14
'Blanken vervullen ons met schaamte'
kortaf
Ambtenarenbonden
boos over ATV
DES-moeders
gezocht
Hond bijt hondje
Goedgemutst de
Pinksterdagen in
Polders RET
Twee werknemers van
Kreber gehuldigd
ws
i
--
Hl
mmm
Niet storend maar wel opvallend
heeft de commercie de nodige invloed
op de molenmaand die Schiedam de
ze maand in haar ban heeft. Het zijn
niet alleen historie en nostalgie die de
klok slaan bij dit goed opgezette eve
nement dat vandaag met een groot
molenfeest eindigt. Duidelijk laten
kleine en grote ondernemingen zich
gelden als het gaat om via de vier
Schiedamse molens in de picture te
komen. Jos Gunneweg, als molenco-
ordinator stevig betrokken bij de or
ganisatie, heeft het er voor over zo
lang het publiek lol heeft, zo blijkt uit
het bijgaande artikel. Gunneweg is al
vanaf zijn jeugd betrokken bij mo
lens. Op tweeëntwintigjarige leeftijd
werd hij molenconsulent voor de
Rijksdienst voor de Monumenten
zorg. Later belandde hij in de unieke
functie van plaatselijk molencoördi
nator.
Molencoördi-
nator Jos
Gunneweg:
„Zonder de
bemoeienis
sen van het
bedrijfsleven
zou de molen
maand een
bloedarmoe
dig zooitje
zijn."
1
Kapstok
Sponsors
litaOv;
Vandaag publiceren wij
het laatste deel van een
reisverslag "Afrika van
de andere kant bezien"
van Hanny Rennen en
Tom de Geus. Deze twee
Schiedammers hebben
hun ervaringen op hun
trektocht door Afrika op
papier gezet. Na een tocht
door landen als Tunesië,
Algerije en Togo zijn ze in
Ghana aangekomen. Daar
worden ze geconfronteerd
met blanken die daar wer
ken en een stukje Neder
landse geschiedenis. Han
ny en Tom zijn in septem
ber vertrokken en waren
op dat moment van plan
een jaar weg te blijven.
£31«SK
wmm
Werkgroep
Impressies
uit Afrika van
Hanny Ren
nen (inzet) en
Tom de Geus.
Gemoed
Lol
Bezoekers
PPR
Ballet
Huisvuil
W> iY
■?^v
HET VRIJE VOLK
schiedam
- - i-wvtfKKvllWtiU.*,-
ZATERDAG 25 ME11985
ïïrt.
V i'f-
ISi i
II
l-£V«-
smm mmsimm
'Commercie ?WaS
geeft dat nou'
Van onze verslaggever
RON DE GROOT
SCHIEDAM Molens en
commercie. Hoewel de wieken
onschuldig hun rondjes
zwaaien, is de Schiedamse Mo
lenmaand wel degelijk om
ringd door keiharde guldens.
Als geen ander zien jenever
producenten, broodbakkers en
niet te vergeten de gemeente,
hun kans schoon om goedkoop
voor het voetlicht te treden.
„Het kan niet zonder," meent
molencoördinator Jos Gunne
weg, die een groot deel van de
organisatie voor zijn rekening
neemt. „Het zou anders maar
een bloedarmoedig zooitje zijn
geworden."
Al meteen bij de presentatie
van het molenmaandprogram-
ma eind april liet de commer
cie zich gelden. Een bekende
distilleerderij bracht ("ter ge
legenheid van") de "Vrijheid
200" weer op de markt. Een
borrel die zich onderscheidt
door een grote concentratie
moutwijn weike in de huidige
jenevers niet meer terug te
vinden zou zijn.
