Oude wijken tegen* overheids
ingrijpenopbouwwerk
Zuid: PvdA is
misselijk
uur
J Nachtvergunningen
officieel af gegeven
b|| Filmclub
1,5 ton voor
ATV-gelden
Aannemer bestolen
Vlaardlngen Anders
gericht op cultuur
Kerstdiner met inbraak
'veiliggesteld'
"KLEURRIJK ROTTERDAM" deel n
Jaap de
Raat bij
"Laatste
oogst": „Het
geeft de ver
nietiging
van het boe
renland
weer, van
wege de stad
die op
dringt."
j Door onze medewerker HAN VAN DER HORST
i SCHIEDAM Schilder Jaap de Raat woont tegen
woordig: zelf op het Bachplein, maar voor hem zijn de
grote uitbreidingen van Schiedam benoorden de spoor
baan niet meer dan een rampzalige blikseminslag. Op
één schilderij van de tentoonstelling die hij momenteel
in het Stedelijk Museum heeft, zien wij de paarden van
een hooiwagen in een hevig onweer op hol slaan. "Laat
ste oogst" vermeldt een toelichtend bordje bij het doek.
'Dat ismin of meer symbolisch," legt De Raat uit.
"Het geeft de vernietiging van het boerenland weer,
vanwege de stad die opdringt. In dit geval slaat de
bliksem in."
J Jaap de Eaat is de schilder
éh de historicus van Kethel.
Als hij een nieuw werk onder
handen heeft, is hij te vinden
op het gemeentearchief, waar
hij met een stompje potlood in
een minuscuul handschrift al
lerlei gegevens optekent over
Kethel, een boerendorp, dat te
genwoordig helemaal door
eenvormige Schiedamse flats
is omgeven. Dat resulteerde al
ih één boek, maar bij De Raat
thuis liggen genoeg manus
cripten voor nog een paar uit
gaven.
Boerenhoeven
Bespiegeling
(48,5 x 38,5
cm; potlood/
papier, ca.
1955)
Wijsgerig
van Pieter v.d. Doel
Wederom een uniek boek met een groot aantal kleurenreprodukties
van de kleurenplaten van Pieter v.d. Doel.
De vastgestelde verkoopprijs isJ <L .OU
Dit boek is te koop aan de receptie Hoofdkantoor Avondbladen
Combinatie Rotterdam, W. de Withstraat 25, Rotterdam; in ons
rijdend servicekantoor Infomobiel (zie voor standplaatsen pag. 2 van
uw krant) en aan de Coolsingel 67 te Rotterdam.
U kunt ook schriftelijk bestellen. De verzendkosten zijn ƒ5.-. U dient
dan 32.50 over te maken op:
postgiro - nr. 28 333
A.B.N. -rek.nr. 50.03.11.897 of
Ver. Spaarbank - rek.nr. 98.47.03.608
t.n.v. Avondbladen Combinatie Rotterdam CV te
Rotterdam. Vermeld op uw overschrijving de titel
van het boek en uw juiste adres. - k
Na ontvangst van uw betaling zenden wij u het
boek zo snel mogelijk toe.
zaterdag 28 december 1985 12.00 uur
Organisatie: Het Vrije Volk i.s.m. de Dienst voor Sport en Recreatie en R.A.V. Metro,
Inschrijving vanaf een uur voor de start bij de kleedgelegenheid.
Inschrijfgeld: tot 12 jaar 3.- per persoon vanaf 12 jaar 4.- per persoon,
2 Afstanden: jSvjjP
1,2 km voor de jeugd 5 - 10 - 15 en 20 km (vanaf 12 jaar) K/jBj
Op vertoon van deze advertentie krijgen deelnemers 0,50 k^vj;
reduktie. Vfv*!
Na afloop verloting van prachtige prijzen.
Inlichtingen: 01857 - 2557. |-/!.y
samen
sterk i
verenigde 5
spaarbank
Jams -Tweedrank
DINSDAG 24 DECEMBER 1985
HET VRIJE VOLK
ven heeft goede vooruitzichten
op een vergunning.
