9SH
I
i
m
wmssmm
aHnHn
onderschat probleem Agenda Eerste Steen
vandaag met
I
liM
Met Het Vrije Volk/Metropool weet je overal van
eg|g
?r5«555nk«
I
mm
msMM
etropoo
"'IfaMBiiiifi
WMsim&m
mmm
ÉlHMra
iiitiÊSÉ?Sf6SSS
(Van een onzer
verslaggeefsters)
ROTTERDAM „Jam-
.jrier is het wel. Rotterdam
Verkeert in een benarde
positie, maar het pro
gramma-akkoord staat
^garant voor een heel be
hoorlijke linkse poli
tiek
Hoofdrolspeler Joop
linthorst (wethouder Fi
nanciën) is er nuchter in
gestapt, in de linkse sa
menwerking, en hij doet
aijn bijnaam „de boekhou
der van Rotterdam" ook
,pu eer aan.
?ijn haakt ze af. En met
egrip: „Ze voelden zich
,jjrg onbehaaglijk."
Emotioneel
Vonken
wmm
Machteloos
Geen wissewasje
Voorbij
Voor wie een moderne, progressieve krant wil lezen. Thuis in de wereld. Thuis in de
wereldstad Rotterdam en omliggende gemeenten. Een krant die regelmatig ook
'voor de dag komt' met verrassende voordeeltjes, wie zou zo'n krant niet
willen leren kennen? U weet vast nog wel iemand
Naam:
Adres:
Postcode:.
_Voorl.:.
_No.:
-Woonplaats:
als beloning kies ik een handdoek of een een parkerpen
De nieuwe abonnee is:
Naam:.
Adres:
Postcode:.
-Woonplaats:
betaalt per maand 20.41 betaalt per kwartaal 60.40
De eerste 14 dagen krijgt uw abonnee ós krant gratis.
ZATERDAG 10 DECEMBER 1983
I^ëwél»
Pfiljr, Net zo nuchter: „De
ij>€PN is aan een marathon
van vier jaar begonnen,
Hiaar bij de eerste scheut
V:j>e droom is voorbij. Het
-Otfek zo mooi. een links alterna-
Kijtief na het verlies van de PvdA
iQ^j de gemeenteraadsverkie-
OOö.ngen van 1982. Na moeizame
viöjiderhandelingen slaagde,
reitvdA-lijsttrekker Roel den
vüDunnen erin de wens van de
'ïP-VcLA-achterban gestalte ge-
nnorn' kwam een programak-
■Kódrd, een werkprogramma
voor zeven PvdA-wethouders
steif één D'66'er. De samenwer-
*»kiilng werd een feit.
■BisvEen dik jaar, langer heeft
niet geduurd. Een fors uit-
'.!®Jkk'lend persbericht van de
Sj^ödslédénvergadering, de
achterban van de twee
;,ft^f'N'ers in de gemeenteraad.
ógAWmde vorige week de eerste
■fi5iWarschuwing. De achterban
ontevreden.
^ffêi. Afgelopen dinsdag kwam het
.•tweede signaal. Fractievoorzit-
(0 cS5L ^oe' van Veldhuizen
zette de veertiende no-
ingediend tijdens een drie-
'SntCiags raadsdebat over de
'>;<&W,?ede bezuinigingsoperatie
lodsftP de gemeente Rotterdam,
egiéffl ?ijn naam.
sa sJ?e voorgenomen bezuiniging
vi;. opt Wijkwelzijn. in onderhande-
Vvliagen tussen de coalitiepart-
joners al teruggebracht van 4,8
j-makr 3,8 miljoen gulden, moest
_VSn tafel.
En engszins binnensmonds
v"'gde: „De CPN wijst op de
gevolgen die de stemming
deze motie kan hebben
wXnOr onze deelname aan de
iffo'llitie".
•»T_ n' //-
"7" Cben spoor van rancune of
leedvermaak, ook niet bij wet
houder Joop Linthorst: „Bin
nen de PvdA is ook ten tijde
van de coalitievorming door
sommigen een genuanceerd
standpunt ingenomen. Anderen
toonden zich hartstochtelijke
voorstanders, waarna hij een
publiek geheim onthult: „Ik
was sceptisch."
