ksdltHt
J
Gejaagd
door de
wind
breekt
record
mm
CO-OP NODIGT U UIT
Raadsman
gaat
met
vakantie
Bejaarden
\gym in
\4 Molens
\begint
\weer
m
Schiedam
CO-OP NIEUWE WATERWEG
neder fa r>d.1
warr*.
„zo wordt een witkwast vervaardigd'
,veel werk wordt door vrouwen gedaan'
Door onze medewerker
Carl van Meerendonk
SCHIEDAM Hedentendage gaat op ieder gebied
veel kwaliteit verloren. Daar staat natuurlijk wel wat
tegenover, maar het blijft een treurig gevolg van de
maatschappij waarin wij leven. Een schilder is zo goed
als zijn kwast, zo wordt wel eens gezegd. Iedereen, die
wel eens getracht heeft een deur streeploos af te lak
ken, of zelfs maar gewoon een plafonnetje te witten,
weet hoe waar dit gezegde is.
i „na, het afwegen woeden de varkensharen in een, ring
gezet''
Rechtkoken
Paardehaar
SCHIEDAM - Sinds enkele maanden kunt Schiedam
naast de reeds bestaande Ziekenomroep een tweede
omroep, en dat is de SOSO. De Schiedamse Omroep
Stichting Oost opereert vanuit Centrum Oost aan de
Zamenhotstraat, het wijkgebouw voor de Oostwijk,
voor de gezellige bijeenkomst voor klanten
van
donderdag 22 april in Chr. Sociale Belangen
te SCHIEDAM
Naast een kort huishoudelijk gedeelte
als hoofdmoot een
praatje over en keuren van
GROENTE EN FRUIT
DIA'S EN FILM
GRATIS VERLOTING
UITNODIGINGEN GRATIS VERKRIJGBAAR
IN DE WINKEL
Drie van de vijf medewerkers van Schiedams tweede
omroep, de SOSO, m hun toch wel kleine studiootje.
Ruimtegebrek
Zie voor raaio pag. 15
ZATERDAG 17 APRIL 1976/HET VRIJE VOLK/PAGINA 2
'n Goedekwast wordt niet
mijn aankomst is de ene dnec-
teur dan ook bezig met het ver
waardigen van witkwasten, ter
wijl de andeie dozen aan het
inpakken is.
De heer Kramer Freher, éen
der firmanten, die a! vanaf ?nn
veertiende in het vak zit, geeft
ruiterlijk toe dat een aantal fij
ne kneepjes al veiloien ts ge
gaan.
Na de tweede wereldoorlog
begon hij samen met zijn com
pagnon De Boer. die een meer
eommercieie achtergrond had,
het bedrijf. Aanvankelijk onder
het Monopole theater aan de
Hoogstraat, Sater in de huidige
ruimte aén de Hellevoetsestraat
x?. Men veroorzaakte namelijk
nogal wat stankoverlast bij de
bioscoopbezoekers.
Vaak wordt juist op dit be
langrijke stuk gereedschap,
waar vakmensen altijd uiteist
zorgvuldig mee omgaan, door de
doe-het-zelver bezuinigd. Het
resultaat is ernaar.
Een geschilderd oppervlak,
waar je een stuk of tien haren
vanaf gepulhkt hebt, weer glad
zien te krijgen is een schier bo
venmenselijk karwei, zelfs voor
een vakman. Zeer veel kwasten
die op de markt gebracht wor
den, zijn echter van zo'n slechte
kwailiteit. dat geknoei onver
mijdelijk is.
Maar ja, voor de pnjs van één
goeie heb je een handvol slechte
en ondanks de consumptiemaat
schappij, offciede daardoor, zijn
we een zuinig volk gebleven
Het maken van een goed stuk
schildergereedschap vereist veel
handwerk. Bij de Technische
Borstel- en Kwasten Fabriek
aan de Hellevoetsestraat in de
Gorzen doen ze dat nog Het is
het soort zaak waar de eigenaar
meewerkt m de productie. Bij
Eén der eerste bewerkingen
die he' varkenshaar, dat nog
steeds de enige betrouwbare
grondstof is, moet ondergaan -is
het zogenaamde rechtkoken. Een
proces dat met de permanent
wave te vergelijken is. 'Alleen
moet hier de krul juist weg.
De haren worden in blikjes
gestrekt en langdurig gekookt.
