Modern koningschap
35 doden
bij brand
Smit-staker die
moest werken
krijgt geen loon
Los Angeles
kan OS zó
overnemen
Eis Bruins
levenslang
Jkrkeermeter
moet wijken
voor knipkaart
Geen voetbal
in afdeling
Meer nieuws, -
feiten en
achtergronden
mm
Meer fietsen
in trein mee
Rechercheur
krijgt 2 jaar
Wij een abonnee,
u een unieke handdoek.
Ili't 11 COI'
Regen of sneeuw
INFORMATIE
OVER
BEZORGING:
wmmmm
WêM,
njMynmm inmm»
Vrijdag 1 februari 1980 34e jaargang no. 999?
Nederland gaat de jaren tachtig in onder koningin Bea
trix. Koningin Juliana treedt na bijna 32 jaar terug. Hoe
men ook over de monarchie moge denken, een ieder is er
van overtuigd, dat ze haar taak zeer gewetensvol heeft ver
richt
2e heeft zich nooit tot symbool van een bepaalde groep
laten maken en er altijd naar gestreefd de koningin van al
len te zijn.
Soms dreigde de liefde voor haar kinderen In strijd te
komen met de eisen die aan het constitutionele koning
schap gesteld moeten worden maar ze wist soms na eni
ge aarzeling, steeds de juiste weg te vinden.
Ze was zich zeer bewust van de betekenis van haar func
tie maar erkende tegelijkertijd de smalle marges daarvan
en respecteerde die. Dat het koningshuis de stormen van
de laatste vijftien jaar heeft doorstaan, is aan geen ander
dan aan koningin Juliana te danken.
Beatrix heeft zich de laatste jaren duchtig op haar taak
kunnen voorbereiden. Ze heeft zich, gesteund en gestimu
leerd door haar echtgenoot een onafhankelijke positie
binnen het Oranjehuis verworven die haar aile kans moet
geven het koningschap op moderne wijze gestalte te ge
ven.
Professor Schaeper heeft eens gezegd: Oranje is in Ne
derland bij uitstek de hoedster van onze republikeinse tra
dities. Koningin Juliana was als géén Oranje voor haar
daarvan de belichaming.
Ons grootste compliment aan koningin Juliana en onze
belangrijkste wens vóórhaar dochter is, dat koningin Bea
trix dit evenzeer tot richtsnoer van haar handelen zal ne
men.
Pagina 4: republi
kein Van der Spek;
analyse
O PAGINA 5: por
tret van Beatrix
Wflhelmina Arm
gard
PAGINA 6: ko
ningin in beeld
PAGINA 7:
Jaar Juliana
71
PAGINA 9: Ieder
een met stomheid
geslagen
DEN HAAG - Ko
ningin Juliana heeft
heel Nederland vol
komen verrast met
haar mededeling op
30 april, de dag waar
op ze 71 wordt, te zul
len aftreden. Niet al
leen ministers en vele
van haar vrienden
wisten tot gister
avond nog van niets
- zelfs de rijksvoor
lichtingsdienst bleek
geheel overdonderd
te zijn door het be
sluit van de vorstin.
«Al wat ik wil vragen
na mijn aftreden is uw
steun en vertrouwen te
geven aan uw nieuwe ko
ningin," zo besloot ze gis
teravond even na achten
haar korte toespraak via
radio en tv. In Haagse
kringen wordt aangeno
men dat koningin Juliana
haar besluit om nu af
stand te doen van de
troon ter wille van prin
ses Beatrix op eigen ini
tiatief heeft genomen.
af»
rus
Bel OIO-14 74 00
Verhinderd
I/'5 -I
DE
GROTE
KEUS
Vandaag de jaar
lijkse bijlage met In
formatie voor Iagere-
schoolverlaters. Zie
pagina 31 Lean. 40
Beatrix, straks de nieuwe
koningin, hier nog in de
schaduw van haar moe
der, Juliana.