„Ons probleem," gaat Lint
horst verder, „was dat we geen
recente ervaring met coalitie
vorming hadden na acht jaar
PvdA-bewind in Rotterdam.
Het was een sprong in het
duister, maar het gesloten ak
koord was ernaar om het te
proberen".
De CPN is volgens hem voor
het college niet uitgesproken
lastig geweest. „De PvdA-frac-
tie, vooral het fractiebureau
dat het coalitie-overleg voerde,
heeft het wél moeilijk gehad.
Nee, tergend moeilijk is de
CPN voor zover ik het kan
beoordelen niet geweest. Dat
lijkt me overdreven. Ze waren
wel heel arbeidsintensief,
maar de fractie.was ook zo ge
wend geraakt aan het zelf be
slissen. En nu gaat alles over
een extra schijf."
De kritiek van de CPN. die
zich van het bezuinigen op
wijkwelzijn uitstrekt tot de
houding van het college tegen
over de ambtenarenacties,
trekt Linthorst zich niet aan.
„Niet bar veel substantieels,
meer emotionele woorden dan
linkse politiek."
Over het nieuwe gezicht van
de CPN: „De partij maakte de
laatste jaren een opener in
druk en stelt zich parlemen
tair op. Zo'n proces op zich
schept vertrouwen voor een
coalitie. Beleidsmatig is de
CPN nog erg beperkt, dat is
een teleurstelling. De prioritei
ten stadsvernieuwing en werk
gelegenheid laat ze aan de
1,4 B f l
PvdA over en zelf trekt ze zich
terug op welzijn.
Resoluut volgt „Ik kan mij-
niet voorstellen dat de achter
ban van de CPN niet zou hech
ten aan de verantwoordelijk
heid om een afweging te ma
ken."
„De bezuinigingen liggen
ook bij ons moeilijk, maar wat
we binnen hebben gesleept is
het onderhandelen waard ge
weest," verzekert Els Box
hoorn (PSR/PPR), de andere
exponent van klein links bin
nen de coalitie.
„De linkse samenwerking?
Wat zal ik zeggen... Van tijd
tot tijd geharrewar en harde
woorden. Vreselijk veel ge
praat. In het begin was het
moeilijker, toen kende je de
mensen nog niet. Hoewel, on
derhandelingstactieken moet
je ook aanpassen. Origineel
blijven, anders werken ze
niet."
Het was loven en bieden, en
soms vlogen de vonken eraf,
vertelt Els Boxhocrn. „De
sfeer was goed, maar vlak
voor de beruchte ledenverga
dering van de CPN veranderde
er iets. Het overleg werd bozig,
bleef hangen in heen-en-weer-
gepraat."
Over fractievoorzitter Johan
Henderson van de PvdA: „Een
uitstekende vent, maar zo
emotioneel als hij deze week in
de raad tegen Van Veldhuizen
te keer ging, zo emotioneel is
hij regelmatig in het kwa
draat. We zijn allemaal nogal
emotioneel betrokken bij za
ken, dat is bij linkse mensen
nu eenmaal zo."
Over de CPN: „Onze leden
moeten ook nog beslissen,
maar wij hebben het makkelij
ker. Ze zijn loyaler. De CPN
heeft een moeilijk voorstel ge
daan, en toen bleek dat de
PvdA inderdaad niet meer te
rug gaf zijn ze opgestapt. Er is
niet meer gepraat."
De linkse samenwerking...
„Jammer, wij hechten er veel
waarde aan. Wij redeneren dat
wij met twee raadszetels meer
invloed hebben binnen de coa
litie dan we erbuiten zouden
hebben. Ongetwijfeld blijven
we met de CPN samenwerken,
maar we verdommen het om
brievenbus voor hen te zijn."
Piet Hoogendoorn (PvdA) is
één van de vaste verschijnin
gen aan de onderhandelingsta
fel geweest en kan zijn teleur
stelling slecht verbergen.
„Vreselijk jammer, dat het zo
moest lopen,"'zegt hij ernstig.
