Verkeersplan: 'De mensen begrijpen het niet9
Gestolen slijptol
snel terug
Bridge kampioenschap
Groen van Prlnsterer-
straat blijft open
Nieuwe voorzitter WD
Bijna In kuil
Sylvia en Ingrid
winnen wedstrijd
Wezen
moesten
dankbaar
zijn, gehoor
zaam en te
vreden met
wat ze kre
gen. Dat le
venbe
schrijft C.
Suttorp in
beeldende en
heel liefde-
volle ter-
wen., T
Wethouder IJsbrand van
der Velden (financiën)
Door onze medewerker HAN VAN DER HORST
SCHIEDAM Wie het weeshuis op de Lange
Achterweg passeert, moet wei getroffen worden
door de tegenstelling tussen de vrolijke beeldjes
van Jan en Kaat op de voorgevel, en dé sombere
muur met tralieramen die de arme inwoners van
de echte stad scheidde. Het gebouw staat er nog
steeds bij als een soort jeugdgevangenis. Onwille
keurig roept het herinneringen op aan de som
berste TV-series naar het werk van Charles Dic
kens'met hun getreiterde en uitgehongerde jonge
helden, hun sadistische onderwijzers 'en een gena-
'deloze samenleving.
m
É-
Zweepje
Notabelen
Armzalig
Volgens de legen
de stellen deze
beeldjes de eerste
voezen voor die in
het Weeshuis aan
de Lange Achter
weg werden opge
nomen. In de
Schiedamse
volksmond heten
ze Jan en Kaat.
Het uit de acht
tiende eeuw date
rende gebouw
herbergt al lang
geen weeshuis
meer.
straf
De oppositie,
CDA en
VVD, in de
koffiekamer
van het stad
huis. Tijdens
een schor
sing bekij-
kende
raadsleden
hoe de SP
mee te krij
gen met een
motie van
wantrouwen.
Het zou niet
lukken.
De bouw van
de parkeer
garage aan
de Afrol is in
volle gang.
Op 3 decem
ber moeten
de eerste
auto's er in
rijden.
■j-. Het stormt in de Vlaar
dingse politiek. En
- daarbuiten. Het Vlaar-
X .'dings college van B. en
]W. ontsnapte maandag
avond ternauwernood
V ;aan een motie van wan-
r't Jrouwen. De winkeliers,
gesteund door de Ka-
- mer van Koophandel,
.'slijpen de messen. Een
•v kruispunt was het on-
der werp van een extra
inspraakavond en ge-
meenteraadsvergade
ring. Wat is er aan de
hand in de stad die ooit
historie schreef met
een nachtelijk rijverbod
voor vrachtauto's en
diagonaal oversteken?
Onze verslaggever
DICK VAN DER LUGT
zet de gebeurtenissen
op een rijtje. Foto's
Arie Wapenaar.
Motie van
wantrouwen
projectontwikkelaar Van Wij
nen Vastgoed BV, exploitant
Actomat van de garage (een
dochter van BP) en Bas van
der Heijden, die evenals Van
Wijnen Vastgoed BV in het
eventueel verlies van de gara
ge aan de Afrol deelt. „Een
worgcontract", aldus Vlaar-
dings lastigste raadslid Rexni
Poppe (SP) die de CDA-motie
niet steunde, want: „Dit is een
motie om het CDA in het plu
che te helpen. Daar werken wij
niet aan mee."
Thans wordt ten stadhuize
druk gewerkt aan zwaarder
geschut om WD en/of CDA
alsnog mee te krijgen het be-
taald-parkerengebied uit te
breiden. De argumenten liggen
voor de hand: Vlaardingen
gaat financieel zwaar het
schip in met gratis parkeer
plaatsen op loopafstand van
een dure garage en de gemeen
te verspeelt subsidies die op
basis van het YCP zijn beloofd
door het ministerie. Geen i
raadslid kan dat laatste con
troleren, maar de munitie ligt
al klaar.
