emannen
oon, Zwaan en Gunnewegh:
9
H
Het klooster van de Annazusters
BON VOOR 2 WEKEN
GRATIS HET VRIJE VOLK
SCHIEDAM EXTRA
~W T
B/
K
U
m
(M
n
:lh
mi
Donderdag 25 januari 1979
wmmm - -
An
ill
U-i
;b
i*
Hoofdredacteur Herman Wigbold, Kantoor: Hoogstraat 76, Schiedam. Tel. 26 87 98 of 26 52 05
)AREND Kroon, Aad Zwaan en Jan Gunnewegh
stapten 25 jaar geleden vol verwachting het Schiedam-
se hoofdbureau van politie binnen. Zij hadden, na eerst
bij verschillende bazen te hebben gewerkt, het besluit
genomen te kiezen voor een carrière bij de politie. Er
was toen net als nu een ontstellend gebrek aan politie
mensen en politiekorpsen in heel Nederland probeer
den via advertenties personeel aan te trekken.
Via zo'n advertentie zijn Kroon, Zwaan en Gunne
wegh bij het Schiedamse korps gekomen. Onder geheel
andere omstandigheden dan nu deden zij hun intrede.
Voor Kroon en Zwaan géén politieschool, want die was
nog niet in bedrijf, maar voor Gunnewegh wel een
jaar politieschool omdat hij jonger Was dan de beide
anderen en ook omdat hij iets later in dienst trad.
Wel moesten Kroon en Zwaan twee maanden naar
Wassenaar voor een eerste opleiding, maar die was ze
ker niet zo uitgebreid als nu het geval is met de politie
scholen in heel Nederland. Als je je verder wilde be
kwamen moest dat gebeuren via studie thuis en menig
politieman heeft zich in die jaren dan ook meteen na
zijn nachtdienst in de wetboeken moeten storten.
Afgelopen vrijdag werd tijdens een receptie in de
kantine van het hoofdbureau van politie, nog eens te
ruggeblikt naar de afgelopen 25 jaar. Enkele dagen
daarvoor sprak onze verslaggever BAS VAN BOCHO-
VE met de drie jubilarissen. Zij hadden toch bepaalde
verwachtingen van het politiewerk. Zijn die gehono
reerd? En als ze het opnieuw mochten overdoen, kozen
ze dan weer voor een baan bij de politie? Openhartig
geven Kroon, Zwaan en Gunnewegh hun mening.
- SCHIEDAM - Barend
Kroon is brigadier van
politie, 48 jaar oud, en
heeft heel wat afdelingen
van het politievak doorlo
pen. Begonnen bij de sur
veillance, kwam hij na
enkele jaren bij Bijzonde
re Wetten terecht. Daar
na de verkeersdienst en
ondertussen brigadier ge
worden, werd hij briga-
dier-wacht-commandant.
Ook zat hij enkele jaren
op de afdeling planning
om nu weer terug te zijn
bij Bijzondere Wetten.
IMPS
I js»
I fU
I éWfJm
De jubilarissen luisteren met hun vrouwen naar de toespraken.
Sexfilms huren?
6 vpor 27,50
IK
fe-4
Blokken
Barend Kroon:
„Tolerantie is
groot".
Voorbeeld
Wijkagent
Gezag
Aad Zwaan: „Geleerd van
mijn mentor".
Jan Gunnewegh: „Sociaal
werk doen".
De ge-
nummer
de blok
ken geven
aan waar
vroeger
het kloos
ter stond.
Samen met de donderdagse bijlage
Ik wil Het Vrije Volk elke dag thuis ontvangen. De
eerste twee weken ontvang ik alle nummers, dus
ook tweemaal de donderdagse bijlage, gratis.
Daarna gaat het kwartaalabonnement automatisch
in met als Extra-voordeel 6.40 korting.
1 Naam;tI
Adres; jj
f Woonplaats:g
js Stuur de bon volledig ingevuld in een 8
8 open envelop zonder postzegel aan: 1
f HET VRIJE VOLK C.V. 1
1 ANTWOORDNUMMER 1579 I
S 3000 VB ROTTERDAM g
m m m m c* m «a an w m m m m m m m m m m fl
U
liiA
If;
f
f»!
l'ik
Jin
i i
ffli
f'i
?i
as
m
P.
fcti
'fr
1
-H'
i
•f*!
t
r
I
l<L
Barend Kroon kan dus van de
'vele facetten die het politicvak
kent, meepraten en dat biijkt in
dc loop van.het gesprek duide
lijk. Na onze vraag of de ver
wachtingen die hij had van het
politievak zijn gehonoreerd,
gaat zijn blik wel op oneindig,
maar zeer zeker zijn verstand
niet op nul. Bedachtzaam, goed
formulerend en trachtend geen
heilige huisjes omver te trap
pen, geeft hij zijn menin g.
