Waarom pas
jaren later
Vandaag met: Jaren zestig keren terug op de Brink ++-*-++ Toontje rager
x-m
mÊW.Ê##?r'
WmËÊÊ
Tekst:
BEN f AN
HAREN
7,
WWM
Havendienst
Tegenpartij
Sexfeest
ZATERDAG 19 MAART 19C3-
73
7ROTTERDAM "Ik kan niet
,sbegrijpen dat pas tien jaar na
dat ik Booy aan de kaak stelde
- -maatregelen worden genomen.
Mijn eenmansactie Is overgeno-
7 ,m£ï),door het Centraal Actieco-
mÏÏe Rijnmond, de kranten heb
ben er vol over gestaan, Schilder
7.*"van"dc Partij van de Arbeid
heeft vragen gesteld maar het
enige resultaat was dat ik op
l „straat kwam te staan. Tegen
Booy hebben ze toen niks ge
daan. Die lieten ze rustig miljo-
nair worden en kon ik naar de
bijstand."
Ferry Nooitrust (40) is teleurge-
steld en toch ook wel blij dat er
jeindelijk iets gebeurt. In 1973
'^weigerde hij nog langer bij Booy
7 mee te werken aan milieuver
vuilend werk. Hij ging weg bij
de'baas, waar hij ruiin twee
- jaar eerder als "ollewerker" in
dienst was getreden.
Met sandwichborden om zijn lijf
- - posteerde hij zich voor het kan-
toór van Booy Clean op het
- Noorderciland en maakte tege-
'"r lijkertijd aan persmedia duide-
lijk dat zijn baas voortdurend
olie en chemicaliën in het water
van Oude Maas en havens loos
de.- -
Zijn actie had voor hemzelf ste
vige gevolgen. Hij kreeg dcur-
waarder Van der Velde aan de
'deur met een aanzegging, waar-
in ondermeer stond: "Dat Booy
'Clean B.V. heeft moeten verne-
"'men dat Nooltrust voornoemd
-""zicti'schuldig maakt aan het op
zettelijk geven van valse be
richtgevingen omtrent herhaal
de vuillozingen van Booy Clean
B.V."
„En.verder, zeer dreigend: "dat
namens mijn verzoekster Booy
i ë.Clean B.V., ik deurwaarder,
.hierbij F. F. W. Nooitrust som-
meer zich onmiddellijk van dezp
v - en dergelijke onwaarheden en
lasterrijke beweringen te ont-
- v. houden, bij gebreke waarvan
i Booy Clean B.V. alle geëigende
tal of niet strafrechtelijke maat-
- regalen zal moeten nemen."
- JNou. Ferry schrok er destijds
-eerst wel van. Hij kreeg echter
_de volle steun van een groep mi-
jlieuactivisten, die destijds zeer
vaalt in de publiciteit waren met
allerlei onthullingen over ver-
,s Jontréinigingen in lucht en water.
7"He* Centraal Actiecomité Rijn
mond, CAR, had toen een be-
^^.hoorlijke naam verworven. Het
.Svcrd aangevoerd door Remi
y. Poppe, Ger Breukelaar en Arie
van'Dijk.
^„popp.e, een beeldend kunstenaar
uifJVlaardingen met duidelijke
„maatschappelijke denkbeelden
waarin kapitalisten voortdurend
schuldig worden bevonden aan
"misstanden. Lid van de jonge
Socialistiese Partij.
Brëflkelaar een chemicus die
het milieu koesterde en alle aan-
- -slagen daarop met uitgewogen
1analyses probeerde te bewijzen.
Arie van Dijk was wetenschap-
"pelijk-chemisch analist op het
- '•biologisch station Weversduin in
•'-n-Oostyoorne, lid van de PvdA.
Poppe, door velen gezien ais
'°-n "beroepsactivist", had een bootje
waarmee hij voortdurend de
"'-^Rottêfrdamse petro-chemie be-
"-ieekf van de achterzijde.
