schiedam.
4
t centrum van
en
Oud en nieuw op
Zomer Zaterdag
Deel 3
it
Luchtkokers vernield
Auto te water
Surf-protest
Zes verstekelingen
uit Gambia (Afrika)
mê˧Sm0ÉWm
MÊ
iliiili
PP i i li
Tekst: Dick van der Lugf
Foto's: Arie Wapenaar
pn
*v
WS
Oud en nieuw: dat is dit jaar de rode draad in
onze série „Zomer Zaterdag," die alweer haar vier
de jaar ingaat. Oud en Nieuw: we bedoelen niet de
jaarwisseling, maar het contrast (zo u wilt de over
eenkomsten) tussen oude en nieuwe buurten. In de
twee vorige afleveringen (HVV 8 en 15 juli) namen
we Vlaardingcr-Ambacht, Woudhoek-Noord, Schie-
dain-Oost en Vlaardingen-Oost onder de loep. In de
ze derde aflevering: het centrum van Vlaardingen
en het centrum van Schiedam.
(Van een onzer
verslaggevers)
SCHIEDAM/VLAAR-
DINGEN Wanneer
knaagdieren op een te
kleine oppervlakte moe
ten leven, vervallen ze
in kannibalisme. Ze be
ginnen elkaar op te vre
ten om zo meer ruimte
te scheppen. Wreed
maar effectief. In de
binnenstad van Schie
dam (tussen Broers-
veld en Hoogstraat) is
een nieuwbouwwijk je
verrezen, dat in enkele
opzichten op een over
volle hamsterkooi lijkt.
Truttigheid
mwm
g
wMmm
Roosbeek, Schiedam. „Dit is geen architectuur, dit is
een ramp."
V
Het oude badliuis in de Marisstraat met Tjarco, Den
nis, Olivier en Vincent, die pliessic aan het doen zijn"
(kentekennummers van auto's noteren).
Laan ons Genoegen, Schiedam. „Geen (lauw idee.'
fit
11
Marisstraat, Vlaardingen. „We zouden er voor geen
goud uit willen."
Parkeerplaats Roosbeek, Schiedam: middeleeuwse
kerkers.
ROTTERDAM,EN OMGEVING
I V-Tf t X:
HET VRIJE VÓLK
.X i
l'- V.' - 'V
Kruip-door-sluip-door en
de laatste wordt gevangen
De huizen staan boven op el
kaar. de nauwe straatjes uit de
tijd van Zwart Nazareth zijn
teruggekeerd met schilderach
tige namen als Roosbeek, Pas-
torietuin en Laan Ons Genoe
gen én de vele kruip-door-
sluip-door poortjes in het com
plex doen denken aan hét fina-
lespelletje van een bekende
quiz, waarbij een muis naar
poortjes met geldbedragen
werd geleid.
Hebben de bewoners van dit
nieuwe hart van Schiedam el
kaar al opgevreten? Want veel
leven valt er, niet bespeuren.
Enkele spelende kinderen, een
mevrouw die zich met bood
schappen naar haar woning
haast, een gezin dat schielijk
in de auto stapt, een man die
aan zijn auto staat te knutse
len, een vrouw die haar bezoek
uitlaat en auto's die door de
wijk zigzaggen.
Is de vakantietijd verant
woordelijk voor deze rust? Of
zijn' de bewoners bang voor el
kaar? Deze veronderstelling is
minder gezocht dan zij op het
eerste gezicht lijkt. Want
waarom worden bezoekers
eerst door een kijkgaatje in de
voordeur bespied alvorens de
ze opengaat?
De bewoners moeten op hun
rust gesteld zijn. En de archi
tect heeft hen daarbij een
handje geholpen door de wo
ningen om op kasteelbinnen
plaatsen lijkende pleintjes te
bouwen. Het bordje "Geen fiet
sen voor de ramen" is vervan
gen door "Geen auto's voor de
ramen". En Jan van Essen
zegt: „Je merkt niet, dat je in
de stad woont, 's Ochtends
hoor je geen verkeer, maar je
hoort de vogels fluiten."