Opmerkingen in de koffieka
mer van de gemeenteraad
over de „snelle bekkies" van
Roel van Veldhuizen en zijn
fractiegenoot Arthur Boelsma
spreken hem wel aan.
„Bij een groot deel van de
PvdA-fractie is et sprake van
een kater. Zeker, er zijn men
sen die gewaarschuwd hebben,
maar dat aantal is niet groot.
Veel minder dan de helft."
Met indringende blik: „Lint
horst had zo z'n twijfels, maar
nadat de beslissing tot samen
werking was genomen is hij
loyaal geweest. Ontzettend
loyaal."
Roei van Veldhuizen is vol
gens Hoogendoorn te ongedul
dig geweest. „Hij heeft zich
een ideaal gesteld en nu het
niet binnen een paar maanden
lukt houdt-ie ermee op.
Dat waardeer ik niet erg."
Over het overleg: „Leuk was
ander3. We zijn er niet in ge
slaagd om eens over zaken op
langere termijn te praten. Wc
hobbelden van incident naar
incident. We hebben geen tijd
gehad door de besognes van al
ledag."
De breuk heeft hij wel zien
aankomen. „In het vorojaar
ontstonden er al scheurtjes
met het dreigende conflict tus
sen college en ambtenaren. We
hebben toen afspraken ge
maakt. De deelgemeente Cen
trum-Noord en het wijkwelzijn
zouden geen breekpunten wor
den."
Feller: „We zijn er wel in een
heel laat stadium mee gecon
fronteerd door de CPN. Ik ben
wat verbitterd daarover. Er is
geen slecht woord gevallen,
ook mi niet, maar Je voelt je
wel machteloos."
Het nieuwe gezicht van de
CPN vertoont met het gedrag
van Roe! van Veldhuizen in de
gemeenteraad volgens Hoo
gendoorn geen oude trekjes.
„Ik ben ervan overtuigd dat
het standpunt van de stadsle-
denvergadering ook Roeis
eigen standpunt is. Het is geen
dictaat geweest. Bij Arthur
ben ik daar minder zeker van,
hij is anders, benadert zaken
genuanceerder."
De nervositeit van Piet
Hoogendoorn valt in het niet
bij die van Roel van Veldhui
zen op de derde dag van het
begrotingsdebat. „Het komt
toch wel aan, zoiets. We heb
ben behoorlijk veel tijd en
energie in de samenwerking
gestopt."
Ongeduldig vindt hij zichzelf
niet. „Het gaat inderdaad
maar om 3,8 van de 87 miljoen
gulden aan bezuinigingen. Een
luttel bedrag, maar voor ons
geen wissewasje. We voeren
geen hanengevecht."
Van een ondcrhandeilngs-
fout wil hij niet horen.
„We lagen hopeloos achter
op schema door de ambtena
renacties en het gedoe met de
deelgemeente Centrum-Noord.
We hebben tijdens de stadsle-
denvergadering, 's avonds om
21,30 uur de PvdA gebeld, om
te vragen of 3.8 miljoen het
matje was. We wilden nog pra
ten. Dat de PvdA bereid was
een miljoen In te slikken hoor
den we een paar maanden ge
leden al. Het was nog te veel."
Het is mij de afgelopen da
gen. je tast het af, duidelijk ge
worden dat de PvdA niet wil.
Niet om de centen. Daar gaat
het ons ook niet om. Er komt
bij het aanwijzen van welzijns
voorzieningen voor bezuinigin
gen nog wat wisselgeld voor
knelpunten. Nee, die centen
zijn het niet."
Een principieel verschil van
mening over de sleutelrol die
het wijkwelzijn vervult voor
het herstel van vertrouwen in
de politiek, daar houdt Van
Veldhuizen het op.
„En het herstel van dat ver
trouwen was voor ons de be
langrijkste reden voor linkse
samenwerking. En wat zie je
dan de afgelopen weken? Niet
alleen wijkbewoners lopen te
hoop. Ook tegen de ambtena
ren worden korte gedingen
aangespannen."
