Audiomobiel zoekt geluidsoverlast op
Burgers in nood
POLITIEK
Wat
Wiar
I
extra
I
PASSAGE
+- Schiedam
HET VRIJE VOLK, DONDERDAG 2 OKTOBER 1980 PAG,
Di
'E symphonische rock
groep Maple Leaf is dood.
Hun muziek echter niet,
want Thom Borsboom, de
zanger en bassist Koos
Vorstenbos spelen nu sa-
men met jongens van Ja
da en Pinpoint.
"'"„Eigenli jk is de Import
band een gelegenheids-
groep," zeggen de zeven
muzikanten," want we'
zijn niet van plan een
vaste formatie te vormen.
Zo lang als wij met z'n ze
venen spontaan kunnen
SCHIEDAM - "Natuurlijk is er jaloezie binnen her
Schiedamse popwereldje", zeggen drummer van de ge
legenheidsband Wim Keijsers en Thom Borsboom, de
zanger. "Dat is ook een van de redenen dat ik hier
graag mee zit te knoppen," aldus Wim, "want wij heb
ben geen prestatiedrang. Niets moet, we maken in ont
spannen sfeer muziek. We kennen elkaar natuurlijk
ook nog niet zo goed. Dus de echte onhebbelijkheden
van je medebandleden weet je nog niet".
spelen blijven we om de
zoveel tijd optreden."
Onze medewerkster
MARJAN MEIJER ging
naar Kethel, waar tussen
de hoge, mysterieuze bo
men tegenover de oude
NH kerk vanuit centrum
de Noord de klanken
swingend de duisternis in
verdwenen.
Hartverscheurende gi
taarsolo's, drammende
drums, piano pingels,
sax-sound en een vol gal
mend stemgeluid van
Thom Borsboom kwamen
haar tegemoet.
Tijdens een break
praatte zij met de zeven
mans-formatie over ja
loezie in de Schiedamse
popscene, zonder span
ning musiceren, liefde-
werk-oud-papier-muziek
en dat het niet uitmaakt
wat voor beroep je uit-
oefent, muziek maken
heeft daar niets mee te
maken.
Herkenbaar
Dromen
Ontspannen
De zeven leden van de Importband om het drumstel van Wim Keijsers gedrapeerd.
Van onze verslaggever LAURENS BORST
SCHIEDAM - Leen van der Maas werkt al jaren als
kraanmachinist in de haven. Lawaai hoort hij nauwe
lijks meer. Hij is eraan gewend. Het bedrijf is een paar
maanden geleden overgegaan tot het beschikbaar stel
len van oordopjes tegen de herrie. Leen heeft ze niet
opgehaald. „Ik heb niet zo'n last van het lawaai en die
dingen voelen zo gek aan. Trouwens, niemand draagt
ze!"
In een geluidsarme cel van het "audiomobiel" wordt het
gehoor getest van een werknemer bij de ECT.
I
-Kunstnijverheid-
Sieraden uit
ISRAËL
(eigen import)
Passage 10-12
want dan kan je
beter lid worden
van de boekenclub
Thom Borsboom (24) hierover:
„Daar zijn ai zoveel bands^door
uit elkaar gegaan. Ruzies onder
ling, spanningen, daar leidt de
muziek ook onder. Laatst speel
den we in de Quibus, daar staan
de laatste maanden veel muzi
kanten. Als ze dan irritant dicht
voor je gaan staan en je echt la
ten merken: Dat is niet artistiek
wat jullie doen, jullie spelen al
leen maar nummers van ande
ren, dan voel ik me niet anders.
Maar je moet er wel tegen kun
nen".
Herkenbaarheid is wat alle
zeven Importbandleden willen
nastreven. Hoe kan het ook an
ders, ze spelen geen eigen num
mers, maar voornamelijk mu
ziek van Alquin en Steely Dan.
