3
ter meulen
'een kanker
door straling
kerncentrale'
Wie krijgt t eerst beet
RSV verkoopt
Braziliaanse
Yerolme-werf
Luchtbrommers een
gevaar voor vogels
r
Mansholt terug na
14.000 zeemijlen
TNO-PROFESSOREN:
BAND KLAPT: DRIE
BROERS GEDOOD
Nicotine-kauwgom:
'n wankele remedie
VARA brengt Fokker
op rand van proces
\4 -
'4,'zJ'éi P
m,
Tussenpaus'
moet PSP
rust brengen
'Om lolletje'
verdronken
.a,,
- pj
i'M
Peter
Wiedemeijer
overleden
vT -v-i"
Van onze verslaggever
JAN HEIN DE GROOT
WOENSDRECHT
De chique zweegvliegde.-
Terwijl vredescoryfeeën
als Mient-Jan Faber, Ria
Beckers en Jan Nico
Scholten zich in het
zweet liepen in een de
monstratie tegen de
komst van 48 kruisraket
ten op de slapende basis
Woensdrecht, speelde bo
ven hun hoofden in ar
rogante stilte en gratie
zich een spel af, dat
zich tot de demonstratie
verhield als een boter
ham met pindakaas tot
een toastje kaviaar.
WMm
w?
M I"/j%
w
«Ëmm 1
In het nieuwe
hekwerk dat
de zweefvlie
gende kolonel
Schulte had
laten aan
brengen,
mochten (van
links naar
rechts) Ina
Brouwers van
de CPN, Ria
Beckers van
de PPRJan
Nico Scholten
van het CDA
en Mient-Jan
Fabervan het
IKV hun bloe
men vlechten.
Geen excuses
Royale vakantietas.
Grote linnen vakantieshopper
in een gevarieerd streepdes-
sm. Met koordhandvat en har
de bodem. Afm 37x16x46 cm.
van 19,95
Oersterke fietstas.
met lederen hoeken en sluit
werk Van waterdicht materi
aal. In zwart, bruin of marine
Afm 35x31x14 cm. 2 jaar ga
rantie. Van 24,50
voor
s0m»%Wê I f
4-,
Wie krijgt het eerst beet: deze geduldige gretig visetende reigers of de sportvissers
met de hengel?. Een vriendelijk tafreel in de buurt van het Centraal Station in
Amsterdam.
Sicco Mansholt
weer thuis
X\
SSBBSSsr
Luchtbrommen..
ge?
een nieuwe ra-
HET VRUE VOLK
binnenland
3
MAANDAG 4 JUU1963
Woensdrecht: ontmoeting
piindalkaas en taviaar
Later zou blijken dat de
commandant van de basis,
kolonel Schulte, een bijna-
botsing met een ander zweef
vliegtuig veroorzaakte, toen
hij vanuit de lucht een blik
op de massale bijeenkomst
op het industrieterrein De
Kooi wilde werpen. Mis
schien wel om in één moeite
door het aantal in uniform
demonstrerende WDM-ers
te tellen, die met hun aanwe
zigheid wel een warm ap
plaus van de menigte kregen,
maar ook al zeker waren van
opnieuw zware geldboetes en
vrijheidsstraffen.
Want orde moet zijn, niet
waar.
Ordelijk was de demons
tratie zaterdag in Woens
drecht zeker. Er werd geen
wanklank gehoord, al was de
roep om "actie, actie, actie"
tijdens de toespraak van
Joop den Uyl een teken aan
de wand: hoe lang houden de
•organisatoren de mensen in
de hand?
De oude socialistenleider
raakte in ieder geval van
slag door de aanhoudende
spreekkoren toen hij Reagan
'rZ*
:V;
'A"%- 'Yéi'f'iKlS
Ji
f
I
en Breznjev opriep elkaar
in Genève te ontmoeten.
Actie, actie, actie. Er was
zorgvuldig voor gewaakt, dat
de massa niet tot actie werd
geprovoceerd. De route van
de demonstratie in keurig
overleg met gemeentebe
stuur en basiscommandant
uitgestippeld leidde vooral
langs veel koeien en maar
een klein stukje basis. Kolo
nel Schulte had nieuw hek
werk laten aanbrengen, zodat
de vredelievenden hun bloe
men in het gaas konden
vlechten. En ook dat ge
schiedde ordelijk.
Het was ook niet toevallig,
dat de hoofdingang van, de
basis slechts afgeschermd
met slagbomen niet in het
zicht van de demonstranten
kwam. „Omdat", bakte Luuk
Batterink van het Bergse
Vredesplatform het van
eieren op de persconferentie,
"de mensen dan vóór de ba
sis rechtsomkeert hadden
moeten maken en het een
rommeltje was geworden als
twee elkaar tegemoetkomen
de rijen op de smalle weg op
elkaar waren ingelopen."
