Schiedammer heelt theater weer 1 De achterkant van de jeneverstad I y. £0 Tachtig slangen op Sefpo in Harmonie Kabels werken niet door warmte Franse winkels en straatjes In muséum WKm mmmmm (Van een onzer verslaggevers) SCHIEDAM „Ik zou het niemand aanraden om schrijver te worden want een echte schrijver leeft tegelijkertijd in de hel en de hemel." Dit schrijft Maarten Biesheuvel in het voorwoord van de verhalenbundel „Ingebrande scène en andere verhalen". Zaterdagmiddag las hij het voorwoord voor tijdens de presentatie van het boekje en prijsuitreiking van een verhalen- en gedichten wedstrijd ter gelegenheid van de Boekenweek 1986. Echt boekje Oud-wethouder Herman Posthoorn onthult een kopie van een blazoen van de Schiedamse rederijkerskamer Roo Roosen. (Foto Ed Eggermont) mm Steegjes Dicht op elkaar Arbeiders -Th,/ i Octave de Coninck ging de steegjesin en vond daar zijn inspiratie. 'n Echte schrijver leeft in de hel en in de hemel Dat alles speelde zich af in het Passage Theater, aan het eind. van de Uitstuif, die daar de gehele middag was gehou den. Ruus Aret van de jury vertelde dat de organisatoren (boekverkopers en bibliotheek) „nooit" hadden gerekend op zo veel inzendingen. In; totaal moest de jury 200 verhalen en gedichten beoordelen. „Het ni veau viel ontzettend mee", al dus Aret, Het verhaal „Inge brande scène" van Pim Cuij- pers werd bijna unaniem door de jury als de beste be schouwd. ElfInzendingen koos de jury -uit;voor een prijs. Ze werden tevens gebundeld en door de jonge Schiedamse uitgeverij Scriptum in een reeordtempo van twee en halve week als boekje uitgegeven. Aanvanke lijk was dat niet de bedoeling. Volgens Hans Ritman van Scriptum hadden de Schie damse boekverkopers „een veredelde fotokopie" in ge dachten. „Krentewegers als ze zijn", aldus Ritman. Dankzij Scriptum en subsidies werd het een echt boekje, gedrukt in een oplage van 500 exemplaren en te koop ƒ9.90. Maarten Biesheuvel deelde in het Passage Theater de eer ste exemplaren uit aan zijn vrouw Eva en de' tien win naars. Kén minder, dan het Van een onzer verslaggevers SCHIEDAM Passage Bio, de kleine filmzaal van het Pas sage Theater, bestaat niet meer. Zaterdag opende oud wethouder .Herman Posthoorn de ingrijpend verbouwde zaal, die nu naar een Schiedamse rederijkerskamer Roo Roosen zaal heet. „Een zaal waar bij na alles mogelijk is", aldus Posthoorn, daarmee het start sein gevend voor de Uitstuif, een presentatie van het" pro gramma in het nieuwe seizoen van Passage, Teerstoof, mu seum, bibliotheek en streekmu- ziekschool. De Roo Roosenzaal zal niet gebruikt worden - voor bruilof ten en partijen, zei de. wethou der. Hedendaagse dans, voor stellingen die in de Teerstoof qua hoogte niet uit de voeten kunnen, amateurvoorstellin- gen, educatieve en kunstzinni ge activiteiten worden erin on dergebracht. Het Ls niet de be doeling dat de nieuwe zaal de functie van het Teerstoof-thea- ter aan de Nieuwstraat over neemt. Posthoorn opende de zaai door een blazoen te onthullen van het historische Schiedam se literaire gezelschap Roo Roosen. Het bord is een kopie, gemaakt door Ascpn de Nijs' naar een origineel dat geschil derd werd ter gelegenheid van een loterij in 1666. Van de op brengst werd destijds wees huis De Lindenhof gebouwd. De wethouder bracht daarna met de aanwezigen een toast uit op „de Schiedammers en hun theater": „De Schiedam mer heeft het theater weer ge vonden." De gehele middag gonsde het gebouw van diverse activi teiten en korte voorstellingen door onder meer Hans Liberg, Karin Bloemen, Djazzex (dans) en de veelbelovende Paul de Leeuw. „Dé ontdek king van het seizoen", vindt Passage-directeur Connie Eg- gink van deze jonge cabare tier. Ook Ham en Hoppa kan ze waarderen. „Twee ontroerende clowns. Ik heb ze nu zes keer gezien en ik ben er iedere keer weer van onder de indruk." Met de ingebruikneming van de Roo Roosenzaal is een eind gekomen aan een ingrijpende verbouwingsoperatie, die 1,4 miljoen gulden kostte. Alleen het buitenwerk resteert nog. Daarmee is onlangs een begin gemaakt. Vernieuwd werden de centrale verwarming, keu ken, trekkenwand en licht- en geluidinstallatie. „Er, is meer dan één jaar verbouwd, waarin wij onder de idiootste omstandigheden heb ben moeten werken", zegt Con nie Eggink. Ze is dan ook blij, dat het werk althans binnen klaar is. Maarten Biesheuvel in gesprek- met win- naar Pim Cuijpers (links). Achter hen staat Hans Ritman van uitge verij Scrip tum. (Foto Ed Egger mont) - V aantal verhalen omdat één deelneemster tweekeer in de prijzen viel. Onder de win naars bevond zich gemeente- voorlichter Theo Reynman, die in het boekje Mathijs (naar zijn zoon) van Rijswijck heet. Ingebrande scène, hét titel verhaal, gaat over een bewo ner van een verzorgingstehuis. Het beschrijft de martelende minuten tussen het moment waarop een verzorgster hem vertelt „Meneer Overveen? Kunt u even meekomen naar., uw kamer? Elisabeth is' niet goed geworden.'-' en de aan komst in de kamer. Een ver haal, waarin de spanning lang zaam oploopt, en dat een uiterst verrassend einde heeft. „Ingebrande scène en ande re verhalen". On. Pim Cuij pers, met een voorwoord van J. M. A. Biesheuvel. Omslag Edwin Hagendoorn.'Uitgeverij Scriptum, Schiedam. ISBN 90.71542.0225 Prijs f 9.90. door onze medewerker HAN VAN DER HORST SCHIEDAM De histori sche schil van Schiedam staat er nog en in toenemen de glorie. Er is de laatste ja ren weer belangstelling voor het stedelijk erfgoed, zoals de rijken van vorige genera- ties', die hebben nagelaten. De stad is ophieuw trots op de boebt van de Lange Ha ven met zijn statige heren huizen. De bevolking spant zich in om monumenten te herstellen, getuige - bijvoor beeld de pogingen om de af geknotte molen "De Palm boom" na haast tachtig jaar opnieuw van een kroon te voorzien. Getuige ook het Idee van de distillateurs om weereen traditionele bran derij op te richten. Maar achter die schil van grootsheid treft de bezoeker van Schiedam eigentijdse nieuwbouw aan of met na me ter hoogte van de Noord- vest woestijnen die het ge volg zijn van kaalslag. Daar hurkte vroeger de achterkant van de jeneverstad: de mise rabele huisjes, de bochtige steegjes en de benauwde hof jes. Daar huisden de zwoe gers die in branderijen en fa brieken de kapitalen verdien den voor de rijke-eigenaars die him herenhuizen aan de Lange Haven oprichtten. De slopershamer heeft er gena deloos huisgehouden. Er is niets meer van over. Niets? Ja toch. Een paar kunste naars hebben die achterkant van Schiedam, zoals die tot in de jaren zestig bestond, voor het nageslacht vastge houden- Hun werk is momenteel te zien in een bovenzaal van het Stedelijk Museum op de Hoogstraat. Twee maquettes, één van Schiedam nü en één van Schiedam vroeger, hel pen de bezoekers zich te ori ënteren. Dat is belangrijk, want de expositie is aanvankelijk op gezet voor de kinderen van Schiedam die er in klassever- band kwamen kijken. Ze wa ren zo enthousiast, dat de museumdirectie de Indruk kreeg, dat ze met deze opstel ling ook de volwassenen een groot plezier zou doen. Sinds afgelopen woensdag zijn zij welkom om de