Zijavaren met een groeiende
groep verontrusten actief tegen
,'lEMK, Chemische Industrie Rijn-
mond, Shell, Akzo, Windmill, ve-
Ie andere bedrijven. Ook Booy
-.kreeg met het CAR te maken
-toen-Nooltrust zijn actie was be- -
-."gonnen.
r-Het CAR trok Nooitrust mee om
.-—de zaak Booy voor de rechter te
~i.7krijgën. Het trof het dure advo
catenkantoor Nolst Trénité te-
- —genover zich en verloor. Nooit-
-rust kon niet in functie blijven,
maar van strafrechtelijke maat-
~~rcg<Men tegen deze herrieschop-
employé was evenmin
sprake.
-—Nu tien jaar later komt het ver
vuilende werk van Booy Clean
^-.welyoor de rechter. De leiding
—van het bedrijf zit voorlopig
Voor ipeer dan een maand in de
gevangenis.
(-„—Remi*Poppe,thans raadslid voor
r r rde Socialistiese Partij in Vlaar-
"dingen, heeft zijn archief over
Booy opengetrokken en nieuwe
v schandalen van anonieme tipge-
vers' gehoord. Hij smeekt bijna
hem in de krant te citeren met
._,de tgkst: "B. en W. van Rotter
dam en het Dagelijks Bestuur
- -van Rijnmond zijn corrupt. Er
gaan-koppen rollen. Ik wil hier
voor graag voor de rechter ge
daagd worden."
Arie van Dijk is nu directeur
van het Revalidatiecentrum
Delft. In 1974 riep hij bij de aan
vaarding van zijn functie van
milieubestuurder bij Rijnmond:
"Ik ga het milieubeleid in Rijn
mond krachtig aanpakken."
Ook in zijn tijd ging de vervui
ling in en om de Geulhaven via
lozende schepen en vaste pijplei
dingen door. In een exclusief in
terview vertelt hij wat daarvan
de belangrijkste oorzaken zijn
geweest. "Officieren van Justitie
konden wij niet de benodigde be
wijsmaterialen leveren," aldus
Van Dijk.
R'cmi Poppe,
nu ook raads
lid in Vlaar-
dingen.
Wk
m
W/'t
W/Sfa/WW*/.
W.
'y 'W'
Ws .Js *"0Zss.&jtsM.
/W/s
i
Booy 1 Cleanto. a
nergens wat van aan
De drijvende installatie van
Booy, de Callao, zou recht
streeks op de Geulhaven lo
zen. Binnenvaart tankers me
ren daar ook af.
Arie van Dijk deelt de me
ning van de Dienst Centraal
Milieubeheer Rijnmond dat
zij maar weinig heeft kunnen
uitrichten tegen vervuilend
werk van Booy.
Hij zegt: „Voor mij is ko
men vast te staan dat Booy
zich nergens wat van aan
trok. Dat bedrijf was volgens
autoriteiten en bedrijven in
de haven de vuilnisbak die er
bijhoort in zo'n wereldhaven.
In mijn tijd hebben we ver
schillende keren pogingen on
dernomen om het bedrijf aan
te pakken, maar steeds liepen
we vast.
De DCMR spoort alleen mi
lieuovertredingen op. Het beleid
wordt gemaakt bij Provincie,
Rijnmond of Gemeente Rotter
dam. Bij de provincie zit de be
handeling van de Wet op de
Luchtverontreiniging en bij
Rijnmond die van de Hinderwet,
Voor beide wetten zijn' de amb
tenaren van de DCMR in touw.
Daarbij zijn ze overtredingen
van Booy tegengekomen. Vaak
hadden ze duidelijke aanwijzin
gen, maar was de bewijsvoering
net niet rond te krijgen. Hoewel
in mijn tijd (1974-1978) toch wel
ongeveer tien keer maatregelen
zijn genomen.
Met Booy zat het knelpunt ech
ter in de activiteiten van dat be
drijf op het water. De Hinderwet
beperkt zich tot walinstallaties.
In 1976 toen Booy een vast punt
nodig had in de Geulhaven dach
ten wij de zaak rond te krijgen.
Een drijvende installatie met
vaste verbinding naar de wal
valt namelijk ook onder deze
wet. Dat hadden de slimme ju
risten van Booy echter ook door.