„Laat ik zeggen, de eerste ja
ren we'. Beter gezegd: de laatste
jaren niet Dat ligt niet aan het
korps, dat ligt niet aan mij,
ZOU
vaK
weer
kiezen
Ti
TT
Mé
'y JCt I Jl,
.Bali Dam 5a. Schiedam. Tel. 010-267126
1 Geopendv.10-18 u. Oond. koopavond,
leg. verèisl.
maar aan de veranderde struk-
tuur van de maatschappij. Er is
geen gezag meer, de tolerantie is
zo groot geworden en de facet
ten van ons werk zijn zo anders
komen te liggen, dat je daar als
oudere politieman - en ik be
doel niet oud in jaren, maar van
dienstjaren wel eens moeité
mee kan hebben. De jongere
agenten zijn met die versnelde
tolerantie meegegroeid. Wij
hebben het over ons moeten la
ten komen en het is wat te snel
gegaan. Bij de jongeren wordt
het ingebakken in hun oplei
ding, wij hebben, in feite ons zelf
moeten opleiden.
Vroeger had je diploma A.
Daar studeerde je negen jaar op.
Althans, daar kon je negen jaar
over doen op» dat te halen. Dan
had je diploma AA. En daarna
diploma B, voor de opleiding
voor brigadier. Nu is er nog
slechts A en B. Eer ik brigadier
was heb ik wat jaren zitten
blokken. En ik niet alleen.
Vroeger had je in de Warande
een oud-politieman wonen die
een soort van politieschool had.
Daar gingen we dan studeren.
Moest je overigens nog zelf be
talen ook."
Aad Zwaan, hoofdagent-re
chercheur, valt in de rede:
„Voor ik bij de politie kwam
had ik een paar bazen gehad. Ik
kom uit Katwijk en zat in de
bollenteelt. Zo kort na de oorlog
was het toch nog steeds sappe
len. Maatschappelijk werd ik bij
die bazen wel even gevormd.
Dat missen de jonge agenten die
van school zo naar de politie
school gaan.
Die twee maanden dat Barend
en ik in Wassenaar op cursus
gingen waren natuurlijk niet
toereikend. Ik had niet die on
dergrond die jonge agenten nu
wel hebben. Die komen van de
HAVO of de MAVO, onze
schoolontwikkeling heeft te lij
den gehad van de vijf oorlogsja
ren. Wij werden in feite opge
leid meteen in de dienst. Met
een oudere collega de straat op
en dan goed naar hem luisteren.
Niet, eigenwijs zijn Niet den
ken: zo, dat en dat is in strijd
met de wet - want dat had ik
toch a! die tiid in de boeken ge
lezen - nu krijg jij van mij een
prent.
Ik zal een voorbeeld geven. Ik
was pas in Schiedam en moest
met mijn mentor, een oudere
collega, de straat op. Nou had je
op de Rotterdamsedijk een
groenteboer op een beetje rot-
punt zitten. Op een hoek en nog
vlak bij een bushalte. Er mocht
dus eigenlijk bij hem niet ge
parkeerd worden. Komen mijn
mentor en ik aanlopen en zien
een aardappelauto voor de deur
staan. Helemaal fout gepar
keerd. Ik trok mijn prenten
boekje al, maar toen greep mijn
mentor in.
Wat bleek: die wagen kwam
een keer in de week 100 mud
aardappelen lossen. De enige
plek waar die wagen kon parke
ren zonder fout te zijn was zo
ongeveer in de buurt van de
Koemarkt Mijn mentor zei:
Zwaan, wil je nou echt dat die
man 100 keer met een mud aard
appelen op zijn bult 500 meter
moet lopen? Ik dacht: ja, je hebt
natuurlijk gelijk."
Barend Kroon: „Want je hebt
als politieman natuurlijk wel
enige macht Je hoeft je hand
maar op te steken en de auto's
stoppen voor je.
Maar je moet Hii macht na
tuurlijk wel goed gebruiken
Zeker niet misbruiken. Je kar
als politieman iemand van z'r,
vrijheid beroven. Nou, dat is
nogal niks. Wat Aad Zwaan
zegt zo ben ik ook opgeleid. We
moesten het zelf opbouwen met
hulp van een mentor."
