SO s 'n
eist
Drie jaar voor
heroïnedealer
Westland exposeert
100 Jaar wegvervoer
i I
ROTTERDAM EN OMQEVINQ
Risico
Emile Osin
ga (links) en
Ron Houke:
binnenkort
de gemeente
Schiedam
als klant.
Rechts: Het
tarievenbord
van de Par
ticuliere
Stadspost
Vlaardin-
gën/Schie-
dam: mini-,
maal 20 pro
cent korting
op alle PTT-
tarieven.
Rësidence
Essenburgh.
'verscholen
Big Bro
thers.
KI
a
A3
PABT. iTAl
VLAARDjfjcg^
>p oer
SCHIEDAM
[KAARTEN p
OFIUKWEHK TOT 20 GRAM F o«
50 o!bo
- 100 - tja
250 - 1,60
- 500 - 2 50
PAKJES 1 KG F 4,50
- 3 5.25
- 6 - 6.75
- 7 8,50
- 10 - 10,25
OP A CLE P.T.T, TARIEVEN
MINIMAAL 20 KORTING
INCLUSIEF 19* BTW
TEL. 010- 288161
Alhambra 1, tel. 330293: Bui-
lerij op de Mo(u)nty (12) 2. 7 en
9.30 uur, zo, 1.30, 4, 7 en 9.30
uur
Alhambra 2, tel. 330293: Yentl
(a.l.) do. vr 2. 6.45 en 9.30 uur,
za. t/m wo: 6.45 en 9.30 uur
Calypso 1, tel. 131855: De li
quidator (16) 2. 7 en 9.30 uur,
zo. 1.45, 4.15, 7 en.9.30 uur
Calypso 2, tel. 131855: MGM
Diamanten Jubileum Festival
1.45 en 8 uur. za. 1.45. 6.45 en
9.15 uur, zo: 1.45, 4, 6.45 en
9.30 uur
Calypso 3, tel. 131855: Break
dance (a.l.) 2. 7 en 9.30 ur, zo.
1.45, 4.15, 7 en 9.30 uur
Centraal, tel. 138210: Ondeu
gende schoolmeisjes (18)
12.15, 1.45. 3.15, 4.45, 6.15,
7.45 en 9.15 uur, zo. vanaf
1.45 uur, di. wo: Kamermeisjes
met wulpse wensen (18)
Cinema Oscar, tel. 121139:
Monty Python Festival 2, 7 en
9.30 uur, zo. 2, 4.30,7 en 9.30
uur
Cineac NRC (Bijenkorf), tel.
121139: Indiana Jones and the
tempte of doom (12) 2, 6.45 en
9.30 uur, zo. 1.15, 4, 6.45 en
9.30 u.
Cinerama 1, tel. 115300: Krull
(a.l.) 1.45, 6.45 en 9.30 uur, zo.
1.15, 3.45, 6.45 en 9.30 uur
Cinerama 2, tel. 115300: Ben
(16) 2, 7 en 9.30 uur, zo. 1.30,
4, 7 en 9.30 uur
Cinerama 3, tel. 115300: Ciske
de Rat (a.!.) 2,7 en 9.30 uur,
zo. 1.30, 4. 7 en 9.30 uur
Cinerama 4, tel. 115300:
Terms of endearment (a.l.)
1.45,6.45 en 9.30 uur, zo. 1,
3.45, 6.45 en 9.30 uur
Cinerama 5, tel. 115300:
Koyaanisqatsi (16) 2, 7 en 9.30
uur, zo. 1.30, 4, 7 en 9.30 uur
Corso, tel. 121110: Friday the
13the (16) 2, 7 en 9.30 uur, zo.