Van Essen woont in dc half
ronde voormalige directieka
mer van de Lindenhof: een
U-vormig gebouw dat als
Weeshuis (der Hervormden)
en ais opvoedingstehuis een
rijke geschiedenis heeft. Iets
daarvan hing nog in de Regen
tenkamer. Maar de kamer
vormt nu een stille getuige van
de desinteresse der' Schiedam-
se stadsbestuurders voor het
eigen, rijke verleden. Het unie
ke leerbehang hangt in flarden
aan de muren, de fraaie pane
len zijn zwart geblakerd en de
rijk versierde schouw valt bij
na van rottigheid in elkaar.
De rest van het gebouw is
gerenoveerd: op ramen en mu
ren na kaalgeslagen en volge
bouwd met appartementen
voor één- en tweepersoons
huishouden: dc modieuze sa
menlevingsvorm die de vroe
gere hoeksteen van de samen
leving, het gezin, dreigt te ver
vangen.
„Waar vind je dat in Schie
dam?", roept Van Essen tel
kens wanneer hij dc lof zingt
over de unieke vorm van zijn
woonkamer, de zeven ramen
(„Alle jezus veel werk om ze te
wassen"), het groene uitzicht
(„Je zit op het platteland") en
de korte loopafstand naar dc
Hoogstraat („Twee minuten").
„Ik zit weer lekker midden
in de stad", zegt ook een
vrouw, die vroeger aan dé
Laan gewoond heeft en nu aan
de Laan Ons Genoegen woont.
„Het is zo leuk hier", vindt ze.
„Er wonen heel gezellige men
sen. Het is echt .net als vroe
ger." Wat de gevelstenen "Me-
ne Ego Est anno 1916" beteke
nen, weet ze niet. Met een ge
haast "daaag" maakt ze zich
schielijk uit de voeten.
Is het nieuwe hart van Schie
dam nu een voorbeeld van ge
slaagde stadsvernieuwing of
een voorbeeld van hobbyisme,
uitgeoefend door stadsbestuur
ders en architecten die; belust
zijn op het bouwen van monu
menten ter meerdere eigen eer
en glorie? De poort aan het
eind van de Nieuwstraat (hoek
Korte Achterwég/Zwaansteeg)
lijkt op dc Are de Triomphe.
De trappenhuizen ("lichthof
in het architectenjargon) en
inpandige galerijen doen den
ken aan middeleeuwse ker
kers. En de buitentrappen met
draadglas overdekking lijken
op warenhuizen in het West-
land.
„Dit is geen architectuur.
Dit is een ramp. Dit is gruwe
lijke truttigheid", vindt .de
Vtaardingse architectuur-foto
graaf Piet Rook, wanneer hij
foto's van deze wijk onder
o. in krijgt. Volgens hem kun
nen architecten en 'planologen
niet met ruimte omgaan. „Ze
kunnen de lege ruimte alleen
maar volbouwen", zegt hij.
„Ja, dat is gemakkelijk zat."
Truttigheid of mooi? We la
ten de vraag maar onbeant
woord om het oude centrum
Jan Steenstraat, Vlaardingen. „Hier heb je meer met je buren te maken."
X';
van Vlaardingen in te duiken.
In de Marisstraat spelen kin
deren "Voetje van de vloer" en
"Pliessie". In de Jozef Israëls-
straat hangt een touwtje uit de
brievenbus. In de Jan Steen
straat staat een oude Merce
des te koop. In de Groen van
Prinstererstraat zie je ouder
wetse luiken. Deze wijk is om
Piet Rook nog eenmaal te cïte-,
ren "bezit van de bewoners".