Snel na de wedergeboorte
van de borrel volgden berich
ten over het "molenbrood" van
echte bakkers, promotieverha-
len over Schiedam als unieke
jeneverstad en zelfs "molen
bonbons" van een plaatselijke
chocolaatjesmaker. Bij de fes
tiviteiten die vandaag (op de
laatste dag) worden gehouden
zijn het vooral winkeliers die
de boventoon voeren. Zo zou
den de ondernemers aan de
Parkweg "een blik meiden
opentrekken" om de aandacht
nog maar eens op de "molen-
IÉMili
él
-VI" y\Vv, V
J5S.
i
•.aiAa-A
tri..
braderie" voor
richten
„Het huidige belang van de
Schiedamse molens ligt op het
gebied van de promotie en het
toerisme," zegt Gunneweg. Hij
wordt in die bewering ge
steund door gemeentevoorlich-
ter Theo Reijman. Deze liet
eerder in deze krant weten
„met jenever en molens goed
uit de voeten te kunnen". Het
verleden van Schiedam opge
poetst, de schaamte over
"zwart Nazareth" vergeten. De
bronzen brandersknecht voor
de Korenbeurs doet daar nog
eens extra aan terugdenken.
„De molens zijn een kapstok
waaraan we de promotie op
hangen," vindt Gunneweg. „Uit
de reacties van het publiek en
de bedrijven blijkt dat het aan
spreekt. Eeö distillerderij
komt speciaal met een nieuw
recept, bedrijven lenen spullen
uit, een ondernemer komt met
bonbons. Commercie of zit
daar ziel in? Het is gewoon
leuk. Wat geeft dat nou. We le
ven in Nederland bij de gratie
van de gulden die rolt. Ik kan
me geen molenmaand voor
stellen zonder bemoeienissen
van het bedrijfsleven. Dan val
je terug op alleen de nationale
molendag en voor de rest
niets."
De molenmaand kost, aan
directe uitgaven, ongeveer
65.000 gulden. Dit gaat op aan
de organisatie, het inhuren
van allerhande mensen enzo-
Vervoer in Ghana is een pro
bleem. De vele asfaltwegen,
die toch eens goed geweest
moeten zijn, zijn meest kapot
gereden en geregend. Een uit
zondering is de kustroute, die
Abidjan (Ivoorkust) met Braz
zaville (Kongo) moet gaan
verbinden. Binnen niet al te
iangte tijd loopt er langs de
hele kust van Ghana een goede
autoweg. Dan is er eindelijk
een goede verbinding met
Ivoorkust, want dat was nog
steeds hopeloos. Wellicht
kwam dit door politieke ver
schillen.
We zagen hoe de ABU (All*
gemeine Bau Unternehmung),'
een Dutise firma, bezig is met
de aanleg van het laatste stuk.
Dwars door het oerwoud. On
gelooflijk wat een inspanning
het kost om daar een weg
doorheen te banen. Hele steile,
zeer dichtbegroeide, heuvels,
vlak achter elkaar met daar
tussen dalen waarin bomen tot
twee meter diepte in het moe
ras staan. Straks zui je daar
doorheen scheuren met 120 ki
lometer per uur alsof het nooit
anders is geweest.
Een Duitse bouwkundige
vertelt ons dat deze'weg ge-"
maakt wordt met ontwikke
lingsgelden uit de EEG. De
weg had eigenlijk al klaar
moeten zijn. Hij vindt dat Gha-
nezen niet "hard werken.-Die
klacht horen we wel vaker,"
niet alleen van blanken. Ook
Afrikanen, die een tijdje in
Europa hebben gewerkt. We
voelen allebei de neiging om In
de verdediging te gaan als
iemand zoiets zegt Het stereo
type discriminerende beeld
van/zwarten zijn luids zo snel.
en gemakkelijk'gemaakt. En
V'vy/AM
"'/AM s 532%
- i
voort. Ongeveer veertig dui
zend gulden is opgebracht
door diverse sponsors. „Er zijn
bedrijven die geld hebben ge
schonken maar daar niet di
rect iets voor terug hebben ge
kregen," zegt Gunneweg,
dat willen we niet.
