li
©të $aj>ne
Wim van eer
Fascinaties: elitaire:
opvolger vaii Podium
Staatssecretaris^ De
Draaf in Vlaardingen
Opbouwwerker is
terecht ontslagen
Morgén dem Faschismus
ünsere Macht gezeigt!
mik
■ïmm
f
Alle, Alle zum BUIowplaUI
i
Boodschap
pen
Chantage
Schrik
Verliezers
Onzeker
Botes Berlin, heraut sur Slurmwoche der Antifaschlitlschen Aktlon
ftitiJiiit ik jwir
Aanzet
ZATERDAG 4 FEBRUAR11394
HET VRUE VOLK
Len Munnik: trefzekere cartoons
Door Dick van der Lugt
VLAARDINGEN "Onze tijd,
waarin hel exces de normale
conditie is, fascineert." Deze
verklaring geeft de redactie
van "Fascinaties" voor de keu
ze van de naam van dit nieuwe
tijdschrijft, dat wordt uitgege
ven door de Vlaardingse
Kunststichting (VKS), Onlangs
rolde het nuinummer van de
persen en gisteren werd het
blad in het gemeentearchief
ten doop gehouden.
"Fascinaties" is de erfgenaam
van het blad "Podium"; dat
eind 1982 na vier nummers
voor het laatst verscheen, om
dat de VKS de uitgave van dit
blad financieel niet meer kon
bolwerken. Vier maanden later
schreef de redactie aan haar
abonnees dat zij wilde probe
ren het blad in een nieuwe op
zet te gaan uitgeven.
"Fascinaties" is die nieuwe op
zet. Omdat de Vlaardingse cul
turele instellingen inmiddels
een éigen blad hebben gekre
gen (naam: "Opzien", ver
schijnt 4 keer per jaar en bevat
een agenda met alle activitei
ten in Vlaardingen), is "Fasci
naties" minder Vlaardings dan
haar voorganger. Vlaardings is
wel de subsidiëring want de
VKS krijgt voor elk uitgebracht
nummer (tot een maximum van
zes) een subsidie van 900 gul
den van de Culturele Raad uit
de post "cultuurinitiatieven".
Nu zal niemand ontkennen dat
"Fascinaties" een cultuurinitia
tief is. En ik ben ook de laatste
om te ontkennen dat "het ex
ces de normale conditie In on
ze tijd is", zoals de redactie
meent. Of onze tijd fascineert,
is discutabel: Zie het artikel el-
ders op déze pagina over Ber-
fijn tussen de twee wereldoor
logen. Ook ontzeg ik niemand -
het recht om een keurig ver-
zorgd blad uit te geven met
daarin de meest pretentieuze
prietpraat. Maar zo'n blad uit
2'
J&
(Vlaardingse) gemeenschaps
gelden medefinancieren, is
toch wel van de gekke.
"Fascinaties" fascineert niet.
Kan dat ook niet. want de arti
kelen zijn geschreven in een
jargon dat slechts weinigen in
Nederland beheersen. Dat Is
spijtig voor de schrijvers
tenminste als zij goede ideeën
hebben die het waard zijn on
der een groter publiek ver
spreid te worden.
Een interview met de Vlaar
dingse cartoonist Len Munnik
vormt in het blad een verade
mende uitzondering. Hij wordt
een tekenaar genoemd die erin 5JL
slaagt trefzekere cartoons te
maken (ondermeer in het dag
blad Trouw) die aankomen bij
het publiek. Anders dan ande
re cartoonisten tekent hij niet-
zovaak portretten. "Je speelt
niet vaak op de man", vraagt
de interviewer. "Ik denk dat j7
personen op zich niet zo vrese---n-
lijk belangrijk zijn", antwoordt ,ÏK
Munnik. "Zij staan voor een
bepaalde zaak of een ver
schijnsel. Het is veel belangrij
ker Je daarmee bezig te hou
den." a,
8ehalve dit interview bevat het v
nulnummer artikelen over t
Graffiti in het museum (Boy
mans van Beuningen) van Kees
Vollemans, Break Dancing van
Maurice Nio, The return of the
Jedi (schrijver idem), een foto-
serie van de Vlaardingse foto
graaf Piet Rook, het artikel
"De tijd van ruimte" van Jan
de Graaf en Donald van Dansik m
en "Berlijn bijvoorbeeld" J*
(idem). m
V. /lc£
"Fascinaties", verschijnt 6
maal per jaar, oplage nulnum-,^
mer 150 exemplaren. Kosten
5 gulden. Verkrijgbaar bij di
verse boekhandels in Vlaar
dingen, Schiedam en Rotter
dam. Redactiesecretariaat:
postbus 202,3130 AE Vlaar
dingen.