Bij na-kroon prins: Wil
lem Alexander, 12 jaar,
oudste zoon van Beatrix
en Claus.
tVW*?'
naam:
Adres:
Stuur Het Vrije Votk rwsar
Plaats:
Postcode:
Soort abonnement o kwartaal O jaar
Bovendien ontvangt by'z? Het Vnje Votk eerst nog 2 weken
I gratis. Als beloning stuurt u die mooie, exklusieve handdoek
toe aan:
Haam
Adres:
Postcode:Plaats:
I Kleur O rood O bruin O blauw o groen
<s.v.p. de gewenste kleur aankruisen).
1 Stuurt u de boa volledig ingevuld, in een open envelop zonder
postzegel aan: Het Vrije Volk, Antwoordnummer1579» "11
3000VB Rotterdam.
V
■WWWfB)
HOOFDREDACTEUR HERMAN WIGBOLD
Witte de Withstraat 25» 3012 BE Rotterdam, tel. 010 - 14.74.00
Opgeven van TIPS (rubriekadvertenties) tel. 010 -11.9200
BEATRIX OP 30
APRIL KC >N] [NGl IN
ROTTERDAM - De afdeling
Rotterdam van de KNVB beeft
abt gevolg van de slechte ter-
rrinomsnindigheden alle voor
ia terdag en zondag vastgestelde
wedstrijden afgelast.
GUATEMALA-STAD - Ben
bezetting van de Spaanse am
bassade in Guatemala-Stad
door militante boeren is gisteren
in een drama geëindigd toen m
iitairen het gebouw bestormden.
Onmiddellijk brak een felle
brand uit die aan 35 mensen bet
leven heeft gekost
Tot de slachtoffers behoren
vrijwel de gehele staf van de
ambassade op ambassadeur
Maximo CajaS Lept ha en de
bezetters zelf.
Ook de voormalige vice-presi
dent van Guatemala Eduardo
Care res en oud-minister van
Buitenlandse Zaken Adoifo Mo
lina Orantes, die toevallig in de
ambassade op bezoek waren,
kwamen om.
Volgens ooggetuigen ontstond
de brand toen de bezetters, die
onder meer met eigengemaakte
brandbommen waren uitgerust,
een moio tav-cocktail wierpen.
Het vuur woedde slechts 20 mi
nuten maar brandweerlieden,
die later het gebouw betraden
vonden „een scene ais uit de hel,
met her en der opgestapeloe
verkoolde lichamen".
Juliana's beslissing wordt be
schouwd als een van de best be
waarde geheimen van Soestdijk.
De ministers uit het kabinet-
Van Agt hoorden het pas 2 uur
voor haar toespraak. Alleen
premier Van Agt zelf en vice-
premier Wiegel waren iets eer
der op de hoogte gesteld.
Door de plotselinge medede
ling van koningin Juliana kon
het kabinet gisteravond en van
morgen nog geen nadere mede
delingen doen over de gang van
zaken rondom de komende
troonswisseling. Of de kroning
van Beatrix, die gisteren haar
42ste verjaardag vierde, op de
zelfde dag zal plaats vinden als
de troonsafstand van koningin
Juliana, was nog niet zeker.
Het staat wel vrijwel vast dat
de nieuwe koningin zal worden
ingehuldigd in de Nieuwe Kerk
in Amsterdam. Het kabinet
hoopt dat de herstelwerkzaam
heden aan de kerk op tijd klaar
zullen zijn.
Politici en oud-politici hebben
over het algemeen verrast, maar
vrij muchter gereageerd op het
aangekondigde aftreden van
koningin Juliana, waarover de
laatste jaren al veel is gespecu
leerd. Vrijwel iedereen sprak
zijn waardering uit voor de ma
nier. waarop Juliana bijna 32
jaar haar taak heeft verricht In
haar opvolgster Beatrix heeft
men het volste vertrouwen.
De enigen die nu in zak en as
zitten, zijn de honderden be
stuurders van oranjeverenigin
gen en de kermisexploitanten.
Die hopen vurig dat Beatrix een
andere dag dan haar verjaardag
zal aanwijzen als nationale
feestdag.