Jan Gunnewegh, geboren en
getogen Schiedammer, heeft
broers en neven die ook voor het
politievak hebben gekozen,
kwam als jonge knaap al met
het politievak in aanraking door
de verhalen thuis. Toch was dat
voor hem geen aanleiding om
meteen na zijn schooltijd poli
tieman te worden.
Jan Gunnewegh: „Nee, ik ben
eerst-timmerman geweest in de
bouw. Toen het me een beetje
ging vervelen dat mijn werk
steeds werd afgebroken als de
heren beton gingen storten, ben
ik naar wat anders gaan omkij-
ken. Nou, en dan praat je wel
met je broers. Zou ik ook bij de
politie gaan of niet? Binnen een
paar uur zat er al een wervings
agent bij mij thuis en na 'n goed
uitgevallen keuring was het bij
zonder snel gebeurd en zat Jan
op de poljtieschpol.
Dat ik naar die politieschool
moest vond ik niet erg. Het was
voor mij een voordeel niet direct
aan het werk te moeten. Kijk, ik
'ben het met de anderen eens dat
er natuurlijk verschil zit in het
politiewerk zoals m onze begin
periode en nu. Ik ben wijkagent,
al vijf jaar en het bevalt me uit
stekend. Ik zie mijn werk voor
50 percent als politiewerk en de
andere 50 percent als sociaal
werk. Als ik problemen in mijn
wijk kan oplossen zonder bon
nen te schrijven heb ik daar
vrede mee.
Als een jarenlange burenruzie
via rrujn bemiddeling over is en
al jaren over is (ik zou je een ge
val uit de praktijk kunnen ver
tellen) dan is dat fijn. Ais ik op
mijn fiets door de wijk ga, dan
heb ik veel contact met de be
woners. Je bent een vraagbaak,
bemiddelaar en je leert je pap
penheimers kennen. Toen ze me
enkele jaren geleden vroegen of
ik wijkagent wilde worden, heb
ik echt even achter mijn oren
moeten krabben.
Maar ik heb geen moment
spijt ja te hebben gezegd. Je
bent je eigen baas en je deelt je
eigen werk in. Goed, in de win
ter is het niet zo leuk op die
fiets, maar in de zomer mag ik
dat wel."
Praten over gezag - het is er
niet meer, het is er nog wel
daarover verschillen Kroon en
Zwaan van mening. Later vin
den ze elkaar wel weer omdat
Kroon gezag in het algemeen
bedoelt en Zwaan dacht aan het
gezag in de geest van: kom jij
eens even hier. Kroon: „Na die
zogenaamde provotijd is het met
de tolerantie zo snel gegaan dat
ik zeg: er is geen gezag meer."
Aad Zwaan; „Natuuïüjk wel.
Als er in een kroeg moeilijkhe
den zijn stap ik met blote han
den naar binnen. Goed, je ioopt
risico's, maar ais je wat over
wicht hebt, heb je nog wel de
gelijk gezag. Tijdens een knok
partij in een kroeg heb ik eens
een vent een flink pak slaag
moeten geven. Weken, mis
schien wel maanden later, kom
ik in diezelfde kroeg in moei
lijkheden.
Staat opeens die kerel die ik
in elkaar had geslagen naast mij
en roept: wie deze man aan
raakt, sla ik ïn mekaar. Kijk, ik
begrijp wel wat Barend bedoelt.
Ik heb in die beginperiode jaren
langs de straat gesurveilleerd.
Als er dan wat aan de hand was
en je kwam de straat inlopen of
rijden, vioog de hele handel
voor je weg. Nu met meer. Blij
ven op je staan wachten. En dan
komt het er op aan, hoe je rea
geert"
Ander punt is dat er ook nog
steeds een tekort aan politie
mensen bestaat. Barend Kroon:
„Ja, en dan te weten dat we nu
echt niet zoveel agenten méér in
dienst hebben dan 25 jaar gele
den. Maar in die 25 jaar is het
gebied dat bestreken moet wor
den, drie keer zo groot gewor
den. Vroeger, en dan spreek ik
vanuit de tijd toen ik hier in
Schiedam kwam, !ag de grens
van Schiedam bij de Vlaardm-
gerdijk.