stadsgezich ten van Octave de Coninck, Herman Paradies en Charles Kemper te bewonderen. Die kunstenaars lieten zich niet verblinden door de schit tering van de stad..Zij waren evenmin gevoelig voor de eeuwenoude opmerking van alles wat in Schiedam door de eeuwen heen de macht heeft gehad: "Waarom toch altijd dat negatieve?". Zij gingen de steegjes in en von den déér hun inspiratie. Zo dat hun werk nu niet alleen artistieke, maar ook een zeer belangrijke historische waar de heeft Dat geldt met name voor Octave de Connick, die in de jaren veertig, vijftig en zes tig grote hoeveelheden aqua rellen 'en pentekeningen maakte van de stad.' De laat- sten verschenen meestal in de Schiedamse dagbladen met een dromerig stukje' van Octave de Coninck eronder. De Coninck bekeek de stad -■ met: de ogen van een buiten staander, want hij kwam uit 'Rotterdam. In de meidagen van 1940 weggebombardeerd, huurde hij een woning in de Hemaflat, onderdeel van een moderne schil van rijkdom die in de jaren twintig en dertig aan de oostkant van Schiedam was aangelegd. De Hemaflat aan de Koemarkt, was één van Nederlands eer ste moderne flatgebouwen. De Conick had vanuit zijn voorkamerraam een prach tig uitzicht op de totaïe oude stad. Daar kwam het van. Daardoor trok hij de stegen in. De hele binnenstad van Schiedam is nog niet drie maal zo groot als het Rotter damse schouwburgplein. Met buitenwijken erbij be sloeg de stad nog niet de helft van het tegenwoordig bebouwde oppervlak. Toch waren er veel meer Schie dammers dan tegenwoordig: de mensen woonden zeer dicht op elkaar met veel te velen in veel te kleine huis jes. In bepaalde delen van de binnenstad was men nog niet eens aan electriciteit toe en men behielp zich met gas lampen, die elders al be- 1 schouwd' werden als,een her innering uit: grootmoeders 'tijd. De gevolgen voor de ge zondheid waren duidelijk. El ke Schiedamse dertiger her-; innert zich',; dat soma één of twee 'klasgenootjes ineens verdwenen waren: die zaten dan in de vakantiekolonie, waar zij met frisse lucht en gróte hoeveelheden gekookte melk enigszins op krachten- werden gebracht, zodat zij het steegjesleven weer aan konden. Die werkelijkheid proef je in het werk van Octave de Coninck. Maar ook iets an ders: de schilderachtigheid van die oude binnenstad. Daar is nu niet veel meer van over. De architecten van de nieuwbouw die op de kaal slag is verschenen, hebben wel geprobeerd iets van inti miteit, iets van verrassende doorkijkjes te creëren. Maar het is gebleven bij halfslach tige pogingen. Eén ding heb ben ze wel bereikt, één ding waar de echte Schiedammer uit de binnenstad altijd aan wilde ontsnappen: dat de bu ren hoe dan ook bij je op tafel konden kijken. Wat dat betreft, is een toe stand hersteld, die een voor name aanleiding, vormde voor de genadeloze afbraak van de achterkant van de je neverstad. De mensen die het in de jaren vijftig en zestig voor het zeggen hadden iri de stad, waren voormannen van de PvdA en de KVP. Partijen die het bij de verkiezingen moesten hebben van de ar beiders. - v En de arbeiders zagen Voor het eerst de welvaart gloren. Ze wilden van dat zwarte verleden af. Want langs de schilderachtigheid wandelen is heei iets anders dan er te moeten wonen. Toen in het begin van de jaren zeventig jonge, gestudeerde opstande lingen op de PvdA-iedenver- gadering durfden aandringen op renovatie van een paar oude straatjes, stond zo'n oude SDAP-er schuimbek kend op. „Jongen", brieste hij, „Naast de gootsteen moesten wij schijten." En daarmee was de kous af. Dat geeft de