Felle brand
maakt gezin
dakloos
'Niet in belang
Van Schiedam'
9 9
?n i i
Chili-comité vraagt
om opheldering
32 vrouwen worden
'bijgespijkerd'
Secretaris O.R.: Ik
voel me beledigd
Schiedam telt meeste werklozen,
Ylaardingen 'goede' tweede
Historische vereniging aan staatssecretaris:
k:
schiedam
m
ff
Zuid wil
muurschildering
adopteren
DINSDAG 16 JANUARI 1979/HET VRIJE VOLK/PAGINA 2
De brandweer had het vuur redelijk snel onder controle. De felle en korte brand verwoestte de woning geheel.
Van een onzer
- verslaggevers
SCHIEDAM - Een zeer
felle, korte brand heeft
gisterenmorgen de wo
ning van de familie W. in
de Nieuwe Maasstraat in
Schiedam Zuid totaal
verwoest. Bij het uitbre
ken van de brand lag een
zeven maand oud kind te
slapen verbleef een hond
in de huiskamer. De moe
der van het kind en een
overbuurman konden hen
tijdig redden. Persoonlij
ke ongelukken deden zich
niet voor.
Van een onzer verslaggevers
SCHIEDAM De gebouwen van de eens zo bloeiende
Gusto-werf in Schiedan gaan vrijwel zeker tegen de
vlakte. De gemeenteraad van Schiedam volgde gister
avond met tweederde meerderheid het voorstel van B
en W om bezwaar te maken tegen het voornemen van
staatssecretaris Wallis de Vries van CRM om het kan
toorpand en de twee grote bedrijfshallen op de monu
mentenlijst te plaatsen.
De hallen van Gusto. "Tegen de vlakte ermee", zo liet de gemeenteraad gisteravond weten.
(Van een onzer
verslaggevers)
SCHIEDAM - „Dat de
hallen van Gusto behou
den dienen te blijven is
voor ons een vaststaand
gegeven. De fabriekshal-,
len hebben monumentale
waarde en zijn met name
uit het oogpunt van in
dustriële archeologie bij
zonder waardevol, zo niet
uniek. Behoud mag niet
afhangen van financiële
argumenten."
CPN-raadslid
Eef Collé: „Het
werkelijke
punt is: 'is
Gusto een
[monument of
I lniet?'Het
.collegegaat bij
:die
beoordeling
l iaan een paar
punten -
voorbij." "5-
(Van een onzer
verslaggevers)
VLAARDINGEN - De
werkloosheid in het ge
bied Nieuwe Waterweg
Noord is de afgelopen
maand (december '78)
weer iets gestegen. Bij het
gewestelijk arbeidsbu
reau staan nu 2581 werk
zoekenden ingeschreven.
In november bedroeg dat
aantal 2534.
Raad
zegt
nee
tegen
monument GllS to 'Behoud geheel
De brand brak om 11.00 uur
uit, net terwijl mevrouw W. met
haar andere kind van twee jaar
boodschappen aan het doen was.
De overbuurman zag de gordij
nen in brand staan en belde de
brandweer. Deze gaf groot
•alarm en rukte uit met vier wa
gens, waaronder de hoogwerker.
Toen de wagens arriveerden
sloegen de vlammen al wild uit
de kapot gesprongen ruiten.
De brandweer had het vuur
redelijk snel onder controle.
Voor een probleem zorgde de
kapotte gasleiding. Die bleef
branden en stak het vuur steeds
opnieuw aan. De straat moest
worden opengebroken om de
gaskraan dicht te draaien. Dat
lukte ongeveer anderhalf uur na
het uitbreken van de brand.
Om instortingsgevaar te voor
komen heeft de brandweer de
gevel weggetrokken.
Het ondergelegen kantoor van
een las- en constructiebedrijf
ieed zware waterschade en een
naastgelegen textielzaak werd
door de politie ontruimd om wa
terschade aan^het goed te voor
komen. Het vele publiek werd
achter dranghekken gezet
Brandweercommandant de
heer Metaat zegt: „We hebben
de brand beperkt kunnen hou
den door onze mensen in een
toch wel benauwde positie in te
zetten, want ze moesten naar
binnen met persluchtmaskers."