De vier nieuwe vergunningen
brengen het totaal in het een-
trom op revén. Sinds jaar en -/>.
dag is de Lion D'Or 's nachts
geopend, evenals snackbar Ja-
pie. De discotheek Rams (voor
heen Cartouche) kreeg na ja
renlange verzoeken onlangs
eveneens een permissie. Ver
der zijn er buiten het centrum
ook nog twee horeca-explói-#'
tanten die een nachtvergurï-if
ning hebben. -
SCHIEDAM Met vier (be
trekkelijk) nieuwe nachtvergun
ningen heeft de gemeente
Schiedam schoorvoetend de
eerste stappen gezet om het
Schiedamse nachtleven te vér-
beteren. Discotheek The Deep,
grillroom King David, café De
Kuil en lokaliteit De Mallemo-
len hebben voorlopig tot 1 april
volgend jaar een officiële
nachtpermissie. The Deep en
King David zijn al enige tijd in
.de nachtelijke uurtjes ge
opend. Ook een nog te vesti
gen jazz-café aan de Korte Ha-
laat Kethel
herleven
Dat oude Kethel is nagenoeg
verdwenen. De dorpskern is
door de gemeente tot een soort
wandelgebied gemaakt. De
vette wei< en eromheen zijn be
last met zand, waar straks nog
meer stedelijke woningbouw
verrijst Ais straks de veelbe-
streden rijksweg 19 er inder
daad doorgedreven wordt, zal
er helemaal weinig overblijven
van het unieke Hollandse land
schap, dat de voormalige ge
meente tot diep in de jaren
vijftig karakteriseerde.
Kethel lag vroeger vér van
Schiedam af. De meest noorde
lijke bebouwing van Schiedam
reikte nauwelijks- buiten, de
stadsvesten. Vandaar leidde
een landweg naar een gebied
dat wei heel weinig te maken
had met de stank en de gist-
lucht in de jeneverstad.' Daar
verrezen rijke boerenhoeven
die vaak al eeuwen, oud,waren.
En de plattelandsbevolking
was georiënteerd op de bebou
wing rond een kruispunt van
de wegen tussen Delft en
Schiedam en Vlaardlngen en
chercheur Axel Foley kruipt/***
De vier voorstellingen begin
nen telkens om half tien 's
avonds in de ruimte van de
filmclub in de Teerstoof aan'de
Nieuwstraat. De toegang be-
draagt elke keer ƒ3,50 voor
donateurs. Nieuwelingen wor
den bij het betreden meteen
iid gemaakt voor vijf gulden.
SCHIEDAM De filmclub
Schiedam heeft dit weekeinde
twee kassuccessen als een
verlaat presentje voor kerst.
Vrijdag én zaterdagavond
wordt de James Bond-film „A
view to a kill" vertoond terwijl
Eddie Murphy als „Beverly
Hills Cop" zondag en maan
dagavond in dejhuid van re-
Buitenhavenweg hebben die
ven hun kerstdiner veilig ger
steld. Gestolen werden drief
kippen en drie kalkoenen. j.-j.
Rotterdam. Dat was Kethel
met zijn winkeltjes en zijn
middeleeuwse kerk.
Er bestond nóg een Kethel:
dat waren een stel buurtschap-
jes min of meer ten noorden
van de oude dorpskern: daar
woonden de katholieken. Hun
terrein werd begrensd door
een oud bruggetje over de
Kerkweg, dat dan ook Papen-
heul heette. De katholieken
van het noorden waren in een
heftige politieke strijd verwik
keld met de protestanten uit
het dorp en omgeving. Maar
de hartstochten bleven altijd
binnen de perken, want in een
rustige boerengemeenschap
waar iedereen iedereen kent,
moeten haat en afkeer worden
geneutraliseerd.
In die gemeenschap is Jaap'
de Raat geboren en opge
groeid. Die gemeenschap heeft
hij te gronde zien gaan. En zo
werd het zijn levenswerk dat
verleden -net potloodstompje
en penseel voör het nageslacht
vast te leggen.
Was het daarbij gebleven,
dan had De Raat net zo goed
een fototoestel kunnen nemen.
Maar de kunstenaar is niet te
vreden met een zuivere regis
tratie van wat hij ziet. Hij wil
er iets aan toevoegen.
Van een onzer verslaggevers
SCHIEDAM Met een in
braak in een slagerij aan de
menselijke manier te reage
ren.
Die symboliek vind je vaak
in zijn werk terug, bijvoor
beeld in "Bespiegeling". De
Raat: 'Ik heb het zelf altijd
een ding naar mijn hart ge
vonden. Ze zeggen wel eens:
scherven brengen geluk. Er
was eèn vlerkante spiegel van
me gebroken. Ik zat zo een
beetje met die driehoekige
stukken te spelen en zo ben ik
op dit idee gekomen."
Bespiegelen was dan ook het
enige dat De Raat vaak over
bleef. Voor een kunstenaar is
hij in de verkeerde tijd gebo
ren. Academiebezoek en een
vast inkomen in het kader van
de beeldende kunstenaarsrege
ling zaten er voor hem niet in.
