fill
1795, het jaar van
de revolutie
i
i
Sfe
m
Onder
elkaar
BON VOOR 2 WEKEN I
GRATIS HET VRIJE VOLK
SCHIEDAM EXTRA
tXEvoïJJïm,
li
Helemaal te gek
1
1
8.
B<
D,
li
1
WË&
Hoofdredacteur Herman Wigbold, Kantoon Hoogstraat 76, Schiedam. Tel. 26 87 98 of 26 52 05
Donderdag 7 juni 1979
WÊÊÊBÈ
Ba^^Ma«BniamMMM88aaaa« H
(Van onze verslaggever ONNO BUITER)
SCHIEDAM „De Turkse kinderen zijn
vaak het slachtoffer van de toekomst, die hun
ouders voor hen nastreven. Vader en moeder
komen naar Nederland om zoveel mogelijk
geld te verdienen om daarmee later in Tur
kije een eigen bedrijfje op te zetten. Dat
wordt echter steeds moeilijker, want ook iri
Turkije is alles veel duurder geworden.
Het gevolg is dat ze ian- goed Nederlands. Als
ger blijven. De kinderen
blijven op straat achter
en de ouders hebben veel
al geen tijd voor ze. Ze le
ren noch goed Turks, noch
Kings Discotheek
ze
later op eigen benen
staan, kunnen ze niets. Ze
kunnen het vervolgon
derwijs niet aan en ze
moeten genoegen nemen
met de slechtste banen. In
Turkije zullen zij hetzelf
de lot ondergaan."
PP
r. l> iVM,
I
I
Identiteit
Overbelast
De heer Turan met naast hem de heer Macit:
ven is Turks onderwijs noodzakelijk."
'Ook als de kinderen in Nederland blij-
'Koe'
Turkse kinderen: "Als ze later op eigen benen staan kunnen ze niets. In Nederland èn in Turkije zullen ze
genoegen moeten nemen met de slechtste banen.
Laat steun
Sexfiims huren?
6 voor 27,50
if|
li
ègr
Si
Nt
H:
samen met de donderdaqbiilaqe
Bezorg mij 4 weken Het Vrije Volk, waarvan de
eerste twee weken gratis. Ik betaal dus slechts
f 6,60. Daarna beslis ik of ik abonnee word.
Maak mij maar meteen kwartaal-abonnee
Ik ontvang Het Vrije Volk eerst twee weken gratis.
Mijn voordeel is dan f 6,60.
Aankruisen wat van toepassing is.
Haam
Adres.
Postcode.
Woonplaats
I'M
Turkse kinderen
vaak dupe van
toekomst
op de Klaas de Vriesschool
Schiedam Zuid.
in
weetje wel
(ander de Amstelbron)
Hasip Turan is een van de vijf
Turkse leerkrachten op de
Schiedamse openbare scholen.-,
Hij geeft Turkse kinderen les in
hun eigen taal en geschiedenis
éSfesp.
ill.lfSCEK'UJttX
U K. i
8X*
fcrXFT. S UOE-STAU
COMMISSI KISS li N
HOOlDSGl 1 OU i
I F. D A M;
O?
is» jz&tx'im-
CUMMrrTivNll.N
'.y-ï-.trJB. 1 'i.Jut 'i
ts semenv», bi
V-* i'ft!8 v;
In Frankrijk brak in
jaar 1789 een revolutie
het
uit.
die leidde tot de omverwer
ping van de monarchie van
dat land. Die revolutie
bracht in Frankrijk een re
gering aan het bewind die
ook andere volkeren in deze
veranderingen wilde laten
delen.
In het najaar van 1794
werd België door de Fransen
veroverd en in januari 1795
konden de troepen de bevro
ren rivieren oversteken. Te
genstand werd haast niet ge
boden, vandaar dat men ook
wel sprak van een "fluwe
len" revolutie. Stadhouder
Willem V week met zijn ge
zin uit naar Engeland. In
sommige steden hadden re
volutionaire comités contact
gehouden met uitgeweken
Democraten en Patriotten en
samen de revolutie voorbe
reid. Door velen werden de
Fransen als bevrijders ge
zien, er waren nog steeds een
hoop mensen, die niet tevre
den waren met de bestaande
situatie in ons land.