We zijn er steeds meer van
overtuigd dat je de manier van
leven en werken in Afrika
eigenlijk niet kunt vergelijken
met het Westen. Kijk, wij kun
nen ook niet ontkennen dat er
vaak inefficiënt en langzaam
wordt gewerkt, maar dat Is
meten met onze maatstaven.
We zien ook heel veel mensen
heel hard werken, van 's och
tends vroeg tot *a avonds laat.
We kunnen ons überhaupt niet
voorstellen dat wij in deze lan
den met temperaturen van 35
tot 40 graden Celsius in de
schaduw hard zouden kunnen
werken. We zitten nu een half
jaar In de hitte, maar zijn er
nog steeds niet aan gewend.
Elke inspanning kost¥ liters
zweet. Afrikanen zweten niet
minder hard dan wij, zien we,
dus het zal voor hen niet min
der vermoeiend zijn.
Bovendien, de mensen óp dit
bouwproject verdienen 1000 tot
1500 Cedi's per maand (25 tot
35 gulden), waar absoluut niet
mee te leven valt. De best be
taalde Ghanees op het hele
project krijgt er 3500 cedi's. De
Duitser vertelde niet hoeveel
hij er verdiende, maar we we
ten zeker dat dit heel veel is.
Want, wat hij zich hier kan
permitteren, dat zou hij. met
werken in Europa nooit kun-
nenhetalen.' T- -?•
"We hebben gemérkt dat'dit'
voor blanken vaak dé reden Is
om Afrika als werkterrein bo
ven Europa te verkiezen. Voor
een prikje nemen ze een paar
bedienden in huis: ze spelen
heer en meester over alle Afri
kanen: hebben alle comfort en
ze zijn iemand!
Als we soms zien hoe beest
achtig blanken zich gedragen
tegenover Afrikanen, dan voe-'
len we een diep schaamtege
voel. Met name In de oude
Franse kolonies is het neo-ko-
ioniale tijdperk nog lang niet
voorbij. In Ghana ligt dit an
ders. Er zijn niet zoveel blan
ken en Ghana heeft altijd een
onafhankelijke koers gevaren.
In Ghana gaan wij verder
nog op zoek naar een stukje
Hollands verleden. Ten tijde
van de West Indiese Compag
nie (16/l7e eeuw) verdrongen
de Hollanders de Portugezen
op de westkust van Afrika. Tot
de 19e eeuw toe waren de Hol
landse handelaren zeer belang
rijk hier. Een bijna onbekend
stukje geschiedenis voor ons.
Het waren ook de Nederlan
ders. die de slavenhandel
groots opzetten. Met geweld
werden negers samengebracht
in forten aan de kust en van
daaruit verscheept in ruil voor
wapens en goederen.
We -gaan langs het Tort El
Mina, het oudste fort op West-
Africa!' Het ligt op, een mooie
Hoek aan het palmstrand bij
een groot vissersdorp. Het is
een hoog vierkant gebouw, met
een gracht erom heen. Via een
ophaalbrug ga je naar binnen.
De kasseien en kiezelsteentjes
doen echt Hollands aan.
Vreemd om te zien dat er bij
de toegangspoort een bordje
hangt met "Java" erop. En op
het binnenplein een stichtelijk
vers in oud-Hollands van een
geestelijke uit Veere. Rondom
het binnenplein muffige ruim
ten waarin de slaven zaten sa
mengepakt. Een paar kleine
ramen met tralies voor lucht
en licht. De kerkers zijn don
ker, vochtig en om eng van te
worden.
Niet El Mina, maar een aan
tal andere forten aan de kust
worden nu gebruikt om te ver
huren. Voor weinig geld kun je
er slapen en zo je wilt wordt er
ook nog voor je gekookt. Je
bent er in elk geval altijd ver
zekerd van prachtig uitzicht
en de sfeer van een vissers
dorp om je heen. Dit laatste
kan ook iets heel geweldigs
zijn.