Mevrouw Bërnhart uit de
Marisstraat zou „al krijg ik
een huis met goud behang"
nooit in Vlaardingen-Holy wil
len wonen. „Daar kan ik nog
lang genoeg liggen. We hebben
twee en een halve maand in
een wisselwoning in Holy ge
woond. Dat was niks. Het went
nooit. Maar het is misschien
net wat je gewend bent."
De heer en mevrouw Bern-
hart wonen al 25 van hun 38-ja-
rige huwelijk in de Maris
straat. De huizen zijn pas ge
renoveerd. Ze hebben nu dub
bel ramen, douchecel, dakka
pel, centrale verwarming en
achteruitgang. „De deuren en
ramen klemmen", klaagt hij.
Zij, geschrokken: „Hou je
mond."
„We zijn er boven op vooruit
gegaan", vindt mevrouw Bern-
hart van de renovatie. ,Als je
vroeger je nest uitkwam, stoot
te je je hoofd. Nou, dan gaat de
romantiek er snel vanaf." On
danks hun kritiek op de forse
huurverhoging van 180 gulden
voor weinig geriefsverbete-
ring, zijn ze toch wel tevreden.
„We zouden er voor geen goud
uit willen", zeggen ze. ..We
staan nu wei te schelden, maar
een vrij huis voor 300 gulden
vind je toch nergens..."
De bewoner van nummer 33
heeft dc brievenbus en het
huisnummer vervangen door
koperen exemplaren. „Een
hoop werk om schoon te hou
den". erkent hij. „We deden het
vroeger met Brasso. Maar ik
heb er nu wat. op gevonden.
Autocleaner. Dat is een hele
verbetering."
In de Jan Steenstraat praten
enkele bewoners met elkaar
bij een te koop staande Merce
des. Eén van hen, de heer W.
G. de Reus, voerde enkele ja
ren geleden actie voor bomen.
drempels en parkeervakken in
zijn straat, waar hij ai 12 jaar
woont. De drempels kwamen
er niet, parkeervakken en zes
bomen wel. „Goudriaan zei
eerst dat hij geen geld voor die
bomen had", herinnert De
Reus zich. „Maar toen ver
sprak hij zich en zei dat hij
nog een potje had. En daar
pakte ik hem op."
Holy trekt De Reus en zijn
buurman niet. „Ik zou voor
geen geld in Holy willen wo
nen", zegt Dc Reus. „Dat lijkt
me zo onpersoonlijk. Hier heb
je meer met je buren te maken
en je bent zo bij de winkels."
Buurman, 14 jaar Jan Steen
straat achter de rug: „Zeker
niet in de fiats. Misschien in
een eengezinswoning."
MAANDAG 22'JULI 1985
T
- r
ALHAMBRA 1. tel. 330293:
The bostonians (16), 6.45 en
9.30 uur.
aLHAMBRA 2, tel. 330293:
Amadeus (a.l.), 2 en 8 uur.
CALYPSO 1, tel. 131855: Poli
ce academy 2 (a.l.), 2. 7 en
9.30 uur.
CALYPSO 2, tel. 131855: De
laatste eenhoorn (a.l.), 1.45,
6.45 uur; Striking back (16),
9.45 uur.
CALYPSO 3, tel. 131855: Vier
vuisten in *t kwadraat (a.l.), 2, 7
en 9.30 uur.
CENTRAAL, tel. 138210: Greti
ge grietjes (18), 12.15, 1.45,
3.15, 4.45, 6.15 7.45, 9.15 uur.
CINEAC NRC, tel. 330293:
Battle rage (16), 7 en 9.30 uur.
CINEMA OSCAR, tel. 330293:
The secret sex-life of Romeo
en Juliett (16 jr), 2, 7 en 9.30
uur.
CINERAMA 1, tel. 115300: A
view to a kill (12), 2, 6.45, 9,30
uur.
CINERAMA 2, tel. 115300:
Best defense (a.l.), 2, 7, 9.30
uur.