"Daar zaten we vroeger met
rooie oortjes naar te luisteren,"
vertelt Thom, "en nu maken we
het zelf. Dat is eigenlijk, gewel
dig, nietwaar".
De sologitaar wordt bespeeld
door Aad Gouka. "Hij heeft de
langste gitaar-inhoud qua toon
van heel Schiedam, dat is ze
ker," zeggen de mede-bandleden
complimenterend over hem.
Aad(25) zelf zegt niet veel, hij
rookt zijn shaggies en haalt tij
dens het spel soms virtuoze
klanken. Pink Floyd-achtig jan
kend, uit zijn elektrisch instru
ment "Af en toe optreden, be
valt me best," zegt hij uiterlijk
tevreden.
Het goed samenspelende ze-
venspan heeft in feite nog maar
vier keer gerepeteerd. Eén keer
gespeeld in Café Quibus en ver
leden week in het Vlaardingse
Bwana. Hun toch wel eigen
sound wordt vooral gekarakte
riseerd door de twee blazers die
de band rijk is. Op altsax en
dwarsfluit en tenorsax en
dwarsfluit, respectievelijk John
Keijsers, broer van drummer
Wim en Rens Groenendijk. Tij
dens het spelen staan ze con
stant te grappen en te grollen,
twee lolbroeken dus, die thuis
horen in de Westlandse formatie
Pinpoint.
Terwijl saxofonist Rens er
zoals gewoonlijk bijstaat:
schouders afhangend, swingend
tijdens het blazen zit achter de
fenderpiano Jada Joost Evers.
Hij speelt de prettig ingewik
kelde, swingende, soulnummers
aan elkaar.
Geholpen door bassist Koos,
die ervoor zorgt dat de soms slij-
perige, nachtclubachtige muziek
aan elkaar getokkeld wordt. De
nummers die ze spelen kunnen
ze wel dromen. Er wordt niet
nagedacht, wel gespeeld en ge-
experimenteerd.
Thom, die zonder dat hij dat
zelf weet, een pracht stemgeluid
heeft, lekker vol, galmend, maar
ook rauw, vertelt: "Ik denk dat
we samen een eigen stijl heb
ben. Je speelt toch al die num
mers op je eigen manier. Het
publiek wil graag herkenbaar
heid. Deze nummers kennen ze."
Wim valt hem bij: "Als je zelf
een nieuwe plaat koopt moet je
altijd even wennen."
Wim, die al tien jaar de
drumstokken hanteert van wat
eerst Flails heette en nu Jada is:
"We willen het publiek verma
ken en er zelf plezier aan bele
ven. En je moet ervanuit gaan
dat dat muziekmaken allemaal
liefdewerk oud papier is, alle
maal zo goed als voor niets. Nou,
dan moet je er lol in kunnen
hebben. Die lol krijg je als het
publiek het ziet zitten, en dat
publiek vraagt herkenbare mu
ziek, dus dat doen we."
Rens vervolgt met nogmaals
te zeggen: "Dat moet dan ont
spannen kunnen." "Ja", zegt
Wim, "niet in disharmonie,
want dan kun je beter lid van de
boekenclub worden. Dan krijg
je ook situaties zo van strijkers
tegen blazers. Dat kan niet."
De Importband is zaterdag 11
oktober te horen en zien in QT!,
gebouw de Teerstoof, Nieuw-
straat. Vanaf ongeveer half tien
speelt de zevenmansformatie
lekker swingende, voor ieder
een!?) herkenbare muziek, die
zonder twijfel goed gebracht
wordt.
Thom vertelt op de valreep
nog dat de voormalig steel-gita-
rist Frans Doolaars van Maple
Leaf mee gaat spelen op een L.P.
van Saskia en Serge, dat de
groep niet met ruzie uit elkaar is
gegaan, maar dat Maple Leaf
"Nee, het was geen kauwgum"
niet meer bestaat.