Maar je hoeft geen inwoner
van Woensdrecht te zijn om
te weten, dat er dertig meter
voor de basis een weg naar
rechts loopt, waarover de de
monstranten weer bij hun
uitgangspositie zouden zijn
geraakt.
„We verliezen er alleen
maar bij als het nu tot on
doordachte acties was geko
men", verduidelijkte Mient
Jan Faber. Zijn gelijk hoeft
daarom nog niet tot smoesjes
te leiden, die al te doorzichtig
zijn.
Iedereen dus tevreden.
Over het verloop van de de
monstratie. Niemand over
"het technische besluit"
Woensdrecht aan te wijzen
als eventuele raketbasis. „De
beslissing is een voldongen
feit. Een nieuwe ronde in de
bewapeningsspiraal", zei
Luuk Batterink.
„We zijn verontwaardigd,
boos en bezorgd en moeten
vechten tegen het gevoel van
machteloosheid", zei Sinic
Strikwerda van het comité
Kruisraketten. Nee?
„Dit mensen, is het begin
van het einde", zei Cor Bos
man van de plaatselijke poli
tieke partij Algemeen Be
lang, die al3 rechts politicus
opmerkelijk vaak de handen
op elkaar kreeg.
Pol Jansen van de Belgi
sche Vredesbeweging riep de
mensen op 23 oktober naar
Brussel te komen om te de
monstreren. „Wij komen op
29 oktober massaal naar Den
Haag."
„Het verzet is breed, laten
we het breder maken. Hier
ligt een taak voor de vakbe
weging", zei Cees Schelling
namens de vakbeweging.
En Mient Jan Faber ten
slotte: „Wee je gebeente als
je de rust in dit land ver
stoort. Dan worden er excu
ses geëist. Nu Woensdrecht is
aangewezen, heb ik nog geen
excuses van de regering ver
nomen.
Het mag dan niet de Peel
zijn geworden, en ook Volkel
niet, maar Woensdrecht zal
het ook niet worden, daar
zullen wij voor zorgen."
Actie, actie, actie, reageer
den de tienduizend.
„De beslissing valt niet in
Woensdrecht", sprak Faber
na afloop, „die wordt in Den
Haag genomen. Zo hoort het.
In dit land regeert niet de
straat."
Den Haag moet er dan van
doordrongen zijn hoe men er
in het Brabantse over denkt.
Want, hoewel de eerste bur
ger van de provincie, ene
Van Agt, opvallend op het de
monstratieve appèl ontbrak,
spraken vele posters boekde
len: "Brabantse gastvrijheid?
Forget it!!"
(Van een onzer
verslaggevers)
AMSTERDAM/BORSSELE
„De opvatting dat eike dosis
straling, hoe klein ook, schade
lijk is voor de menselijke ge
zondheid is onjuist. Geen enkel
onderzoek heeft de veronder
stelling kunnen bevestigen dat
mensen in de buurt van kern
centrales meer risico's lopen
dan de rest van de bevolking."
Dit is de mening van prof. D.
van Bekkum en prof. L. van
Putten van het Radiobiolo
gisch Instituut TNO in Rijs
wijk. Tijdens het gisteren in de
Amsterdamse RAI begonnen
congres over stralingsonder-
zoek, waaraan 1500 deskundi
gen uit alle delen van de we
reld deelnemen, zei prof. Van
Putten gisteren: „De straling
van kerncentrales is zo gering
dat het onmogelijk is aan te to
nen dat die de oorzaak van eni
gerlei vorm van kanker kan
zijn."
De natuurlijke radio-actieve
straling is 20 maal zo groot ais
de maximaal toegestane stra
ling van kerncentrales. Vol
gens de TNO-professoren is de
natuurlijke straling in de Zwit
serse bergen tweemaal zo
groot als die in Nederland en
in sommige streken van China
drie tot vier keer. Er zijn vol
gens de onderzoekers boven
dien aanwijzingen dat het
menselijk lichaam over een af
weersysteem beschikt dat
eventuele schade door geringe
stralingsdoses herstelt.
Van een onzer verslaggevers)
CULEMBORG Bij een
door een klapband veroorzaakt
auto-ongeluk zijn zaterdag bij
Culemborg drie broers en een
vrouw om het leven gekomen.
Een vijfde inzittende, de zwan
gere zuster van de broers,
Werd ernstig gewond in een
ziekenhuis opgenomen.
De slachtoffers zijn I. Lynch,
J. F. Lynch (uit Eindhoven),
L. Lynch uit Amsterdam en
mevrouw E. E. Brown uit
Eindhoven.