(Van ome socUal-economlscbe redactie)
ROTTERDAM - Smit Internationale hoeft geen looa te betalen
aan Ha van zijn werknemers die tijdens de slepersstaking via een
kort geding werd gedwongen te gaan werken. Dat heeft het kanton
gerecht in Rotterdam beslist.
Vannacht eerst opklaringen
m licht vorst Minima van min 0
graden in het zuidwesten tot
min vijf graden In het noorden.
Overdag circa graden en enige
tijd regen, mogelijk met
«neeuw. Tot krachtig of hard
toenemende zuidwesten wind,
later draaiend naar noord.
«w*.
en i
mm* ma
(fHnmêmmtmm*)
■will t'mmifitt tot If M ww
iwitn tol !M0 «w
li* Mh «énttM «s 4* iMemlm
Enkele dagen nadat de sta
king was uitgebroken daagde
Smit 18 stakende slepers voor de
rechter, die de stakers tot on
middellijke werkhervatting be
val op straf te van 500 per niet-
gewerkte dienst
De zestien meldden zich de
zelfde dag nog bij hun werkge
ver en kregen opdracht aan het
werk te gaan Dit werd echter
verhinderd door 500 stakende
collega's, De Smit-directie deel
de hen daarop mee dat zij zich
"beschikbaar" moesten houden',
en geen loon kregen uitbetaald.
Bén van de zestien eiste voor
de kantonrechter doorbetaling
van loon, omdat hij zich voor
het werk beschikbaar had ge
stéld. Smit steldé literlégendver
dat de veroordeelde slepers zich
steeds als stakers hebben opge
steld en weigerden polltiehulp
te aanvaarden bij de hervatting
van hun werk.
De rechter stelde Smit In het
gelijk. Het risico van een over
machtssituatie lag volgens hem
bij de werknemer.
rst-
'4<p.
4i<'
J r 'jA
W r, i
LOS ANGELES - Ken
neth Hahn, hoofd van de
voorbereidingscommissie
van de Olympische Spelen
in 1984, heeft de Amerikaan
se president Carter en het
Internationaal Olympisch
Comité gevraagd de zomer
spelen van dit jaar al in Los
Angeles te houden in plaats
van in Moskou.
Hahn is er van overtuigd dat
Los Angeles de Spelen reeds kan
organiseren.
"De bestaande accommodatie
is voldoende om zeer sobere
Spelen te houden. Mocht bet
IOC niets voelen voor het idee
en achter Moskou blijven staan,
dan moeten in Los Angeles al
ternatieve spelen worden ge
houden met de landen die voor
een boycot van Moskou zijn.
Tenslotte zijn dat er al 23."
Utrecht - Per 1 juni is het mo
gelijk vanaf veel meer stations
fietsen mee te geven. De Neder
landse Spoorwegen breidt met
ingang van de nieuwe dienstre
geling het aantal stations dat
deze service biedt, van 137 tot
264 uit Er komt ook een infor
matieboekje over fietsvervoer
per spoor uit
RVD erbuiten gehouden
(van onze parlements redactie)
DEN HAAG - „Als dat waar is, hang ik me op." Dat riep
RVD-voorlichter Willem van den Berghe gistermiddag na
vragen van Journalisten of koningin Juliana "s avonds in
derdaad haar aftreden zou aankondigen. Tekenend voor de
situatie; de RVD bleek van niets te weten, RVD-baas Gijs
van der Wiel was rustig met vakantie gegaan.
B Een van de eersten, die van Den Haag te komen. Daar boor*
de beslissing van koningin Ju
liana moet hebben geweten, is
NOS-voortitter Erie J urge as.