2, 4.30, 7 en 9.30 uur
Kriterion, tel. 128615: A wed
ding (16) 8 uur
Lumière 1, tel. 117755: Can-
nonball run 2 (a.l.) 2, 7 en 9.30
uur, zo. 1.30,4, 7 en 9.30 uur
Lumière 2, tel. 117755:
Against all odds (12) 2, 7 en
9.30 uur, zo. 1.30, 4, 7 en 9.30
uur
Lumière 3, tel. 117755: Maak
je borst(en) maar nat (16) 1.45,
6.45 en 9.15 uur, zo. 1.45,
4.15. 6.45 en 9.15 uur
Lumière 4, tel. 117755: Le ,-y
marginal (12) 1.45, 6.45 en
9.15 uur, zo. 1.45, 4.15, 6.45
en 9.15 uur
Rex, tel. 772793: Partnerruil
(18) Modellen op het pornopad
(18) 10—24 uur, za. zo. 11— 24
uur.
Thalia tel. 111555: Indiana Jo
nes and the temple of doom
(12) 2, 6.45 en 9.30 uur zo.
1.15, 4, 6.45 en 9.30 uur
't Venster 1, tel. 364998: Merry
Christmas mr. Lawrence (16)
19.30 en 22 uur, beh. ma.
't Venster 2, tel. 364998: De
meesterwerken van Kozntsev
20 en 22.30 uur, beh. ma.
,'t Venster 3, tel. 364998: Film-
zomer '84: iedere dag een an
dere film, dag. 19.30 en 22.00
uur beh. ma.
Lantaren, tel. 364998: Cat
people 20 en 22.30 uur, beh.
ma.
Spijkenisse Euro, tel. 01880 -
24144, zaal 1: Hot Bubblegum
op herhaling (12) 1.30, 6.45 en
9.15 uur; zaal 2: Le Marginal
(12)1.30, 6.45 en 9.15 uur;
zaal 3: Two of a kind (a.l.) 1.30,
6.45 en 9.15 uur; zaal 4: Outsi
ders (a.l.) 6.45 en 9.15 uur, ma.
di. ook 1.30 u.
Hellevoetsluis, Tivoli, tel.
01883 - 12608: zaal 1: Hallo
ween III (16) 8 uur. Drie Tirolers
in St. Tropez (16) di. 8 uur;
zaal 2: Sahara (12) vr. t/m di. 7
uur. Hotel Newhampshire (12)
vr. t/m di. 9.30 uur Ciske de
Rat (a.l.) wo. 8 uur
Kindervoorstellingen: Alham
bra: Remi, alleen op de wereld
(a.l.) za. en ma. t/m wo. 2 uur,
zo. 1.30 en 4 uur
Passage: Hair (a.l.) za. zo. wo.
2 uur
Tivoli: zaal 1: De shele koning
en de kraai (a.l.) zo. en wo.
2.30 uur; zeal 2: Ciske de Rat
(a.l.) zo. wo. 3 uur
Euro: Lucky Luke (a.l.) za. zo.
wo. 1.30 uur
Nachtvoorstellingen: Calypso
1: De liquidator (16) vr. za.
00.15 uur
Calypso 2: Ator the fighting
eagle (16) vr. za. 00.15 uur
Calypso 3: Cheech Chong's
next movie (16) vr. za. 00.15
uur
Lumière 1: Cannonbalt run 2
(16) vr. za. 24 uur
Lumière 2: Caligula II (18) vr.
za. 24 uur
Lumière 3: Maak je borst(en)
maar nat (16) vr. za. 24 uur
't Venster, zaal 1: The fury (16)
vr. za. 00.15 uur
't Venster, zaal 2: Nostalghia
(16) vr. za. 00.30 uur
't Venster, zaal 3: Pixote (16)
vr. za. 00.15 uur
Lantaren: Yojimbo (16) vr. za.
00.30 uur
Spijkenisse: Euro: Hot Bubble
gum (16) Schule der Lust (18)
Mykonos eiland der zonde (18)
Outsiders (16) za. 24 uur
Tivoli: Drie Tirolers in St. Tro
pez (16) za. 23 uur
'li
Weena: Japan in Rotterdam/
Edo Machi: Japanse straat aan
het Weena, za. 11-22.30 uur,
zo. 11-18 uur, ma. 11-22.30
uur
Harbour Jazzclub, tel. 114958:
Midgetown Jazzband met als
gast Ray Kaart, za. 21.30 uur
Mephisto, tel. 122121: L H
Band met Ellen Helmus,
dwarsfluit, za 21.30 uur
Café do B. tel. 330915: Rltmico
Especial, za 22.00 uur
Salvador Allende Centrum,
tel. 122515: Slotfeest met
Flash Tropical Steels, Trio
Abyss, dansgroep, za. 21.00
uur
Bla Bla: Bad Habblt, za 20.30
uur. MK-Carribean, za 14.00
uur, Chaplins hat-pop, zo 19.30
uur Bella Donna, zo 20.30 uur.
