Schone Rijn brengt straks ook zalm terug
Recht en justitie
Ondanks explosie vliegtuig behouden
ilis
ook Bos niet uit
Informatie over
Marokkanen
ionne vertroebelde
vooronderzoek zaak- Menten
Rook en wijn verwarren Rome
Bomaanslagen op
zes Britse bases
s
m
Weer groot
verlies voor
Posterijen
Kookcursus
45-plussers
DE GROTE CHANTAGE VAN PEETER NICOLAAS
Brandschade
toegenomen
Geen betaald
vader verlof
fii't lli'tT
Voetbalfans in uw omgeving?
ANTIEKBEURS GOUDA
Nieuwe abonnee bon.
i
I
1
INFORMATIE
OVER
BEZORGING:
Raad van State contra Haars
warm
VOETBALKRANT 1978
mêüï&i
Zaterdag 19 augustus 1978 34e jaargang no. 9559
Zowel de houding van het Westduitse ais die van het Ne
derlandse ministerie van Justitie ten aanzien van de in
Duitsland verblijvende Nederlandse oorlogsmisdadigers
is zeer onbevredigend. Die houding heeft minder te maken
met het recht, althans met het natuurlijke rechtsgevoel,
dan met een juridisch formalisme dat niet past bij de aard
van de gepleegde misdaden, hoe lang geleden het ook al
lemaal is gebeurd.
Het enige bevredigende in deze zaak is, dat eèn AOW-
uitkering aan de oorlogsmisdadiger Wilhelm Bos inmid
dels is gestaakt, of geschorst. Maar zelfs hierbij heeft de
Nederlandse minister van Justitie De Ruiter aangetekend,
dat de uitbetaling geschorst is aangezien het „onduidelijk
is óf Bos nog in de Bondsrepubliek verblijft."
;.V"Voor het overige houdt „Justitie" in Den Haag zich ge-I
héél op de vlakte, terwijl „Justitie" in Bonn argumenten
aandraagt om de indertijd in Nederland veroordeelde
maar naar Duitsland uitgeweken oorlogsmisdadigers niet
uitte hoeven leveren.
Typisch justitieel, maar nogmaals: met recht heeft het
allemaal weinig te maken.
«te
tvl*,S"
Miiiiiiii'
fillip
(Van een onzer verslaggevers)f
DEN HAAG - Er is een conflict ontstaan tussen de
Raad van State en staatssecretaris Haars van Justitie,
nu gebleken is dat deze informatie over illegale Ma
rokkanen heeft achtergehouden. De Raad van State
zal geen beroepszaken van Marokkanen meer behan
delen voordat deze informatie beschikbaar is, zo is gis
teren bekend geworden.
Geen lijst
Geheim
•Zie verdér pagina 5
Bevoegd
Bel 010-147400
Als abonnee op
Het Vrije Volk
ontvangt u op 23
of 24 augustus
onze Voetbaikrant
gratis thuis.
Voor niei-
abonnees is de
Voetbalkrant vanaf
24 augustus
verkrijgbaar op
meer dan 1000
losse
verkooppunten.
Prijs: 1,75
SCHOUWBURGCOMPLEX KUNSTMIN-BockKatU
Forel en paling volop
in Nieuwe Waterweg
- i 1
Van een onzer verslaeeeefster* k, j™«rioC rt C rtrtl/ llfl <1P tï I T Pk «*vk Pk Pk 1 I kk T I k /*k 1 Tl. t 1 t k.1. - -
HOOFDREDACTEUR HERMAN WIG BOLD
Hoofdkantoor: WittedeWithstraat 25, Rotterdam. lel. 010- 14.74.00
Opgeven van TIPS (rubriekadvertenties) tel 010 - 11.92.00
Van een onzer verslaggeefsters
ROTTERDAM - In het
Waterweggebied worden
weer forellen, palingen en
steurkrabben van uitste
kende kwaliteit gevangen;
Dat is een gevolg van een
duidelijke verbetering van.
de oppervlaktewateren.
Vooral het schoner worden
van de Rijn, voornaamste
aanvoerbrpn voor Nieuwe
Waterweg en aangrenzende
havens., speelt daar een rol
in.
Met name het zuurstofgehalte
van de Rijn. dat van groot be
lang is voor waterdieren, is de
laatste jaren aanzienlijk hoger
geworden. De verontreiniging
verminderde van 3,1 microgram
kwik" per liter in 1971 naar 0.3
microgram nu. Hetzelfde geldt
voor de fenolen, die het water
een intens vieze reuk en smaak
kunnen geven.