Hierbij ontstaan allerlei lucht
jes. In het nieuwe pand heb ie
daar weinig last van. doordat
men over een deugdelijke af
zuiginstallatie beschikt.
Ook is het varkenshaar tegen
woordig schoner dan vroeger,
Nederland, waar slechts weinig
varkens als gevolg van de geïn
dustrialiseerde vetmestmethoden
ouder worden dan drie maan
den. levert geen varkenshaar
rneer. Vroeger ging de heer
Kramer Freher de abattoirs
langs om aan haar te komen, en
dan had je nog wel eens de
kans dat er nog stukken huid
aan zaten.
Tegenwoordig komt dat niet
meer voor. Het wereldmonopohe
in de handel m varkenshaar be
rust bij de Chinese volksrepu
bliek. Onderontwikkelde - dat
wil zeggen minder geïndustriali
seerde - veeteeltmethoden, vol
doende mankracht en de gecen
traliseerde organisatie die inhe
rent is aan het communistische
systeem hebben dit mogelijk ge
maakt. Want varkenshaar is na
tuurlijk maar een onbelangrijk
bijprodukt van de veeteelt.
Hef is tot op heden met ge
lukt een synthetische vervan
ging te vmden. die aan alle
eisen beantwoordt
De heer Kramer Freher ver
telt dat het Amerikaanse con
cern. Du Pont erin geslaagd is
een kunststofhaar te ontwikke
len, die dezelfde taps toelopende
vorm heeft als een echte var
kenshaar. en zelfs de 'bles' -
het kwastvormige gespleten top
je, dat door splijting van de
haar ontstaat.
Het verschil zit hem in de
hoeveelheid verf, die in één keer
zonder morsen door de kwast
gedragen kan worden. Het on-
verslijtbare kunsthaar kan maar
een derde van zijn eigen 1 ge
wicht aap verf vasthouden, 'ter-
wij! een varkensharen kwast tot
90"o 'draagt'. Du Pont heeft dus
de tijd, zolang de Chinese bio-
industne nog onderontwikkeld
Als het haar rechtgekookt is
wordt het gemengd. Er bestaan
verschillende soorten varkens
haar, met uiteenlopende eigen
schappen De ené soort is slijt-
vaster, de andere heeft weer
een zachtere bles. Ook wordt
paardehaar, en het bovenge
noemde kunsthaar toegepast bij
de 180 verschillende soorten
kwasten, die de Technische
Borstel- en Kwastenfabnek
maakt.
Het mengen gebeurt tegen
woordig giotendeels machinaal.
Hierna gaat het mengsel naar
de kwastenmaaksters (in tegen
stelling tot vroeger wordt bijna
al het werk door vrouwen en
meisjes verricht), die het afwe
gen en m een ring zetten. De
achterkant van de borstel wordt
ingesmeerd met bakeliet kit.
Kleine onregelmatigheden wor
den opgevuld met zand, waarna
de borstels gedurende 12 a 14
uur worden gevuleaniseerd in
een oven bij 90 gr. Celcius.
Vervolgens wordt een tweede
laag bakeliet aangebracht, die
men met zuur verhardt Daarna
wordt de bus met behulp van t
een fels dichtgezet, zodat de*
kwast voor 100"« opgesloten zit.
Voor platte kwasten wordt m
plaats van bakeliet epoxy ge
bruikt. Dit is, omdat éen bewer
king volstaat, minder arbeidsin
tensief maar het moderne mate
riaal neemt in tegenstelling tot
bakeliet wat vocht op, zodat het
moet kunnen uitzetten. Bij een
ronde kwast is daar natuurlijk
geen ruimte voor.
Als de kwast eenmaal aan de
steel zit, komt er nog een ton
deuse aan te pas, wordt de aan
zet van de steel afgelakt, en
wordt de borstel opgebonden.
Hierbij wordt de voet van de
borstel met gen aantal wikkelin
gen dun touw omwonden, wat
slijtage tegengaat. Per dag ma
ken ze zo'n 2000 a 2500 kwasten,
welke als regel bij voorbaat
verkocht zijn.
Geen geringe prestatie, als
men bedenkt dat- de concurren
tie moordend is. vooral in Italië
ajn zeer vee! kwastenfabrieken.
SCHIEDAM - In vier weken
tijd heeft de klassieke speelfilm
„Gejaagd door de wind" m to
taal 8181 filmkijkers naar het
Passagetheater getrokken. De
uit de dertiger jaren stammende
spektakelfilm blijkt dus mok nu
nog een kassucces te zijn. Nog
nooit heeft één speelfilm zoveel
be,. *ekers naar het Passagethea
ter getrokken dan de afgelopen
vier weken met „Gejaagd door
de wmd" het geval was.
