9
m
Beiaardier
Addie de Jong
twee weken
in de VS
'Viking' hoopt
op brug
Rijnmondband vol actie
in Engeland
Druiven
plukken
inUdine?
Rotterdammer
op heterdaad
betrapt
(ïll'ltl'IV
rmm
f
T1
MET JOUW
TANDEN
i* MIJN NEK
schiedam
ï:tP£.:.c '■Wvs
AnnKFrid-8enny|
Bjom-Aqnetha
s.dï vm
r
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1980/HET VRIJE VOLK/PAGINA
Addie de Jong.
Carillonmu2iek klinkt Ne
derlanders vertrouwd in de
oren. Iedere zichzelf beetje re
specterende stad of dorp heeft
wel een klokkenspel. De men
sen zijn aan de tingeldende
klanken van het carillon ge
wend geraakt De „back
ground music" van de Hol
landse steden speelt ieder
kwartier zijn wijsjes.
Zomers geven de meer dan
honderd beiaardiers speciale
concerten. Addie de Jong (39),
sinds twee jaar de officiële
stadsbeiaardier van Rotter
dam, Schiedam, Vlaardingen
en Voorschoten bespeelde ook
deze zomer meermalen de
oude klokken.
Stadsbeiaardier Addie de
Jong wilde echter meer.
Nieuwsgierig geworden naar
de grote carillons in de Ver
enigde Staten vertrok hij twee
weken geleden naar de andere
kant van de oceaan. Gaf er elf
concerten en kwam boordevol
impressies terug.
„De carillons zwijgen daar",
zegt hij. „Uitgezonderd de
speciaal georganiseerde con
certen hoor je nooit een caril
lon gezellig spelen." Verder
noemt hij de Verenigde Staten
een hemel op aarde, waar hij
in de watten is gelegd.
Een beiaardier is in Ameri
ka onbekend maar zeker niet
onbemind. Na de concerten
die soms werden bezocht door
duizend belangstellenden,
moest Addie handtekeningen
geven, handen schudden en
uitgebreid discussiëren over
de Amerikaanse beiaarden;
„alhoewel alle beiaarden er
van Franse, Engelse of zelfs
Nederlandse makelij zijn", al
dus Addie de Jong.
Een carillon, beiaard of
klokkenspel Jverschillende
namen voor één en hetzelfde)
is niet de sfeermaker in de
Amerikaanse steden zoals in
Nederland „Dat verschil te
proeven, uit nieuwsgierigheid,
en het echte concertgebeuren
mee te maken is een enorme
ervaring", aldus De Jong.
Onze medewerkster MAR
JAN MEIJER sprak kort na
zijn terugkeer met de stads
beiaardier in zijn Vlaardingse
woning „Klankbodem". De
nog wat slaperige, maar des
alniettemin uiterst fanatieke
enthousiaste Addie de Jong'
over de verschillen tussen de
carilons in Nederland en de
Verenigde Staten, de afstan
den het publiek en de plaats
die het carillon inneemt in het
hart van de mensen.
ROTTERDAM/SCHIEDAM/VLAARDINGEN - „In
I Amerika kent men de stadsbeiaardier niet Het is er
echt iets bijzonders^ Het hele verschijnsel steeds caril
lon is er onbekend." Dat zegt de net uit de Verenigde
Staten teruggekeerde Stadsbeiaardier Addie de Jong.
In Boston, Ames, Madison en New York en andere
steden aan de Oostkust gaf hij de afgelopen twee we
ken carillonconcerten, die elk door honderden, bij el
kaar duizenden mensen werden beluisterd.