"VLAARDINGEN
Staatssecretaris
L. de Graaf houdt
J' maandag 6 februari
V voor het CDA-
Vlaardingen een in-
leiding over het 6n-
dèrwerp „Hét so-
ciale gezicht vanV
i. het CDA". „Mobi-
weer praatjes van v
'ilfr een CDA-staatsse-
cretaris"-, zo beti-
v-atelt de vereniging 1
Mensen zonder
I.:' Werk de toespraak
bij voorbaat. Zij
roept alle Vlaar-
dingse (Aspirant)
uitkeringsgerech
tigden op om de v
bijeenkomst te be
zoeken. „Maar dui
delijk dat het ver-
der korten In welke
vorm dan ook, wel-
ke uitkering dan
ook een onaan- 'fe'
vaardbare zaak Is",
aldus de vereni
ging. De bijeen
komst wordt ge-
iouden In de Be-
thelkerk aan de
Burg. Verkadesin-
gel en is voor
iedereen toeganke
lijk. Aanvang 20
uur. In verband
hiermede blijft het
onderkomen van
de vereniging Men
sen zonder werk in
het Weeshuls,
Weeshuisplein 18
midden,"maandag
tot half acht open.
Van een onzer
verslaggevers
SCHIEDAM Het
PvdA-raadslid Jos
van der Lugt is op
5 november 1982
terecht ontslagen
uit zijn functie als
opbouwwerker in
Schledam-Noord.
Van der Lugt. die
zijn ontslag heeft
aangevochten,
heeft gisteren van
de kantonrechter in
Schiedam ongelijk
gekregen.
De rechter moet
echter nog een be-
sluit nemen of Van
der Lugt ook een
bedrag van 15.000
gulden aan zijn
werkgever moet
betalen. Dat was
de tegeneis van die
werkgever, de
Stichting Samenle
vingsopbouw
Schledam-Noord
(SSSN).
De SSSN meent
dat hij dat geld ten
onrechte aan de
stichting heeft ont
trokken voor privé-
uitgaven. Dat was
ook één van de re
denen voor Van der
Lugts ontslag.
Maar de rechter wil
van de SSSN meer
bewijzen op tafel
eer hij bepaalt of
het daarbij om
15.000 gulden gaat.
Alleen een bedrag
van 199 gulden is
voldoende met /r
stukken onder
bouwd. Dat, en de
resterende ontslag-,G-
redenen, zijn vol- - :jj,
gens de rechter
toch zwaarwegend
genoeg geweest, n*
Op een pérsconfe-
rentie, die gister- Ji;
avond is gehouden, .si
heeft het SSSN-be- m.
stuur gezegd "ver
heugd" te zijn over
de uitspraak. Jos
van der Lugt wil
nog geen commen-
laar geven. Hij gaat,,
eerst de uitspraak
nauwkeurig met
zijn advocaat door-*"-*-
nemen.
ortaf
Drie inwoners
van Hoek van Hol
land zijn-door de
politie aangehou
den omdat zij In
Maassluis bood
schappen deden
zonder te betalen.
Toen zij tegen de
lamp liepen, had
den zij al artikelen
ter waarde van 600
gulden achterover
gedrukt.