7 /Y/S/V/
Toch vraagt Leen zich de laat
ste tijd af, of er niet iets met zijn
oren aan de hand is. Hij kan
soms moeilijk verstaan wat er
op de televisie gezegd wordt. Als
hij de TV harder wil zetten zegt
zijn vrouw: „Hé Leen, moet dat
nou, dat kreng staat al zo hard".
Schouderophalend gaat hij dan
weer zitten. Ook de muziek
waar hij graag naar luistert als
hij van zijn werk thuiskomt
lijkt tegenwoordig anders te
klinken. En zijn vrouw doet
soms zo geirriteerd als hij eens
een keer niet precies verstaat
wat ze zegt. Eerst dacht Leen:
„Hoe kan ik haar nou verstaan
als ze ondertussen met potten en
pannen aan het rammelen is?"
Maar langzamerhand begint het
ook hemzelf op te vallen dat hij
wel érg vaak moet vragen: „Hè,
wat zeg je?" En nu kan hij er
niet langer omheen. Het ligt niet
aan anderen die zo onduidelijk
praten, het ligt aan hemzelf.
Zijn werk heeft hem dovig ge
maakt En nu hij erop is gaan
letten merkt hij dat ook veel
van zijn collega's niet meer zo
goed horen.
In een TNO-overzicht van een
aantal Nederlandse onderzoe
ken naar gehoorschade staat te
lezen: „Uit een voorzichtige
schatting op grond van verricht
onderzoek blijkt, dat bij de
HELFT van de in de industrie
werkzame mannelijke beroeps
bevolking tekenen van lawaai-
schade kunnen worden gevon
den: dus bij één op de twee!
Het verhaal van kraanmachi
nist Leen van der Maas geldt
voor veel mensen die onder la
waaierige omstandigheden hun
werk moeten verrichten. Letten
we alleen op de kans op lawaai
doofheid, dan ligt de grens tus
sen veilig en onveilig geluid in
de buurt van 80 decibellen
(sterkte-eenheid van het ge
luid). Hierbij wordt uitgegaan
van een werkdag van acht uur.
Een paar voorbeelden: ge
sprekken voeren we normaal op
een niveau van 60 decibellen
(dB). Aan een drukke straat is
het geluid al gauw 70 tot 80 dB.
Nu naderen we de gevaargrens.
In bedrijven met bijvoorbeeld
draadtrekkers, maalmachines of
boormachines meten we snel 90
dB. Staalconstructiebedrijven,
papiermachines of pneumati
sche persen produceren met ge
mak zo'n 100 dB.
Voor alle duidelijkheid: ge
hoorschade kan optreden
bij 80 dB na blootstelling van
meer dan acht uur per dag
bij 90 dB na blootstelling van
meer dan één uur per dag
bij 95 dB na blootstelling van
meer dan één kwartier per dag.
Het is moeilijk te zeggen wie
wel en wie niet een gehoorbe-
schadiging zal oplopen. Eén ding
is echter zeker: als iemand zo'n
beschadiging heeft (wat meestal
na een paar jaar gebeurt), dan is
.het te laat. Gehoorschade her
stelt zich namelijk niet meer. Bij
90 dB krijgt ongeveer één op de
zes werknemers een zó grote ge-
hoorbeschadiging, dat deze
stoornis in het leven van alledag
een handicap is. Bij 100 dB is dat
maar liefst bij twee op drie
werknemers.
XXX
Sinds geruime tijd houdt de
Regionale Bedrijfsgeneeskundi
ge Dienst voor het Havengebied
van Rotterdam en omgeving
(RBCD) regelmatig geluidson-
derzoeken op bedrijfsterreinen.
Men bekijkt dan hoeveel lawaai
bepaalde machines produceren.
Tevens kunnen werknemers
vrijwillig hun gehoor laten tes
ten bij de dienst Tot voor kort
gebeurden die gehooronderzoe-
ken in het gebouw van de dienst
aan de Sint Jobsweg. Tegen
woordig komt de dienst ook
naar de werknemers zelf toe.