Addie: „Ik moet zeggen dat
het carrillon niet een vertrouwd
stadsbeeld uitmaakt in Ameri
ka to Nederland bevindt een
i carillon zich in het midden van
j de stad. Mensen vangen hier al
lopende, winkelende, de klan
ken er van op. Ze zijn het ge-
I wend. Dat kent men daar niet
De elf Amerikaanse carillons
waar Addie de Jong op heeft ge
speeld bevonden zich alle in een
speciaal daarvoor ingericht
I park. een kerk of op een univer-
I siteitsgebouw. „Om het klok-
kenspel te horen moet je dus
speciaal naar dat park, of open
J terrein toekomen. Mensen zaten
I zelfs tijdens de concerten lekker
1 te picknicken. Want de afstan
den liegen er vaak niet om. Dat
1 was één van de redenen waarom
ik wel eens in de Verenigde Sta-
1 ten wilde spelen. Dat echte con-
certgebeuren mee te maken. De
mensen komen daar naar een
carillonconcert toe, zoals wij een
j avondje naar de Doelen gaan."
Van het zo vertrouwde mu-
I ziekgeluid in de Nederlandse
J steden is niet v„el te merken in
I de V.S. Het Rotterdamse Stad-
huis carillon, het grootste van
Nederland dat 61 klokken telt.
J heeft al sedert de zeventiende
eeuw zijn klanken over de stad
uitgestrooid. Het Schiedamse en
Vlaardingse carillon sinds de
I achttiende eeuw.
I Grafmonumenten
JDe meeste Nederiande card-
Ions zijn gemeente-eigendom. In
Amerika zijn het vaak "grafmo
numenten van de rijken. Zo mag
ik het eigenlijk niet stellen,
maar het lijkt er veel op," zegt
de stadsbeiaardier, "Rockefeller
heeft bijvoorbeeld ter nage
dachtenis van zijn moeder Lau
ra Spelman het grootste en
zwaarste carillon ter wereld aan
de Riverside Church in Manhat
tan, New York geschonken. Zo
blijft de naam voortbestaan en
heft de stad er een heel mooi
klokkenspel bij."
Amerika kent alleen carillons
in eigendom van de kerk of van
een universiteit Addie de Jong:
„Op de universiteiten wordt wel
carillon les gegeven. De vaste
bespeler van zo'n klokkenspel Is
dan ook de docent van die
school. Verder wordt er eigen
lijk nooit professioneel of con
certerend op gespeeld. Want de
studenten pingelen, proberen en
repeteren eigenlijk alleen maar.
Misschien dat ook daarom de
Amerikaanse zoroerconcerten zo
goed bezocht worden. Hier in
Nederland mag je blij zijn, zoals
de afgelopen weken in bijvoor
beeld Rotterdam. Schiedam en
Vlaardingen als er veertig men
sen komen luisteren, 't Is te ge
woon hier. Hier is het net als
iedere dag aardappelen eten.
Daar kun je honderden geïnte
resseerden verwachten."
Afstanden
Om de concerten telkens weer
In zijn geluid dichte oefenruimte thuis achter een repetitie-carillon
dl
geven Y
Addie de Jong uren lang in trei
nen of vliegtuigen gezeten.
Addie, die zijn opleiding aan
de Nederlandse Beiaard School
te Amersfoort onder leiding van
Leen 't Hart In 1963 afsloot ver
telt „Hier ben ik hoogstens een
uurtje onderweg als ik ergens
ga spelen. Ik heb daar drie bin
nenlandse vluchten moeten ma
ken. Drie uur vliegen of vier uur
of meer in de trein is er niets."
De reis van, naar en door
Amerika van Addie de Jong met
medewerkine en oo initiatief
van de New Yorkse beiaardier
James R. Lawson van de Laura
Spelman Rockefeller Riverside
Church carillon was uitstekend
gepland. Het ziet er zelfs naar
uit dat de stadbeiaardier uit de
Rijnmond volgend jaar drie we
ken concerten gaat geven in de
is*.-
A 2^3
SCHIEDAM Gemeentewerken gaat on
derzoeken of bij de vaarvijver van model
jachtclub 'Viking* een andere brug ge
bouwd moet worden. De gehandicapte le
den van de dub kunnen hun bootjes op dit
ogenblik zeer moeilijk te water laten.
Raadslid Jo Ouwens heeft er onlangs vra
gen over gesteld aan wethouder Zijdeveld.