Zo hebben we een middagje
staan kijken bij het binnenko
men van de vangst van haaien,
een dolfijn en een grote
zwaardvis. Al deze grote vis
sen worden gewoon gevangen
met netten, vanuit vissersboot
jes, die bestaan uit uitgeholde
boomstammen. Dit schijnt
geen probleem te zijn.
Een vis raakt verstrikt ln de
netten en door zijn geploeter
verdrinkt hij uiteindelijk. Hij
drijft dan verder naast de boot
mee. Op het strand staan
slachters de haaien in grote
hompen te hakken. De vissen
worden gekocht door groepjes
vrouwen, die deze gezamenlijk
weer verkopen in kleine stuk
jes, na het geconserveerd te
hebben. Wij proberen een stuk
je zwaardvis. Stevig vlees, niet
bijzonder lekker.
AI met al vinden wij dat de
van tevoren zo vaak gehoorde
opmerking dat Ghana niet de
moeite van het bezoeken
waard zou zijn, nergens op
slaan. Achteraf realiseren wij
ons dat het vooral Fransen wa
ren die dit zeiden. Het chauvi
nisme van de Fransen Is onge
ëvenaard...
Ghana is een mooi land, inte
ressant en de mensen zijn er
zeer open, amicaal en gastvrij.
Typerend is dat zij, ondanks
de eigen armoede, vluchtelin
gen hebben opgenomen uit
Ethiopië en Tsjaad. Ghanezen
vinden dat dat allemaal moet
kunnen. Hopelijk gaat deze
mentaliteit niet verziekt wor
den door Westerse invloeden.
Dat zou heel zonde zijn.
Hanny Rennen
Tom de Geus
Voor het organiseren van de
Molenmaand Is een speciale
werkgroep in het leven geroe
pen. Daarin hebben ondermeer
het Gilde van Echte Bakkers,
het Produktschap van het Ge
distilleerd, de VW, de ge
meente Schiedam en de stich
ting De Schiedamse Molens
zitting.
Het onderhoud en draaiende
houden van de molens is een
verantwoordelijkheid van de
stichting De Schiedamse Mo
lens die daarbij echter geen
steun krijgt van de genoemde
instellingen en bedrijven. Gun
neweg noemt het een "goede
suggestie" om de bedrijven te
vragen zich ook in te zetten
voor het dagelijkse behoud van
de molens. De bedrijven beta
len niet mee aan bijvoorbeeld
het restaureren van de molens
terwijl zij daar nu toch de ge
malen graantjes van meepik
ken.
„Wij benaderen elke mogelij
ke partij om geld voor de res
tauraties bijeen te krijgen,"
zegt Gunneweg. „Het rijk was
eerst afwijzend, maar kiijgt
nu toch last van haar gemoed
en betaalt vermoedelijk ook
mee. Verder hebben we bij
voorbeeld geld van het MCM
de Groot-fonds. Ook krijgt
stichting De Schiedamse Mo
lens een bedrag van de ge
meente voor exploitatiekos
ten."
Het plezier dat mensen aan
attracties als de Molenmaand
beleven, vergoedt voor Gunne
weg voor een groot deel de be
moeienissen van het bedrijfsle
ven. „Er is een verschil tussen
puur commerciële dingen en
iets waar de mensen lol aan
beleven."
Natuurlijk hebben bijvoor
beeld slijters commerciële be
langen bij een Molenmaand."
„Maar ais zij hun etalages
speciaal inrichten zijn zij toch
creatief bezig met het evene
ment. Je ziet dat de maand de
gemoederen door alle geledin
gen van de bevolking bezig
houdt. Het is niet politiek, het
is gewoon Schiedam."
Gunneweg toont zich trou
wens niet ontevreden over de
publieke belangstelling. „Het is
niet overdonderend druk maar
gezellig, sfeervol. Als het feest
vandaag lukt, denk ik er hard
over volgend jaar eenzelfde
evenement te organiseren. Ik
denk dat we nu een bruikbaar
concept in handen hebben om
er ook echt iets van te maken.