Met een spéciaal voor deze tes
ten ontworpen "audiomobiel"
bezoekt men de bedrijven, die
bij de dienst aangesloten zijn.
Doel van het "mobiele voer
tuig": Efficiënte controle naar
eventuele gehoorschade bij
werknemers en zo nodig in
overleg treden met de bedrijfs
directie om tot een geluidsver
mindering te komen. Over het
hoe, wat en waarom van zo'n
audiomobiel vertelt de heer W.
Westerveld, hoofd van de
RBGD.
"Met deze nieuwe onderzoek-
mogelijkheid kunnen we sneller
vaststellen of bij bepaalde be
drijven wellicht teveel lawaai
geproduceerd wordt. Vroeger
moesten de mensen helemaal
naar ons gebouw komen. Dat
kostte veel tijd en niemand had
daar veel trek in. Daarom ko
men we nu naar de mensen zelf
toe. De belangstelling is echt
overweldigend. Bij de ECT in de
Waalhaven heeft meer dan de
helft van de werknemers zich
laten onderzoeken. Door dit
soort onderzoeken ook te herha
len krijgen we een duidelijk
beeld van de geluidssituaties bij
de verschillende bedrijven. Met
die gegevens gaan we natuurlijk
wat doen. Onze belangrijkste
taak is het terugbrengen van
eventuele geluidsoverlast."
"Als we merken dat sommige
mensen veel schade hebben aan
hun gehoororganen, dan probe
ren we in samenwerking met de
technische dienst van zo'n be
drijf iets aan de situatie te ver
anderen. Hierbij denk ik aan het
gebruiken van geluiddempende
materialen. Ook door het anders
opstellen van bepaalde machi
nes kan verbetering in de situa
tie optreden.
Soms adviseren we een bednjf
om nieuwe, geluidsarme, machi
nes aan te schaffen. Maar ja,
niet ieder bednjf heeft daar di
rect geld voor. Laatste redmid
delen zijn de aanschaf van oor
dopjes. Maar liever zoeken
naar andere oplossingen."
Het audiomobiel kan dagfl
lijks zo'n veertig mensen op hul
gehoor testen. De wagen worcl
door een vast team bemand el
gaat zoveel mogelijk bedrijvel
af, die bij de RBGD aangeslotel
zijn. Bij elkaar zijn dat er ongel
veer honderd, die met elkasl
weer zo'n 45.000 mensen il
dienst hebben. Daarvan komel
er 9000 in aanmerking voor zo'f
gehoortesL
Henk van Randwijk heeft
voorat bekendheid verworven
door zijn rol in het verzet tij
dens de oorlog en wat hij daar
over geschreven heeft Na de
oorlog door zijn hoofdredak-
teurschap van Vrij Nederland.
Ook voor de oorlog vestigde de
ze "Psalmzingende socialist"
echter al de aandacht op zich
door zijn roman "Burgers in
nood". Een roman over werklo
zen en werkloosheid. Een pro
test tegen een onmenselijk ka
pitalisme en het beleid van de
regering-Colijn. De indeling
van het boek laat al zien waar
het omgaat: Willem Verdoom
gaat stempelen/Willem Ver
doom stempelt/Willem Ver
doom stempelt nog. Terwijl de
laatste zin van het boek luidt:
"Deze week passeert het aantal
ingeschreven werklozen de
vierhonderdduizend". Het is
een beklemmend boek. Het laat
de uitzichtloosheid en de berus
ting zien, die een ieder die de
krisistijd heeft meegemaakt,
zich uit eigen ervaring nog goed
zal herinneren.
Vergeleken met andere lan
den is het werklozenprotest in
Nederland zeer gering geweest.
