten de burgerva
ders van het Rijnmondgebied met
hun vrouwen het jaarlijkse bezoek
aan de Femina. De standhouders
deden hun best om de burgemees
ters een indruk te geven van de
wijze, waarop zij het Rotterdamse
publiek aansporen om in discussie
te treden over Rotterdamse pro
blemen. Zoals gebruikelijk luidden
Rien en Donjs Kroon het te be
handelen onderwerp in met hun
poppenspel.
Truus, de volksvrouw gaf evenals
in de voorgaande dagen in goed
Rotterdams haar mening te kennen
en de burgemeesters leken zich te
amuseren. Maar het pakte alle
maal anders uit.
Eén van de medewerkers van het.
comité verzocht na afloop van het
poppenspel burgemeester Thomas
sen zijn mening voor de microfoon
te kennen te geven.
De burgemeester, die eerst harte
lijk om het poppenspel had ge
lachen. trok fel van leer tegen de
standhouders. Hij liét duidelijk
doorschemeren, dat de organisato
ren naar zijn mening op de ver
keerde weg waren „Spreken over
onbehagen is zinloos. Onbehagen,
democratisering is een wereldwijd
probleem, dus Is het niet relevant
dit probleem aan de orde te stellen
in Rotterdam." aldus de burge
meester.
De woorden van de burgemeester
werden met een honend handge
klap begroet. De heer Thomassen
had zijn mening gegeven. Er werd
verder niet gediscussieerd.
ROTTERDAM De Rotter
damse Schouwburg was woensdag
avond tot de laatste stoel bezet
door middelbare scholieren die een
uitbundig plezier beleefden aan de
opvoering van Shakespeares De
Getemde Feeks door de Toneel
groep Theater. Zij vormden wel
het prettigste en dankbaarste pu
bliek dat acteurs zich maar kunnen
wensen, omdat het samenspel tus
sen toneel en zaal niet beter had
kunnen zijn. En geen Dolle Mina
protesteerde toen Petruchio zijn
feeks Katharina bijzonder dras
tisch en hardhandig temde.
Het bijzondere van deze voorstel
ling was. dat regisseur Hans Croi-
set niet zoals Shakespeare-zelf
ketellapper Sly na het voorspel de
mist in stuurde, maar deze dronken
zwerver tot aan het slot liet mee
spelen, zo zelfs, dat hij hem ver
schillende rolletjes in het spel liet
uitvoeren. Dat was dan wel alle
maal geen Shakespeare, maar ge
deeltelijk ontleend aan een ouder
stuk (de legende van Sly is duizen
den jaren oud en stamt uit allerlei
bronnen), gedeeltelijk van Croisets'
eigen vinding, maar het zette het
thema, dat Shakespeare ofwel
lieeft vergeten of dat misschien
verloren is gegaan, voort en wel op
kostelijke wijze.
Want de fancy, de fantasie, de
verbeelding, die in Shakespeares
werk zo'n grote ro! speelt, deed zo
de hele avond mee. In het voorspel
berust de grap die edelen met de
ketellapper uithalen op de contro
verse schijn en werkelijkheid. Dit
motief zette zich nu voort in de
toneelspelers, die rollen spelen en
personages uit het stuk. die zich
voor anderen uitgeven, zodat het
thema door de hele opvoering
ronddartelt en verwarring sticht.
En dat dan alles terwille van de
liefde, die, ook ahveer volgens
Shakespeare, het toppunt van ver
beelding is.
De voorstelling werd op deze wij
ze kostelijk, van minuut tot mi
nuut boordevol fijne grappen, door
reeisseur Croiset volgestopt met
'mimische vindingen, die het ver
haal over Petruchio en Katharina,
dat op zichzelf niet veel meer is
dan een klucht, heerlijk opfleur
den. En de spelers hadden er blijk
baar het grootste plezier in: Hans
Tiemeiier. die niet alleen een
mooie ketellapper, maar ook een
priester, bediende en schoolmeester
was, Jules Croiset en Sigrid Koetse
voortreffelijk als Petruchio en
Katharina. en de hele grote bezet
ting die bijzonder goed op dreef
was. iets wat bij Theater in de
hf'rollen lang niet altijd het geval
is.
C. J. WISSE
A is ex-OBV-bestuurders willen wij
nog even ingaan op de be
schuldigingen van P. Brehm aan
Leen van Os. Eigenlijk is het na de
keurige rede van de heer Brehm,
gehouden in de mislukte vergade
ring van de Arbeidersmacht op 15
september niet meer nodig, want
daar toonde hij met uitspraken als
„de ploert Leen van Os" en „de
aartszwendelaar Wim Hulsker"
duidelijk aan op welk beschavings
peil hij staat.
Het laat ook zien dat het OVB er
na het vertrek van Leen van Os
geweldig op vom-uit is gegaan. Een
arbeider niet enig gevoel van
eigenwaarde moet zich toch scha
men aan zo'n organisatie zijn con-
tributlebijdrage te leveren.