Naar de oorzaak van de brand
wordt nog gezocht Het gezin W.
is bij familie ondergebracht
De raad had geen oor voor de
I argumenten die voor behoud
I pleiten. Dat zijn er genoeg, zoals
I de industrieel-architectonische
I waarde, het belang dat Gusto
voor Schiedam heeft gehad en
uiteraard de puur monumentale
waarde van het interieur van
het kantoorgebouw.
De raad schaarde zich achter
de onzekerheid van het college
dat vreesde dat plaatsing op de
monumentenlijst zou betekenen
I dat het terrein voor eens en voor
I altijd voor andere bestemmin-
gen verloren zou zijn.
Een flink deel van de raad
verweet het gemeentebestuur
daarbij toch een zwakke argu
mentatie. De te ver afgelegen
ligging van de gebouwen, de
voorgespiegelde ernstige staat
van verval en het argument dat
de gebouwen toch maar tweede
hands zijn gekocht werden nog
al in twijfel getrokken.
Uiteindelijk stemde een deei
van de PvdA tegen een eventue
le sloop van de panden, net zoals
de PPR, de CPN en de helft van
D*66. De WD en het CDA had
den allerminst moeite om het
college in het gelijk te stellen.
"Het college heeft ons voor
een moeilijke beslissing ge
steld", zei Henk Engelsman na
mens dat deel van de PvdA-
fractie. "We hebben niet genoeg
over de zaak kunnen nadenken.
Er valt van alles over te zeggen
en daarom kunnen wij nog niet
aan bezwaar toe zijn. Om op de
plaats van Gusto iets anders
neer tezetten bestaat nog geen
reeel plan." Daarom ging hij
niet met het voorstel mee.
"Ik vind dat we geen bezwaar
moeten aantekenen," vervolgde
hij. "Zou je in de loop der tijd
toch een zinvolle bestemming
vinden, dan kunnen we alsnog
een sloopvergunning aanvra
gen".
Eef Collé van de CPN ging
principiëler op de materie in.
Hij zei: "Het werkelijke punt is:
"Is dit een monument of niet?"
Economische haalbaarheid is op
dit ogenblik niet aan de orde.
Het collegevoorstel gaat bij
die beoordeling aan een paar
.punten volkomen voorbij", ging
hij verder. „Er zijn voorbeelden
zat waar monumenten verafge
legen staan. Eveneens wordt de
sociale achtergrond van Gusto
vergeten. Uitgangspunt is de
staat van verval, maar een paar
scheuren betekenen niet dat de
hele zaal zal instorten. Overi
gens kunnen we met de huidige
techniek veel doem" Hij ver
weet het college verder dat het
het rapport van IHC-Hol!and
gemakshalve had overgenomen.
„Daarin staan kolderopmerkm-
gen'\ zei hij.
„Je gaat je afvragen of de
werknemers van Gusto niet met
levensgevaar gewerkt hebben",
zei PPR-raadslid Herman Noor
degraat over het rapport van
IHC. „Het college is het met dat
rapport eens en deed geen moei
te om de argumenten te toetsen.
Waarom is er geen deskundige
geraadpleegd en waarom is er
-» aandacht aan be-
De heer Heijmans van D'6G
had veel begrip voor Gusto als
monument, maar zag net zo veel
redenen om de panden wel en
om ze niét op de monumenteli jst
te plaatsen Ook hij vond de ar
gumentatie van BenW met ob
jectief. „De argumenten van de
Historische vereniging zijn op
zich sterk houdend, maar toch is
een beslissing moeilijk te ne
men", zei hij. Hij stemde even
wei tegen behoud.
Voor het CDA sprak de heer
de Koning: „De schoonheid van
het kantoorgebouw is discuta
bel, bij de hallen is daar zelfs
geen sprake van. Ik zou Gusto
niet het predikaat monument
willen geven.
„De ons onbekende indiener
van het verzoek, om Gusto op de
monumentenlijst te zetten zou
er misschien we! een miijoen
gulden voor over hebben. Een
griezelige zaak overigens dat
een ieder een pand van een an
der zomaar op de" monumenten
lijst kan laten zetten. Dat is een
aantasting van het eigendoms
recht", stelde hij pardoes.