„Brandhout verdedig je niet
tegenover je achterban." volgt
even later, „maar natuurlijk
hebben wij het wel eens moei
lijk gehad op de stadsledenver-
gadering. Het afgelopen voor
jaar bijvoorbeeld."
De wenkbrauwen schieten
omhoog bij de vraag of de ho-
rizontalisten binnen de Rotter
damse CPN weer in opmars
zijn. „Ik merk er niet veel van.
Piet Hoogendoorn heeft gelijk.
Ik ben het eens met mijn ach
terban."
De „opdrachtgever" achter
de linkse samenwerking, voor
zitter Cces van Wijk van het
Gewest Rotterdam van de
PvdA, citeert Wim Vleugels,
omdat dit fractielid het zo tref
fend samenvatte: „De CPN
heeft een kwartaalbericht af
gegeven. Een coalitie duurt
niet één jaar, maar vier. Dit is
geen eindplaatje."
De breuk is als Van Wijk dit
oordeel uitspreekt formeel
nog geen feit; hij zegt de
stemming af te wachten. Hij
preludeert op wat uren later in
de nacht van donderdag op
vrijdag gebeurt: de CPN stemt
tegen de gemeentebegroting
en zegt de samenwerking op.
„Ik ken een aantal CPN'ers
dat het verschrikkelijk vindt
en ik ken PvdA'ers die op het
standpunt staan „laat maar
barsten". De CPN Is wat on
wennig. Het is sneu. Vooral bij
voorbeeld voor enthousiast sa
menwerkende mensen van bei
de partijen in Rotterdam-
West."
Van Wijk: „Ik weet het niet
zeker, maar ik heb het idee dat
oude haakjes weer overeind
worden gezet. Ik zeg het met
enige aarzeling, maar het lijkt
erop of de horizontalisten te
rugkomen in Rotterdam en de
ze CPN'ers is samenwerking
met sociaal-democraten een
gruwel."
Coalitiepartner D"66 heeft
het in de buurt van de zijlijn
bekeken tijdens het bezuini
gingsdebat. Guus Faassen
(D'66) noemt zichzelf een link
se liberaal en vanuit de denk
trant waaruit die aanduiding
geboren 13 laat zich misschien
ook de laconieke reactie ver
klaren van de enige D'66-wct-
houder Ries Jansen: „Ik kende
Heiltje de Vos. we reden na
raadsvergaderingen samen
naar huis. Goed, dat was de
oude CPN in Rotterdam. Van
de nieuwkomers had ik de hou
ding verwacht die PSP/PPR
nu innemen. De CPN heeft dui
delijk overvraagd."
Vanaf de zijlijn wordt het
vuurtje ook niet aangewak
kerd. Zelfs niet door WD-frac-
tlevoorzitter Wim Baggerman,
een fel tegenstander van het
linkse programmaeollege:
„Een glorieus moment? Wel
nee, wij strooien geen zout in
wonden. Triomferen is onze
stijl niet."
Het einde van de linkse sa
menwerking kondigt Bagger
man zeer beslist niet aan.
„Welnee, die samenwerking is
niet ten einde. De CPN, die
geen wethouder heeft gele
verd, haakt af. De steun voor
de samenwerking daalt van 27
naar 25 zetels. Het verbaast
me niet. Ik blijf beweren dat de
CPN de PvdA in de tang had."
Blijft over de linkse droom.
„Die is niet voorbij," aldus Van
Veldhuizen. „De rechtervleu
gel is het sterkst in Rotter
dam. Het linkse tegenwicht is
te klein. De bereidheid van de
PvdA om samen te werken?
Het hangt af van de verkie
zingsuitslag. Ze zitten nu weer
in de lift. Waren er gelijkmati
ger getalsverhoudingen, dan
zou het nodig zijn én lukken.
Natuurlijk blijven we het be
leid. waar we het met de PvdA
eens zijn. steunen. Wij zijn niet
zo kinderachtig."
-Voorl.:.
_No.:
Vul in. krap uit en stuur op in een open envelöp naar Het Vriie Volk. afd. Oplage Zaken.
Antvrooidnummer 1579,3000 VB Rotterdam, De postiegel betalen wi|.