„Als jullie geen
50 of 100 gulden
van je ouders ste
len, krijg je een pak
op je donder." De
ze bedreiging heb
ben vier Maassluis©
15-jarlgen meerma
len geuit om leef- -
tljdsgenootjes on
der druk te zeten
om te stelen. Het-
viertal is Inmiddels
verhoord door de"
politie en na een
stevige reprimande
aan de ouders te
ruggegeven.
Een bewoner van
de Mózarttaan
heeft door te
schreeuwen een I
breker verjaagd.
De man werd wak-St
ker door vreemde
geluiden aan "dé '^vtiS
achterzijde van zljn^
woning. Toen hij
poolshoogte ging
némen, stuitte hij
op een inbreker di
bezig was de keu
kendeur met een i
breekijzer te fórce&V
ren. - -
-ayt'
\7;a r finicsi
Berlijn:
Bakkers
Dóór onze medewerker HAN VAN DER HORST
SCHIEDAM Robert Bakker hoeft- zijn fonograaf
maar op te winden, of de Lange Singelstraat verdwijnt
uit het gezicht. Door de kamer klinkt oud geluid: een
band met een grote saxofoonsectie en een Duitse stem
die zingt over het geluk, dat:op de stoep ligt. Bakker
ziet voor zich de statige bomen van de Unter den Lin
den, de grote krantegebouwen van de Kochstrasse, het
Kaufhaus Des Westens. Maar vooral de binnenplaats
van een grauwe, hoogopgaande huurkazerne. Mentaal
zit hij dan in het Berlijn van voor de oorlog. "Ik heb het
idee, dat ik daar-vaker geweest ben, in die oude arbei
derswijken. Het is net, of ik ér terugkom."
Berlijn is Bakkers grote hob
by. Zijn-huis is afgeladen met
boeken, platen en videofilms
over de, voormalige rijkshoofd
stad. Verleden jaar nam de
hobby zeifs zulke ernstige vor
men aan, dat Bakker de hele
dag willekeurige telefoonnum
mers in Berlijn zat te draaien.
Hij wilde het specifieke dialect
horen. Dat stadium is hij nu te
boven. Wat bezielt iemand om
zo ontzettend verliefd te wor
den op een verre stad?.
Bakker:"Het was een ,üit
zijn krachten gegroeide pro-
vinciestad, een verzamelpunt,
waar niemand de juiste koers
heeft gevonden. Het was een
soort smeltkroes.
Misschien is het een aange
boren trekje, dat ik dan voor
zo'n gemeenschap belangstel
ling krijg. In Berlijn werden
steeds grootse dingen gepland,
maar alles is mislukt. Op de
een of andere manier word ik
juist door de verliezers aange
trokken. Winnaars hebben mij
niet nodig. En ik neig ook tot
het decadente, tot het verhe
ven wankelen op de afgrond.
Maar-verder is die voorkeur
van mij moeilijk te omschrij
ven. Je kunt ook niet verkla
ren, waarom je bij éen bepaald
stuk muziek in tranen uit
barst."
Bakkers grote voorliefde
gaat uit naar het Berlijn van
tussen de twee wereldoorlogen.
Toen wa3 de stad het'uitgaans-
centrum van heel Europa.
Waanzinnige weelde bestond
naast diepe armoede. De be
volking .stond in de rij voor
löngsoep terwijl vlakbij in een
elegante uitgaansgelegenheid
de elite het zoveelste snuifje
cocaïne nam. Je kon met geld
op alle manieren je sexuele
lusten bevredigen, in luxueuze
bordelen of in het Tiergarten-
pa.rk, waar jonge werklozen
hun lichaam voor een handvol
muntgeld te koop aanbieden.
Vaak was, er ineens geweld
In de stad: dan raakten de na
zi's slaags met de communis
ten, dan werd een Joodse win
kel aangevallen. -Het socialis
tisch gemeentebestuur deed
wat" het kon. maar de rechtse
rijksregering gaf de brave be
stuurders van de SPD weinig
f wk/ii nt htu ïo 'zrir
Om. de ergste.nood te leni
gen, werden soepkeukens
voor de hongerende bevol
king ingericht:
kans om werkelijk lotsverbete
ring tot stand te brengen. Op
den duur kwamen zij niet ver
der dan tafels op' straat te zet
ten; zodat- de werklozen een
beetje konden kaarten. Wat
een stad om' gefascineerd van
te raken! Bakker: "Het is alle
maal verleden tijd. Daarom
heeft het iets veiligs, iets ge
borgens.
