Ane van beeldende vorming in De Blauwebrug
mmmm
mmmm
Wat
De postbode in Zweden
Laten we er maar Vrije Dik muziek van maken
POP
'Alles van ver
is lekker, alles
uit eigen land
van laag allooi'
extra
- "TT
WÊÊÊËA
Schiedam
HET VRIJE VOLK, DONDERDAG Z'! OKTOBER 1980PAG.
Van onze medewerker HAN VAN DEN HORST
SCHIEDAM - Iedereen kan tekenen, alleen de mees
te mensen weten het niet. Vanuit die overtuiging be
gint de Tuindorpse Ane Henderickx-Koczorowski een
cursus beeldende vorming voor beginners in wijkcen
trum De Blauwebrug. Wonen er dan tienduizenden
kunstenaars, daar achter de Poldervaart? Ane schudt
het hoofd. „Ik zeg, dat ieder mens kan tekenen, niet dat
ieder mens een kunstenaar is. Ik ben ook geen kuns
tenaar. Ik denk, dat ik alleen dingen die al gedaan zijn,
kan overbrengen, maar dat ik niet nieuw scheppend
beugben,zoalsechte kunstenaars.
Lesbrieven
Lappenpop
mm
M li i
wmM
"Ik probeer wat ik te bieden heb herkenbaar over te brengen.
I-
fn
h
In de 60er en 70er jaren zijn er op grote schaal in den
lande bejaardenhuizen uit de grond gestampt. Hier
achter zaten zeker bij velen nobele motieven. Het ging
erom de ouderen een zo'n goed mogelijke oude dag te
geven. Toch is er een kentering in het denken geko
men. In de "Nota Bejaardenbeleid" van het ministerie
van CRM uit 1975 wordt een beleid voorgestaan gericht
op het zo lang mogelijk zelfstandig funktioneren van
ouderen in het maatschappelijk leven.
Hierop voortbordurend kwam de Raad voor het Be-
jaardenwerk te Schiedam in 1977 met een rapport
"Huisvesting voor bejaarden in Schiedam". Immers,
eerste voorwaarde voor zelfstandig funktioneren van
ouderen is een op hun situatie toegesneden vorm van
huisvesting. In het rapport werd een drastische uit
breiding van het aantal bejaardenwoningen bepleit.
Dit gezien het grote tekort hieraan. Ter toelichting; Bij
bejaardenwoningen gaat het om woningen, die gunstig
gelegen zijn ten opzichte van allerlei voorzieningen,
die gemakkelijk schoon te houden, komfortabel en met
aangepaste inrichting en een alarmsysteem.
SCHIEDAM - Snierken is Oud-
Vlaardings voor: grote bekken. Tevens
vormt het de naam van de enige volks-
muziek-groep die Schiedam rijk is.
Al sedert 1974 musiceren Marius Ha-
genstein (25), Kees Lansbergen (28), Theo
Kuipers (20) en Fedde van der Velde (26)
tesamen.
Vooral in de begintijd van de Folk
groep legden zij zich toe op het hele tra
ditionele werk. Probeerden de instru
menten zo te laten klinken, zoals het
eeuwen geleden geklonken moet hebben.
Mar Lansbergen (23) en Hans Diele-
mans (25) kwamen de gelederen verster
ken na 1977 en de stijl werd veranderd.
"We werden op een gegeven moment
doodziek van al die boeren die zo nodig
eens op stap moesten of van al die rid
ders die achter boerenmeiden aanzaten.
We wilden meer van onszelf in de mu
ziek leggen. Want," vertelt Kees, "we
waren echt alleen „maar bezig met dat
traditionele geluid. Wij speelden de mu
ziek, zongen erbij, als het maar traditio
neel klonk was het goed. Geheel geen
eigen inbreng. Dat hebben we nu wel."
Snierken is aangesloten bij het Schie
damse Popoverleg. Fedde: "We zijn dui
delijk geen popgroep, het blijft toch
volksmuziek, al hebben we er wel elec-
trisch versterkte instrumenten bij ge
kregen." Die electrlsche instrumenten,
zoals bas- en sologitaar, zijn evenals de
ritmebox een strijdpunt binnen de
groep.