historische waarde van het werk van Oc tave de Coninck-voor het he den aan. - Jongeren die er langs lo pen, zullen met vertedering naar die aquarellen en pente keningen kijken. Ouderen ook, maar hun heimwee zal zeker gemengd zijn met bit tere herinneringen. En mis schien met angst, als ze met een denken, aan de politieke en sdciale ideeën die na de, verkiezingsuitslag van mei- meer dan ooit opgeld doen. Wim Nesse: „Mil'n wagen is mijn wo- ning." (Foto Ed Egger mont) SCHIEDAM Toen hij een 'i; jongeling was' van nauwelijks zestien jaar, meldde de Schie dammer Wim Nesse zich met hoge stem aan bij transportbe drijf Kleinekoort Poot Baade. Zijn jongelingsjaren bracht hij door als bijrijder. Op achttien jarige leeftijd haalde hij zijn rij- bewijs en zat voortaan zelf achter het stuur van een paf vrachtwagen. Nü, 25 jaar later, is Wim Nesse nog altijd in "dienst bij hetzelfde bedrijf in Schiedam en rijdt hij interna- tionale routes. Zaterdag werd in het wijkcentrum van de her vormde gemeente 'de Rank' zijn 25 Jaar trouwe dienst be loond met een receptie en ca deaus. Ondanks de vrije zaterdag konden de aanwezige collega's van Nesse zich maar moeilijk losmaken van hun beroep. In de grappen die óver en weer werden gemaakt stond toch vooral de vrachtwagen cen traal, als: „Hij daar, dat is dé slechtste chauffeur, hoeveel brandstof die wel niet gebruikt voor zijn wagen." „Ja, ja," zo, luidde het repliek van de 'slechtste chauffeur'; „Maar die knaap verbruikt het meesté bier." Geen van de chauffeurs zou het beroep in willen ruilen "voor een ander, zo bleek. Wim Nes-,, se: „Wij zijn allemaal vrijbui- ters. Je zou ons niet hele da- gen op een kantoor tussen vier muren móeten stoppen want dan worden we gek." Wim Nesse rijdt voornamelijk vrachten gasbuizen en hout. Het aantrekkelijke van zijn werk vindt hij het feit dat het een vrij beroep is. „Natuurlijk moét je ervoor zorgen dat je je vracht op tijd laadt en lost, maar 'op de weg' ben je zo vrij als een vogeltje. Geen baas dié de hele dag op je vingers staat te koekeloeren." Nesse rijdt ook op het buiten land; België, Luxemburg, Duitsland. Hij is vee! van huis weg maar voor Nesse is dat geen enkei bezwaar. „lk heb J/; geen vrouw dié thuis op me sj wacht. Mijn wagen is mijn wo- ning," aldus de jubilerende vrachtwagenchauffeur. Vooralsnog is de 41-jarige Nesse niet van plan gas terug te nemen. „Maandagochtend zit ik om 5 uur alweer in mijn wagen, richting België." VLAARDINGEN Het was voorpagina-nieuws in 1977: voor het eerst had een tijger python zich in gevangenschap voortgeplant. Walter Getreuer (31) uit Delft had dat voor el kaar gekregen. Experimente rend met vochtigheid, tempe ratuur en licht had hij de slang in de juiste stemming gekregen om te paren. Nu heeft diezelf de Walter van zijn hobby zijn beroep gemaakt en reist hij met slangenexpo „Serpo" door Nederland. Tot en met 22 juni toont hij tachtig van zijn tweehonderd slangen in de Harmonie. In de verduisterde Harmonie staan evenzovele verlichte ter raria met slangen uit de hele wereld, met uitzondering van inheemse soorten. Enkele exemplaren zijn zwanger en Walter verwacht dat tijdens de expositie enkele zullen paren. Hoewel slangen schemerdieren zijn en pas 's avonds actief worden, zijn er altijd wel enkele in beweging. De langste is een netpython van tegen de vijf meter. Acht jaar was Walter toen zijn liefde voor de slang werd ge boren. In Ermelo ving hij een giftig addertje. Gelukkig beet het dier hem niet, maar zijn va der liet het hem toch niet hou den. Sindsdien heeft hij zijn verzameling opgebouwd door kopen," kweken en ruilen. Zo kocht hij slangen van Blijdorp en dierentuinen in Bangkok eh New York. - i 1 „Slangen zijn zo interessant en boeiend. Het zijn heel erg fas- cinerende dieren", zegt Walter. „Ze komen voor over de hete wereld in alie mogelijke bioto- pen; Er zljn veel regels; maar er zijn nog meer uitzonderin- gen die de regel bevestigen. Het zijn ook heel efficiënte die ren, want ze hebben zich heeL-.,.