Van Randwijk spreekt treffend
van "de bond van geruischloo-
zen". Van Randwijks boek is
nog volop aktueel, ondanks al
lerlei veranderingen. De
W.W.uitkering is heel wat meer
dan de steun. Maar wat niet
veranderd is, dat is het gevoel
van het er-niet-meer-bij-ho-
ren, het gevoel van vernedering
als je de laatste keer de poort
uitgelopen bent. Zonder te wil
len spreken van "de" werkloze'
of "de" WAO-er (want elk mens
is anders), valt het mij In ge-,
sprekken met werklozen en
WAO-ers op, dat dat gevoel van
uitgerangeerd-zijn, vaak aan
wezig is.
Wat voorkomen moet wor
den, is dat er, net als in de 30er
jaren, weer een „bond van ge-
ruischloozen" ontstaat. Werklo
zen en WAOers zullen op moe
ten komen voor hun rechten.
Als het gaat om het zo gemak
kelijke negatieve gegenerali-
seer in onze samenleving
(„werklozen zijn profiteurs"),
alsook om allerlei sluipende
maatregelen, die de regering
kan nemen, omdat er te weinig
georganiseerd tegenweer is. Ik
denk daarbij o.a. aan allerlei
maatregelen om op de WAO-
uitkering te snoeien. Dit ge
beurt, terwijl allerlei maatrege
len om vooral de hogere inko
mens aan te pakken, niet of
langzamer afkomen.
Politiek staat altijd aan de
verleiding bloot om die maatre
gelen te nemen, die het gemak
kelijkst genomen kunnen wor
den. Politiek wordt nogal eens
in sterke mate bepaald door de
belangen van de weerbaren en
niet door die van de kwetsba
ren.
Aan dat alles moest tk den
ken, toen ik enige tijd terug een
bijeenkomst meemaakte van
het Schiedamse FNV-WAO ko-
mité in „de Vier Molens". Hier
waren een aantal personen
aanwezig van de meer dan
600.000 personen, die een uitke
ring krijgen op basis van de
Wet Arbeidsongeschiktheid
(WAO) of de Algemene Ar
beidsongeschiktheidswet
(AAW). Op deze bijeenkomst
werden meerdere malen gelui
den geuit van machteloosheid.
„Arbeiders kunnen nog staken.
Wat kunnen wij? Moeten wij
dan met z'n allen op de Coolsm-
gel gaan staan?"
Zoals gezegd: voorkomen zal
moeten worden, dat degenen
die uit het betaalde arbeidspro
ces gestoten worden, een „bond
van geruischioozen" worden
resp. blijven. Vandaar dat ik
het een goede zaak vind, dat op
de bijeenkomst onderkend
werd dat alleen door gezamen-
lijk optreden iets te bereiken
valt
Het gemeentebestuur zal
naar mijn mening die initiatie
ven moeten ondersteunen, die
erop gericht zijn, door geza
menlijke inspanning van de ge
troffenen, hun positie te verbe
teren. Die „gezamenlijkheid" is
met eenvoudig te bereiken
Daarvoor is alleen al het gevoel
van uitgerangeerd-zijn een
hindernis. Maar toch is het no
dig. Alleen al getalsmatig stel
len WAO-ers iets voor (en
werklozen helaas in steeds ster
kere mate). De mogelijkheid
voor een gemeentebestuur tn
deze zijn beperkt Maar dat wat
kan, moet gebeuren Door ma- t'.
tenele steun (bijv financien, M
ruimte) en immaterieel (bijv
morele ondersteuning)
Ik hoop, dat de WAOers zich
in toenemende mate zullen or
ganiseren en het WAO-Komité
door /al zetten Van Randwijk
is nog volop aktueel. te aktueel
jammer genoeg Laten de ge
ruislozen, met steun van het ge
meentebestuur, zorgen, dat hij
met meer aktueel blijft, door
wel geruis te gaan maken
HERMAN NOORDEGRAAF
AMBULANCE, tel. 269290.