Noem het voor mijn part
struisvogelpolitiek.''
Maar voor zulk een struisvo
gelpolitiek biedt Schiedam
steeds minder plaats. Lang
zaam maar zeker sluipt het
!n.ii Jmiti :i ]n:i!SUi
ie*.»—«- -*■>«—I uSTiJUr*
oude Berlijn de stad binnen.
De bestaanszekerheid wordt
onder de voeten van steeds
meer mensen weggeslagen.
Fascistische en racistische
denkbeelden zijn aan vele
stamtafels welkom. Ook hier
kan een tamelijk progressief
gemeentebestuur weinig uit
richten tegen de maatregelen
van een regering, die dc oude
klassenmaatschappij wil her
stellen.
Robert Bakker ziet die over
eenkomsten wel degelijk. "Ja,
godallemachtig.... Berlijn is in
de jaren twintig ook alles ver
loren... Er heerste massale
werkloosheid. Het is een onze
kere periode geworden, toen de
democratisch gekozen bestuur
ders allemaal faalden. Daar
zijn wij ook aardig aan toe.
Men was in de jaren dertig zo
ver, dat men voor alles in was
en hier tegenwoordig ook. Kijk
maar naar de Centrumpartij.
Berlijn was ooit de meest tole
rante stad ter wereld. Toch
heeft de bevolking zich laten
verleiden om achter de vaan
dels aan te lopen van partijen,
waar men oorspronkelijk op
tegen was. Het verbijstert me
nog stcéds. hoe die oorspronke
lijk zo tolérante mensen zich
ertoe hebben laten aanzetten
om een minderheid de Jo
den dc schuld te geven van
het eiger. verval. Dat is iets,
waar we ontzettend voor uit
moeten kïjkenl"
Waar dat voor dc Berlijners
op uitdraaide: een vernietigde
en verdeelde stad, heeft Bak
ker vaak op zijn videoscherm.
"Ik doe dat, zoals sommige
mensen toch kijken naar re
portages van medische ingre
pen. Zoiets heb Ik ook met die
stad, die helemaal in flarden
werd geschoten en daar zelf
de oorzaak van was. Als je dan
Robert Sak
ker voor zijn
Berlijn-ver-
zameling.
Daar horen
veel brieven
bij. Hij cor
respondeert
veel met nog
levende ar
tiesten uit
het bruisen
de Berlijn
van voor de
oorlog.
foto's "ziet van plekken, waar
het meest turbulente uitgaans
leven plaatsvond, maar die he
lemaal in puin liggen, dan kijk
ik daar niet graag naar.
Maar ik doe het toch. Hoe
kan zo Iets geweldigs verval
len tot zoiets platvloers? Hoe
kon het in godsnaam gebeuren,
dat dit Berlijn letterlijk met de
grond gelijk Is gemaakt?"
Dit alles greep Robert Bak
ker zó aan, dat hij jarenlang
niet naar het moderne Berlijn
durfde.Maar dc uiteindelijke
kennismaking is tóch goed be
vallen. "Het is nóg steeds een
stad van outsiders. Ze kennen
er geen dienstplicht en alle vo
gels die aan het gezag willen
ontkomen, gaan er heen. Er is
geen stad met zoveel travestie
ten, zoveel flikkertenten. Ik
heb ook in geen stad zoveel
punks gezien. Berlijn blijft een
piek van uitersten. Ailes gaat
in extremen."
Dijk zich met Belcampo ver
want.'Lekker leven en lekker
laten leven', is een uitspraak
van Belcampo, waar Van Dijk
zich hélemaal in kan vinden.