De Viklngers maken nu gebruik van een loop
plank over de sloot naar hun vaarsteiger toe. Bij
nat weer wordt deze bijzonder glad waardoor het
vaargebied moeilijk bereikbaar wordt voor dele
den die slecht ter been zijn. De modeljachtclub
hoopt dat de gemeente hier snel iets aan doet
Van een onzer
verslaggeefsters
SCHIEDAM - De Rijn-'
f mond band vermaakt zich uit-
ekend in Engeland. Volgens
I secretaris Ferwerda is de
[Stemming opperbest Vandaag
|ls het de grote dag voor het ge-
elsehap Met tal van Engelse
opbands zal het het Folkesto-
[ne Carnaval opluisteren. Het
één van de oudste optochten
__i zuid-oost Engeland met al-
[terlei versierde wagens.
De Rijnmondband heeft inmiddels
1 heet activiteiten achter de rug,
Ifoensdagavond heeft men bijvoor-
doorgebracht In Oliver's disco.
Ifoor de ouderen was er aangepaste
'ek sodat üj ook af en toe een
dansje konden maken. Eén lid van het
gezelschap had een plaat meegebracht
met de vogeltjesdans en die vervol
gens door ledereen Ingestudeerd. Het
tamboer- en trompetterkorps heeft,
inmiddels Miss Folkestone en haar
twee prinsessen ontmoet die vandaag
de scepter zuilen zwaaien over Fol
kestone.
Omdat de Bredase taptoe die ven 28
tot en met 30 augustus wordt gehou
den, In het verschiet ligt heeft de band
het bijeenzijn aangegrepen om vast
daarvoor te beoefenen. Samen met de
vliegers 'Red Arrows' van de R*F
heeft de Rijnmondband een uniek op
treden verzorgd. De 'Red Arrows'
zorgden vooreeen show in de lucht, de
band hield het bij de begaande grond
op de boulevard. Er was erg veel pu
bliek.
De Rijnmondband heeft donderdag
avondavond met 'Queens Regiment*
een optreden in Leas Cliff Hall gehad.
De ongeveer 1000 toeschouwers waren
bijzonder enthousiast De band ls erin
geslaagd om een flink aantal platen te
verkopen. Queens Regiment had het
Wilhelmus ingestudeerd en de Neder
landers 'God save the queen.'
„Maar", zegt een soms van de
hak op tak springende Addie de
Jong. gesteund door vrouw Jet
ty," je komt niet stinkend rijk
thuis. Als ik de honoraria optel
kom ik net uit de kosten. Maar
daar ging het ook niet om. Het
ging me om de manier van con
certen geven, de carillons en de
klavieren."
Waaierklavieren
„Belangrijk voor mij was het
spelen op de Amerikaanse caril-
tons zeker. Hier zijn het toetsen
bord at de voetpedalen recht
Daar echter heeft de voetpeda-
lensectie een waaiervorm. Col
lega's hadden me voor het ver
trek gewaarschuwd, ik zou er
misschien problemen mee krij
gen. Maar ik heb er geen moeite
mee gehad."
De stadsbeiaardier is weer te
rug. Binnenkort zijn er in Rijn-
mond nog carillonbespelingen
met Addie de Jong achter de
toetsen en pedalen te beluiste
ren, Op dinsdag 26 augustus van
20.00 tot 21.00 uur Grote Kerk te
Vlaardingen, woensdag 27
augustus Stadhuis, Rotterdam
van 12.00 tot 12.40 uur en 3 sep
tember, eveneens Stadhuis, Rot
terdam van 12.00 tot 12.30 uur.
Schiedammers kunnen 8 spe-
ternber hun hart ophalen: van
20.00 tot 21.00 uur bespeelt Addie
de Jong dan het, met 38 klokken,
„kleinste, maar fijnste" klok
kenspel van de Rijnmond.