Een belangrijke rol speelt
overigens ook wat er allemaal in
het Waterweggebied zélf is ge
beurd op het gebied van afval
waterzuivering.
Forellen zijn de laatste tijd
herhaaldelijk gesignaleerd - en
gevangen - in de Nieuwe Water
weg. In de haven van Vlaardin-
gen. die jarenlang sterk veront
reinigd was. komen weer op
flinke schaal steurkrabben
voor: twee centimeter grote, op
garnalen lijkende beestjes die
wel gegeten worden, maar het
meest worden gebruikt als aas.
Sn het Calandkanaal. langs de
petrochemische complexen van
Shell. Esso en Chevron, heeft
zich een beroepsvisser gevestigd
die palingfuiken uitzet. Een
kenner meldt dat deze paling
niet onderdoet voor die uit het
Usselmeer.
Volgens Rijkswaterstaat zal
de kwaliteit van het water m
het Waterweggebied de komen
de jaren nog verder verbeteren
Vóór 1985 moet elke vervuiler-
zijn eigen zuiveringsinstallatie
hebben. Daarbij behoort ook
Rotterdam met zijn kleine-
700.000 inwoners, dat nu nog al
zijn rioolwater ongezuiverd op
de Nieuwe Maas loost
Als de hele sanering voltooid
is. achten deskundigen het niet
-onmogelijk dat ook de zalm te
rugkeert naar Maas en IJssel
Ver voor de oorlog - zegt de le
gende - waren er in Rotterdam
dienstboden die alleen bij een
mevrouw wilden komen werken
als ze niet élke dag zalm hoef
den te eten.
......v.- .-.v.v.-.v.v..-v
i>Y:
-t'" i - v til V'
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Duitsland zal ook de oorlogsmisdadiger
.Wilhelm Bos (74) niet aan Nederland uitleveren.
Bos kwam vorige maand in het nieuws ómdat hij al negen
jaar een AOW-uitkering uit Nederland krijgt. De uitbeta
ling van dat pensioen is inmiddels door de Sociale Verzeke
ringsbank voorlopig stop gezet, zó heeft minister De Ruiter
(Justitie) gisteren laten weten. Van een ten onrechte ver
leende toekenning van dat pensioen is volgens de minister
echter geen sprake. Terugvordering van het geld is daarom
niet mogelijk. De uitbetaling is geschorst "nu onduidelijk is
of Bos nog in de Bondsrepubliek verblijft".
De Duitse justitie zegt Bos
niet te kunnen aanhouden om
dat hij hier is veroordeeld voör
•lets dat in Duitsland niet.straf-
baar is: hulpverlening' aan de
vijand. En deze "dubbele straf
baarheid". aldus de Westduitse
justitie, is een eerste voorwaar
de in het internationale uitle
veringsrecht Daarom kan de
Bondsrepubliek ook geen gevolg
geven aan het verzoek van mr.
Van 01debeek.~officier van Jus
titie in-Assen, die arrestatie van
de oorlogsmisdadiger had ge
vraagd ter voorbereiding van
Uitlevering aan Nederland.
Bos is na de oorlog bij ver
stek - ter dood veroordeeld, on
dermeer ómdat hij de Rotter
damse politieman." Been dood
schoot. Hij is de tweede voort
vluchtige oorlogsmisdadiger die
niet zal worden uitgeleverd.
Eerder deze week werd bekend
dat tegen Siert Bruins niets kan
worden ondernomen omdat hij'
"Duitser" is. Voigens een
woordvoerder van het ministe
rie van Justitie ligt het "in de
lijn der verwachtingen" dat het
verzoek tot aanhouding van nog
een derde Nederlandse oorlogs
misdadiger. Jan Haje Klimp. nu
ook niet door West-Duitsland
zal worden gehonoreerd. De
thans 68-jarige Klimp woont
even over de grens in Oost-
Friesland. en ontvangt vanuit
Nederland eveneens een AOW-
uitkering.
s.8 s
(Van onze soc.-econ. redactiet
AMSTERDAM - De Poste
rijen zullen dit jaar weer flink
in de rode cijfers komen, ver
wacht PTT-topman Leenman
Hij rekent op een tekort van
150 miljoen a 200 miljoen. Vo
rig jaar maakte de Postdienst
voor het eerst sinds jaren een
kleine winst. De Telefoondienst
zal dit jaar ongeveer evenveel
winst maken als vorig jaar 411
miljoen).