In plaats daarvan werd hij in
zijn jeugd geconfronteerd met
de Duitse bezetting. En de na
zi's eisten van kunstenaars,
dat zij zich opgaven bij de
door landverraders geleide
Cultuurkamer. Alleen dan
mocht je werken. Alleen-dan
kon- je-' aan verf en 'linnen^ ko
men.
De kunstenaars van Schie
dam, die weigerden aan deze
chantage toe te geven, moes
ten op de zwarte markt aan
materiaal komen en illegaal
werken. Na de oorlog hebben
zij zich verenigd in de organi
satie "S'45" om hun belangen
gezamenlijk te behartigen. Dat
was wel nodig ook. Een kun
stenaar mocht in die tijd Onze
Lieve Heer op zijn blote knieën
danken, ais hij van een of an
der archief tegen betaling
oude stadsgezichten mocht te
kenen. Verder moest je maar
zien, hoe je het rooide.
Eén S'45-iid verdiende zijn
brood als huisschilder. Een an
der opende een winkeltje. Jaap
de Raat slaagde er tenslotte in
leraar tekenen te worden. Hij
is nooit in staat gesteld via de
kunst alleen zijn boterham te
verdienen.
De kunstenaars van S'45
werden bovendien van de
markt geconcurreerd door jon
gere collega's die in het kiel
zog van Karei Appel en Cobra
furore maakten. De S'45-ers
slaagden er maar zelden in tot
het Stedelijk Museum door te
dringen en het is wel tekenend,
dat Jaap de Raat, pas nu hij
oud is, voor het eerst een eigen
tentoonstelling in dat museum
heeft.
En zo herleeft, dan in een bo
venzaal hét oude KethëL Zeker
voor mensen die zo'n. blokken
doos bewonen in Gróenoord is
het de, moeite waard-eens te
bekijken-, wat ooit-stond op
of liever gezegd ónder de te
gels en het asfalt dat zij nu be
wandelen. In de catalogus die
bij de tentoonstelling hoort,
heeft Jaap de Raat een aardig
artikel met jeugdherinnerin
gen geschreven.
een paar stenen tegen zijn li- nos
chaam dreunen. Hij moest la~,:>i!>
ter in het Schieland Ziekenhuis ,;,v
worden behandeld aan een
hoofdwond, die daar met acht
hechtingen werd gedicht. 1
SCHIEDAM Een 17-jarige
bromfietser is zaterdagavond
op het Wilhelmlnaplein door
een groep jongeren met stenen
bekogeld. Bij de eerste voltref
fer kwam hij ten val; een stuk
stoeptegel had hem in het ge
zicht geraakt. Liggend op de
grond voelde de jongen nog
Zondagmiddag heeft de politie
één verdachte aangehouden.
SCHIEDAM Gesubsidieerde
instellingen (kinderopvang,
maatschappelijke dienstverle
ning e.d.) hebben nog niet aan
geklopt bij de gemeente om fi
nanciële steun in verband met
arbeidstijdverkorting. In haar
antwoorden op schriftelijke
vragen van raadslid Bart de
Leede (PSP/PPR) zegt het col
lege van burgemeester en wet
houders nog geen verzoeken
om herbezettingsgelden te
hebben gehad. Uit de antwoor
den blijkt dat er wel bijna
150.000 gulden is gereser
veerd om de opengèvallen
plaatsen dit jaar en het komen
de jaar op te vullen.
De Leede stelde zijn vragen
omdat hij de informatie in de
commissie Welzijn te summier
vindt. Hij vraagt zich af waar
om informatie van het college
uitblijft. Het college op haar
beurt beroept zich op de rijks-
regels die pas begin vorige
maand bekend werden.
Jaap de Raat heeft een beet
je een wijsgerige -natuur.. Hij
houdt er een,milde filosofie op
na die ervanuitgaat, dat een
eenling tóch niet zoveel kan
doen. Het leven is hard en ver
warrend. Je kunt proberen er
voor jezelf een soort orde in te
brengen. En je kunt je best
doen zoveel mogelijk op een
SCHIEDAM Bij een inbraak
in een loods van aannemer Ur-
bi Bouw aan de Stationsstraat
is voor ongeveer tienduizend
gulden aan werktuigen buit ge
maakt. Gestolen zijn onder
meer een luchtslang, een com
pressor en twee zogeheten
omvormers. De deur van de
loods werd geforceerd.
Uit een woning aan de Brielse-
straat zijn sieraden en een fo
totoestel verdwenen. Alleen de
waarde van de camera Is be
kend: 220 gulden.