Marius: "Het heeft zijn voordelen. We
kunnen de geluidssterkte beter verde
ler. Of onze stijl er duidelijker door
wordt denk ik niet."
De Snierken-groepsleden zijn er nog
niet uit, ze vinden dat ze weinig stijl
hebben. "We doen iets dat ertussen in
hangt", zegt Marius.
Tijdens een repetitie in het huis van
Mar en Kees Lansbergen, tussen de poe
zen, instrumentaria, doedelzakken, vio
len en af en toe de ritmische dreunen
van de omstreden ritme-box praatte on
ze medewerkster Marjan Meijer met de
zeven bandleden.
wmAM
'M&smWé>'«
vj/z-/ ■k
Folkgroep Snierken opzoek naar een eigen stijl.
Hommel
Ieder mens kan tekenen,
niet iedereen is kunstenaar'
Maar daarom kunnen de men
sen wel tekenen: natuurlijk niet
helemaal fotografisch juist,
maar dan kun je net zo goed een
camera nemen. Je moet je eigen
vorm vinden, je eigen kleur
schakeringen ontdekken. Net
zoals je met je eigen stem kunt
praten, kim je ook tekenen. Als
mensen aan de telefoon met hun
vrije hand krabbeltjes maken,
dan zijn ze inderdaad aan het
tekenen. En het kunnen hele
aardige krabbeltjes zijn.
Maar als ze serieus gaan teke
nen, dan worden ze krampach
tig. We zijn overspoeld met fo
to's. Vroeger moesten de kinde
ren op school nog wel eens een
plaatje natekenen en wie dat
het beste kon, kreeg ook het
hoogste cijfer. Dat is natuurlijk
volkomen uit de tijd. Dat be
wijst de moderne kunst van de
ze eeuw."
Ane Hendericx-Koczorowski
is eigenlijk via de ouderpartici
patie het tekenonderwijs inge
rold. Van beroep bouwkundig
tekenares ging zij zich op de
Sint Martinusschool van haar
beide kinderen met beeldende
vorming bezig houden. Ze werd
er zo door gepakt, dat zij een ac
te LO tekenen haalde, wat haar
tot gediplomeerd onderwijs
kracht maakt De meeste onder
wijzers van Schiedam hebben
Ane trouwens al leren kennen:
zij maakt lesbrieven voor het te
kenonderwijs en geeft ze bij
scholing in dat vak.
Schoiing, les? Kun je iemand
„de kunst" wel aanleren"' Moet
er met juist sprake zijn van
„vrije expressie" om het werke
lijk talent naar boven te laten
komen? Ane gelooft daar mets
van. „Tekenen is een taal in
beelden. En net ais met een ech
te taai, moet je die leren. Je
moet beginnen met herkenbare
dingen. Met vrije expressie kun
je wel heerlijk bezig zijn. Maar
je wordt er niet mee geholpen
Ik wil ook geen mensen die ja
ren bezig zijn. Wie sinds zijn
schooltijd nooit meer een pot
lood heeft vast gehouden, die
ioek ik.
Je moet weten, dat iemand
van een lijn een heel levens
werk kan maken. Een lijn kan
zoveel zijn: recht, krom, hakke-
ng, onderbroken. Dat gaan we
op de cursus doen ontdekken.
Ik ben een onderwijsfiguur.
Ik ben bezig met tekenles geven.
Ik probeer, wat ik te bieden heb,
herkenbaar over te brengen Ais
iemand van je werk zegt: „Dat
vind ik met leuken verder
niks, daar heb je weinig aan Ik
ga de deelnemers ook iedere
avond een stukje theorie meege
ven. Als er in je lessen geen lijn
zit, schiet niemand daar wat
mee op. Toen ik pas op de Marti
nusschool meedraaide, wilde ik
met kinderen van ongeveer acht
jaar een lappenpop maken. Nu,
dat gmg prima, maar ik moest
we! eerst dertig draden m dertig
naaiden doen. Toen begreep ik.
dat dit de verkeerde weg was. ik
had de kinderen eerst moeten
leren met naaid en draad om te
gaan. En pas daarna kun je aan
een lappenpop beginnen. Zo
moet je het tekenonderwijs ook
opzetten: bij het begm begin
nen
Ane hoopt haar cursisten er
bewust van te maken waar hun
sterkste punten hggen. „De een
zal misschien kiezen voor het
potlood, weer een ander pen en
inkt. Een derde merkt, dat hij
zich het best kan uiten met pen
seel, verf en veel kieuren. Dat
gaan we allemaal ontdekken."