RIJSWIJK - Voor man
nen van boven de 45 met
kookangst" is de redding
nabil Het Nederlands
Zuivelbureau begint vol
gende week in zijn vier
zuivelkeukens met specia
le demonstratie-avonden
voor deze tot nu toe verge
ten groep. Van de toeloop
zal het afhangen of er een
complete kookcursus komt
voor de heren 45-plussers.
Het is begonnen met het
comité ..Samen koken, sa-
men eten" in Heemstede,
dat met twee dozijn man
nen een kookcursus van"
een half jaar opzette. De*
belangstelling daarvan
was zo groot, dat het comi-,
té samen met het Zuivel-
bureau kwam tot de de- -
monstra tie-avonden. Ge--
bleken is dat de belang-
stelling vooral komt van,,
oudere mannen die nooit-
in de keuken hebben ge
staan. maar nu door de
omstandigheden tot zelf
koken genoodzaakt zijn:
mannen met een zieke
echtgenote, weduwnaars
en alleenstaanden
Met een gapend gat bij de
staart van zijn BAC-III wist de
gezagvoerder van dit Fhiiip-
pijnse vliegtuig zijn toestel ver
der heelhuids aan de grond te
izetten op de luchthaven van
Manilla.
Een van de passagiers was
zoals wij gisteren al meldden
naar buiten gezogen toen hij
zich op het toilet bevond, waarin
het gat werd geslagen. Later
werd duidelijk dat het gat was
veroorzaakt door een bomont-
ploffing. Waarschijnlijk is dc
bom geplaatst door de man die
bij de explosie om het. ley en
kwam.
Een woordvoerder' .van de
Philippijnse Luchtvaartmaat
schappij (PAL) verklaarde dat
militaire, rechercheurs hadden
bevolen dat er geen nieuws
mocht worden doorgegeven over
dc ontploffing.
De ontploffing vond plaats,
vijftig minuten nadat de BAC-
III was opgestegen van Cebu
City in het midden van de Phi-
lippijnen. Er bevonden zich 84
mensen aan boord van het
vliegtuig. Op het ongenblik van
de ontploffing waren ze net be
zig met hun ontbijt. Drie passa
giers werden getroffen door
rondvliegende splinters.
De gezagvoerder wist het
vliegtuig te redden door het zo
snel mogelijk terug te brengen
van. 7000 meter tot een hoogte
van ongeveer 2500 meter.
Daardoor werd het enorme
drukverlies in de cabine enigs
zins opgevangen.
DEN HAAG - In de eerste
vijf maanden van dit jaar is
door brand voor bijna 58 mil
joen gulden méér schade aange
richt- dan in dezelfde periode vo-
rl§ jaar. Van januari tot en met'
mei ging voor 229 miljoen gul
den aan bouwwerken in het
vuur verloren. Daarbij kwamen
18 mensen om het leven. 139
raakten gewond. -
Minister De Ruiter (justitie)
heeft gezegd, dat hij niet van
pian is West-Duitsland een lijst
te sturen met namen van alle
nog officieel door ons land ge
zochte oorlogsmisdadigers. De
Westduitsers, aldus de bewinds
man. verlangen "exacte gege
vens".
In politieke kringen in Den
Haag heerst over deze 'passieve
houding' van de minister groot
ongenoegen. Ook het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie
heeft laten weten "niet onder de
indruk" te zijn van de argumen
ten van de minister. Het PvaA-
Kamerlid mevrouw Haas-Ber
ger zei dat wat haar betreft de
zaak nog "niet is afgedaan"
(Van onze verslaggever -
NICO POLAK
AMSTERDAM Pieter Nico-
laas Menten heeft na de oorlog
ruimschoots de gelegenheid ge
had om op zijn minst vijf Ne
derlandseministers van Justitie
te chanteren met zijn vermeen
de kennis van het oorlogsverle
den van vooraanstaande Neder
landers onder wie Prins Bern-
hard.
Hij had relaties met personen
uit de Nederlandse spionagewe-
reld. die tot op de huidige dag
suggereren te beschikken over
brieven, ciie de Prins in de oor-
log zou hebben gericht tot Hitier
over/zijn mogelijke terugkeer
naar Nederland als vertegen-,
woordigér van 'het Huis van
Oranje.