Parkzicht, tel. 362374: Electric
Boogie, zo. 15.00 uur
Bluetiek-ln, tel. 800210: The
ma-avond Japan in Rotterdam
met prijs voor Geisha, Budo-
man of ander opvallend Ja
pans type, zo. 20.30 uur.
Spaanse Polder, Schuttevaer-
weg 55: Kawina Brokedee: Ba-
kadjarifestival, za. 22.00 uur,
zo. 14.00 uur.
Nieuwe Waterweg, "Rotter-
dam-MId-Atlantic '84", start
zeilrace Rotterdam-Azoren-
Rotterdam, za. 14.00 uur
Tenellaplas Bezoekerscen
trum, Oostvoorne: wandelex
cursie door de duinen van
Voorne, zo 10.00 uur
Stationsplein: rondrit per nos-
taiigsche tram v.d. Tramweg
Stichting, zo. 12.30 uur
Ahoy', 812122: Jeugdland: va-
kantiemanifestatie voor de
jeugd van 6-12 jaar, met spel
letjes, films, sport, enz. dag.
10-16.30 uur.
ROTTERDAM
De als een 'gevaar
lijke crimineel' be
kend staande
Geert V. (27) uit
Gouda is door het
gerechtshof in Den
Haag wegens he
roïnehandel en en
kele vermogensde
licten veroordeeld
tot drie jaar gevan
genisstraf en een
boete van 30.000
gulden.
De procureur-gene
raal had twee we
ken geleden zes
jaar gevangenis
straf plus een boe
te van 60.000 gul
den gegist, maar
het hof bekrachtig
de In zijn arrest het
eerder door de
Rotterdamse recht
bank gewezen von
nis.
Geert V. dreef In
Gouda met de Belg
Marc B., die hij in
een Belgische ge
vangenis had leren
kennen, een leven
dige heroïnehandel.
De Gouwenaar be
schikte over een
fors handelskapi
taal, omdat de uit
keringen van de
sociale dienst tij
dens zijn detentie
in België gewoon
door waren blijven
lopen.
Ook was Geert V.
betrokken bij dief
stallen c.q. pogin
gen daartoe van
met allerlei waarde
volle goederen ge
laden vrachtwa
gens. De Gouwen
aar was één van de
lieden, die ge
wapend met een
revolver ont
vluchtten uit de
strafgevangenis
van Scheveningen.
Hij werd nog de
zelfde dag aange-
houden en weer in-/
gesloten.
Gisteren zou bij de
Rotterdamse poli-
tier echter een
strafzaak wegens
openlijke geweld
pleging in Gouda
tegen hem dienen,
maar het Openbaar
Ministerie bleek
deze affaire te heb
ben ingetrokken.
NAALDWIJK De
geschiedenis van
het gemotoriseerd
vervoer in het
Westland is heden
Js zien in de depen
dance van het
Westlands Streek
museum In Naald
wijk. "Over weg en
overweg" gaat over
openbaar vervoer,
vrachtvervoer en
de daarbij horende
wegenproblema-
tiek, vanaf de eer
ste stoomtram van
de WSM, de
T-fordjes, de VIOS-
bussen tot de weg-
reuzen van van
daag.
Met modellen,
films, foto's en spe
ciale vloerbedek
king wordt een
overzicht gegeven
van de ontwikkelin
gen In de afgelopen
honderd jaar. Drie
studenten van de
Reinwardt Acade-
mie In Lelden heb-
ben de tentoonstel-;
ling gemaakt in op
dracht van hét v
Westlands Streek
museum. De de
pendance aan het
Wilhelmlnaplein 8 is
geopend op dins
dag, donderdag en
zaterdag van 14.00:
'tot 17.00 uur en op
vrijdag van 19.(
tot 21.00 uur.-.
verschijnsel stonden is voorbij.