Maar de allerbelangrijkste ont
dekking, kunnen de deelnemers
alleen maar zelf doen, in hun
ziel, zoals dat Ane ook overko
men is. „Ik heb mijn grenzen
ontdekt. Ik ben geen kunsten
aar, maar ik kan de basisprinci
pes wel doorzien. Daarom ben ik
ook ieraar. ik ben geen zoeker
naar nieuwe wegen. Er is al zo
veel. Dat ordenen, dat overbren
gen aan de mensen, zodat ze het
op een tentoonstelling een beet
je herkennen, daar ten ik mee
bezig, dat is mijn hobby. Ik sta
daar ook niet als alwetende op
die cursus. Ik ben een begelei
der. En ik hoop zo, dat er men
sen komen, die veel beter kun
nen tekenen dan ik. Die mis
schien wel kunstenaar zijn en
het nog niet weten. Dat ik ze dan
op weg help om dat zelf te ont
dekken."
Ane Hendenckx Koczoroivski
geeft haar lest n vanaf 5 novem
ber elke woendagavond tussen
half negen en half elf in de
Blauwebrug. De kosten voor de
vijftien Lessen zijn ƒ65.-, uit
welk bedrug de zaal huur leordt
betaald en de materiaalkosten,
want de deelnemers hoeven niets
mee te nemen. Wie daar prijs op
stelt, kan van Ane ook huiswerk
mee krijgen. Maar daarvoor
moet men wel over eigen teken
materiaal beschikken. Voor meer
inlichtingen: bel010 - 705921.
ïffW'K
«AMBULANCE, tel. 2P92f«0
te!
264666
ARCHIEF Korte Haven 02
tel 266727, openingstijden
maandag tot en met vrijdag
van 8.30 tot 12.15 uur en van
13 15 tot 17 uur, elke eerste en
derde woensdagavond m de
maand van 19 30 tot 22 30 urn
BRANDWEER, te! 264(4
«BUREAU VOOR RECHTS
HULP Gebouw De Teerst, of,
Nieuwstraat 12. tel jMJT*
Spreekuur maandag. c,r.aöag
en donderdag van 14 tot 16 y
«GEMEENTEWERKEN In
dienen van klachten is moge
lijk per brief aan het adu,
dienst gemeentewerken E-n-
mastraat 1 of povtbu.» f.2 k
telefoon afdeling riolering *-
bestrating, tel J. ..iö*'1
290500, toestel 23i van k t
16.30 uur, tel. r i
werktijd, alleen voor c vel
eisende zaken Afdeling
plantsoenen, tel 154X13
830 tot 10 uur en van 13 30 tof
14 uur, tel 707567. m
werktijd, alleen voor cD-—ci-
eisende zaken Algemt
begraafplaats, tel 711222 a*
tot 16 30 uur Afdek; o
technische werkplaat
268280 Afdeling onderhoud
gebouwen. Tel 260814 jf
2S0500, toestel 279
GEZINSVERZO RGIN G
Lange Haven 145, tel 7-J2te;<.
KRUISVERENIGING
Mesdaglaan 6b tc! 2VXs>4
4:
B
da'
,tr,
v
f i 3*11
iiTSV'NKKL
Ce) tel. 73C.500.