Dat kan ook zijn gevolg heb
ben in andere activiteiten in de
stad," aldus Gunneweg die al
van jongsaf aan met molens
bezig is. „Dat is iets dat je
pakt. en waar je aan verknocht
blijft."
SCHIEDAM Tussen de
ambtenarenbonden en het
Schiedamse gemeentebe
stuur is een strijd losgebrand
rond de arbeidsduurverkor
ting. Inzet is het aantal nieu
we arbeidsplaatsen, dat door
korter werken kan worden
gecreëerd. In de onderhan
delingen eisen de bonden 14
meer banen dan hel gemeen
tebestuur wil toestaan.
Grootste twistpunt is de
hoogte van de subsidie die
het Rijk aan de gemeente
verstrekt voor „herbezet
ting".
Volgens de samenwerkende
ambtenarenbonden, die gis
teren hun leden schriftelijk
van de stand van zaken op
de hoogte hebben gesteld,
beschikt het gemeentebe
stuur over 1,7 miljoen gulden
voor nieuwe banen. Zeven
ton daarvan incasseerde de
gemeente In de afgelopen ja-
ren, doordat ambtenaren 2,3
procent korter gingen wer
ken. Het resterende miljoen
komt binnen nu een centraal
akkoord is afgesloten over
vijf procent arbeidsduurver
korting.
Maar het gemeentebestuur
heeft de bonden onlangs
meegedeeld dat de genoem
de zeven ton at zijn uitgege
ven. Het geld is in 1983 en
'1984 besteed om, bij twee
grote gemeentelijke bezuini
gingsoperaties, „arbeids
plaatsen te behouden die an
ders verloren zouden zijn ge
gaan," aldus het gemeente
bestuur bij monde van on
derhandelaar wethouder
Posthoorn.
De bonden zijn laaiend. „Op
geen enkele wijze hebben wij
in 1984 via stukken of mon
delinge mededelingen kennis -
gekregen van het herstellen
van enige van die arbeids
plaatsen met gebruikmaking
van de 700.000 gulden. Even
min hebben ons mededelin
gen bereikt dat een extra be
zuiniging op arbeidsplaatsen
is voorkomen door aanwen
ding van genoemd bedrag,"
zo schrijven ze aan hun leden
(bij de gemeente werken
1400 ambtenaren).
„Het achteraf stellen dat ar
beidsplaatsen zijn behouden
die anders verloren zouden
zijn gegaan, zonder dat zulks
ook maar op enige wijze
wordt aangetoond, staat
haaks op de afspraak die bij
het beschikbaarstellen van
die gelden is gemaakt, name
lijk dat de gelden op een
voor de werknemers zichtba
re wijze worden besteed,"
vinden de bonden.
Aan het Schiedamse college
van Burgemeester en Wet
houders hebben zij inmiddels
gevraagd zijn standpunt te
herzien. Begin volgende
maand willen de bonden uit
sluitsel hebben. Pas als het
antwoord bevredigend is.
zien zij verder overleg over
de fnvulling van de Arbeids
duurverkorting zitten.
De PPR in Maassluis houdt
dinsdagavond een ledenverga
dering in haar eigen actiecen
trum in de Roemer Visscher-
straat 6 in Maassluis. Op de
agenda staan onder meer de
raadsverkiezingen van volgend
jaar en de onvrede over de ex
tra zetel in de Tweede Kamer
en de verklaringen van partij
genoten Ria Beckers en Stef
Dijkman. Aanvang acht uur.
De Isden van de Vlaardingse
Ballet Akadamie houden
woensdag een choreografie
wedstrijd in de grote zaal van
de Ichtuskerk in de Van Maer-
lantlaan in Vlaardingen. Het
gaat om de finale, de voorron
des zijn eerder deze maand
gehouden. Belangstellenden
kunnen kaarten kopen tijdens
de lessen in de balletacademie
in de Hugo de Grootstraat 11
in Vlaardingen, tel. 347267,
Plaatsen kunnen niet worden
besproken. De finale begint
om half acht.
