HH8SI1
Geen ongevraagde
wmmM
pornografie meer
in bns Amerikanen
Emigrantentoerisme
enprostitué s leveren
Polen veel deviezen
fm
(■Ölll
1 m
mÊmk
mSmM
m.
:>#sm
Niet moeilijk
Stormloop
Oogluikend
Dollars
Dollaren eis j es
HET VRUE VOLK
Jacques Brei, die het zingen heeft opgegeven ter wille van een carrière als
filmacteur, is al aan z'n vijfde film bezig. Onder .regie van Marcel Carné
speelt hij een hoofdrol in ,fie macht en het recht", een film over de in een
hoek getrapte underdog die vecht tegen een maatschappij vol onaantastbare
regels en machtsverhoudingen.
Brei is in deze film rechter-commissaris. Een zwerver wordt van een mis
drijf verdacht, opgepakt en verhoord. Tijdens dat verhoor sterft hij. Zijn
weduwe is ervan overtuigd dat zijn dood het gevolg is van ernstige mishan
deling en een snolletje dat net wegens tippelen in een politiecel zat toen de
zwerver onder handen werd genomen, bevestigt dat. Zij zegt met eigen ogen
te hebben gezien dat politiemannen de man aftuigden.
De rechter-commissaris moet het recht zijn loop geven, regelrecht tegen
de pogingen van de politie om de zaak de doofpot in te werken, in. Hij krijgt
daarbij steun van het snolletje, dat zich niet bang laat maken door politie-
mannen die proberen h lar te intimideren. Haar rol wordt gespeeld door
Catherine Rouvel.
A*'J.
'f A&M&'M,
A fi
Jift
Jacques Brei met de regisseur van >J)e macht en het recht",
Marcel Carné.
s|p
iÊÉ8l
;Cw;«
Y?5Ö§
Officieel bestaat er ln
socialistische landen geen
prostitutie.
De door de overheid gedulde
en toegestane uitoefening
van het „oudste beroep ter
wereld" beschouwt men als
een der vele uitwassen
en degeneratieverschijnselen
van het kapitalistische sy
steem in het Westen.
Dat is verticale theo
rie. De praktijk ziet er an
ders horizontaler uit.
In de Oosteuropese hoofd
steden bestaan geen borde
len. Straten of wijken waar
inheemsen en buitenlandse
bezoekers hun erotische be
hoeften voor geld kunnen
bevredigen zal men vergeefs
zoeken in Warschau, Praag,
Boedapest en Boekarest.
Hoofdrol
voor Brei
ïti <s,SÜ V s» «i»* J,*Ua
S-- y -J.
tg
r y 5,'BJ
W ■SM»*.-- *-
t. 'V .V i'A'
<iykM
t'"J
.c-v^-y-V
4Y
x/e.
■.ytóf
*'?4y
<U <VW
S- -vï> jJJ
öv
;V|v^s:
^tlvvY
Y»-"-v.
j-sS'J- '"3v''.'v'
/|T^S«5S>K
4<
:^y P Y&'v'"
>>s»ftv^xc:r-;^ yf<%j z>
wY-.v:
Op jac/it naar getuigenverklaringen komt Jacques terecht in de nau tische club.
De voor het recht tegen de macht strijdende rechter-com
missaris (Jacques Br.el) met het snolletje dat voor hem een
belangrijke getuige en steun is (Catherine Rouvel).
WASHINGTON (Reuter)
Eerzame Amerikaanse
burgers krijgen na 1 februari
geen pornografische viezig
heid meer in hun brievenbus
als het nieuwe systeem
werkt althans. ,Op, die datum
wordt een "anti-vuüigheids-
wet" van kracht, die de bur
ger moet besehermen tegen
ongevraagde pornografie
obscene zaken in zijn bus.
Wie niet gediend is van toe
zending van sex-drukwerk
en porno-artikelen, kan zijn
naam op een lijst bij de PTT
laten zetten. De verzenders
van pikante zaken dienen
die lijst zorgvuldig te raad
plegen. Sturen ze iemand die
erop voorkomt tóch iets toe,
dan kunnen ze vijf jaar ge
vangenisstraf en 5000 dollar
boete krijgen. De afzenders
zijn ook verplicht op de ver
pakking van hun prik
kelzendingen -hetstempel
"Seksueel gericht" te zetten
Hoge PTT-functionarissen
verwachten dat miljoenen
Amerikanen zich op de lijst
zullen laten zetten. Zij VTe-
zen ook dat er veel misver
standen zullen rijzen over
wat nu wel of niet pornogra
fie is. Ze hebben al de erva
ring dat mensen' zich be
klaagden omdat ze geïllus
treerde folders voor dames
ondergoed ln de bus kregen.