De revolutie bracht veel
veranderingen. Stadhouder
en raadspensionaris hadden
geen bestaansrecht meer en
besluiten kwamen voortaan
tot stand bij meerderheid
van stemmen.
Ook in Schiedam vond er
een omwenteling plaats. Op
20 januari vormden enkele
burgers een revolutionair
comité. Zij verzamelden 's
morgens een aantal burgers
bij-het Hoofd en voorzagen
hen van wapens. Het comité
ging vervolgens naar het
stadhuis en vroeg daar de
vroedschap te spreken. De
aanvoerder, G. J. Loncq, stel
de de eis dat de schutterij
ontbonden moest worden en
dat hun wapens in bewaring
s1
1$
f i
gegeven moesten worden.
Het stadsbestuur deed dat,
omdat het wel moest. Het co
mité ging weer naar het
Hoofd, waar men het nieuws
met gejuich ontving. De hele
groep trok gewapend naar
het stadhuis, wat door de
vroedschap werd verlaten.
Hun plaats werd voorlopig
door het comité ingenomen.
Op 21 januari werd het
volk bijeen geroepen in de
Grote Kerk, waar Loncq een
vurige toespraak hield. Hij
legde een nieuwe regeling
voor het stadsbestuur aan de
aanwezigen voor. In plaats
van de vroedschap zou er nu
een 22 mensen tellende
volksvertegenwoordiging
komen, die ter plekke bij ac
clamatie door de aanwezigen
gekozen moest worden. Toen
dat gebeurd was, begaven de
gekozenen zich naar het
stadhuis, waar hen door het
comité een eed werd afgeno
men. De nationale vlag werd
vanaf de kerktoren uitgesto
ken en de klokken werden
geluid. De Schiedammers
dansten rond de "vrijheids
boom", want voor hen had de
revolutie gezegevierd en was
er een nieuwe tijd begonnen.
HENRIETTE
VAN ALDERWEBELT
De Turkse kinderen krijgen
les op twee niveaus. Bij de heer
Turan leren ze hun eigen taal en
van de heer Dries krijgen ze een
snelcursus Nederlands. Dat om.
hen zo snel mogelijk verstaan
baar Nederlands te laten spre
ken.
In Schiedam zijn er op het
ogenblik 360"Turkse leerlingen,
verdeeld over zeven scholen. De
meeste van hen zitten op -de-
Theo Thijssenschool in Schie-,
dam West (98) en ongeveer 65
krijgen les op de Klaas de Vries
school.
Het Turks onderwijs in Schie
dam bestaat sinds 1973. In dat
jaar kwam de eerste Turkse on
derwijzer naar Schiedam, de
heer Macit. Bij de gemeente
Schiedam groeide maar lang
zaam het besef, dat de buiten
landse kinderen naast de Neder
landse lessen, ook les in hun
_eigep.taal nodig hadden. Vijf on-,
derwijzers voor 300 kinderen is
te weinig. In het volgende cur
susjaar komt er een vijfde bij en
heeft de gemeente een klein be
drag van 1300 gulden beschik
baar gesteld voor de aanschaf
van Turkse leermiddelen.
De heer Turan woont al'14
jaar in Nederland en was daar
van de iaatse 7 jaar actief als
Turks onderwijzer. Hij spreekt
goed Nederlands en kan daar-
door goed overweg met de Ne
derlandse leerkrachten. Hij
heeft enthousiaste ideeën over
de opbouw van de lessen aan de
Turkse kinderen. Tevens is hij
voor de Turkse gemeenschap in
Schiedam een soort maatschap
pelijk werker.
Turan kwam vorig jaar okto
ber naar de Klaas de Vriesschool
en stelde meteen plannen op om
het onderwijs aan de Turkse
kinderen te verbeteren, want-
dat kampt met nogal wat pro
blemen.