Ook bulten de politiek wor
den de messen geslepen voor
de zoveelste krachtmeting. De
Kamer van Koophandel, door
gaans een gezelschap van be
daagde dames en heren, heeft
de winkeliers in het centrum
opgeroepen massaal in beroep
te gaan bij de Kroon. Inzet
vormt het kruispunt Afrol-Ge
dempte Biersloot, waar het
autoverkeer na de opening van
de garage op 3 december al
leen nog maar rechtsaf mag.
Op deze manier wordt een zo
geheten sectorgrens gescha
pen, vinden de winkeliers.
Sectorgrens: dat is een bela
den woord in Vlaardingen. Vol
gens het oorspronkelijke VCP
zou de binnenstad naar het
voorbeeld van Delft en Gronin-
'gen in vier sectoren verdeeld
worden, waartussen geen auto
verkeer mogelijk was. Uit pro
test blokkeerden de winkeliers
in mei 1982 de binnenstad om
dat tegen te houden. En met
succes, want sindsdien is het
woord taboe in politiek-Vlaar
dingen. -
Natuurlijk zit de pijn van de
Kamer van Koophandel en de
winkeliers dieper dan dat ene
kruispunt Afrol-Gedempte
Biersloot. In een brief aan de
minister van verkeer en wa
terstaat klaagt de Kamer er
over, dat B. en W. onvermin
derd doorgaan met de uitvoe
ring van het VCP. Met name
één punt is daarbij van belang:
komt de nadere onderbouwing
van het VCP er nu wel of niet?
Zoals bekend heeft de minister
daarop al twee keer dit jaar
aangedrongen. Vlaardingen
heeft van haar een jaar de tijd
gekregen om onder meer on
derzoek te doen naar de econo
mische gevolgen van het plan.
Zo'n onderzoek is nog niet
gedaan en het wordt ook niet
gedaan, vrezen de winkeliers.
Waarom? Omdat dan zou blij-
Hard leven in weeshuis toch
liefdevol
herdacht
Wc
pk
fe
Was het leven aan de Lange
Achterweg zo erg? Ik had daar
tot op heden weinig illusies
over. Maar een nieuw boek, dat
onlangs in de Schiedamse
boekwinkels verscheen, schept
wat dat betreft twijfel.1 Het
heet „Het Weeshuis van Jan en
Kaat" en het bevat de herinne
ringen van de heer C. Suttorp
aan zijn jeugd in het oude
weeshuis.
Suttorp beschrijft vreselijke
dingen. Over eindeloze peste
rijen door de weeshuisleiding,
over "vader" Germeraad met
zijn maatschappelijk idealis-
me op vergaderingen overal in
de stad en een rijzweepje in de
zalen van het Weeshuis. De
VARA zou. er zo een Dickens-
achtlge serie van kunnen ma-
ken, als die omroep nog geld in
kas had. Tot zover, blijft dus
het vooroordeel over vroeger
helemaal: overeind. r
Maar er spreekt geen haast
uit Suttorps woorden.' Integen
deel, hij beschrijft de gebeurte-
nissen uit zijn jeugd met lief-'
de. Hij noemt alle namen, dat
5 'wel. De daders van de vele
smerige streken waarvan hij
en zijn medewezen het slacht-
offer worden, komen uit -de
anonimiteit; tevoorschijn. Als
ze nog leven, als ze nog in
Schiedam wonen, kan de lezer
ze bij wijze van spreken in het
v telefoonboek opzoeken. Maar
Suttorp beschrijft ze zo, dat je*
ze niet gaat haten. Machtigen
en machtelozen blijken onder-
deel van hetzelfde systeem.
Suttorp neemt ze niets kwalijk.
Hij heeft geen verpeste jeugd
achter de rug.
Wat speelde zich daar op de
Lange Achterweg af?