ARCHIEF Korte Haven 33,
tel. 266727; openingstijden
maandag tot en met vrijdag
van a30 tot 12,15 uur en van
13.15 tot 17 uur; elke eerste en
derde woensdagavond in de
maand van 19.30 tot 22.30 uur. -
BRANDWEER, tel. 264848.
BUREAU VOOR RECHTS
HULP Gebouw De Teerstoof,
Nieuwstraat 12, tel. 264356.
Spreekuur: maandag, dinsdag
en donderdag van 14 tot 16
uur.
GEMEENTEWERKEN In
dienen van klachten is moge
lijk per brief aan het adres:
dienst gemeentewerken, Em-
mastraat 1 of postbus 61; per
telefoon afdeling riolering en
bestrating, te!. 377300 of 260500,
toestel 231 van 8 tot 16.30 uur;
tel. 268578 na werktijd, alleen
voor spoedeisende zaken. Af
deling plantsoenen, tel. 154605.
van 830 tot 10 uur en van 13.30
tot 14 uur; tel. 707567; na
werktijd, alleen voor spoedei
sende zaken. Algemene be
graafplaats, tel. 711222 van 8
tot 16.30 uur. Afdeling techni
sche werkplaats, tel 288280.
Afdeling onderhoud gebou
wen. Tel. 260864 of 260500, toe
stel 279.
GEZINSVERZORGING
Lange Haven 145, tel. 732800.
KRUISVERENIGING Mes
daglaan 6b, tel. 266264.
MAATSCHAPPELIJK
WERK Broersveld 142, tel
731033 of 731485. Open alle
werkdagen van 9 tot 17.30 uur.
OPENBARE BIBLIO
THEEK Centrale bibliotheek,
Lange Haven 131, tel. 267877;
filiaalvestigingenn: Willem
Andriessenlaan 75, tel. 708320;
Lorentzlaan 10, tel. 153674; Dr.
Wibautplein 219, tel. 708001
Jeugdbibliotheek, Korte ha-
ven 29, tel. 266566 en Rosa-1
school, Archimedesstraat.
POLITIE, tel. 264666.
«RECHTSWINKEL Broers
veld 140, tel 730300 Spreekuur: I
iedere woensdag van 14 tot 16
uur (tevens telefoondienst)
iedere donderdag van 18 tot 21
uur. Wijkcentrum De Bever,
Van Beverenstraat 40,
Spreekuur: iedere tweede en I
vierde dinsdag van de maand
van 19 tot 21 uur.
SAMENLEVINGSOP
BOUW SCHIEDAM NOORD I
Willem Andriessenlaan 77, tel.
702207.
SCHIEDAMSE GEMEEN -
SCHAP/VW Overschiese-
straat 1. tel. 266000.
SOCIAAL RAADSMAN!
Spreekuren: dinsdag van 9 tot
11 uur in het kruisgebouw,
Bachplein, tel. 706177; dinsdag
van 18 30 tot 19.30 uur en vrij
dag van 9 tot 12 uur, Broers
veld 140, tel. 269957.
STEDELIJK MUSEUM
Hoogstraat 112, tel. 269066.
Openingstijden: maandag tot I
en met zaterdag van 10 tot 17
uur; zondag van 12.30 tot 17
uur.
OPENBARE NUTSBE
DRIJVEN Van Heekstraat 15,
tel. 622222 voor storingen gas,
water, electriciteit.
TELEFONISCHE HULP
DIENST Tel. 731161. Dag en
nacht bereikbaar. Voor hen in
geestelijke en sociale nood.
«WARME MAALTIJDEN
Mevrouw Alijk, Zwaluwlaan
68, tel. 703773
WERKLOZENPROJECT
DE TRECHTER Broersvest
107, tel 265255.
SPREEKUUR VOOR TUR
KEN Wijkcentrum De Bever,
Van Beverenstraat 40. Iedere
maandagmiddag van 13.30 tot
15.30 uur.