„Het is niet in Schiedams be
lang om de gebouwen op de mo
numentenlijst te plaatsen", zei
de WD bij monde van Cor van
Tilborg. „De economische nade
len die eraan kleven geven voor
ons de doorslag. Over de archi
tectuur zijn wij met onder de
indruk en evenmin over een
mogelijke ombouw tot sporthal
en manege."
Wetouder Zijdeveld van
Ruimtelijke Ordening was
zichtbaar verrast door de argu
menten die de raad naar voren
bracht en waar een deei van zijn
PvdA een aandeel in had. „ik
heb het behoorlijk moeilijk",
liet hij weten. „Bij de voorberei
ding van het raadsstuk heb ik m
valkuilen getrapt", gaf hij toe.
Tegen het voorstel van Henk
Engelsman om Gusto op de mo
numentenlijst te zetten en pas af
te voeren als er een werkelijke
bestemming voor zou zijn had
hij bedenkingen. „Ik ben bang
dat als ze er eenmaal op staan
blokkerend zullen werken Voor
andere toepassingen ztjn de hal
len zonder grote investeringen
nauwelijks bruikbaar", zei hij.
Verder meende hij dat de ge
meente wel degelijk onder
scheid moet maken bij het uit
kiezen van wat wel en wat geen
monument is: „Het is levensge
vaarlijk om teveel hooi op de
vork te nemen
Op de vraag van Noordegraaf
waarom hij geen deskundige
hulp had ingeroepen zei de wet
houder: „In onze samenleving
wordt teveel deskundigheid ge
kweekt en dat men name op cul
tureel en semt-cultureel gebied.
We moeten meer bereid zijn om
ons gezonde verstand te gebrui
ken en er geen zogenaamde des
kundigen op na te houden."
Omdat de behandeling van de
zaak in de raad nogal wat dis
cussie teweeg bracht stemde hij
op voorstel van Henk Engels
man toe om de notulen van de
vergaering bij het bezwaar te
voegen. Daarmee kan de staats
secretaris btj zijn afweging van
zijn standpunt gebruik maken.
Met die woorden heeft de His
torische Vereniging Schiedam
zich rechtstreeks tot staatssecre
taris Wallis de Vries van CRM
gewend. Zij verzoekt hem zijn
eerder ingenomen standpunt om
Gusto op de monumentenlijst te
plaatsen, te handhaven. Dat on
danks de beslissing van de raad
gisteravond om daar bezwaar
tegen te maken.
Zoals zij al in eerder omschre
ven commentaren uitte, schrijft
de vereniging: „De gebouwen
markeren voor Schiedam be
langrijke ontwikkelingen voor
de stedelijke betekenis: de ves
tiging van een voor velen werk
verschaffende scheepsbouwin-
dustrie. Helaas zijn dezelfde ge
bouwen ook het monument van
de ondergang van het bedrijf.
Het maakt ze er echter niet min
der om, integendeel!"
„Voor een tweede gebruik zijn
de hallen geschikt te maken aan
allereerst industrieel gebruik.
Andere toepassingen zijn een
sporthal en een manege en te
vens zouden de plaatselijke
drum- en fanfarekorpsen er de
zo begeerde, nu nog ontbreken
de repetitieruimte kunnen vin
den. Verder zouden de vele wa
tersporters in dit gebied gebaat
zijn met het gebruik van de hal
len als doe-het-zelf reparatie-
hai, terwijl er tevens een hobby
garage in ondergebracht kan
worden."
Tijdens de raadsvergadering
over Gusto deelde de Histori
sche Vereniging stencils uit met
citaten uit een artikel van de
journalist Martin Ruyter over
industriële archeologie. „We re
kenen het tot onze plicht om u
tot het laatst toe te achtervolgen
met onze ideeen omtrent het be
houd van de Gusto-hallen", zo
identificeerde de vereniging
zich met Ruyters' bijeenver
gaarde citaten onder de titel „uit
angst voor de puinruimer".
De historische vereniging ci
teert: „Monumentenzorg is ja
renlang beperkt gebleven tot die
zaken, die volgens geldende op
vattingen schoonheid uitstralen.