Over de kas en de auto, die Leen
van Os „gejat" zou hebben het
volgende.
In december 1968 werd P. Brehm
door de ledenvergadering van de
Rotterdamse OBV geroyeerd als lid
en ontslagen als administrateur
wegens dreiging met lichamelijk
geweld aan het adres van Leen
van Os.
Met toestemming van de be
stuursraad werd beslag gelegd op
een kwart miljoen gulden en werd
er een kort geding tegen het OVB
aangespannen, dat plaatshad op
13 januari 1969.
De president bepaalde onder
meer dat:
1. alle bestuurders in functie
bleven totdat de leden per referen
dum hadden beslist wie de be
stuurders zouden zijn. Die zouden
de OBV dan verder leiden;
2. de heer Van Oe de auto kreeg
in afwachting van de uitslag van
het referendum.
De le ien kozen Leen van Os op
nieuw ris bestuurder en hij leid
de de OBV dus verder. Toon v. d.
Berg. landelijk penningmeester
van het OVB echter, bleef de bij de
OBV-leden geïnde contributie af
dragen aan de twee keer wegge
stemde en ontslagen P, Brehm.
Deze droeg de gelden niet af aan
de OBV-penningmeester W. Kam-
minga, zoals de president van de
rechtbank had beslist, maar hield
ze zelf, om zichzelf het loon uit te'
betalen dat Leen van Os toe
kwam.
De kas van de OBV was op dat
moment totaal leeg. De sleepboot
staking. een reeks vergaderingen en
het korte geding tegen 't OVB had
den geen cent overgelaten. Wij we
ten dat omdat het kasboek toen al
in het bezit was van de in decem
ber 1968 gekozen penningmeester
W. Kamminga, Een neutrale on
derzoekcommissie stelde vast dat
de boekhouding klopte en dat
1. L, van Os geen loon ontving;
2. de contributiegelden in het bezit
bleven van de nette en eerlijke P.
Brehm.
Om door te kunnen gaan met de
OBV offerde Leen van Os zijn
spaarcenten, ongeveer ƒ2000,
In maart 1969 had de OBV aan
Leen van Os een schuld van
3,268,70. In oktober 1989, toen de
OBV geliquideerd werd en de leden
met Leen van Os overgingen naar
de NBV, was die schuld opgelopen*
tot 6117,—.
Besloten werd toen de OBV-be-
ottingen (auto, schrijfmachine,
stencilmachine, totale waarde ruim
ƒ2500,—) aan Van Os over te dra
gen ter compensatie van zijn schade.
Deze overdracht is in een door acht
bestuurders ondertekende en gede
gen geformuleerde motie geboek
staafd. Het kasboek is bij de heer
Kamminga nog ter inzage.
Mochten P. Brehm en de OVB-
instanties 'n accountantsonderzoek
verlangen dan werken wij daaraan
mee, mits zij dan ook hun boeken
open leggen. Dan komt de waar
heid wel aan het licht.
F. J. BUITENHUIS
G. WIJGERSE.
ROTTERDAM
De voorstellingen die de Unie
van Vrouwelijke Vrijwilligers voor
bejaarden in De Doelen organiseert
zijn prachtig, niet duur en erg in
teressant. Alleen moet mij een ding
van het hart. Het kost de gebrek
kige bejaarden onder ons veel moei
te om de plaatsen op het balcon te
bereiken. Zou dat nu niet anders
kunnen?
E. A. BUSSUM-DULLAART
Exercitiestraat 5a, Rotterdam.
Kunt u
een paar jaar
zondergeld?
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag.
Dat wil overigens
M1171 EK niet zeggen dat er in
de komende week
i>. nn>. minder te beleven
VÜUnAr 2011 zi)n. Al treedt nu
juist niet de avant-
garde op de voorgrond, er zijn an
dere aspecten die minstens even in
teressant zijn en die wellicht de be
langstelling van een breder publiek
wekken.
Allereerst is daar het abonne
mentsconcert van zondag aanstaan
de, met op het programma de
3 Orchesterstticke van Alban Berg.
Berg, die hier onder meer bekend is
van zijn opera Wozzeck en daarmee
met zijn twaalftoonsmuziek, zal al
dus In dit door Edo de Waart ge
leide concert naar voren komen als
de expressionist, die nog onder in
vloed staat van Mahler en Wagner.
Het zal ongetwijfeld interessant
zijn die drie orkeststukken op. 6, die
in feite zijn "conventionele" com
positieperiode beëindigen, af te zet
ten tegen het later uit te voeren
«en later te besprekenl vioolcon
cert. dat ook in Rotterdam zal
klinken.
Op 1 oktober ,en ook op vrijdag
de 2e speelt het RPhO onder
leiding van Jean Foumet het
„Concert voor Orkest" van Béla
Barfcók in een programma waarin
ook Brahms' vioolconcert wordt
uitgevoerd door niemand minder
dan David Oistrach. Wat valt er
nog te zeggen van Oistrach dan dat
hij nog steeds geldt als een dei-
meest vooraanstaande violisten van
deze tijd en een der grootste ver
tolkers van het Brahms-concert?