Prostitutie tiert welig in Polen
Niettemin tiert de prositutie er
vaak even welig als in het wes
ten. Alleen op een andere, voor
wie er niet van gediend is, nogal
brutale manier. In alle Oosteuro
pese hoofdsteden, op kleine
schaal zelfs in de marxistische
modelboerderij van „Herr Ul-
bricht", krijgt de buitenlandse
zakenman, journalist en toerist
het sexuele avontuur niet door
fluisterende hotelportiers of taxi
chauffeurs aangeboden. maar
„vrgj aan huis", d.w.z. in de voor
namelijk door buitenlanders be
woonde luxe-hotels.
Daar zitten ln de lounges meis
jes en jonge vrouwen, startklaar
voor het aanknopen van vluchti
ge erotische contacten: eerst bij
de bar of op de dansvloer van de
hotelnachtclubs, daarna elders,
intiemer.
In sommige hotels houden deze
dames, die tot de vaste inventaris
der luxe herbergen schijnen te
horen, in de gaten welke alleen-
reizende gasten bij de receptie
hun kamemummer noemen om
htm sleutel In ontvangst te ne
men. Vijf minuten later meldt
zich dan in de bewuste hotelka
mer per telefoon een vrouwestem,
die in 't Engels, Frans of Duits,
aanbiedt de eenzaamheid
getweeën te lijf te gaan.
Het is niet moeilijk deze prosti-
tués te herkennen. Ze zijn anders,
beter gekleed dan hun landgeno-
tes, die op een andere manier aan
de kost proberen te komen.
Omdat ze in zachte hotelbed
den harde valuta verdienen, be-
horen ze mét hoge partij-func
tionarissen en topmanagers in de
staatsindustrie tot de bevoor
rechte klasse der dollarbezitters,
die in speciale winkels alles kun
nen kopen wat anderen met kro
nen, forinthen, zloty's en leis niet
kunnen aanschaffen: nylcms en
zijden blouses en pumps uit Ita
lië. Ze gebruiken cosmetica uit
Parijs en Londen. De handtasjes,
waarin ze hun Amerikaanse siga
retten en Franse parfum opber
gen, zijn uit Florence, afkomstig.
Ze zien er echter nét Iets te
sjiek en té bont uit om niet direct
op te vallen. Meestal spreken ze
hun talen goed. Het onderwijs in
de communisische landen is niet
slecht en het zijn vaak studentes,
die op deze wijze van hun talen
kennis profiteren.
Hun „beroep" heeft toekomst
nu de meeste communistische
landen, dankzij de Russen inge-
leide ontspanningspolitiek, nau
were banden met het westen
aanknoepen.
Toen kortgeleden de Franse
premier Chaban-Delmas zijn eer
ste officiële bezoek aan Polen
bracht, wrden alle reserves aan
commercieel vrouwelijk schoon
gemobiliseerd voor de invasie der
Fransen, die in het kielzog van de
jregeringSchef méêreisden.
Op de eerste avond al, zo ver
telde een Pool me, waren alle
meisjes „uitverkocht," zelfs in de
hotels „Bristol" en Europejski,'
waar ze soms avonden lang een
zaam en alleen bij één enkele
whisky-soda aan de bar op
zitten te wachten.
De toenadering tussen West-
Duitsland en Polen - met als
climax natuurlijk het bezoek van
bondskanselier Willy Brandt aan
Warschau - veroorzaakte ook een
stormloop van vele honderden
Duitsers en buitenlanders op de
toeristenhotels, die bekend staan
om hun rijkgesorteerde aanbod
aan prostltué's.
Hoewel daarover in hhet slot
communiqué der politici niets
werd verteld, verzekerde men mij,
dat de Poolse deviezenpot aardig
geprofiteerd had van deze hoog
tijdagen. Wn niet in de laatste
plaats dankzij de vele
„overuren," die de vertegenwoor
digsters van de horizontale nij
verheid hadden gemaakt.
Nergens ln Oost-Europa wordt
de socialistisrhe schijnmoraal zo
véél geweld aangedaan, wanneer
het om hard, westelijk geld gaat,
als in Polen.