Nu wordt duidelijk dat hun
werkgelegenheid soms recht
streeks wordt bedreigd. Het
personeel van het Rotterdamse
postdistrict dringt bij zijn di
rectie aan op hardere maatre
gelen.
De PTT startte enkele weken
geleden een grote publiciteits
campagne, waarin wordt gewe
zen op de lagere tarieven bij
partijpost. Het staatsbedrijf
stapt zelfs naar aan de stads
post verloren klanten. De PTT
hoopt ze, met forse kortingen,
over te kunnen halen weer te
rug te keren bij 'moedertje
post'. Het argument: onze kwa
liteit is gewoonweg beter. Of
die veelgeroemde kwaliteit het
zal gaan winnen van de bedui
dend goedkopere stadspost-
diensten Is de vraag.
Door HARMEN BOCKMA
ROTTERDAM "Eigenlijk werken we
op exact dezelfde wijze als de PTT," ver
telt Emile Osinga, die samen met Ron
Houke de directie vormt van de Particu
liere stadspostdienst Vlaardingen/Schie-
dam. Gestart op vijf december vorig jaar
is dit bedrijf nog steeds goed voor een
maandelijkse omzetstijging van maar
liefst 20 procent. "Op het moment hebben
we veertien parttimers in dienst, maar
we verwachten dat het er binnenkort
achttien worden," aldus Osinga.
Een kennis die bij een koe
riersdienst werkt bracht Osin
ga óp het idee met particuliere
postbezorging te beginnen.
Zijn baan bij de belasting
dienst hij was er deurwaar
der-commies gaf hij ervoor
op. Hij vond een enthousiaste
partner in zijn vriend en buur
man Ron Houke, die nog
steeds een eigen glazenwas
sersbedrijfje heeft. De eerste
plannen werden in mei '83 ge
smeed en een half jaar later,
ten tijde van de PTT-stakin-
gen, gingen de loketten van de
stadspost open.
"Het vreemde was dat we in
het- begin bijna geen klanten
kregen," vertelt Osinga. "Veel
mensendachten blijkbaar dat
we een eendagsvlieg waren,
dat we even snel profijt wilden
trekken van de stakingen.
Maar toen wij over onze dienst
begonnen te denken konden we
helemaal niet weten dat die
acties er aan zaten te komen."
In andere steden waren er.
wèl kleine, zelfstandigen die
een kans roken om aardig bin
nen te lopen. Osinga: "Zo kreeg
je de schoenendoos-stadspost,
gedreven door mensen die de
post thuis in de huiskamer uit-
sorteren - letterlijk met behulp
van schoenendozen. Zij bezor-
gen bonafide, bedrijven als het
onze een^slechte naam. Ze hou
den geen rekening met de
Postwct en hebben maling aan
de verplichte BTW."
Over die Postwet vliegen de
PTT en haar kersverse con
currenten elkaar regelmatig in
de haren. Artikel 1 zegt dat het
vervoer van brieven onder de
500 gram is voorbehouden aan
het staatsbedrijf. Volgens de
PTT wordt hiermee op grote
schaal de hand gelicht. Osinga
en Houke trachten deze valkuil
te vermijden door hun klanten
de post open te laten aanleve
ren. "Dan stoppen ze er niet zo
snel een brief tussen," verdui
delijkt Osinga. "Je kunt je ove
rigens afvragen wat je onder
een brief moet verstaan. Voor
de PTT is een doktersrekening
er al een. Wij zien dat heel an
ders."
Per dag bezorgt de stads
postdienst Vlaardingen/Schie-
dam zo'n 2000 stuks post. Bin
nenkort zal dat aanzienlijk
meer worden. omdat Schie
dam als eerste gemeente in
Nederland bijna al haar post
door de stadspostdienst zal la
ten bezorgen. "Het levert ons
een besparing op van 60.000
gulden per jaar,"aldus C.