.tfiere woensdag
te ,6 uur (tevens
f,u iedere donder~
(af21 uur Wijktofi-
ï-.i-v -Van Revert n-
•>v c <uur ied'.re
- ti.ie dinsdag van
el v au tut 21 uur
- \MSNLEVr.VGSOP-'
v, .ULDAM-N'oord,
Wu.tA/dr *•*-> rtLian 77. tel
AM SE GKMEEN-
-4 'K i -V Overscbiese-
_>- ,'fJl00
•iteh. „te MUSEUM
tel 259066
<-n j maandag tot
i i* i an 10 tat 17
v,,. 12 30 tot 17
M AATSCHAPPLLL' K
WERK
Broersveld 142, tel 731032 ol
731485 Open alle werkdag! u
van 9 tot 17 30 uur
«OPENBARE BIBLIO
THEEK Centrale bibh dhetk.
Lange Haven 131, 'el 267877
fihaalvestigingen Wi.e- t
Andnessenlaan 75, tel 7fvi.!2"
Lorentziaan 10 tel 53674, I
Wibautpiem 219 te! "teute
Jeugdbibliotheek. Korte Hu-
ven 29, tel 268066 en Rrt# §-
school, Archimedesstraat
SUCIA AL P A AD SM AN
i„ dl ig van 9 tol
II ,i<" t Kruisgebouw,
L 'v 1 t 7 11/177. dirudag
i j t air cn vnj-
h i i't 32 uur,
i f - 20.11)57
Ste C\ ,\m, NUTFRE-
7 1,1.IV* A
va-, her-,,>.it 15. tel K.2222
v-■>- r 4 te ngf-n ga3, water,
.ec'ric I It
T'Fl E" 5\T.<"HE HULP-
L! 7
F- ll.. rw<* en nacht
ten V. „.men in gevte-
0 V' .-.itete. .1 VAi.TIJDEN
£ït»*t Aojk Zwaluw laan
St '1 'dftes
V t Itr»_ XPROJECT
r>r rWV4TFR
Br f te2'te255
•t
t
jr
ff
r..'l 2 it
r..„ qjpj?Ptë*i
7 10 ar
VLOR TUR-
De Bever,
at 10 leaere
\u-i 13 30 tot
Hoe is de situatie nu in Schie
dam? Enkele cijfers kunnen dat
verduidelijken. Op 31 december
1979 telde Schiedam 10.562 men
sen van 65 jaar en ouder. Dat 1:
i.4,1% van de bevolking. Lande
lijk ligt dit cijfer op iets meer
dan 11%. Is de vergrijzing een
aigemene landelijke tendens, m
Schiedam zet deze tendens zich
sterker door, omdat onze stad
een vertrekoverschot kent.
Vooral jonge gezinnen met klei
ne kinderen laten Schiedam
achter zich. Van de Schiedamse
65+ers is ruim 9% gehuisvest in
een verzorgingstehuis, terwijl
zo'n 14% woont m een woning,
die of een bejaardenwoning is of
daarvoor geschikt te maken is
Nu is het zo, dat het streven
van het ministerie van CRM er
op gericht is, het percentage
ouderen in verzorgingstehuizen
naar 7% terug te brengen. Als we
vaststellen, dat Schiedam be
hoorlijk boven dat percentage
zit en er bovendien een wacht
lijst is voor verzorgingstehui
zen. dan zien we dat Schiedam
daar lang nog niet aan toe is Dit
komt mede doordat er onvol
doende bejaardenwoningen
zijn. Hierdoor wordt voor een
aantal ouderen de mogelijkheid
beknot zelfstandig te blijven
wonen. Vooral in de oude wij
ken ontbreken dit soort wonin
gen. De meeste bejaardenwo
ningen staan m Nieuwland en
Groenoord.