„Luisteraars kunnen dan te
recht in het Zakkendragershuis
je aan de Oude Sluis, dat belan
geloos beschikbaar gesteld
wordt door Jan Schaper. Dat
moet ik even zeggen, want de
sfeer en entourage zijn er
prachtig," aldus De Jong.
In Amerika werd van de Rijn-
mondse stadsbeiaardier zelfs
een half uur durend tv. pro
gramma uitgezonden. De
beiaardier die tot nu toe ook
acht L.P.'s heeft volgespeeld,
heeft verder geen plannen.
„Volgens jaar ga ik in ieder
geval weer naar Amerika en
dan ga ik ook orgelconcerten gé
ven." aldus Addie, die toch niet
stil kan zitten en eind van dit
jaar nog een L.P. uitbrengt met
orgel- en beiaardmuziek.
De groep
Schiedamse
uitwisse
laars op ex
cursie in Ve
netië.
Oe kerels die hel slagveld
als hun
geboortegrond beschouwen'
ROGER
MOORE.
RICHflRlDRICHARO
-BURTON HARRIS
STEWART HARDY
GRANGER.KRUGER
(Van een onzer verstaggers)
SCHIEDAM Een 20-jarige Rotter
dammer is donderdagmiddag op he
terdaad betrapt bij rijn poging een
woonhuis aan de 2e Tuinaingel binnen
te gaan. Op het moment dat A. R. H,
een deur wilde forceren passeerden
toevallig twee dienstdoende agenten.
De jongeman werd direct aangehou
den en is op het hoofdbureau ingeslo
ten.
ROMAN
POLANSKI
Van een onzer verslaggeefsters
SCHIEDAM Zes mensen die graag kennis
nemen van het proces 'van druif tot wijn'
kunnen eind september terecht in de Ita
liaanse plaats Udine. In het kader van de in
ternationale uitwisseling zullen ze tien dagen
te gast zijn bij wijnboeren. De reiskosten
moeten betaSld worden, maar het verblijf en
de excursies zijn gratis.
(THimatlate
nu cuts now moucm,
6t«CitStt»B'DOOll
*«0«EW V Mc UClEfl
SHARON.TATE
JACK MacGOWRAN
ALFIE-BASSiv'
Het aanbod van Udlne geldt
voor jongeren van 19 tol 23 jaar.
Het is meer een cultureel ver
blijf dan een werkvakantie Het
duiven plukken is een bijzaak
en het samenzijn met de Ita
liaanse gezinnen de hoofdmoot
De regio waarin Udine ligt heeft
extra geld beschikbaar gesteld
hiervoor. Verplicht zal het daar
om zijn om gezamenlijk een be
zoek te brengen aan Trieste
waar het regio-bestuur de drui
venplukken» zal ontvangen.
Volgens Swami Guruprem die
In juli met een groep uitwisse
laars op bezoek was In Udlne, ls
er beslist geen sprake van uit
buiting bij het plukken. „Dat is
gewoonten
Er zullen bijvoorbeeld ook toch
ten in de omgeving gemaakt
worden.
Van de deelnemers wordt wel
geëist dat ze Frans, Duits of En
gels spreken. De groep I.U. van
de Schiedamse Gemeenschap zal
vooraf een dia-avond organise
ren waarop da personen die zich
opgegeven hebben, voorlichting
zullen krijgen.
De dia's zijn gemaakt in Udi
ne en omgeving tijdens het be
zoek van de Schiedamse uitwis
selaars in juli. Op dit moment
verblijven In Schiedam 12 Ita
lianen die meegekomen zijn.
Inlichtingen over het druiven
plukken zijn verkrijgbaar bij de
Schiedamse Gemeenschap, Mar
ty Schuitman, tel 288043. Men
.kan zich tevens bij haar- opge
ven
*De carillons zwijgen daar...
•••hier
is91 net aardappels eten
,fy --i.
x- - sr
-
hvv->.. •v-r-Xeci,
c
«ft*».
T
Al.
*-'v
(von Rotefnory's Boby' en 'Chinatown)
ScW-4'uswuu'rose
C)t* FltM