CINERAMA 3, tel. 115300: Be
verly Hills Cop (a.l.). 2. 7 en
9.30 uur.
CINERAMA 4, tel. 115300:
Duin (a.l.). 2, 6.45 en 9.30 uur.
CINERAMA 5, tel. 115300: A
passage to India (a.l.), 1.45,
■7.45 uur.
CORSO, tel. 121110: Despera
tely seeking Susan (a.l.). 2. 7
en 9.30 uur.
LÜMIÉRE 1, tel. 117755: The
last dragon (a.l.), 2, 7 en 9.30
uur.
LUMIÉRE 2. tel. 117755: Police
academy 2 (a.l.), 2, 7 en 9.30
uur.
LUMiERE 3, tel. 111755: Su-
pergirl (a.l.), 1.45, 6.45 en 9.15
uur.
LUMIERE 4, tel. 332013: Wit
ness (12), 1.45, 6.45 en 9.15
uur.
REX', tel. 772793: Franse porno
(18), 10.00-01.00 uur.
THALIA, tel. 111555: A view to
a kill (12), 1.15, 4, 6.45 en 9.30
uur.
't VENSTER 1, tel. 364998:
Hammett (a.l.), 21.30 uur, beh.
ma.
't VENSTER 2. lel. 364998: Zo
merfestival met Katherine Hep
burn, div. films (16), 22.00 uur,
beh. ma.
't VENSTER 3, tel. 364998:
Filmzomer '85 div. films (16),
21.30 uur, beh. ma.
LANTAREN, tel. 364998: Tris-
tana (16), 22.00 uur, beh. ma.
EURO Spijkenisse, tel.
01880-24144, zaal 1: Police
academy (a.l.), 1.30, 6.30, 9.15
uur. Zaal 2: A view to a kii!
(12), 1.30, 6.30, 9.15 uur. Zaal
3: Beverly hills cop (a.l.), 1.30,
6.30, 9.15 uur.
TlVOLI(Hellevcatsluis), tel.
01883-12608: Amadeus (a.!.).
20.00 uur. Beverly Hills Cop
(a.l.). ma. di. 8.30 uur.
Kindervoorstellingen
ALHAMBRA: Het grote ïwok
avontuur (a.l.),2 uur.
CALYPSO: De laatste één
hoorn (a.l.), 1.45, 6.45 uur.
Cinema NRC: Donald puck's
verjaardagspartijtje (a.l.), 1.30,
3 uur.
EURO: Vol gas met Herbie (a.l.)
1.30 uur.
SIMONSTRAATKERK: «unch-
pauzeconcert door Dirk Jansz.
Zwart, orgel, di. 12.15 uur.
HIERO, HART VOOR DE
STAD, Weena: Hiero Prima
Rolschaatsen, ma. vanaf 17.00
uur, Terrasvoorstelling, ma.
17.00 uur, lunchvoorstellingen.
j 'i
.*<s;
Museum Boymans-Van Beu-
ningen, tel. 360500: Zomerex-
pes-tie eigen collectie en nieu-,
we aanwinsten, vanaf medio -
aug.
De Dubbelde Palmboom, tel.- j
761533: Speelgoed van zolder^
Zet 'm op hoeden en pet-"-'*'
■ten.- V -****•
Muséumechip „Buffel", tel.
137342: vaste opstelling:
Scheepssier, bewapening en
voortstuwing, navigatie, sloe
pen, uitrusting van het schip:
rad en schroef, stoom op sche
pen; scheepsbouw (tussendek),
Bakskwartler: spel-, werk- en
leefruimte, leven aan boord
(1896-1956) op logementsschip
(kuildek).
Atlas van Stolk, Aelbrechts-
kolk 12. tel. 767433: Tien jaar
aanwinsten t/m 29 sept.
Galerie 2000, Westersingel 30,
tel. 363018/224386: ethnogra-
fica, Egypte en Oud Perzië, sie
raden.
Belastingmuseum Prof. dr.