Met Belcampo is Van Dijk
van mening, dat de mens in
harmonie met zichzelf en zijn
omgeving moet leven om ge
lukkig te zijn. Wim van Dijk
neemt de vrijheid op bepaal
de punten vanBelcampo's
overtuiging af te wijken: 'Ik
ben geen slaafse volgeling.
Want ik vind dat je moet pro
beren zo min mogelijk be
hoeftes te hebben. Ik kies voor
een comfortabel minimum in
mijn leven. Dan zijn je be
hoeftes eerder bevredigd en
ben je dus eerder in harmo
nie, dus gelukkig.'
Rijk zal Wim van Dijk van
zijn boek niet worden. De
'royalties' moeten worden ge
deeld met Belcampo. 'Ik vind
het fijn dat de pers aandacht
schenkt aan het boek. Maar
vee! zal het me niet opbren
gen. Dc eerste druk bestaat
uit 2500 boeken. Ik heb geen
idee hoe de verkoop loopt. Ik
heb trouwens heel wat kosten
gemaakt voor het schrijven:
fotokopieën en reiskosten...'
Het feit dat Volkskrant-cri
ticus Kees Fens het boek ne
gatief heeft beoordeeld, raakt
Wim van Dijk niet érg; 'Hij
schrijft erover alsof het een
wetenschappelijk werk is.
Mijn boek is een studie, die
een aanzet kan zijn tot een
diepergaand werk. De biblio
grafie die ik heb samenge
steld is best bruikbaar, al zal
ik wel iets over het hoofd heb
ben gezien. Ach, Kées Fens is
ook maar één van de veertien
miljoen Nederlanders.'
Op de valreep leest Wim
van Dijk voor uit de vele
aforismen die hijinmiddels
•uit Belcampo's wsrk hssfi gc?
haald. Of die uitspraken ooit
tot een boekje zullen worden
gebundeld? Voor Wim van
Dijk hoeft het niet zo nodig.
Maar publiceren lijkt- hem
toch wel leuk: 'Misschien kun
nen ze wel in een tijdschrift of
een krant. Elke week een
paar, dat lijkt me wel leuk...'
'vr;-v -
v. i.- 1 vs Vv v
'Belcaïiipo
verdient meër
waardering'
Aan Wim van Dijk, de directeur van 'dc Ma'assluise open
bare bibliotheek, komt de eer toe 'De eerste Nederlandse
tittle' le hebben geschreven. Een tiftie is een studie over
het leven en werk van iemand, die daar zelf direct com
mentaar op levert. Feitelijk'heeft Wim van Dijk het boek
niet alleen geschreven, maar samen met Belcampo, dc
schrijver over wie het boek gaat. Het woord 'tiftie', verzon
nen door Belcampo, dekt een voor Nederland nieuw be
grip. ;*-
Volgens Wim van Dijk zijn er al vier betekenissen voor
bedacht. In de eerste plaats de betekenis die Belcampo
eraan heeft gegeven. Dc literatuur-criticus Kees Fens,
heeft èeh relatie, gelégd mét 'fifty-fifty', begrijpelijk omdat
dé tlftlé door Van Dijk en Belcampo samen is géschreven.
Tiftie zóu in het Engels ook gébruikt wórden voor 'Engels
'drop', bestaande uit verschillende laagjes.* Volgens hét
woordenboek kan'een 'tlff' een "lichte onenigheid tussen
vrienden" beduiden. Ook dat klopt wat betreft dé eerste
tiftie: Van Dijk en Belcampo zijn het vaak met elkaar X
oneens.
Hoe.het ook zij: 'De eerste Nederlandse tiftie' is versche
nen bij Querido en'kost 39,50. De lezer kan zélf uitmaken
wat een tiftie precies is.
(Van onze verslaggeefster
- Lelia Kuiper)
MAASSLUIS Voor zijn
'eigen' .Maassluisc. bibliotheek
wil Wim van Dijk twee exem
plaren van 'De eerste Neder
landse tiftie' aanschaffen. Dat
lijkt- hém meer dan' 'genoeg.