Deze week moeten de Schie
dammers het met twee muziek
films doen. In de grote zaal van
het Passagetheater draait alleen
in de avonduren Ken Russell's
versie van de rockopera „Tom
my". Zoals beuend werd deze
rockopera geschreven en gecom
poneerd door Peter -Townsend
en The Who Naast The Who
zijn m de filmversie van „Tom
my" acteurs en popsterren te
zien als Oliver Reed, Ann-Mar-
gret, Roger Daltrey, Elton John
en Eric Clapton.
De middagvoorstellingen in de
grote zaal van het Passagethea-
ter worden deze filmweek ge
vuld met „Walt Disney's Teken
filmparade".
Voor de tweede week is in de
Bio-zaal van het Passagethealer
de filmversie van de rockopera
„Jesus Christ Superstar" te zien.
Deze film wordt zowel tijdens
de middag- als de avondvoor
stellingen gedraaid.
SCHIEDAM - De sociaal
raadsman zal van 20 tot en
met 23 april wegens vakan
tie met op zijn vertiouwde
adresje aan het Broersveld
of op zijn spreekuren aan
wezig zijn.
De spreekuren op dins
dagochtend "in he't Kruisge-
bouw en op dinsdagavond
en vrijdagochtend aan het
Broersveld zullen niet door
gaan, maar ter compensatie
zal de raadsman op maan
dagochtend 26 april van ne
gen tot twaalf uur een ver-
.vangend spreekuur houden
op het Broersveld 140.
'Het spreekuur op Konin
ginnedag komt ook te ver
vallen, maar wordt verscho
ven naar maandag 3 mei
van negen tot twaalf.
SCHIEDAM - Op dms-
1 dag 20 apnl begint de Be-
i jaardengymnastiekclub in
l het dienstencentrum De 4
Molens weer. Deze gym-
nastiekiessen hebben een
aantal maanden stilgelegen
omdat de leidster ziek was.
Uiteindelijk is de ,'eidmg
erin geslaagd een nieuwe
'leidster voor de gymlessen
',jn te trekken.
1 Er zijn in totaal drie
groepen waaraan men mee
4> kan doen: de eerste gymt
.van twee uur tot kwart
voor dtte, de volgende van
kwart voor drie tot half
vier, en de laatste van half
Vier tot kwart over vier.
Zowel mannen als vrou
wen xunrsen meedoen aan
deze gymlessen.
Schiedam heeft sinds kort een
tweede ziekenomroep: SOS'11
De enige luisteraars van de
SOSO zijn vooralsnog üe bezoe
kers van dit wijkcentrum, maar
de omroepers hebben grootse
plannen voor de toekomst De
SOSO moet uitgroeien tot een
wijkomroep, en als het even
kan tot een lokale omioep die
heel Schiedam bestrijkt
De mededeling dat er reeds
een werkgroep Lokale Omroep
in deze stad bestaat komt vrij
hard aan bij de vijf SOSO-ers.
ze zijn daarvan niet op de hoog
te maar het weerhoudt ze met
om door te gaan met hun eigen
plannen. Ze willen wel toegeven
dat het eigenlijk meer dagdio-
mpn zijn dan definitieve, goed-
uitgewerkte plannen, maar ze
zijn er niet nunaer enthousiast
om
„Die lokale omroep is een nog
verwijderd ideaal We denken
op de eerste plaats aan een om
roep die voor eén wijk zorgt.
Het is ons per slot van rekening
ook gelukt om de SOSO in vier
jaar tijd van de grond te krn-
gen. dus waarom zou de rest
niet lukken''" aldus de woord
voerder van de SOSO, Petei
van dc-r Kieft
Een subsidieaanvraag aan de
gemeente moet eerstdaags de
deui uit en daar verwachten de
vijt SOSO-eis vee! van IJdele
hoop'' Ze weten dat een wij-
komipep veel geld gaat kosten,
en dal ze niet de enige kancn-
daat zijn "Maar wat er ook ge
beurt. hoe de gemeente ook be
slist we gaan toch door met de
ze omroep. Het is voor ons alle
vijf een hobby, waarvan we
weliswaar giaag ons werk zou-
I den willen maken, maar ais dat
j niet lukt gaan we toch op deze
j basis verder," aldus Peter,
j Hij is de enige van de vijf die
j een beetje omroepervaring
I heeft. Hij is jaren geléden bij
I de Rotterdamse ziekenomroep
j begonnen, en wilde toen over-
I stappen naar de Schiedamse, de
ZOS. Dp ZOS had toen echter
nog "toelatingsexamens" voor
medewerkers en Peter "zakte"
(hij kende de top tién niet uit
z'n hoofd.)