Een kledingzaak aan de Hoog
straat is net niet beroofd van
een hoeveelheid truien, strop-..?
dassen en blouses. Die werden
overdag door een voorbijgang
ster van een stelling van dejn^i
gang gegrist. Een verkoopsfëk^
zette de achtervolging in. De
dievegge wist zij niet te pak
ken, maar de kleding is te- )>4
recht. Die liet de vluchtende
dame vallen. ;i
NU VERSCHENEN:
Vain een onzer verslaggevers
SCHIEDAM De bewoners
verenigingen willen niet dat de
gemeente ingrijpt in hun on
derlinge conflict over de toe
komst van het opbouwwerk. Ze
verwerpen de mening van
PvdA-fractieleider Gé Brou
wer dat het bestuur van.het SI-
VOS, de plaatselijke opbouw
werkstichting, moet worden
uitgebreid met „onafhankelij
ke deskundigen". Nu maken de
bewonersverenigingen nog de
dienst uit in het SIVOS.
„We kunnen onze problemen
zelf wel oplossen," zeggen le
den van de bewonersverenigin
gen Zuid, West en Oost (de
oude wijken). Vorige week ont
stond tweespalt in het SIVOS-
bestuur over de aanstelling
van Armand van Puyvelde als
opbouwwerker. SlVOS-voorzit-
ter Jan Schlarmann kon zich
met de keuze voor Van Puyvel
de niet verenigen en stapte op.
In gemeentelijke kring werd
hard gereageerd op het con
flict. Welzijnsambtenaar
Kemps riep dat de geloofwaar
digheid van het SIVOS was
aangetast en eiste in de rol
■de bewonersverenigingen zet
ten. Zo iemand staat niet aan
de basis, die weet niet wat er
lleeft."
Hoe moeizaam de samen
werking tussen de wijken
soms ook verloopt (de bewo
nersverenigingen erkennen dat
volmondig), van bemoeienis
van buitenaf willen ze niets
weten. Aad de Wolf van de be
wonersvereniging Schiedam-
Oost (BVSO), zelf ook SIVOS-
bestuurslid: „Een twistappel
hoort erbij. Maar wat moet je
met onafhankelijke bestuursle
den? Die hebben geen achter
ban. Bovendien wordt mijn
functie dan ondermijnd."
Intussen wachten de bewo
nersverenigingen in spanning
hoe de gemeente zal reageren
op hun voordracht van Van
Puyvelde voor de functie van
opbouwwerker. Die voordracht
heeft het SlVOS-bestuur nu een
paar dagen geleden ingediend.
Gezien de harde reacties in ge
meentelijke kring op het con
flict in het SlVOS-bestuur is
het volgens waarnemers niet
uitgesloten dat de voordracht
wordt afgewezen.
van subsidieverlener „ophelde
ring". En PvdA-fractieleider
Brouwer vond dat de bewo
nersverenigingen nu maar
minder invloed in het SlVOS-
bestuur moesten krijgen „om
te voorkomen dat de zaak
straks op zijn kont ligt."
Dinie Nesse van de bewo
nersvereniging Schiedam-Zud
(BVSZ) is verbaasd over die
„opgeblazen" reacties. „Het
wordt naar mijn smaak alle
maal te zwaar opgevat. In feite
is er niks aan de hand, alleen
Schlarmann is afgetreden, nou
dat moet hij zelf weten. Het Sl
VOS-bestuur kan het wel al
leen af. Problemen blijf je toch
houden, iedere wijk probeert
nu eenmaal het onderste uit de
kan te halen."
Evenals Nesse heeft Hans
Coster van de bewonersvereni
ging Schiedam-West (BVSW)
geen behoefte aan Brouwers
onafhankelijke deskundigen in
het SlVOS-bëstuur. „Opbouw
werk dient de democratisering
van de burgers en is dus een
zaak van de wijken, niet van
de gemeente. Ik vraag me af of
het helpt, een vreemde tussen
een groot bourgondisch uu.-
tuur/kunst-feest in Vlaardingen
op poten zet) en denken we
aan lezingen en films."
Vlaardingen Anders heeft gelijk
met de oprichtingsvergadering i
een spreker op het programma'
staan. Het is de Maya-ki-ché" 11
indiaan Don Adrién Ines Ché-,
vez uit Guatemala. Chêvez (81) s
heeft twintig jaar gewerkt aan
een nieuwe vertaling en bewer
king van de Pop Wuj, het heili
ge boek van de Maya-india-
nen. Hij houdt zich de laatste
jaren bezig met het geven van
lezingen over de Pop Wuj, ook v
wel de bijbel van de Maya's
genoemd.