- goed aan het milieu aange- past;" Zijn ideaal is om een perma- - nent centrum in te richten met reptielen en amfibieën. Een aanzetje vormt zijn mobiele ex- positie waarmee hij vier en een^- halve maand achtereen in dé-J? Palace Promenade in Scheve^ jf_ ningen staat.'„Een goede voor lichting ontbreekt", vindt Wal ter. „Als iemand een slang te- genkomt, moet hij hem niet g. nutteloos doden. Dat is op dit „j moment de eerste reactie. Maar mensen die in een ge bied met veel slangen wonen, worden nooit gebeten. Het zijn meestal buitenstaanders die gebeten worden." Slangenexpo Serpo. Harmo- nie, Schiedamseweg 51, Vlaardingen. Geopend dage- lijks van 10-22 uur en zondag J van 10-16 uur. Tot en met 22,. juni. VLAARDINGEN Ruim 400 telefonische klachten kregen de gemeentelijke energie- en waterleidingbedrijven (GEWB) zaterdag over storingen of het uitvallen van de televisiezen ders. De Indische Buurt moest het zelfs een tijd zonder radio signaal doen. Zaterdagavond was het euvel grotendeels ver holpen, hoewel sommige ge bieden nog zonder de TV-zen- ders Music-Box en Sky-Chan-, nel zaten. Volgens de GEWB was de warmte de boosdoe- ner. Hierdoor raakten bepaal-,;, de aansluitingen in de CAI-kas- ten buiten werking. Dit werd veroorzaakt door het ontbre- ken van isolatiemateriaal. MAASSLUIS Frankrijk is j het centrale thema van de jongste expositie in het Ge meentemuseum in Maassluis. Daar stellen de kunstenaars Peter Dumas en Jan van Heel werk ten toon, waarin steeds typische Franse tafereeltjes te zien zijn. Voor Peter Dumas zijn dit vooral de mooie Franse winkelpuien, geschilderd in zachte kleuren. De Hagenaar Jan van Heel voelt zich vooral aangetrokken tot de achteraf- straatjesvan Parijs, waarin het bruist van het leven.1 Het is interessant om te zien hoe verschillend beide kun stenaars met hun liefde voor Frankrijk omgaan. Ze gebrui ken ook verschillende materia len: Peter Dumas vooral goua che en aquarel, terwijl Jan van Heel alleen met olieverf werkt. Ook is een groot verschil in stijl. J" De gouaches van Peter Dumas zijn heel licht van kleur, en zeer strak van lijn. In zijn recentere aquarellen Is dat iets minder het geval. Hier zijn ook meer details uitgewerkt zodat het geheel Iets levendiger wordt. Door hét aquarelleren heeft de Vlaardlngse kunstenaar ook zijn gouache-techniek wat ver- e levendlgd. Het latere werk ziet er over het algemeen een stuk minder strak uit, dan de vroe ge gouaches. Het werk van Jan van Heel is erg donker. In de schilderijen van deze 88-jarige kunstenaar zijn duidelijk invloeden van de Franse schilderkunst uit het begin van deze eeuw te zien. Ondanks de donkere tinten wordt al snel duidelijk dat Jan van Heel veel van Parijs houdt. Hij heeft Parijs dan ook eens "een verre geliefde" genoemd. De tentoonstelling werd vrij dagavond geopend door me- vrouw Snoeck Schuller, de nieuwe wethouder van culture le zaken in Maassluis. Jan van Heel en Peter Dumas, tot en met 3 augustus in het Gemeentemuseum, Zuiddijk 16, Maassluis. Geopend: di. tm zon. van 14.00-174)0 uur.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1986 | | pagina 1