Kort daarna kwam hij Jan en
Gerard Biom (geen familie).
Kees van Veen en Cor Visser
tegen en toen was de Schiedam
se Omroep Stichting geborc-n
Omdat de/e afkorting teveel
leek op die van de ZOS werd
i er bij de SOS een O achter ge
plakt, men zat immers m Oost
Ondanks het feit dat ie er
v> y, dïfe"
goed van baalde dat de ZOS in
dertijd toelatingsexamens had,
is Peter toch van pian bij de
SOSO soortgelijke examens in
te voeren voor mensen die mee
willen gaan doen aan de om
roep.
"We willen alleen maar vrij
willigers hebben die over een
beetje mensenkennis beschikken,
anders heb je er niks aan. En je
moet vantevoren ook weten dat
ze niet stotteren ofzoiets. In het
begin waren wij ook met meer
dan vijf. maar dat waren dan
voornamelijk jongens van 14. 15
jaar die het wel leuk vonden
om met de apparatuur te spelen,
dus die hebben we d'r maar uit
gewerkt."
In de vier jaar dat de SOSO
bestaat min of meer officieus,
m januari van dit jaar zijn ze
pas echt begonnen - hebben de
omroepers hutje bij mutje ge
legd om aan de benodigde appa
ratuur te komen. Begin dit jaar
was er voldoende apparatuur
aanwezig om echte uitzendingen
te gaan maken.
"We hebben hier nu voor een
kleine vierduizend jjulden staan,
maar we moeten zien om lang
zaam aan betere spullen te krij
gen Dit hier hebben we kunnen
kopen van ons zakgeld, of loon.
en later van hetgeen we met de
disco verdienden." lichten de
vier aanwezige SOSO-ers toe.
Zo eens m de week pakken ze
hun hele boeltje namelijk in en
trekken naar een zaaltje, ver
eniging of club die hen heeft
gevraagd voor de muziek te zor- i
gen. Wat hiermee verdiend
wordt gaat onmiddellijk in de
SOSO-pot voor de aanschaf van
platen en nieuwe apparatuur.
Hun eigenlijke omroepactivi
teiten vinden op de dinsdag- en
donderdagavond plaats. Van
acht tot tien zitten ze dan in
Centrum Oost te spelen met de
mogelijkheden. Het hele cen
trum is dan hun auditorium.
Het grootste deel van de tijd
wordt gevuld met het draaien
van muziek, het aan- en afkon
digen van de platen en het uit
testen van het geluid Maar ze
trekken er ook wei eens opuit
met een bandreeordertje onder
de arm om ergens een reportage
te maken
„We zijn zondag nog in de
Margngthal bij het boksen ge
weest en hebben daar een paar
interviews gemaakt Die zenden
we dan gewoon hier uit. Ook
werken we wel veel met de
Ooievaars samen (de invaliden-
sportbond, reddan maken we
met hun interviews die we dan
later op een disco-avond bij hun
afdraaien", aldus Gerard Blom.
Als ze eenmaal tot wijkom
roep zijn uitgegroeid, willen ze
soortgelijke programma's gaan
maken: informatie over de stad
en alles wat voor de bewoners
belangrijk is om te weten.
De grootste zorg voor de SO
SO is voorlopig de ruimte. Hun
studio m de Zamenhofstraat is
met alleen veel te klem, maar
ook te onveilig. „Onze spullen
zijn al eens gestolen, en dat
moet niet weer gebeuren. En
verder kunnen we in deze an
derhalve vierkante meter nau
welijks wat doen. We hopen
dan ook dat als de ZOS verhuist
(naar de Korte Haven) dat wij
dan in hun pand m de Dr. Kuy-
periaan kunnen. Dat is net ge
schikt voor ons Ook daarovei
moeten we een de/.er dagen met
de gemeente contact opnemen,
want anders nemen ze die stu
dio weer als fietsenstalling in
gebruik (wat het oorspronkelijk
ook was, red.) en dan hebben
we nog niks", zegt Peter van
der Kreft
De SOSO zelf heeft hierover
al uitgebreid gepraat met het
bestuur van de ZOS. Besprekin
gen die gestart werden omdat
men van beide kanten eikaars
concurrentie vreesde. Een vrees
die inmiddels ongegrond is ge
bleken.