„Turks onderwijs is voor de
•kinderen erg belangrijk", zegt
hij. „Als ze terugkeren naar
Turkije moeten ze hun moeder
taal onder de knie hebben, an
ders hebben ze geen kans. Maar
ook als ze in Nederland blijven,
moeten ze hun eigen taal en cul
tuur blijven behouden. Ze moe
ten hun eigen identiteit bewa
ren".
Over de lessen zegt Turan:
„Een groot probleem is het ont
breken van goed Turks lesmate
riaal. Het lesprogramma zag er
daardoor niet bepaald rooskleu
rig uit. De Turkse ambassade in
Nederland verstrekt wel Turkse
boeken, maar die moeten wor
den verdeeld over talloze scho
len. Nog steeds is het materiaal
onvoldoende voor een hele dag
!es, die de kinderen per week
van mij krijgen. Het materiaal
moet ik in mijn vakanties in
Turkije zelf halen met geld van
de ouders en van de leerkrach
ten zelf. Dit jaar ga ik weer naar
Turkije om spullen te halen. We
hebben nu 1300 gulden van de
gemeente Schiedam gekregen.
Daar kan ik wel wat mee doen,
maar deel dat bedrag eens door
300. Dat betekent dat ik voor elk
kind ongeveer ƒ4,30 kan uitge
ven!
Ik ben blij dat ik op de Klaas
de Vriesschool gewaardeerd
word door de Nederlandse leer
krachten. Zij beseffen hoe "be
langrijk het Turkse onderwijs
is. Ik mag alles gebruiken:
schriften, tekenspullen, allerlei
materialen".
Ondanks het gebrek aan leer
middelen is de heer Turan aan
de, slag gegaan om voor het vol
gende cursusjaar een vast leer
plan op te stellen. Hij heeft ver
schillende punten op papier ge
zet, die hij volgend jaar gereali
seerd wil zien.
„Ten eerste moet er snel een
informatieblad komen voor
Turkse ouders", gaat Turan ver
der. „De ouders kunnen de
schoolbladen en formulieren die
de kinderen mee naar huis krij
gen niet lezen. Als er bijvoor
beeld een gympak aangeschaft
moet worden, verschijnen de
kinderen zonder pakje op hun
school. Dat" wekt de indruk, dat
de ouders het niet willen of niet
kunnen betalen. Met schoolmelk
gaat het net zo. Volgend jaar
gaat die informatie van start.
Om zo weinig mogelijk schade
ie doen aan deoverige lessen
zullen we proberen om de Turk-
se lessen zoveel mogelijk in die
uren te plannen wanneer de kin
deren muziekles of gymnastiek
les zouden hebben. Want door de
Turkse lessen nu. blijven de kin
deren toch enigszins achter bij
bijvoorbeeld rekenen. Ook daar
om vraag ik de Nederlandse
leerkrachten om aan de Turkse
kinderen extra aandacht te
schenken, voorzover ze dat n ig
niet doen. Alleen op school ko
men ze in aanraking met Neder
lands, maar thuis wordt er weer
Turks gesproken. Juist doordat
het kind twee talen moet leren
wordt het vaak overbelast. Al
leen de intelligentsten halen het
op eigen houtje".
Het belangrijkste van het
leerplan vindt Turan de voor
lichting aan de Nederlandse
leerkrachten over de Turkse taal
en gewoonten en het niveau van
het Turkse onderwijs. „Het
werk van de leerlingen is moei
lijk te controleren. Ze begrijpen
vaak,-de....schriftelijke^ sommen
niet. De leerkracht weet niet op
wat voor peil het kind staat. Een
oplossing daarvoor is om de
Turkse leerkrachten almaar op
de hoogte te houden over de re
sultaten".
Op de Klaas de Vriesschool is
integratie van Turkse en Neder
landse kinderen tot nu toe nog
maar incidenteel aan de orde ge
komen, Het lag aan de onderwij
zers zelf of er in de klas over
Turkije werd gepraat. Nu zitten
er in enkele klassen slechts twee
of drie Turken, waardoor de
voorlichting aan de Nederlandse
kinderen niet zozeer voor de
hand lag. Voor het volgende jaar
is nu een zogenaamd integratie
project, afgesproken. Door een
betere groepering in de klas zal
dat voor een deel gestalte moe
ten krijgen.