- Gouw, chef afdeling interne za
ken van de gemeente Schie
dam.
De overstap van PTT naar
particuliere bezorging heeft in
Schiedam nogal wat beroering
gewekt. Gouw: "De PTT rea
geerde boos en is dat nog
steeds. -Maar als de kwaliteit
van de bezorging vrijwel het
zelfde is ga je toch naar de
prijs kijken? Dat zijn normale
zakelijke.overwegingen. En als
het ons niet bevalt kunnen we
altijd weer terug. Maar de
stadspostdienst is altijd zo'n
twintig procent goedkoper. Dat
scheelt nogal wat."
De PTT blijft ondertussen
niet met de armen over elkaar
zitten. H.R. Hellinga, adjunct
directeur van het postdi3trict
Rotterdam, legt uit wat de
PTT doet om de stadspost-
diensten het hoofd te bicden.
"In het. concrete geval van
Schiedam hebben we bij de
heer Gouw een concurrerende
offerte op tafel gelegd. Tegen
de gemeenten zeggen wij: weet
je'wat je doet, want het risico
dat je neemt wat betreft cor-
récte bezorging is groter."
in: de gebieden waar de
stadspostdiensten opereren
hebben zeéén tot anderhalf
pqpeent van de markt ver
overd. Hellinga vindt het nog
geen verontrustend percenta
ge". maar hij geeft toe dat wan
neer één procent twee procent
wórdt, of zelfs tien, binnen
sdmmige gemeenten, de werk
gelegenheid wél in gevaar
komt. De particuliere concur
renten van de PTT stellen dat
Stadspost
rukt op in
Schiedam
De particuliere tegenhanger
van de PTT, City-Post, verloor
vorige week een belangrijke
klant. De Erasmus Universiteit
zei na drie maanden het cont
ract op. De universitaire post
gaat in de toekomst weer ge
woon vla het staatspostbedrijf.
Dc Universiteit had veel klach
ten ontvangen over de bezor
ging door City-Post en daar
woog de besparing die werd be
reikt door het omzeilen van de
PTT volgens dc Universiteit
niet tegen op.
Toch kloppen steeds meer
tot bezuiniging gedwongen ge
meenten, bedrijven en Instel
lingen wél aan bij de particu
liere stadspostdiensten. Daar
liggen dé tarieven voor bezor
ging 20 tot 30 procent lager dan
bij de PTT. Het kan per jaar
een besparing opleveren van
tien tot honderdduizenden gul
dens.
Ons land kent nu bijna 90
stadspostdiensten, die samen
zo'n anderhalf procent van de
markt hebben veroverd. Vooral
toen stakende PPT'ers eind vo
rig jaar bijna het hele postver
keer lamlegden werden veel
bedrijfjes opgericht. Sommige,
belust op snelle winst, over
schatten hun kunnen en gingen
weer snel over de kop. Andere
bleken vasthoudender. Ze gaan
een steeds geduchtere concur
rent vormen voor de PTT.
Zoals in Schiedam, waar de ge
meente als eerste in Nederland
al haar post door een stadpost-
dienst gaat laten bezorgen.
De tijd dat postbodes wat la
cherig tegenover dit nieuwe
het geen volwaardige arbeids
plaatsen zijn. Hellinga vindt
de afweging van die twee soor
ten werkgelegenheid niet zo op
zijn piaats. "Maar het hemd is
nader dan de rok. Liever één
volledige baan bij ons, dan
drie parttimers bij de concur
rent.
De PTT heeft' In het verleden
de fout gemaakt de verlaagde
tarieven voor de partijenpost
te weinig onder de aandacht
van het publiek te brengen.
Daarom zetten we daar nu de
schijnwerper op.
Er bestaat in Nederland een
uniform tariefstelsel. Een brief
versturen binnen één stad kost
.voor een afzender even veel
als het versturen van een brief
naar een afgelegen boerderij
op het platteland. Voor de PTT
is dat laatste natuurlijk veel
duurder. Dat stelsel zetten wij
niet overboord.".