Het huisvuil wordt op tweede
pinkstardag in Vlaardingen en
Maassluis niet opgehaald- in
de Maassluis wordt de maan-
dagroüte op dinsdag gereden,'
in Vlaardingen op woensdag.
VLAARDINGEN Twee werk
nemers van machinefabriek
Kreber in Vlaardingen zijn gis
termiddag koninklijke onder
scheiden door burgemeester
Fred van Lier. Belde werkne
mers zijn ruim 45 jaar in dienst
geweest van Kreber en namen
gistermiddag afscheid van hun
collega's in Musis Sacrum aan
de Lange haven in Schiedam.
De heer W. van Roon kreeg
een zilveren eremedaille, ver
bonden aan de Orde van Oran
je Nassau. Hij begon als ma
chinebankwerker, later als
draaier en frezer en vervolgens
kwam hij aan een kotterbank
te staan. Als kotteraar heeft hij
dertig jaar gewerkt, telkens de
nieuwe ontwikkelingen op dit
gebied moeiteloos volgend. De
laatste twee jaar heeft de heer
Van Roon computerprogram
ma's geschreven voor de kot
terbank.
De heer M. Poot kreeg een~l
gouden onderscheiding. Hij be
gon op dezelfde dag ais de
heer Van Roon: februari 1940:
Eerst als metaaldraaier en na
een HTS-diploma (in de avond
uurtjes gehaald) werd de heer-
Poot bedrijfsleider bij Kreber..
Hij heeft de laatste 10 jaar lei
ding gegeven aan veertig men
sen en stond bekend om zijn
goede contacten met zijn colle
ga's en een enorm improvisa-"
tievermogen waardoor hij de
moeilijkheden te lijf ging waar
anderen het lieten afweten.
VLAARDINGEN - Hef ziekte
verwekkende DES-hormoon
'komt op woensdag 5 juni aan
de orde in het Vlaardingse'
Vrouwenhuis, P. K. Drossaart-
straat 65—67. Het hormoon is
tussen 1947 en 1975 aan vrou
wen verstrekt om, naar men
toen meende, miskramen te
voorkomen. Onderzoeken heb
ben uitgewezen dat "DES-
moeder" en hun kinderen later
problemen krijgen met hun gef
zondheid.
De DES-actiegroep probeert
zo veel mogelijk DES-moeders
en hun kinderen op te sporen
om ze meer informatie over het
hormoon te geven. De actie-
groep is bereikbaar via tel.
350829. De informatie-avond
op 5 juni begint om acht uur.
HOEK VAN HOLLAND Op -
het Hoekse strand is een kleine
hond dood gebeten door een
grotere soortgenoot. Het hond
je liep met een begeleidster los
op het strand en ging op een
grotere hond af die wel was
aangelijnd, zoals trouwens op
het strand verplicht is: 1
De grote hond wachtte niet af
en beet onmiddellijk toe met
als gevolg dat de kleine het le
ven liet.
VLAARDINGEN Om goed
gemutst de Pinksterdagen in te
gaan, heeft lagere school De
Doorloper een puzzeltocht ge
houden in park 't Hof. De kin
deren moesten tal van leerza
me spelletjes doen om de
tocht te volbrengen zoals iet-
tergrepen bij elkaar passen,
spelen met spreekwoorden en
sommetjes en taalopdrachten.
De moeilijkste opdracht was -
het raden van de leeftijden van
alle onderwijzers.
ROTTERDAM Voor vervoer
naar de Rotterdamse zomer-
activiteiten brengt de RET
twee folders uit. Hierin wordt
beschreven hoe men naar de
locaties van Fenomena, de
Hermitage en Hart voor de
Stad kan komen.