Kom nou eens, Groenoord,
Nieuwland, de Woudhoek, alle
maal nieuwe wijken. Het werk
is intensiever geworden. En als
er dan ergens een verkeerslicht
uitvalt moet je maar zorgen dat
er ook daar weer mankracht
komt te staan. Want wat hier
nou gebeurt met de verkeers
lichten in de Gerrit Verboon-
straat, daar kan ik met mijn pet
met bij. Het drukste punt van
Schiedam heeft een nieuw ver
keerslicht nodig, maar er is geen
geld voor. Wel door de knieen
gaan voor een actiegroep oi
wijkvereniging als die vrager
om een verkeerslicht
De anderen knikken driftig
instemmend. Blijkbaar is dat
onderwerp in het Schiedamse
politiekorps wel vaker onder
werp van gesprek geweest. Ten
minste: dat is een veronderstel
ling mijnerzijds.
Laatste vraag: ais Kroon,
Zwaan en Gunnewegh opnieuw
moesten kiezen, zouden ze dan
weer politieman worden? Ba
rend Kroon: „Ja, maar er zou
den bij mij toch we! een paar
„maren" zijn. Mijn schooloplei
ding zou anders moeten zijn
Uitgebreider, Maar ik zou wel
weer voor dit vak willen kie
zen."
Aad Zwaan: „Ik ben het nu
wel met Barend eens. Ik zou er
ook zo over denken. Zeker in
mijn werk bij de recherche, zou
ik wat meer talen willen spre
ken. Wij moeten mensen op hun
woorden zien te vangen. Ook
buitenlanders, en dat valt nu
wel eens met mee. Maar politie
man zou ik zeker weer worden."
Jan Gunnewegh: „Kort maar
krachtig ja, onder de voorwaar
de dat ik dan meteen wijkagenl
werd."
J.EDEREEN, die in Schiedam
woont of gewoond heeft kent
natuurlijk de Sint Annazuster-
straat De meesten zullen ook
wel weten, dat die straat haar
naam ontleende aan het Sint
Annaconvent, dat daar ergens in
de buurt gestaan moet hebben.
Maar wie weet waar het precies
gestaan heeft, wanneer het pre
cies gesticht is, wie er woonden
en wanneer het van Schiedams'
bodem verdwenen is??
Bijna niemand, wed ik, en dat
is ook niet verwonderlijk, want
er is erg weinig van het klooster
bewaard gebleven. En rest ons
alieen aanduiding in de vorm
van een straatnaam en wat bij-
eengescharrelde gegevens. We
weten niet eens de stichtingsda
tum. We kunnen gelukkig wel
bij benadering vaststellen waar
het convent gestaan heeft. Dat
was bij de Noordmolen, aan het
eind van het pad, wat nu Spin
huispad heet Het terrein werd
begrensd door de tegenwoordige
Noordmolenstraat, de Sint An-
nazusterstraat, het huidige
Groene Weegje en het
Spinhuispad.
Als we de kaart van Van De
venter bekijken, zien we dat het
klooster een kapel had. In een
akte van 27 juli 1540 waarbij het
Sint Annaklooster een stuk land
koopt, lezen we dat het convent
behoorde tot de orde van de
Augustijnen. De naam van het
klooster zegt ons dat er zusters
woonden. Over hun bestaan is
niets bewaard gebleven, ver
moedelijk hebben ze een soort
gelijk leven geleid als de nonnen
van Leliendael en Sint Ursula.
Natuurlijk werd ook voor dit
klooster het jaar 1572 noodlottig.
De nonnen verheten de gebou
wen, die gedeeltelijk verwoest
waren door de Beeldenstormers.
Naderhand werden enige huis
jes van het gebouwencomplex,
waar het klooster uit bestaan
moet hebben, gebruikt voor de
huisvesting van leprozen. Een
ander stel huisjes is nog een tijd
gebruikt ais ioodwitmoien.
Op de kaart, die Jacob de
Gheyn in 1598 tekende, is het
klooster nergens meer te beken
nen; we kunnen dus wel aanne
men dat het grootste deel van
het complex al voor die tijd ver
dwenen was. En laatste restje
giorie van dit iaat-middeleeuw-
se klooster stond echter nog
overeind m het jaar 1603, dat
was de eetzaal, die toen be
woond werd door een mijnheer
Stoffel van Ree. Als hij het ten
minste besefte, moet het volgens
mij voor Stoffel een gek idee
zijn geweest om te wonen op de
plek, waar eens de nonnetjes
van Sint Anna gezamenlijk hun
maaltijd plachten te nuttigen!
HENRIëTTE
VAN ALDERWERELT
f
iSa'i
8
91;
f. 'ij
-i *3
h
i
1 V 1 i
V*
Jrfp
iï li
I §3
Ti
32
5 M
f f
4
5
e