'Iederéén die van Belcampo's
werd houdt, moet. het in huis
hebben; om het gerégeld te
kunnenjraadplegen', zegt hij
lachend.
Dat hij trots is Óp zijn tiftie
lijdt geen twijfel; Om erover
te praten maakt hij graag
tijd vrij. En dan'blij kt dat hij
vooral in zijn sas is met het
feit ;datmet het .verschijnen
van hét boek de ideeën van
.Belcampo iri de schijnwer
pers komen. Want daar is het
Van Dijk steeds om te doen
geweest. -
'Ik ben geen blinde bewon-
deraar; van Belcampo. Maar
ik vind'hiebdat Belcampo dje
waardering heeft gekregen
die hij'verdienti Net als ande
ren ben' ik zijn werk in eerste
Wint van
Dijk,, direc
teur van de
Maassluise
openbare bi
bliotheek:
'"Ik .ben geen
blinde be
wonderaar
van Belcam
po." -«-ie gaan lezen omdat
.- hei boeiend is geschreven, vol
humor.en ook makkelijk te le-'
zen. Ik herlees zijn. boeken
nog en haal er steeds andere
dingen uit.' Dat is toch knap.
Ook spreekt zijn levensfiloso
fie mij érg aan.'
De tiftie is niet Van Dljks
eerste publicatie. In. 1972 ver-
scheen een verzameling
aforismen van Ward Ruy-
slinck, dieWim van Dijk
heeft samengesteld; Sindsdien
heeft hij zich verdiept in het
werk van.; Belcampo, pseudo
niem voor Herman Schönfeld
Wichers. Over het ontstaan
van het boek over Belcampo
verhaalt Van Dijk graag.
<;.j 'Toen ik meer. wilde weten
over'-Bélcampo, fyiel het me
op hóé "weinig er" óver hem is
géschreven. Dat ligt ook aan
hemzelf. "Hij hééft zelden in
terviews toegestaan. Ik heb
dagenlang in krantenarchie
ven-zitten spitten! om verha
lenvan' 'zijn hand op te zoe
ken. Toen ik dacht dat ik zo
wat alles van hem had verza
meld. heb ik hem een brief
geschreven. 'JOl liever, ik
schreef aan de" Weledelge
strenge Heer Herman Schön
feld Wichers. Ik kreeg een bo
ze reactie. Ik heb toch weer
geschreven; maar nu aan de
heer Belcampo, per adres H.
Schönfeld - Wichers. De reactie
was toen wat milder. Ook om
dat ik uitlegde, dat het; me om
zijn ideeën ging en niet om
zijn persoon. We hebben veel
geschreven" en.elkaar slechts
twee keer ontmoet. Uiteinde
lijk- was het Belcampo's idee
om het boek samen te schrij
ven.'
A Het resultaat is een bijzon
der bock, dat zeker voor Bel-
campo-liefhebbers - demoeite
waard is. Een klein gnlffel-
lachje kan Wim van Dijk niet
onderdrukken, als hijzegt:
'Door dit"; contact met Bel
campo wist ik dat hij bepaal-
dc zaken liever niet gepubll-
ceerd wilde hebben. Daarin
ben ik hem tegemoet geko
men, maar niet in alle geval
len. Maar ik mocht bijvoor
beeld over zijn vader niet
veel schrijven, maar in zijn
commentaar gaat hij zelf
veel meer zeggen, dan ik ooit
zou hebben gedaan. Ik heb
hem kennelijk uit zijn tent ge
lokt.'
Belcampo's commentaar op
sommige tekstinterpretaties
van. Van Dijk is scherp. Wim
van Dijk is er niet van onder
ste boven: 'Het lijkt alsof hij
me niet begrijpt. Maar eigen
lijk denk ik dat hij zich ach
ter zijn kritiek op mij ver
bergt. Ik noem Belcampo een
romanticus en dat vind ik
hem; ook al is hij het niet met-
mij eens. Iedereen heeft het
recht het werk van een schrij
ver zo uit te leggen als hij-het
aanvoelt.'
-Zeker wat betreft levensbe
schouwing,;. voelt Wim van