Uit een vertrouwelijk advoca-
tendóssier. dat dertig jaar- heeft
berust bij De-' Volkskrant, die
het ter beschikking stelde van
Het Vrij Volk. blijkt dat Menten
erin is geslaagd een vertegen-1
woord igsterjvan deze,kringen,te
.doen deelnemen aan hetonder-
zoek in zijn zaak. Deze Neder-
lands-Duitse dubbelspionne
Leonie Brandt-Pütz verhoorde
o.m. de - Obefehlshaber der Si-
cherheitédienst Dr. Eberhardt
Schöngarth. Nadien legde ze
daaromtrent een verklaring af.:
die de suggestie wekte dat Sch
öngarth - en dus waarschijnlijk
ook diens vriend Menten - van
de brieven van de Prins op de
hoogte zou zijn geweest.
Een onderzoek van. Hgt Vrije
Volk levérde de'waarschijnlijk-'
heid pp dat destijds wel degelijk
is rekening gehouden met de
mogelijke juistheid Van dit. on
zinnige chantageverhaal. Zelfs
zou de Vaste Kamércommissie
voor Privaat- en Strafrecht in
de eerste helft van 1952 in het
diepste geheim op de hoogte zijn
gesteld van deze of dergelijke
achtergronden van de zaak-
Menton. Voigens een nog in le
ven zijnd lid deze commissie zou
zij de afhandeling der zaak heb
ben overgelaten aan haar voor
zitter Donker, die later minister
van Justitie werd.
Dit alles zou er de reden van
kunnen zijn dat zijn voorganger
Struycken zich volgens de com-
missie-Schöffer heeft schuldig
gemaakt aan 'onoirbare' hande
lingen bij het feitelijke sepone
ren -van de zaak-Menten. Zoals
bekend kreeg deze later zelfs zes
ton 'schadevergoeding" .van de
Nederlandse regering. Mocht
het resultaat van het onderzoek,
dat wij publiceren op pagina 21
volledig worden bewaarheid,
dan is hier ongetwijfeld sprake
van DE Nederlandse chantage-
zaak van de eeuw.
!§1
ij:
Het gaat om rapporten van de
Nederlandse ambassadeur in
Marokko over de risico's, die
uitgewezen Marokkanen in
eigen tand lopen. Justitie heeft
deze stukken niet aan de Raad
van State gegeven, hoewel de
wet dit verplicht stelt. Het
Tweede Kamerlid Ineke Haas-
Berger heeft over deze zaak al
opheldering gevraagd aan
staatssecretaris mr. E. A. Haars
van Justitie. De voorzitter van
de afdeling rechtsspraak van de-
Raad van State, mr. K. T. M. van
Rijckevorsel. heeft zich volgens
ingewijden „zeer geïrriteerd"
uitgelaten overede houding van
Justitie.
Tot begin deze week heeft de
advocaat mr. M. J. van Emde
Boas namens de staatssecretaris
voor de Raad van State ver
klaard, dat er geen stukken wa-
reneach tergehouden. Bij de be
handeling van een aantal be
roepszaken op maandag jongst
leden gaf hij echter toe, dat een
zogeheten „ambtsbericht" van
de ambassadeurein Marokko nog
op het ministerie ligt.
Van Rijckevorsel wil de stuk
ken toch zien. Hij zal daarna be
sluiten of de rapportage al dar,
niet in zijn geheel ter. beschik
king staat van de advocaten van
de Marokkanen.
Mr. Van Rijckevorsel besloot
toen dat dit stuk - en eventuele
andere ambtsberichten - aan de
Raad van State gegeven moeten
worden. Hij is hiertoe bevoegd
op grond van .de wet op de Raad
van State.
Mr. Van Emde Boas heeft zich
erop beroepen, dat een deel van
de rapportage geheim is. maar
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Omdat het „te
duur" is, is de regering niet van
plan betaald verlof in te voeren
voor de vader na een bevalling
van zijn vrouw. Ook zijn er geen
plannen om het zwangerschaps
verlof voor werkende vrouwen
- nu: zes weken vóór en zes we
ken na de bevalling - uit te brei
den.