Woensdag al kreeg hij een tele
foontje van premier Van Agt
met bet verzoek donderdag naar
de Jurgcns dat bij maatregelen
diende te nemen om "het
nieuws" niet te laten uitlekken,
f De NOS-vooreitter winde op
zijn beurt "onder strikte ge
heimhouding" Card Enketaar
(hoofd dienst NOS-program-
ma's), Cees Cabout (boofd dienst
radioprogramma's) en ir. C. Ha
genbeek (manager divisie tv-
produkdes NOS) In. Het "Gele
Dossier" zou in werking treden
en dat betekende dat er sprake
was van een zaak van de eerste
orde. De overige NOS-mede
werker» die moesten worden in
geschakeld om bet "nationale
programma" om I uur via radio
en tv vanuit Soestdijk mogelijk
te maken, hielden zich ook aan
htm zwijgplicht.
Een van de
waarop bet kabinet-Van Agt
nog geen antwoord beeft, is de
uitkering die Juliana en Bern-
hard straks zullen krijgen. Hun
nieuwe - lagere - inkomen
„wordt nader bij wet geregeld."
Beatrix krijgt straks een Tto-
ninginae-salaris" van rui» fS
miljoen. Tachtig percent daar
van ir bestemd voor salarissen
van het personeel en voor ge
bouwenonderhoud. Op bet
ogenblik krijgt Beatrix JU
miljoen.
HAGEN - De openbare san-
klager bij de rechtbank in bet
Westduitae Hagen Klaus
Schacht heelt vanmorgen le
venslange gevangenisstraf ge
rist tegen Siert Bruinets*),
Hij achtte bewezen dat Bruins
op 25 april 1945 samen met
August Sleutelberg heeft dood
geschoten. Ook tegen Neuhauser
eiste Schacht levenslange ge
vangenisstraf. Hij achtte in bei
de gevallen medeplichtigheid
ui moord bewezen. Voorts els-
j Schacht onmiddellijke in-
fiechlenisnemmg van beide ver
dachten, omdat er naar zijn oor
deel gevaar bestaat voor vluch
ten.
Ziw»««-*
"W5
W.Jkêi »-■
-wAWÏA
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Rijkswaterstaat wil af van de dure en moeilijk te
onderhouden parkeermeters. De dienst onderzoekt nu de mogelijk
heid om een parkecr-knipkaart in te voeren. Ierland en Israël wer
ken al een UJd met deze kaarten.
Het systeem blijkt er boven
verwachting uitstekend te wer
ker*. Eenvoud is kenmerk van de
kaart; de automobilist die wil
parkeren in de binnenstad,
koopt tevoren een "knipkaart".
Daarop staan de dagen van de
week aangegeven en per dag d«
uren. in uitscheurbare vakjes en
rondjes.
Bij aankomst op de parkeer-
aata scheurt de automobilist
t sltpje af dat correspondeert
met de tijdsperiode dat hij de
plaats wit innemen De kaart
wordt goed zichtbaar tegen de
voorruit vastgemaakt
Dit "Telpark-systeem" kost
volgens Rijkswaterstaat maar
een fractie van wat voor meters
moet worden betaald Sommige
gemeenten moeten zelfs toeleg
gen op hun parkeermeters. zo
dat invoering van de knip-kaart
het autonjden en -parkeren
wellicht goedkoper zal maken.
pla;
het
AMSTERDAM - De Amster
damse rechtbank heeft een re
chercheur veroordeeld tot twee
jaar gevangenisstraf, wegens
hulp aan de onderwereld. en
andere politieman kreeg een
half jaar opgelegd wegens het
vervalsen van een proces-ver
baal.
Tegen hnwi respecalleveüjk
drie en twee Jaar geëist
Alstublieft. Voor u Van Het
Vnje Volk. 'n Mooie, lekker
rulle en boverden zeer
exkkisteve badhanddoek
Met de lOOjange Rotter
damse WtBemsbrug erop
afgebeeld Zomaar.
Voor nop.
Tenminste, ab u ons *n
abonnee bezorgt Kom, u weel
vèstwel iemand. Misschien
bent uzelf nog geen abonnee.
Laat u toch zeker gewoon
iemand andera (dfe dat
wèl s) uw naam
opgeven?
Da's geen punt Oh je
de handdoek leur* u
besteflen in de kleu
ren rood, bruin,
blauw of groen,
Het formaat»
50ból00cm.
En de kwakte*,
die ra uftstékcncS
It