Het is daarom te betreuren
dat het tot juli 1979 geduurd
heeft (ruim twee jaar) voordat
het kollege van Burgemeester
en Wethouders met een besluit
kwam, waarin de aanbevelin
gen van het rapport uit 1977
werden overgenomen. Het stre
ven is nu orr, :n 1983 2.ÏH tt, n<
ouderen gehuisvest te h< ubet.
een bejaarden wonnt: Nog n - ei
te betreuren is, dat ruim -»n
jaar later de eerste paa' \o< -
een bejaardenwonmg rog
gen moet worden Het kol't s>
heeft toegezegd dat 00 k -
termijn de eerste vruenten t„*i
de interne voorovreidingi,-r. 1 f
het Stadskantoor openb
len worden Als dat
gen we de hoognudig»
plannen dus o.nncr k>jr' v
wachten. Eerder heeft err in
ventarisatie van moge.ijite te
ka ties plaatsgevonden Nu gif
het om de vulling van de gao-n
m onze stad onder andere met
bejaardenwnrungen
Naast woningen js <vn goede
verzargmgsstruktuur nod.g
Wijkverpleging, gezin -g
maaltijdenvoorziemngeo n*
spanmngsmogt iijkhoden «'nj .1
Zweden zit niet meer dan 1
van de ouderen tn een tt-
gmgstehuis Dat wordt mi g<
gemaakt door een u'tgebr- 1
van voorzieningen M-n ker.*
daar bijvoorbeeld de rz.' -er- -
ce-home-helpors die de wur.u g
schoon maken k!i-,j- 1
y* "4 k-.eker.
e ï'tc ai a„ar 1
to tel.,,; a - mn de oude-
'i.a-ief». di moinhjK met
f e ,f-r kannen*
r. .'.„rteikao. it rijgen
- a. .to r de taxi te-
4r sm btfc
f i' .hm ,i"ig van de
£«»sf 1,'m in»—e kart
po>t-
*-'• 1 «ne keer
- »'"nkiop-
1 t f> gedag
a .1 Lv iiidrrv kv-r wordt
t-,e r ir 'i i'jo ger.ouden Het
-rofV t) 7 eee.r-n bi.r.a niet
vi» r .as :ti.-ns* n dagen dfimd of
/Je-: t r» )>-! hggen vxjrdat
"T.éTui r "~if1 rt
.let v jrb'elc ,c. Zweden
1 t z 1. niv„t i,i< .t Zover
iv hing
i> g r:«-h-
'O 'to d-u-ttie
M I. 1 "le'n't VvtUu."
i» .ii 'O rn zat ik
J v rrd.jn
- r p x <if
«.1 •- .t r. e s r 1- 1 te
r 1' lt 1» 1 n. t -m „r gf-
1 M. 1 I J 'M,rte "l
e X vteli graaf
Snierken op zoek naar
stijl en repetitier o in
S*2t s
23
1 jjj f-7
SCHIEDAM - „Eigenlijk had
ik dit week-end liever m Dode-
waard gezeten." zegt Fedde van
der Velden, die vervolgt met,
„maar in feite heb ik het vee! te
druk. met Snierken. mijn studie,
allerhande verplichtingen."
Fec.de bespeelt in de groep
Snierken klarinet, dwarsflu t,
blokfluit, schalmei en Vlaam.se
doedelzak Een met onaanzien
lijk assortiment oude en nieuwe
instrumenten,
„Een schalmei," vertelt een
enthousiaste Fedde, „is een
blaaspijp van een doedelzak, als
je hem van de zak afhaalt kun je
er als een soort klarinet door
heen blazen" Keihard jankend
geluid, dat sterk doet denken
aan de originele doedeizakgeim
tien.
De gitaren moeten versterkt
worden, want in samenspel met
de doel zak en versterkte zang
van Mar er Kees Lansbergen, is
dat zeker nodig. Speelden de
Shierken- leden in het begin van
hun formatie Engelse en Ierse
volksmuziek, steeids meer bren
gen ze Nederlandse liedjes ten
gehore
Kees en Theo vet' i.eji over
de ontwikkeling die Snierken
doormaakte: „Samen met Kees
Krommenhoek en Jos van der
Hoff waren we dus in "74 begon
nen. Een traditionele periode
was dat Er werden geen experi
menten uitgevoerd. Ér was geen
eigen inbreng en daar moest op
een gegeven moment toch ver
andering inkomen."
Theo vervolgt: „Ik heb toen
eens gebeld: Joh, zal ik accor
dion gaan speten. Dat kon meer
;ly geven aan de muziek." Me-
rvrideels van de liedjes was nog
steeds Engels of Iers. Fedde „in
Engeland heeft de muziek zich.
omdat Engeland ais eiland be
trekkelijk geïsoleerd lag in
vroeger eeuwen, kunnen ont
wikkelen.