Wat meer zouden we willen zeg
gen over het grandioze Concert
voor Orkest van Bartók, niet alleen
omdat het klinkt als een late
hommage aan de grote Hongaar,
een week na zijn sterfdag op 26
september 1945. maar ook omdat
gerust kan worden gesteld dat Bar
tók met zijn orkestconcert de sym
pathie van een groot publiek heeft
verworven.
Het was twintig jaar geleden dat
hij een echt orkestwerk schreef
toen bij in 1943. twee jaar voor zijn
dood. dit concert voltooide. Een
concert dat zijn weergaloze vak
kennis, zijn fantastische virtuosi
teit in het aanwenden van klank
kleuren. kortom zijn volmaakte
beheersing over de technische ma
terie bevestigt. Bartóks Concert
voor Orkest klinkt anno 1970 in hei
geheel niet "modern". Het bestaa
uit 5 delen, waarvan de hoekdelen
het imposante, maar zeker niet
overbezette orkestapparaat in al
zijn kleurige pracht laten klinken.
Een aarzelend begin, nog aarzelen-
der door de bewegingen van de
twee fluiten, stuwt naar een alle
gro vivace dat na een aantal ka
rakterwisselingen uitmondt in een
indrukwekkend fugato voor de ko
perblazers.
Het tweede, deel is een "spel dei-
paren" en werd ook door Bartók zo
genoemd. Fagotten, hobo's, klari
netten en fluiten dragen de melo
dische fljnen steeds in parallelle
sexten, tertsen, septimen en kwin
ten voor. ondersteund door een os-
thiaat ritme van de kleine trom.
Een majestueus koraal voor het
koper markeert het centrum van
dit In enigszins gewijzigde vorm
herhaalde deel.
Een elegie (schreef Bartók hie;
zijn eigen doderunuziek?) en ee<
„intermezzo interrotto" een on
derbroken tussenspel vol geesti
ge trekjes leiden ten slotte naar
een wervelende finale die het ka
rakter heeft van de Hongaarse
Kollo. de rusteloos wervelende
volksdans die zo kenmerkend is
voor de Balkan. Een heerlijk werk,
dit „Concert voor Orkest" van Béia
Bartók.
Na het succes van de Edwin
Hawkin Singers op het Grand Gala
du Disque en daarna ook in de
Doelen in Rotterdam komen op
'.ondag 4 oktober de "Los Angeles
Jubilee Singers" hun "Songs ol
Freedom", spirituals en gospels
brengen in de grote zaal van de
Doelen. Een groep die wel een ge
heel ander publiek zal bereiken
lan Davtd Oistrach of bijvoorbeeld
'tobert, Sfcolz, die op de 28e sept.
iog eens afscheid komt nemen.
Maar toch wel even een concert om
'n de gaten te houden.
Wat u ook even in de gaten moet
houden Is, dat u morgen uw kaar
ten moet afhalen als u op 10 okto
ber weer eens "fijn voor niks uit"
wilt. In muzikaal opzicht kunt u
kiezen uit het Rijnmond Kamer
ensemble, 's middags in de kleine
zaal van de Doelen, of het Rot
terdams Philharmoniseh Orkest
dat 's avonds een gratis promena-
deconcert zal geven. Haal uw hart
er maar "fijn voor niks" aan op!
Agenda van 26 sept. t.e.m, 4 okt.
Saterdag 26 sept. Orgelconcert in
de Breepleinkerk door Charles J.
de Wolff,
Zo. 27 de Doelen, grote zaal 2.30
uur. Rotterdams Philharmoniseh
Orkest o.l.v. Edo de Waart. Solist
Michel Block, piano. Berg, Schu
mann, Moesorgski/Ravel.
Ma. 28 de Doelen, grote zaal 8.15
uur. Ein Abend in Wien, met het
Limburgs Symphonieorkest o.l.v.
Robert Stolz, solisten Margit
Schramm en Heinz Hoppe. Léhar,
Stolz, Offenbach.
Di. 29 de Doelen, grote zaal 8.15
uur. Koorconcert door div. koren
m.m.v. het Gewestelijk Orkest voor
Zuid-Holland. Solisten Germaiiie
Stordiau, sopraan, Hannelore Pen-
nink, alt, Chris van Woerkom, te
nor. Lieuwe Visser, bas. Rossini.
Borodin, Glinka, d'Indy, Chabrier,
Haydn.
Do. I en vr. 2 okt.de Doelen,
rrote zaal 8,15 uur. Rotterdams
Philharmondsch Orkest o.l.v. Jean
Foumet. Solist David Oistrach.
viool. Verdi, Brahms, Bartók.
Zo. 4 de Doelen, grote zaal 8.15
uur. Los Angeles Jubilee Singers.
Songs of Freedom, spirituals, gos
pels.