Een andere wens van Hasip is
dat er in de oudercommissie
plaats wordt ingeruimd voor
Turkse ouders. „Tot nu toe is
met hen apart vergaderd over de
lessen", zegt hij, „omdat ze niet
komen bij vergaderingen van de
oudercommissie. Ze spreken
geen Nederlands en verstaan
toch niet wat er gezegd wordt.
Bij de aparte bijeenkomsten
blijkt dat ze wel degelijk geïnte
resseerd zijn in het onderwijs,
want zeker 17 ouders van mijn
22 leerlingen komen geregeld.
Het is nu de bedoeling om die
bijeenkomsten te handhaven en
twee ouders als contactpersonen
in de oudercommissie zitting te
laten nemen".
Sommige Turkse ouders ne
men het niet zo nauw met hun
kinderen. „Vaak moeten we ze
van de straat afplukken, omdat
zij ze niet voor de school opge
ven", zegt het hoofd der school,
de heer Van der Tang. „Als ze
met vakantie gaan, laten ze ook
niet even horen dat ze weg zijn.
Van een vriendje horen we dan
toevallig waar die en die leerling
is gebleven. Turken willen graag
voor bijvoorbeeld twee of drie
maanden naar hun geboorteland
met vakantie en dat is in het Ne
derlands bedrijfsleven alleen
maar mogelijk buiten de vakan
tieseizoenen. Dat betekent dat ze
altijd in de schoolperiodes hun
vakantie opnemen".
Het Turks lager onderwijs
kent vijf leerjaren. Om gelijk te
lopen met het Nederlands on
derwijs, begint Turan pas in de
tweede klas met het onderwijs
in de landstaal. In de eerste klas
krijgen ze alleen nog maar Ne
derlands en dat geeft weer pro
blemen voor de Turkse lessen.
De klank „Koe" wordt in het
Turks als „Ku" geschreven en
dat is maar een simpel voor
beeld.
Dat wordt het volgende jaar
anders door de integratie van
het kleuter- en lager onderwijs.
In een zogenaamde opvangklas,
een gemengde kleuter- en le
klas, krijgen de kinderen eerst
voor het grootste deel Turks te
verwerken en later steeds meer
Nederlands.
Kinderen die net uit Turkije
komen krijgen naast de overige
lessen een snelcursus Neder
lands van Paul Dries. Hij zit
speciaal op schooi om buiten
landse kinderen de grondbegin
selen van het Nederlands bij te
brengen. Paul zegt: „We hebben
hier 10 nationaliteiten, waaron
der Marokkaans. Grieks, Chi
nees en natuurlijk Turks. Ik
haal de kinderen die slechts een
of twee jaar in Nederland wonen
uit de verschillende klassen en
vorm met hen groepjes van drie
of vier, rekening houdend met
hun leeftijd en land van her
komst.
Hct. onderwijs aan buiten
landse en vooral Turkse kinde
ren is langzaamaan aan het ver
beteren. De heer van der Tang
zegt: „Nu pas krijgen we enige
steun van de regering voor het
onderwijs, terwijl de nood zeven
jaar geleden het hoogst was. Ais
we zeven jaar geleden de steun
hadden gehad, die wé nu een
beetje beginnen te krijgen, dan
hadden" wé nu niet de zogenaam -
de 2c generatie buitenlanders
gehad: Jonge mensen, die tussen
twee culturen zijn blijven ste
ken en geen opleiding hebben
gehad.
Toch laat men het belang
rijkste iiggen", gaat hij verder,
„en dat is het vervolgonderwijs.
Op het middelbare onderwijs
ontbreken de voorzieningen he
lemaal. Als we ook daar niet op
inspringen, blijven de buiten
landse kinderen, hoe intelligent
ze ook zijn, hangen op de L.T.S.
en komen ze niet verder. Na de
lagere school kennen ze dan wel
wat Nederlands, maar ze be
heersen het toch niet goed ge
noeg om zonder steun een Havo
aan te kunnen".