Van der Poel, Parklaan 14-16,
tel. 366333: Schilderijen van
August Weimar, t/m 30 aug.
Wijkmuseum Hillesluis,
Beijerlandselaan 80. tel.
198698: „Werken aan de
Maas", geschiedenis van
scheepswerf en machineta-
di. 12-14 uur, terrasvoorste-
ling, di. 17.00 uur.
PARK: Fenomena, dag. 10-21
uur.
briek P. Smit, t/m 20 augustus.
Parkhotel, Westersngel 70; tel.
363611: tekeningen en litho's
van Gijs Voskuyl; plastieken
van Karei Gomes, tof eind juli.
Kasteel van Rhoon, tel.
01890-8576: Nederlandse
beeldhouwkunst van de laatste
50 jaar, t/m 8 sept.
Galerie Trefcentrum, Wester
singel 18, tel. 361081: Schilde
rijen, zeefdrukken en Kera
miek, van Janette Versteeg,
van 18 juli t/m 5 aug.
Oudehaven, scheepshelling
„Koningspoort", schepen uit
de streekvaart in Zuid-Holland
van het Maritiem Museum
Prins Hendrik.
Galerie Nieuw Rotterdams
Pail, Metrostation Oostplein,
tel. 131500: schilderijen en
neon objecten van Ben Admi
raal. t/m 17 aug.
Amrobank, Coolsingel 119: li
tho's en gemende technieken
van Cor de Jong, t/m 22 juli.
Plan C, tel. 124352: olieverven
van Riet Veld de Lobel, t/m 1
aug.
Galerie 109, Zaagmolenstraat
109: gouaches van Antonia
Car mo, aquarellen van Hamza
Inanc, etsen en gravures van
Shigekl, */m 25 juli.
DORDRECHT Plankzeiters
hebben zaterdagmiddag op
het spaarbekken De Grote Rug
in de Biesbosch gedemon
streerd tegen het uitblijven van
surf-mogelijkheden op het
eiland van Dordrecht. De leden
van de Dordtse plankzeilver
eniging hielden eerst een de
monstratieve bijeenkomst op
het Victoria-terrein in het cen
trum van de stad.
Sinds vorige week mogen de
plankzeilers niet meer op de
grote rivieren hun sport beoe
fenen. Zij zijn nu aangewezen
op de Grevelingen of het Veer-
se meer. Een door de gemeen
te Dordrecht aangewezen surf-
plaats bij de Moerdljkbruggen
noemen de plankzèilers 'onbe
reikbaar'.
Na tussenkomst van de Dordt
se politie mochten de plankzei
lers een half uur surfen op het
spaarbekken.
VLAARDINGEN Aan boord
van de "Midia", die vrijdag
avond de Koningin Wilhelmina-
haven te Vlaardingen binnen
liep, zijn zes verstekelingen uit
het Westafrikaanse land Gam
bia aangetroffen. Het zestal is
de toegang tot Nederland ge
weigerd omdat het niet over
geldige papieren beschikte. In
afwachting van het vertrek van
het schip, dat onder Cyproti-
sche vlag vaart, zijn ze ingeslo
ten op het politiebureau van
Vlaardingen. Begin deze week
vertrekt het schip.
VLAARDINGEN Onbeken
den hebben vrijdagnacht huis
gehouden .in de kantine van
handbalvereniging De Hollan-
diaan te Holy. Ze vernielden of
ontvreemdden vijftien kapjes
van luchtkokers en ze zetten
de vloer van de kantine onder
water.
SCHIEDAM Onbekenden
hebben vrijdagnacht een auto
in het water geduwd, die op de
Lange Haven bij café Quibus
geparkeerd stond. Nadat de
wagen op deze manier te water
was gelaten, dreef hij naar het
midden waar de auto zonk. Za
terdagmiddag is het voertuig,
dat eigendom is van een Viaar-
dinger, uit het water getakeld.