Volgens de politie raakte de
auto door een klapband op de
verkeerde weghelft en kwam
in een sloot terecht.
Bij de kerncentrales in Bors-
sele zal volgende week de nieu
we opslagbunker voor laag- en
midden-radioactief afval in ge
bruik worden genomen. De
bunker kan 5000 kub radio-ac
tief afval bevatten: genoeg
voor alle afval dat de kerncen
trale in de komende tien jaar
zal produceren. De bouw kost
te 6 miljoen gulden.
De bunker heeft betonnen
wanden van een meter dik en
is verdeeld in tien comparti
menten, die stuk voor stuk ge
vuld zullen worden met in be
ton en glas gevat radio-actief
afval. Als de problemen met de
opwerkingsfabriek in het
Franse La Hague zijn over
wonnen, zal het afval daar
naartoe worden gebracht.
(Van onze
parlementsredactie)
UTRECHT De partijraad
van de PSP heeft zaterdag een
tussenbestuur gekozen dat de
gemoederen in de partij tot
rust moet zien te brengen en
de verschillende stromingen
moet proberen te verzoenen.
Partijvoorzitter tot aan het no-
vember-congTes wordt de der
tigjarige Marko Mazenand uit
Rhenen.
De politiek onbelaste nieuwe
partijvoorzitter uitte kritiek op
beide vleugels in de partij. Hij
vindt dat aan de formulering
van standpunten van de stro
ming die argwanend staat te
genover nauwe samenwerking
van klein links wel wat veran
derd kan worden. Maar ook de
aanhangers van klein linkse
samenwerking zonder harde
voorwaarden moeten hun uit
spraken wat matigen, meent
hij. "Wij vinden de PSP im
mers waardevol. Dat heeft
consequenties."
(Van onze soc.-econ. redactie):
ROTTERDAM De Verol-
me-werf in Rio de Janeiro
gaat voor 62 miljoen dollar
(bijna 175 miljoen gulden)
over in Braziliaanse handen.
Dat is precies het bedrag dat
RSV, nu nog eigenaar van de
werf, in Brazilië heeft geïnves
teerd. De president van de
werf, P. Landsberg, is in Ne
derland om de details van de
overdracht te regelen.
De Braziliaanse bank heeft
al ingestemd met het naar Ne
derland overmaken van 62
miljoen dollar. Verolme do
Brasil, dat onder leiding blijft
van Landsberg, betaalt dc cen
trale bank vervolgens de koop
som af in cruseiros, de Brazi
liaanse munteenheid. Het is
voor het eerst dat de Brazi
liaanse centrale bank met een
dergelijke nationaliseringspro
cedure van een buitenlandse
onderneming heeft ingestemd.
Bij Verolme do Brasil wer
ken 7400 mensen. Ondanks een
leegloop in de produktie werd
vorig jaar een nettowinst be
haald van ongeveer tachtig
miljoen gulden. Bij de werf
worden voornamelijk super
tankers en drijvende motoren
gebouwd, maar voor de toe
komst wordt ook gekeken naar
oorlogsschepen en onderzee-
ASSEN Bij het "voor de
lol" overzwemmen van een 100
meter brede recreatiepias in
het Drentse Borger, is zater
dagnacht de 28-jarige Jan Hui
zing uit die plaats in moeilijk
heden gekomen en verdronken.
Drie vrienden en een vrien
din met wie Huizing een groot
deel van de avond en nacht
was wezen "stappen", haalden
de overkant van de plas wel.
Toen ze daar aankwamen,
hoorden ze het hulpgeroep van
het slachtoffer maar ze konden
vanwege de dikkë mist hun
vriend niet vinden.
HILVERSUM Op 50-jari-
ge leeftijd is de zanger Pieter
Wiedemeijer overleden. Voor
de radio was hij ondermeer
twintig jaar lang bij het VA-
RA-Dansorkest te horen.
LAUWERSOCG
Dr. Sicco Mansholt
(74) oud-commissa-
ris van de EG en
oud-minister van
landbouw is giste
ren na een zeiltocht
van bijna elf maan
den naar onder an
dere Zuid- en Mid-
den-Amerika terug
gekeerd in de
thuishaven Lauwer-
soog.
„Het was praktisch
een reis zonder
problemen", ver
klaarde Mansholt,
die uiterst (it de
eindstreep haalde
met een beman
ning van drie man.
die geregeld wis
selde.
Hij vertrok met zijn
zeiljacht Atalanta 2
op 14 augustus vo
rig jaar en legde
sindsdien 14.000
zeemijlen aJ. Met
het maken van de
ze zwerftocht reali
seerde de oud-be
windsman een van
zijn grootste wen
sen.
i V"\
V X ->*
UTRECHT Nico
tine-kauwgom dat
sinds kort op dok
tersvoorschrift ver
krijgbaar is en
straffe rokers moet
afhelpen van hun
nicotineverslaving,
geeft een minder
snelle kick dan het
roken van een siga
ret.