Dat komt vooral doordat de
zloty een zeer elastische munt
eenheid Is, Een employé van het
staatsbureau voor toerisme ver
telde me, dat alleen financiële
experts wijs kunnen worden uit
de ingewikkelde koersberekening
van de zloty. Officieel Is de zloty
ongeveer vijftien cent waard. Wil
men echter méér dan 180 gulden
wisselen in de officiële wisselkan
toren en hotels, dan krijgt men
een bonus, d.wjz. 60 procent méér
zloty's dannormaal. Dat méér
bedrag wordt uitbetaald in bon
nen, die op monopoly-banknoten
lijken. Ze worden echter overal
als betalingsmiddel geaccepteerd:
in de hotels, ln restaurants en
natuurlijk ln de bars, waar je de
nationale drank wodka niet kunt
krijgen (dat vocht is te goed
koop), maar wèl dure Franse
cognac en Schotse whisky.
Dan Is er nog de zwarte koers,
die de honderden Polen bereke
nen, die op bijna elke straathoek
in Warschau westelijke toeristen
aanschieten. Bij hen kan' men
zloty's voor vier tot zes cent ko
pen, wat een koerswinst van 350
tot 400 percent oplevert.
De zwarte zloty-handel wordt
oogluikend toegelaten, omdat de
staat dringend dollars en anderp
westelijke valuta nodig heeft
voor Importen uit de kapitalisti
sche wereld. 1
Deze behoefte aan dollars be
gint bedenkelijke vormen aan te
nemen wanneer men als Pool een
woning zoekt. Evenals in t Wes
ten heerst er in Polen een chroni
sche woningnood, Wie geluk heeft
kan een woning huren. Maar nog
altijd geldt de bepaling: twaalf
vierkante meter woonruimte per
gezinslid. i
Bij woningen ln de particuliere
sector wordt die voorwaarde niet
gesteld. Wel bepaalt de overheid,
dat de totale woonruimte /oor
een familie ongeacht \"t aantal
gezinsleden de honderd vier
kante meter niet mag overschrtj-
den.
Daarentegen Is iedere Pool vrij
een huls te laten bouwen. In een
straat, waarin praktisch aJles is
genationaliseerd ook de restau
rants (in Warschau bestaat
slechts één particulier, zeerr goed
eethuisje) ïykt dat vreemd. Er
zit' echter een addertje onder net
gras.
Wie een huis wil laten bouwen
moet namelijk de bouwprijs in
dollars betalen. De overheid, die
alleen geïnteresseerd is in harde
valuta, kan het niets scheien
wéér die dollars vandaan komen.
Hoofdzaak is, dat ze op tafel
komen. De vraag hoe Polen aan
dollars komen is gemakkelijk, te
beantwoorden: ült Amerika. Er
leven in de VS ongeveer vijf
miljoen Poolse emigranten, die
hun familieleden in het vader-
'and regelmatig geld sturen.
Ook komen talloze tot Ameri
kaan genaturaliseerde Polen
wanneer ze oud zijn naar Polen
terug, mét hun spaargeld en hun
(in dollars uitgekeerde) Ameri
kaanse pensioenen.
De emigranten zijn op die ma
nier de belangrijkste dollar-levp-
ranciers geworden. De op een na
grootste deviezenbron is natuur
lijk het toerisme, dat ook nauw
samenhangt met het feit, dat
miljoenen Polen, die In het bui
tenland wonen, hun familieleden
dikwijls plegen te bezoeken.
De derde niet onbelangrijke dol-
larleveraneier is, zoais gezegd, de
prostitutie. De staat treedt er niet
tegen op. Integendeel: terwille
van de omzet krijgen de „dollar
meisjes" in alle toeristenhotels
volop, gelegenheid op klanten-
jacht te gaan.
De Polen, die van zloty's moe
ten rondkomen, zijn er niet zo
best aan toe. De lonen en salaris
sen zijn vril laag Een fabrieksdi
recteur die aan het hoofd staat
van een bedriif -net minder dar
duizend employés, verdient 6000
zloty's ner maand Daf is volgens
de officiële koers 900 gulden
Hij zou z'n salaris twee en 'n half
-iaar opzij moeten leggen om een
..Fiat 125 Polska" te kunnen aan
schaffen.
Of hij moet een oom of een
tante in Amerika hebben. Dan
kan hij. net als de arbeider of
buschauffeur, die gulle familie
leden in de VS heeft, naar de
winkel stappen en meteen een
<Hito kopen.
Want dank zjj de dollars zijn er
toch nog klassen in dé Volksre-
-"Wiek Polen.