Kerken, kathedralen, kastelen,
hereboerderijen en herenhuizen
bleven bewaard, maar door deze
eenzijdige aandacht ontstond
een vertekend beeld van het
verleden." De materiële restan
ten van de lagere klassen ver
dwenen spoorloos met de tijd.
Niet alleen een fraai stukje
negentiende-eeuwse architec
tuur moet worden tentoonge
steld. maar ook de geschiedenis
van de nijverheid, de positie van
arbeiders, hygiënische toestan
den, de invloed op het sociale
klimaat, de greep van onderne
mers op het politieke klimaat."
Zij besluit de citaten met: „De
verering van heroïsche onder
nemers en intelligente inge
nieurs in het westen leidt tot be
houd van hetzelfde soort monu
menten als de herdenking yan
de klassenstrijd in het oosten."
SCHIEDAM - Het Chiii-co-
mité Schiedam herinnert het
college van B en W er in een
brief aan, dat het ai verschillen
de malen gevraagd heeft een
Chileense muurschildering in
het centrum van de stad te laten
aanbrengen. Het comité wil
meer welen over het verzoek
van het college aan bewoners-
vereniging Schiedam-centrum
om na te denken over de plaats
van de schildering.
In zijn brief benadrukt het co
mité nog eens, dat het gevraagd
heeft de muurschildering op een
zo opvallend mogelijke plaats te
SCHIEDAM - Als de Chileen
se muurschildering m het cen
trum van Schiedam ongewenst
is, wil de Bewonersvereniging
Schiedam Zuid deze in de Gor
zen laten aanbrengen.
De BVSZ is teleurgesteld dat
de Bewonersvereniging Schie
dam Centrum bezwaar maakt
tegen het aanbrengen van een
muurschildering m de binnen
stad, want „om propagandisti
sche redenen zou het het beste
zijn deze in het centrum aan te
brengen."
De BVSZ schrijft verder dat
ze zich niet actief wil mengen m
zaken die de Bewonersvereni
ging Schiedam Centrum aan
gaan.
De gemeenteraad ging onge
veer ein jaar geleden akkoord
meteen Chileense muurschilde
ring Enige tijd geleden bood ze
de BVSC aan om deze aan te
brengen, bij een doorbraak van
de Broersvest naar het Broers-
veld.
laten aanbrengen. Het comité
denkt aan een schutting te
plaatsen op het grasveldje aan
de Broersvestkant van het Em-
maplein.
In de brief schrijft het Chili-
comité, dat het niet om de schil-'
'dering heeft gevraagd ter ver
fraaiing van de stad Schiedam,
maar als een teken van solidari
teit met het onderdrukte Chi
leense volk. "Wellict\t mogen
wij - bij wijze van uitzondering
op korte termijn schriftelijk
antwoord van u ontvangen", zo
besluit het Chili-comite zijn
brief fijntjes.
SCHIEDAM - Vanmorgen is
de bijspijkercursus in het
M.C.ML de Groothuis aan de
Stadhouderslaan van start ge
gaan. Aan deze cursus, die het
eerste halfjaar als een experi
ment beschouwd kan worden,
nemen 32 vrouwen deel terwijl
er nog eens zo'n 40 op de wacht
lijst staan.
De bijspijkercursus is ont
staan naar aanleiding van vra
gen van oud-VOScursisten
(Vrouwen Orienteren zich in de
Samenleving) Deze wilden na
het beeindigen van die cursus op
de één of andere manier hun
vorming vervolgen, zonder dat
dit een al te schools karakter
zou hebben, zoals bij de moeder
mavo het geval is.
De bijspijkercursus wordt
tweemaal per week gedurende
twee uur 's ochtends gegeven.
Verplichte vakken zijn Neder
lands en maatschappijleer. Eén
groep gaat daarnaast Engels
doen en de andere rekenen. Het
is de bedoeling, dat de inhoud
van de iessen sterk wordt afge
stemd op de wensen van de cur
sisten. De bijspijkercursus
wordt gegeven door vier docen
tes. De bijeenkomst van dinsdag
is bedoeld om kennis met elkaar
te maken.