Tot die constate
ring komt de inter
nist dr. L. Offer-
haus in een be
schouwing in het
Nederlands Tijd
schrift voor de Ge
neeskunde.
Het kauwgommetje
waarin 2 m.g. nico
tine zit, wordt bij
het kauwen lang
zaam door het
mondslijmvlies op
genomen. Pas een
half uur na het ge
bruik van twee
kauwgommetjes is
in het bloed een
concentratie van
nicotine gevormd
die vergelijkbaar is
met die na een si
garet, aldus Offer-
haus die vele
vraagtekens zet bij
het nut en het ef
fect van het middel.
De internist wijst
ook op verschillen
de buitenlandse
onderzoekingen
waaruit blijkt dat
nicotine-kauwen
niet of nauwelijks
meer rokers van
hun verslaving af
helpt dan een psy
chologische behan
deling. De fabrikant
prijst het kauw
gommetje echter
aan als de remedie
tegen het nicotine-
onthoudingssyn-
droom dat ontstaat
bij een rookont-
wekkingskuur.
Volgens Offerhaus
is het geheel niet
bewezen dat het ni-
cotine-afhankelijk-
heidssyndroom be
staat. Onderzoeken
waarbij het psycho
logisch effect van
sigaretten roken
werd vergeleken
met het effect van
injecties met nicoti
ne, duidden daar
op.
Tabaksafhankelijk
heid is een com
plex fenomeen, zo
citeert Offerhaus
de British Medical
Journal. Het ver
schijnsel kan
slechts voor een
deel farmacolo
gisch worden ver
klaard.
Andere factoren
die van belang zijn,
zijn het ritueel van
het manipuleren
van sigaretten met
handen en lippen,
de smaak en de
reuk, het verminde
ren van spanning
en het vergemak
kelijken van sociaal
contact.
ZEIST Hetvlie-
gen met luchtbrom
mers vormt een ge
vaar voor de vogel
stand in de natuur
gebieden. Dit con
stateert de Neder
landse Vereniging
tot Bescherming
van Vogels, die er
in haar maandblad
"Vogels' op aan
dringt, dat de
Rijksluchtvaart
dienst een vliegver
bod boven stiitege-
bieden instelt voor
deze mim-vliegtuig-
jes.
Volgens de vogel
beschermers vor
men luchtbrom
mers ultra lichte
vliegtuigjes voor
éen persoon die op
enkele tientallen
meters hoogte kun
nen vliegen een
nieuwe snel
groeiende rage.
Ze waren voor het
eerst dit jaar op de
watersporttentoon
stelling HISWA te
zien en inmiddels
zijn er voor de
prijs van een kleine
auto al vele tiental
len van verkocht.
Het ziet er volgens
de vogelbescher
mers naar uit dat
er binnenkort enke
le duizenden van
rondvliegen, die
broedkolonies en
yogelconcentr.aties
ernstig kunnen ver
storen.
De vereniging
meent dat de Rijks
luchtvaartdienst
nog niet goed raad
weet met deze
vliegtuigjes, maar
houdt er rekening
mee dat binnenkort
24 veldjes speciaal
voor deze UVL's
worden aangewe
zen.
HILVERSUM De
vliegtuigindustrie
Fokker ziet af van
een proces tegen
de VARA. Aan ge
rechtelijke stappen
was gedacht nadat
zaterdag in het ra
dio-programma Zi
een ..twistgesprek"
met Fokker-direc
teur Frans Swart-
touw over het niet
doorgaan van een
interview was uit
gezonden.
Volgens Fokker
was Swarttouw niet
op de hoogte van
het feit, dat het
voorgesprek in de
VARA-studio werd
opgenomen. „De
rode lichtjes waren
aan," zegt intervie
wer-eindredacteur
Wim Kayzer: „Er
was geen reden om
toestemming te
vragen." in het
voorgesprek kwa
men Kayzer en
Swarttouw niet tot
een akkoord over
een overigens al
maandenlang voor
bereid interview,
dat een uur zou du
ren ,,en waarin niet
zou mogen worden
geknipt."
De voorlichter van
Fokker, G. Knook,
besloot uiteindelijk,
dat het interview
niet kon doorgaan:
„Het was niet mo
gelijk een verstand
houding op te bou
wen, waarin een in-
Frans Swart
touw
terview diepte zou
krijgen."
Volgens Kayzer is
het voorgesprek
toch uitgezonden
„omdat het veel
duidelijk maakt
over hoe iemand
als Swarttouw met
macht omgaat."
i