Een opsteker voor de PTT
was de terugkeer van de post
bezorging van de Erasmus
Universiteit. Voorlichter Ger
Lugtenberg legt uit waarom de
Universiteit het contract met
City-Post heeft verbroken: „Er
kwamen vooral veel klachten
van studenten, die soms weken
op hun post moesten wachten.
Nu onderhandelen we met de
PTT om een grootverbruikers-
korting te kunnen krijgen."
Volgens City-Post ligt de
fout voor 100 procent bij de da
mes en heren studenten. Direc
teur Deins: ..Het probleem was
dat we veel post kregen die on
bestelbaar was. Vaak bleken
studenten verhuisd te zijn, zon
der een adreswijziging aan de
Universiteit te hebben ge
stuurd. Dan stonden onze be
zorgers voor een inmiddels ge
sloopt huis. Via allerlei omwe
gen kan je er dan wel achter
komen waar zo iemand woont,
maar dat houdt op een gege
ven moment natuurlijk op."
Door de postbestellers van
de PTT werd aanvankelijk wat
lacherig gereageerd op de
plotselinge toename van dc
stadspostdiensten na de post
stakingen in november en de
cember vorig jaar. Maar al
snel ontstond er paniek. De
concurrentie bleek ernstiger
dan verwacht. De angst voor
de eigen werkgelegenheid be
gon mee te spelen. In het PTT-
blad 'Van A tot Z' verwoordt
vakbondsman Ben Blanke-
steijn de gevoelens van het
personeel.
„iflcn besefte plotseling dat
de stadsbestcidiensten een ge
vaar opleverden voor het aan
tal arbeidsplaatsen bij de PTT.
Dat had een wat grimmige
stemming tot gevolg, die in
middels heeft piaats gemaakt
voor een iets gematigder op
vatting. De stadspost wordt nu
gedoogd, al blijft men voortdu
rend attent, want ais men een
stadsbesteldicnst op onregel
matigheden betrapt, wordt
niet geschroomd dit te mel
den."
Blankesteijn vervolgt: „Het
personeel vraagt om een har
der beleid. Als vakbond trach
ten wc duidelijk, te maken dat
er momenteel weinig tegen te
doen is. Het ontbreekt de PTT
aan wapens om hard terug te
slaan. De enige manier om iets
terug te doen is een zo goed
mogelijke kwaliteit te bicden,
al besef Ik dat dit wapen alléén
in de ogen van de bestellers
niet voldoende is." Volgens
Blankesteijn zitten de vakor
ganisaties en de PTT in dit ge
val op één lijn. „We vechten al
lemaal voor dezelfde winkel en
moeten één blok vormen."
ook zij voor werkgelegenheid;
zorgen. Hun redenering: de
post moet bezorgd worden, en
wat maakt het uit wie dat doet.
Velen bij de PTT vinden dat
Door HERMAN
MOSCOVITER
"De veiligheid in en rond
résidence Essenburgh in Rot
terdam is gewaarborgd door
een compleet pakket moderne
voorzieningen. Allereerst is
overdag een receptioniste
aanwezig, die bezoekers ont
vangt en aanmeldt. Dankzij
video en signaleringslampjes
kan geen bezoeker haar onge
merkt passeren. In de avond
en nachtelijke uren kan men
op eigen video-intercom zien
wie er in het voorportaal aan
belt en zodoende besluiten al
of niet open te doen."
Citaat uit een bericht over
deze luxueuze Kralingse ser
vice-appartementen, "ideaal
voor voormalige villabewo
ners".
Ander citaat: "Steeds vaker
en in sterkere mate zullen ge
bouwen bescherming moeten
bieden tegen ongewenste in
vloeden van buitenaf. De ar
chitect zal zoeken naar me
thoden die deze-veiligheid ge
ven zonder het comfort en de
persoonlijke vrijheid van de
gebruikers aan te tasten.
Naast bouwkundige voorzie
ningen kunnen technische in
stallaties hierin een grote rol
vervullèn." Schrijvers zijn ir.