SCHIEDAM „Ik voel me
enigszins beledigd", was gister-
avond het commentaar van de
secretaris van de onderne
mingsraad van Gusto, de heer P.
Schudelaro, op het gebeuren in
de gemeenteraad. „Door de
CDA-er de Koning werd gesug
gereerd dat ik zonder de directie
in te lichten aan staatssecretaris
De Vries gevraagd heb Gusto op
de monumentenlijst te plaatsen.
Dat is niet waar. Directeur de
Klein was op de hoogte!"
Op de vraag waarom hij dat
vroeg zegt Schudelaro: „Mijn
interesse ging uit naar het kan
toorgebouw, want ik wilde iets
van Gusto behouden. De plaat
sing van de hallen op de monu
mentenlijst kwam pas bij mij
op, nadat drs. Kuypers, die ik
over Gusto informeerde, meteen
zo enthousiast was over die
constructief Toen leek het mij
ook we! wat."
Over de uitslag valt het raads
besluit liet hij weten: „lfcben
blij dat het met mijn idee toch
nog zo ver gekomen is en dat ik
een poging heb gedaan de raad
en anderen het te overwegen
heb gegeven. Anders was het
helemaal klakkeloos tegen de
grond gegaan. Nu blijkt wei dat
dat er velen zijn die ook een
grote waarde aan de panden
hechten."
„Zijdevelds woorden had ik toch
liever niet in mijn mond gehad",
zegt hij tot slot „Hij sprak over
„zogenaamde" deskundigen."
Wordt het gebied naar steden
uitgesplitst, dan blijkt dat
Schiedam nog steeds het meeste
aantal werklozen telt: 1140.
Vlaardmgen volgt met 921 en
Maassluis is derde met 304
werkzoekenden. De staartgroep
wordt gevormd door Rozenburg,
Hoek van Holland en Maasland
met respectievelijk 152, 53 en li
werklozen. Het werkloosheids
percentage mannen bedraagt nu
drie procent (1645 mannen tegen
936 werkloze vrouwen) De reele
werkloosheid is. overigens gro
ter, omdat in de statistiek een
aantal categorieën niet zijn op
genomen.
In de sectoren bouw- en me-
taalpersoneel is de werkloosheid
gestegen. In de bouw steeg het
aanbod van 80 naar 102; in de
metaalnijverheid van 332 naar
373. Wat de vraag betreft steeg
het aai tal bouwvacatures (147
naar 162). waarbij goedge
schoold personeel in de markt
blijft, maar in de metaal daalde
de vraag van 475 naar 464.
In de handel zakte het aanbod
van personeel van 286 naar 267.
De daling vond voornamelijk
plaats bij de mannen. De vraag
naar zowel mannelijk als vrou
welijk personeel daalde van 50
naar 43. Ondanks het geringe
aantal vacatures blijft het voor
deze categorie werkzoekenden
in beperkte mate mogelijk een,
geschikte werkkring te vinden.
De werkloosheid onder kan
toorpersoneel is gezakt: bij
mannen tot 146 (was 162), bij
vrouwen tot 191 (was 198). De
vraag naar kantoorpersoneel
blijft constant laag, namelijk 74.
De werkloosheid onder jeug
digen tot 23 jaar is in lichte mate
verminderd. Met name onder
schoolverlaters zijn er van
maand tot maand minder werk
zoekenden te vinden. Echter,
door het teruglopen van de
vraag naar jeugdig personeel tot
19 jaar, worden de bemidde-
hngsmogelijkheden, vooral voor
meisjes, steeds minder.
Directeur J A van Lent van
het arbeidsbureau verwacht
ook, dat voor ouderen de bemid
deling moeilijker zal worden. In
de scheepsbouw voorziet hij on
der invloed van de herstructu
rering de werkloosheid onder
mannen de komende maanden
verder stijgen.
Geheel pessimistisch is hij
echter niet. „Gezien het grote
aantal vakatures, ook uit de om
liggende gebieden in totaal
ongeveer 6000 - blijken er op de
arbeidsmarkt in het Rijnmond
gebied nog vele mogelijkheden
voorhanden geschikt werk te
kunnen vinden."
*i "üri
0