Ook in Nederland waren er
vele soorten instrumenten die
we nu niet meer kennen Zo wa
ren er wei drie of vier soorten
Nederlandse doedelzakken Na
de reformatie midden veertien
de eeuw veranderde dat Het
dansen werd in die tijd verbo
den De doedelzak verdween uit
Nederland Terwijl toch m de
Gouden Eeuw ons land cosmo-
politisch genoemd mag worden
waarin veel mogelijk wa=, werd
het met de traditionele muziek
met veel"
Manus volgt, met Fedde in
stemmend- „Alles wat je van
ver haalt is lekker Alk-s uit
eigen land is was laag allooi
Dat schijnt typisch Nederlands
te zijn Toch bleven de zeven
zoeken naar Nederlands reper
toire. Gevonden werd het ook
Uit de bundel "bevattende alle
snaaksehe oftewel ontroerende
liederen en chansonnetten, be
kend van kermis, koffiehuis,
vaneteitensalon, phonograaph.
schuttenj-concert, theater, ra-
rekiek," geschreven en bijeen
gezocht door Jaap van der Mer-
we, wordt veelvuldig geput.
Jaap van der Merwe kwam ove
rigens tijdens het huwelijks
feest van Mar en Kees Lansber
gen optreden. „Een kadootje van
de band"
Een vreemde naam voor een
mooi snaarinstrument is. hom
mel, Mar. zowel als Kees weten
er op te spelen. Ze bouwen ze
zelf. Tijdens de repetitie be
speelt Kees er één die gemaakt
is door de Belg Herman Dcwit,
het summum van de Neder
lands/Vlaamse folkmuziek, vol
gens de groepleden
Een spannend avontuur be
leefden de zeven met de hom
mels Kees „We waren op een
avond op w"g in een busje, met
vijf hommels hij on-, \V-
er wel eens een voor s> r. ,u..4
ders Juist in die pen xte
Maup Caransa gekte rap' te
kistjes, orr. Je hon «te' ll<1
zien er uit als genve» rk 'u te
toen we werden ,ite'
door de politie werd tte 1 I
onderzocht En wij maat w
'Kom maar op Maup k
maar uit'
De hommei, een plat -rin4
strument dat een beet/ 1 -•
een steel-gitaar, wordt d
door met een stokje over te-
ren te glijden en met een rler-
trum dé snaren te beweiiten,
heeft ook iets te maken rite Je
komst van Hans in de groep
Mar vertelt- „We waren op
zoek naar potentiéle koper*, v nor
onze zelfgemaak'e hon.tni
Hans had een advertentn gr-
plaatst wie hem aan tradition* 1
Nederlandse snaarin .trumeti n
kon helpen Wij getteld, en toen
bleek dat Hans viool sfi«"-l
S
u," fjper,
*1 ih<
i' ,nder
1 or
"*k 1
1 ï'a'th
oatie
t rn )reng-
te ter, jt.t
n
5*1 1
r .1 ra
i
v1-' l 4
LU tv i.b s* <ji.
h\ {*-"•
4> i» r f,st gper
rtx t V,rtr, b i'
v> I
4 H. n.vveg
1 ,-ir'ien of
1 1 oj*l
tV LU 4* dU
ai ,k -r: <>r: it, Bchiedam
- nhte- l.ii't
i' - I||' te V 1
u 1 ui
te' - rn tel ,id ai
i ?4i i.tek*
J1' r v,l j I.PH li-
i
1 ijft UI «lier j»\,u Wet
U'tk 'ken Kee, Het
te mi te-.nt' repen -
Ja zeg t
1* is t ii'-ri ,"e er maar Vrije
rr-w.' ek ten. maken Ge-
k'.z h» te- n mu/i-
1 "iker'i gaan ge-
A.rio o - ui. net maken van
hun "i>w ij tc gf mterpre-
t»4"i> 3'Ik en het zoeken naar
»>en i-, rokte lepct'tieruimte