Enige bekendheid in Schie
dam, en donateürs is hetgeen
waaraan de SOSO-ers op het
moment het meeste behoefte
hebben. Iedereen die eens wil
komen kijken en luisteren wat
ze aan het doen /.xjn, of die eens
gebruik wil maken van de SO-
SO-disco kan daartoe ledeie
dinsdag- en donderdagavond te
recht m Centrum Oost „Ook
sponsors zijn van harte wel
kom". voegt Gerard Blom daar
maar vast aan toe. Een medede-
hrg die wij graag overbrengen
TELEAC
18,15 Sociale Verzekeringen
NOS
18.45 TV-informatie VOor
Marokkanen
18.55 Journaal
VARA
19.05 Expeditie in de jungle
20.00 Rudi Carrell Show
21,20 Solo tje Guitarra
NOS
21.35 Journaal
VARA
21.50 Hoe bestaat het
22.30 Man over de vloer
22.55 Simon Carmiggelt
NOS
23.05 Journaal
IKON-NCRV
23.10 Het lied van de week
NOS
23.15 WK IJshockey Polen
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter
18.55 Journaal
KRO
19.05 Wickie de Viking
19.30 Kareltjes Kolderieke
Kapriolen
KRO-RKK
19.50 't Zand 33
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.25 Bij ons in het Noorden,
gevar. progr.
21.15 Brandpunt
NOS
21.55 Studio Sport
22,45 Journaal
t KRO-RKK
22.50 Paaswake
ZONDAG
KRO
10.45 Eurovisie: Viering van
dé liturgie van het
Paasfeest, vanuit Rome
KRO RKK
12.30-13.50 Het spel van ziel
en lichaam, religieus
muziekdrama
TELEAC
15.00-15.30 Wetenschap in
beweging - 14
NOS
16.00 Journaal
16.02 Sesamstraat
16.27 Paaseieren uit Slowa
kije, filmdocumentaire
IKON
17.00 Vesper
17.30-17.32 Bericht Wilde
Ganzen
NOS
18.55 TV-Informatie Turken
19.00 Journaal
AVRO
19.05 Het wonder der na
tuur, natuurfilm
19.30 Circus Ahoy, amuse
mentsprogramma
20.10 Hier Parijs, hier Jan
Brusse
20.20 Brainwave, tv-serie
21.15 Son ja 's avonds: praat
programma
22.05 Corry en Caterina, mu
ziekprogramma
NOS
22,45-22.50 Journaal
18.25
18.30
18.35
19.00
19.15
19.25
20,10
20.50
21.30
21.35
22.35
23.00-
IKON-KRO-RKK
Woord voor woord
NOS
Paulus de boskabouter
Rogues Rock, tv-serie
Panoramiek: aan de
basis van het nieuws
Studio Sport
IJsshow der kampioe
nen
Het A.B.C. van de
Open School, documeh-
taire
Dokter Ja, Dokter Nee;
medisch spelprogram-
ma
Jour<£aai
Zienswijze: de mens en
zijn wereldbecid
Beeldspraak
23.05_JoumaaI
MAANDAG
NOS
16.00 Journaal
16.02 Paradijs der dieren,
natuurfilm
16,30-17.45 Voorjaar in We
nen: concert
18.45 TV-Informatie voor
Spanjaarden
18.55 Journaal
19.05 Studio Sport
VARA
20.00 Horen, Zien, Zwijgen
20.20 2 voor 12, quiz
21.00 Samen of apart, progr.
over het onderwijs
NOS
21.35 Journaal
VARA
21.50 Beryl's Lot, tv-film
'22.45 Gedicht
22.46 Uitzending SYMBIOSE
NOS
22.50 Journaal
22.55-23.25 W.K. IJshockey
NOS
18.45 Paulus de boskabouter'
18.55 Journaal
TROS
19.05 Run, Joe, Run, tv-serie
19.30 Docter Who, tv-serie
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.25 Zaal Concordia, amuse-
men tsprogram ma
21,25 Baretta, Amerikaanse
misdaadserie
22.15 Aktua
NOS
22.55-23.00 Journaal