Een ander gebrek van het
Turkse onderwijs vindt de heer
Van der Tang de nog steeds
slechte rechtspositie van dé bui
tenlandse leerkrachten! „De on
derwijzers krijgen voor één jaar
een aanstelling en de tijd daarna
is onzeker. Op onze school geeft
Turan dit jaar bijvoorbeeld 4Vi
dag les per week, maar volgend
jaar gaat hij voor een dag op een
andere school lesgeven. Uit het
oogpunt van billijkheid is het
acceptabel, omdat ook kinderen
op andere scholen recht hebben
op goed onderwijs. Maar op deze
manier is een goede opbouw van
het onderwijs door een leer
kracht niet mogelijk".
Bali. Dam 5a. Schiedam. Tel. 010 267126
Gespende. 10-10 u. Dond. koopavond.
Leg. vereist.
U-OR VAN TILBORG, de
immer wakkere VVD'er die
ooit nog eens stilletjes ge
hoopt heeft wethouder Zij
develd van zijn zetel te kun
nen stoten, vindt het overdag
vergaderen maar niets. Hij
en zijn fractie zijn het er niet
mee eens, dat de begroting
1980 niet alleen 's avonds
wordt behandeld maar ook
nog eens op twee middagen.
Van Tilborg moet dan wer
ken en hij kan helemaal niet
gemist worden, vindt zijn
baas.
aOVENDIEN vindt hij, dat
de Schiedamse bevolking de
gelegenheid moet hebben om
in plaats van naar een span
nend televisieprogramma te
kijken naar het Stadskantoor
te komen om die ellenlange
en vaak saaie, slaapverwek
kende toespraken aan te ho
ren. 's Middags kunnen de
Schiedammers niet. rede
neert hij, want dan werken
ze.
Zijn POLITIEKE tegen
stander Dielemans (PvdA) is
het daar niet mee eens. Die
lemans denkt dat het raads
lidmaatschap in de toekomst
misschien wel een volledige
dagtaak gaat worden. Hij
vindt politiek bedrijven in de
avonduurtjes een marginale
bezigheid.
lELEMANS heeft na
tuurlijk gelijk. Want welk
normaal mens ziet kans om
een veertigurige werkweek
te maken, zijn kinderen op te
voeden, met zijn vrouw te
rommelen, boodschappen te
doen, bij de afwas te helpen,
vergaderingen van fractie,
commissies en gemeenteraad
bij te wonen, zich goed voor
te bereiden op die vergade-
.ringen, contact te onderhou
den met de bevolking enz.'
Inderdaad: een normaal
mens niet, dus van Tilborg;
evenals zijn collega-WD'ers
wel? Zou de VVD dan toch;
de partij van de renteniers
en andere non-valeurs zijn?
r-V Jij
f?
vf'
I U IS Van Tilborg de rdt-
stenietentoen burgemeester
Lems hem erop wees, dat het
huishoudelijk personeel van
het Stadskantoor vijf avon
den moet overwerken, wan-
neer de begroting 's avonds
wordt behandeld, ging hij
door de bocht Tenslotte is de
VVD tegenwoordig ook voor
een sociaal personeelsbeleid.
i
lN HET HELE verhaal van
van Tilborg hebben we wel
één ding gemist Raadsleden i
ontvangen per jaar 18.385
gulden om een eventuele in-
komstenderving te compen- j
seren. Mocht zijn baas hem
niet willen betalen voor de
middagen dat hij in de
raadszaal zit, dan is zijn in-
komen toch gegarandeerd, j
Maar daarover geen woord i
in zijn betoog. Daarom be- j
sluiten we met een citaat van j
Dielemans: „Je moet dc ge-
meentepolitiek niet naar de
schaarse avonduurtjes ver-
plaatsen. Je hebt een vergoe-
ding en kunt best een paar
daagjes missen. Als je je
werk als gemeenteraadslid
goed wilt doen. moet je er
vee! meer tijd insteken dan
je nu kunt doen."
Stuur de bon volledig ingevuld in een open jz
envglop zonder postzegel aén Het Vrije Volk.
Antwoordnummer 1579.3000 VB Rotterdam.