Chavez logeert momenteel bij. -,
een vriend In Amsterdam, waar
hij een lange'tussenstop'
maakt op zijn terugreis naar
Guatemala. Hij is naar Europa
gekomen voor lezingen in Ita-
lië, waar hij een nieuwe uitge-:"
ver voor de Pop Wuj heeft ge-
vonden. Het is de tweede keer
dat de Indiaanse oud-professor
Nederland bezoekt. In 1983
kwam hij op uitnodiging van de
KRO naar Hilversum om deel'
te nemen aan een radiopro
gramma over de Pop Wuj.
Lezing Don Adrién I. Chavez
en oprichtingsvergadering
Vlaardingen Andera, Het
Weeshuis, Weeshuisplein,
Vlaardingen. Aanvang 7.30
uur. Toegang gratia.
VLAARDINGEN Met de op
richting van een stichting
Vlaardingen Anders op 6 ja
nuari 1986 is levens het defini
tieve einde gekomen aan de
beweging Rood Vlaardingen.
„Het pandje van Rood Vlaar
dingen mag dan ook voortaan
niet meer zo genoemd wor
den," zegt mede-initiatief
neemster Neiieke van der Luit
van de nieuwe stichting. „Dat
heet nu Vlaardingen Anders.
We gaan ons nu vooral richten
op cultuur," aldus NelleKe.
Tot de direct-betrokkenen van
Vlaardingen Anders behoren
onder meer Peter Moree, Tine
ke Wijnberg (Andere Markt),
Klaas Schutte (PSP), Riet Eg-
germont (K en S, VTA), Bart
van de Gein en Jacqueline du
Mortier. Hoewei de meesten
onder hen uit 'de linkse hoek';
komen is het hun bedoeling
om de nieuwe stichting veel
breder op te zetten dan Rood
Vlaardingen.
Neiieke van der Luit: „Rood
Vlaardingen was rood, de
PvdA-lijn. Maar Vlaardingen
Anders heeft daar niets mee te
maken. We willen Vlaardingers
in contact brengen met diverse
culturen. Maar het gaat ook
om cultuur dichtbij. Daarom is
bijvoorbeeld ook Peter Moree
erbij betrokken. Verder willen
we samenwerken met de orga
nisatie van het Landjuweel (dat
SCHIEDAM „Misselijk" ber.
noemt de bewonersvereni- De fractie liet weten dat ze
ging Schiedam Zuid de te- niet aan die paar gesprekken
rughoudendheid van de kon beginnen omdat andere
plaatselijke PvdA-raadsle- organisaties dan ook om een
den en met de vereniging de dergelijk onderhoud zouden
praten over problemen in vragen. De bewoners kregen
het algemeen. De bewoners wel de toezegging dat na de
hadden de socialisten ge- afgelopen zomervakantie
vraagd om „een paar keer 'een uitnodiging voor een on-
per jaar" met hen van ge- derhoud zou komen. „Die
dachten te wisselen. „We hebben we nog steeds niet
moesten constateren dat de ontvangen. Opnieuw een feit-
PvdA-fractie volstrekt on- je waarin een grote partij
voldoende over Zuid geïnfor- heel klein blijkt te. zijn,"
meerd was en toch allerlei vindt de vereniging. Zij
besluiten over ons liep te ne- vraagt zich af of de PvdA
men," aldus de vereniging in wellicht bang is voor de be-
haar maandblad var^decern- woners.
W fedérjhe
Ned«il«ind-.e
Vakbeweqinq
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM Het tramver
keer is gisternacht voor een
half uur gestremd geweest. Op
de vrije trambaan langs de
Burgemeester Van Harenlaan
hadden onbekenden stenen op
de rails gelegd. Een tram
raakte hierdoor zodanig be
schadigd dat de technische
dienst van de RET erbij moest
komen.
Het Rotterdamse tweetal Mar
tin van Waardenberg en Wil-
frled de Jong spelen op 26, 27
en 28 december hun theater
programma "Begin maar vast"
In Theater Zuidplein,
in het avondvullende program
ma belandt het echtpaar Van
de Wetering (van blinde woede
tot erotisch) per ongeluk met
de tent in het theater waar de -
wonderlijke bassist Meneer de
Jong in afwachting is van zijn
showorkest. Deze ontmoeting
leidt tot bizarre misverstanden
absurde spanning, verstilde
momenten, ontluikende liefde
en voorat veel humor. Aan-
vang: 20.30 uur.