Dit antwoord gaf staatssecre
taris Kraaijeveld-Wouters
(Emancipatiezaken) op schrifte
lijke vragen over emancipatie-
problemen uit de Tweede Ka
mer. De staatssecretaris deelt i
verder mee dat de regering ook T
niets voelt voor maatregelen die
bevorderen dat verzorging en
opvoeding van kinderen voor 1
een deel aan anderen kan wor
den overgelaten. Zij ziet meer in
het streven naar geleidelijke
verdeling van de betaalde ar-
beid. waardoor mannen bijvoor-
beeld meer de kans zouden krij-"
gen voor taken in het gezin.
VATICAANSTAD - Romei
nen en, toeristen; raakten giste
ren in verwarring toen er eerst
SUjze en daarna witte rook op-
steeg uit het schoorsteentje van
Sixtijnse kapel, waar vanaf
25 augustus 111 kardinalen een
tueuwe paus gaan kiezen.
Hetkiezen van een nieuwe
paus wordt, zoals de meeste
krantelezers intussen wel zullen
weten, bekendgemaakt door
middel van witte rook. Indien er
nog geen paus uit een stemming
tevoorschijn is gekomen, stoot
de schoorsteen zwarte rook uit.
De witte rook van gisteren, zo
werd al spoedig bekend, was af
komstig van een proefneming.
Men wilde niet opnieuw het ri
sico lopen dat de schoorsteen
zwarte en grijze rook gaat uit
braken als het wit moet zijn.
zoals het geval was bij de keuze
van de voorganger van paus
Paulus VI, Joannes XXIII.
In het Vaticaan zelf heerst
weer een ander soort verwar
ring. Men is er druk op zoek
naar twee flessen Tunesische
wijn die in 1927 cadeau werden
gedaan aan Pius XI. Die schreef
er in een speelse bui op: „Van
Pius XI voor zijn opvolger in
1980." Maar de flessen zijn in
tussen wèi zoekgeraakt.
Droog en zonnig met maximum
temperaturen van 21 tot 26 gra-
den.
Zwakke tot matige wind uit
zuid tot zuidoostelijke richting.
20aug.
21 aug.
zon f
op onder
00.31 -2055
ion
op onder
06.33 30.53
maan
op onder
21-48 00.05
maan
op onder
2148 00.05
(fim tain •wum)
VrMp newt 4* «M. «towiM-itrriw
hm<B| f»t 144)0 mr
Mtorifeg tot té.00 mr
I» mé —4— *a4n\tm" méf Strip»
(Van een onzer verslaggevers)
MÖNCHENGLADBACH -
Op zes Britse militaire bases in
West-Duitsland zijn vannacht
bomaanslagen gepleegd. Vol
gens Britse militaire woord
voerders in Mönchengladbach
en Londen veroorzaakten de
bommen, die 2 tot 3 kilo spring
stoffen bevatten, we) schade
maar geen slachtoffers.
De zes bases liggen allen 'm
een straal van 30 km van het
hoofdkwartier van het Britse
Rijnleger in Mönchengladbach.
De ergste schade deed zich voor
op de basis in Krefeid. waar 20
meter hek werd weggerukt en
gebouwen werden beschadigd
Het hoofdkwartier in Mön
chengladbach liep lichte schade
op. andere aangevallen bases
zijn die in Rattingen. Mulheim
en Düsseldorf.
De bommen ontploften binnen
het kwartier na elkaar, wat vol
gens een Britse woordvoerder'
duidt op een gecoördineerde
reeks aanslagen Niemand heeft
tot nog toe de verantwoordelijk
heid voor de explosies opgeéist.
zodat men over de reden van de
ze aanslagen in het duister tast.
(J leest 'm zelf. Het Vrije Volk.Góeie krant: jong, progressief en
vooral informatief. Met regelmatig extra bijlages
Zoals nu bijvoorbeeld weer de Voetbalkrant 1978 die op
23 augustus as. verschijnt Prèchtige gelegenheid om zo*n
voetballiefhebber abonnee te maken van Het Vrije Volk.
CJ verdient er'n fraaie, royale badhanddoek (50x100 cm)
mee, met de bekende Euromast fn de knoop, en hij (of zij)
leert meteen 'n prima krant kennen. Stuur de bon volledig
ingevuld in een open envelop
zonder postzegel naar Het Vrije Volk.
Antwoordnummer 1579. Rotterdam,
Ik geef hiermee op als nieuwe abonnee:
Soort abonnement:
kwartaal
O jaar
Hij/zij ontvangt Het Vnje Volk eerst nog
2 weken gratis. Bezorg deze handdoek als
beloning bij:
Naam afzender:
Adres:
Plaats:
y
v-,*.