Toen bleek hoe streng wij van
Rijnmond zouden optreden vroeg
Booy aan de Havendienst een
vaste boei in de Geulhaven. Die
dienst zorgde daar meteen voor
en Booy bleef met zijn drijvende
installatie buiten de hinderwet-
controle.
Steeds heb ik het gevoel gehad
dat de Havendienst als bescher
mengel van Booy optrad. Omdat
de DCMR-ambtenaren bij het le
veren van keiharde bewijzen vor
Arie van Dijk: "Geen steun voor DCMR van
de Havendienst."
In 1973 voerde Ferry Nooitrust rechtsvoor de deur van het oude kantoor
van Booy actie met hulp van het CAR.
overtredingen steeds vastliepen
op hun onbevoegdheid om aan
boord van schepen te gaan, heb
ik de Havendienst voorgesteld
die ambtenaren onbezoldigd in
specteur van de Havendienst te
maken. Dat werd consequent ge
weigerd.
Wij bleven volledig afhankelijk
van de Havendienst en merkten
dat er nauwelijks iets met onze
meldingen werd gedaan. Booy
ging door met rotzooien."
„Tot 1975 kon alles. Er was in
het geheel geen milieubeleid.
Slechts incidentele kleine zaak
jes werden aangepakt. De grote
jongens bleven altijd gespaard.
De eerste grote confrontatie
vond plaats toen Paktank aan de
Oude Maasweg, waar ook Booy
nu zit, zijn opslagcapaciteit
enorm wilde vergroten. Rijn
mond weigerde vergunning voor
die nieuwe sectie H en toen had
je de poppen aan het dansen.
Paktank was een bedrijf in de
lift. Van veel kanten zat er geld
in. Het paste precies in het stre
ven van 's werelds grootste ha
ven nog belangrijker te maken.
Achteraf zai Paktank wel geluk
kig zijn dat het toen die zware
investering niet heeft gedaan.
Bij Rijnmond hadden we kei
harde argumenten dat het onver
antwoord was op die plek, recht
tegenover Vlaardingen en naast
Hoogvliet en Spijkenisse, zo'n
uitbreiding toe te staan. Het zou
ertoe leide" dat de grote tankers
te ver he. woongebied binnen
drongen. Enorme overlast en le
vensbedreigende risico's waren
met bijzondere en uitvoerbare
voorwaarden ook niet uit te slui
ten. Ja, volledige overkapping
ongeveer van de Derde Petro
leumhaven en ingewikkelde,
kostbare ontgassingsapparatuur
daarop aansluiten zou een moge
lijkheid zijn.
Dat ging dus gewoonweg niet:
In Vlaardingen en Spijkenisse
zouden onherroepelijk doden val
len als in die sectie H een explo
sie zou plaatsvinden. Voor een
dergelijke uitbreiding van op
slagcapaciteit mocht alleen
maar ruimte gezocht worden in
het westelijke havengebied. Ver
der van de bewoonde wereld af
om levensgevaarlijke risico's te
rug te dringen.
Toen we op die toch zeer legi
tieme gronden een vergunning
weigerden, kreeg ik de gehele in
dustrie-lobby over mee heen.
Daar ben ik toen erg van ge
schrokken. Vooral omdat die ook
in onze eigen partij sterk gewor
teld bleek te zitten.
In het gehele Rijnmondgebied
zaten wij toen sterk als PvdA.
Rotterdam, Schiedam, Vlaardin
gen en Rijnmond hadden rode
programcolleges. In de provincie
waren we ook zeer sterk verte
genwoordigd. De steun die ik
toen nodig had om die milieu-ar
gumenten aanvaard te krijgen
viel mij hard tegen.
Vlaardingen stond pal achter
ons, had de slachtoffersrol. Het
was altijd dc lui. Stankgolven
van zijn eigen Windmill, Van Ak
zo, Chemische Industrie Rijn
mond, Booy en vele andere inci
denten hadden hiervoor gezorgd.