H. van der Velde en H. Boeh-
lee van het Rotterdamse ar
chitecten- en ingenieursbu
reau Van der Velde BV.
Een toepasselijk praatje
anno 1984. Big Brother is wat
ching you. Van der Velde
schrijft op treffend zakelijke
wijze over een kantoorpand
dat door zijn firma is bevei
ligd.
"De receptioniste kan het
systeem op halfautomatische
ontsluiting instellen,, als ze
even afwezig is of indien de
veiligheidssituatie dat ver
langt. De voordeur blijft dan
ontgrendeld en kan eenvoudig
opengeduwd worden, de
tochtschulfdeuren zijn echter
slechts te openen met specia
le magneetsleutels. Elk perso
neelslid bezit er een met een
eigen voorgeprogrammeerde
code. Voor hen dus geen pro
bleem. Door de sleutel langs
een "lezer" te strijken worden
er echter meer zaken geacti
veerd dan de electromagneti-
sche ontgrendeling en ope-
ning van de schuifdeuren. De
computer geeft tegelijk ver
schillende opdrachten die ge
bonden zijlaan de persoon en
de plaats in het gebouw waar
deze werkt."
Die meeropdrachten kun
nen bestaan uit het registre
ren van zijn aanwezige uren
(prikklok), inschakelen van
verwarming en verlichting
bij de eerste binnenkomer,
het inschakelen van het kof
fieapparaat. het (dit laatste
bedenk ik ter plekke) laten
klinken van een opwekkend
en arbeidsstimulcrend woord
van de Heer Directeur, enz.
Je kunt er de draak mee
steken, maar grote gebouwen
worden steeds geslotener. De
angst voor inbraak, voor aan
randing, voor vernieling, voor
diefstal "vereist" dat. De
angst vanwege de algemene
angst. Gewoon je deur op slot
doen is' onvoldoende. De sleu
tel- en bcvelligingsfabrikan-
ten zijn daarmee ook angst
fabrikanten geworden. Wie
niet bang is kan dat worden
gemaakt. En dan te bedenken
dat het aantal misdrijven niet
minder wordt vanwege al die
techniek, hooguit wordt de
vindingrijkheid van de 'mis-
tol
drijvers' groter.
Maar wat veel belangrijker
is: de irriterende belemmerin
gen, de vervreemdende effec
ten, de geslotenheid van de
gebouwen, de onmenselijk
heid neemt verder toe. Socia
le controle zowel bij woon- als
kantoorgebouwen is een ach
terhaald gegeven. Intercom,
video, passieve en actieve in-
frarood-detectoren, trilcon-
tacten, foto-elektrische ogen
tasten bezoekers af.
Wie in een openbaar ge
bouw komt als het gerechts
gebouw van Dordrecht weet
niet wat hem overkomt. Een
portier achter glas, die een
deur wel of niet kan open
doen, baliebedienden achter
kogelvrij glas alsof misdadi
gers belangstelling zouden
hebben voor hun eigen per
soonsgegevens.
De nieuwe architectuur van
de rechtsstaat, daar in Dor
drecht. In dat gebouw is de
democratische rechtsstaat
verworden tot dictatuur. Met
ontbrekende deurknoppen aan
publiekszljde, met "spreekt u
maar hier"-glas, met kamer
tjes achter draadglas deuren,
met onwaarschijnlijk be
schermde werknemers. Daar
is een bankgebouw nog een
vriendelijk en gastvrij ogend
gebouw bij. Een rechtbank
waar ze doen alsof ze er geld
bewaren in plaats van recht.
De drie voorbeelden hier
voor genoemd (een flat voor
rijke bejaarden, een kantoor
gebouw en een rechtbank)
krijgen snel aanvulling. De
woonflats waar het vandalis
me welig tiert zullen er
straks net zo uitzien. De inter
com is er al, de video komt er
aan, de geslotenheid wordt
daarmee tot een toppunt op
gevoerd.
En boe zit het met vanda
lisme of misdadigheid? Die
zijn' dan definitief overwon
nen. De heilstaat is gekomen.
Halleluja.