Schiedam bleef op dc vlakte,
de provincie steunde me voor
zichtig. Rotterdam is me echter
zwaar tegengevallen. Dat was
echt een tegenpartij in deze
zaak. Het college van Rotterdam
zette het Rijnmondbestuur onder
een zeer zware druk. Formeel en
informeel. Er werd zelfs met een
schadeclaim gedreigd die veie
malen groter was dan wij met
onze beperkte middelen mochten
riskeren.
Ook werd me toen duidelijk
hoe dc industrie in onze partij
zijn invloed weet aan te wenden.
Via ondernemingsraadsleden
van andere Paktankvestigingen
bereikten ons dringende verzoe
ken en een zeer vooraanstaand,
vaak op de achtergrond actief lid
sprak me vaderlijk toe. Ik moest
oog hebben voor de realiteit. De
maatschappelijke werkelijkheid
aanvaarden. Meer tactiek tonen
en dergelijke. Een beetje zus en
een beetje zo maneuvreren zou
mijn milieugezicht en Paktank
goed doen."
Arie van Dijk, toen pas 28 jaar
en één jaar in het pluche als
Rijnmondbestuurder, meent een
verklaring te hebben voor die
soepele houding van Rotterdam
ten aanzien van het milieu.
„Nog voor het nieuwe college
van uitsluitend PvdA-leden in
Rotterdam was geinstalieerd,
heette het dat zij dc industrie de
nek om zouden draaien. Van vele
kanten en niet in het minst
van industriczijde kregen zij
bij voorbaat dc schuld voor een
terugloop van industriële bedrij
vigheid. Ik heb het gevoel dat
Rotterdam in die jaren daarna
heeft willen bewijzen dat ze de
industrie niets in de weg wilde
staan. Het milieu is daaraan ge
slachtofferd."
Van Dijk heeft in zijn periode
als milieugecommitteerde ook
ervaren hoe in industriële kring
rechtstreeks invloed wordt uitge
oefend op bestuurders. Niet al
leen via de gebundelde kracht
van dc Stichting Europoort-Bot-
lekbelangcn, die eertijds ook
"hielp" de Afvalverwerking Rijn
mond (AVR) van dc grond te til
len door prognoses van indus-
trievuil te geven die nimmer be
reikt zijn.
Ook was er volgens Van Dijk
een ordinaire manier van beïn
vloeding gewoonte geworden. De
relatiegeschenken en de uitjes,
waarop bestuurders worden uit
genodigd.
Een voorbeeld wil Van Dijk
wel noemen zonder namen in te
vullen.
„Op zekere keer word ik op
Rijnmond gebeld door iemand
van een belangrijk bedrijf, dat in
die tijd wachtte op een beslissing
van overheidszijde. Hij nodigde
me uit voor een gezellig feestje
in een boerderij, waar ook colle
ga's zouden komen en voor alles
zou worden gezorgd. Ook het ont
bijt. Ik deed er het beste aan, zei
de man, om als ik een vrouw had
die thuis te iaten. Ook daarvoor
werd wel gezorgd.
Ik heb toen duidelijk neen ge
zegd. Tegelijk heb ik hem ver
teld dat het een grote stomme
ling was want hij had best kun
nen weten dat ik homo-sexueel
ben. Als je iets wil proberen, doe
het dan tenminste ook goed, zei
ik.
Later heb ik van collega's ge
hoord dat ze daar een gezellig
feest hebben gehad en veel be
kenden hadden ontmoet."
Arie van Dijk deelt niet de me
ning van Remi Poppe dat er
sprake is van corruptie en steek
penningen.
Hij zegt: „Het ligt er natuurlijk
aan wat je corruptie noemt.
Rond de feestdagen kregen wij
op Rijnmond allerlei relatiege
schenken. Wij hadden daar een
vaste regel voor. Ze werden ver
zameld en onder het personeel
verloot, duidelijk zichtbaar voor
iedereen dus. Ik had een collega
die dat ook afkeurde. Die was in
staat een aangeboden sigaar te
weigeren.
Ik heb niet de indruk dat politi
ci van Rotterdam of Rijnmond
zich hebben laten omkopen.
Daarvoor acht ik ze stuk voor
stuk te fatsoenlijk."