Gemeenschappen die zich
zelf respecteerden, hadden al
sinds de middeleeuwen een
weeshuis. In samenlevingen,
waar de gemiddelde leeftijd
maar een jaar of dertig be
droeg - en dat .was in Neder
land tot heel diep in de negen
tiende eeuw het geval - bleven
er natuurlijk heel wat kinde
ren zonder vader of moeder
achter. De zorgzame samenle
ving, waar veel moderne poli
tici met zoveel helmwee naar
terugverlangen, werkte na
tuurlijk van geen kanten en
daarom richtten overheden
meestal met geld uit erfenis
sen van rijke burgers zulke
weeshuizen in. Ze werden be
stuurd door een gezelschap no-
tabelen, eerst alleen heren, la
ter ook dames. De dagelijkse
gang van zaken werd overge
laten aan een bezoldigd echt
paar, aangeduid als vader en
moeder.
Zo zat het Schiedamse wees
huis in 'elkaar, toen de heer
Suttorp daar aankwam. Hij
schrijft dat aldus op: Het is 2
mei 1911. Vanaf de Hoogstraat
nadert een armzalig groepje
mensen, nagekeken door glu
rende mensen achter hun gor-
dijnen. Een man van rond de
'dertig houdt aan zijn rechter
hand een jongetje van vier
jaar. In zijn andere arm houdt
hij een kereltje dat nog geen
drie jaar oud is. Naast dit drie-,
tal loopt een wat oudere vrouw
achter een kinderwagen. Daar
in bevinden zich twee baby's,
een tweeling van drie maan
den. De man is mijn vader en
het jongetje dat hij op de arm
draagt ben ik. Bij de ingang
van het weeshuis staan we stil.
Hier had mijn vader nog geen
tien jaar tevoren een jonge
vrouw leren kennen, mijn moe
der. En nu moetHij,twee
maanden na de dood vanzijn
vrouw, zijn kinderen aan. dat
zelfde tehuis toevertrouwen."
In die dagen zonder enige so
ciale voorziening was het een
ramp, als man of vrouw kwam
te overlijden. De armenzorg
was bijzonder karig en er zat
voor het'hoofd van-het-gezin
niets anders op 'dan -maar te
gaan werken lange uren,
ook op zaterdag Voor dé kin
deren kon dan niet worden ge
zorgd en die moest men in ar
ren moede naar het weeshuis
brengen. Als de poorten van
het gebouw op dé Lange Ach
terweg zich eenmaal achter
zo'n kind gesloten hadden, gin
gen ze niet gauw meer open.
Je mocht er - behalve om naar
school te gaan - maar heel wei
nig uit. En buiten kon iedereen
altijd zien, dat je wees was. De
kinderen droegen namelijk een
verplicht uniform en uitgaan
in „burgerkleding" leverde
straf op. Voor hoogtijdagen
was er zelfs een soort parade-
uniform.
Binnen heerste discipline. Je
moest eten wat de pot schaftte,
en Suttorp herinnert zich, dat
een weeshuismoeder met sadi
stisch: genoegen de kinderen
dwong juist van wat ze niet
lustten, grote porties naar bin
nen te werken. Op wederspan-
ningheid stond straf - van
slaag tot' Intrekking van het
uitgaansverlóf. De oudere we
zen terroriseerden de jongere,
enzovoorts. Wie'het al te bont
maakte, werd buitengesmeten
en voor de half volwassen we
zen je bleef er tot je eenen
twintigste was dat heel erg.
Die hadden meestal namelijk
al werk en de notabelen in het
bestuur konden het Je in Schie-
VLAARDINGEN Een Slijptol
ter waarde van 500 gulden Is
ontvreemd uit een vrachtauto
die geparkeerd stond fn de
Oosterstraat, maar de dief had
er niet lang plezier van. De
eigenaar van de tol had een
man gezien in de buurt van de
auto, die zich nogal vreemd
gedroeg. Aan de hand van zijn
signalement kon de man in de
omgeving worden aangehou
den. De tol had hij al naar zijn
woning gebracht.
Uit een lederzaak aan de Van
Hogendorplaan zijn dertig le
ren jasjes ter waarde van
25.000 gulden ontvreemd. De
inbrekers kwamen binnen door
met een troitoirtegel een ruit In
te gooien. Schade 500 gulden.
HOEK VAN HOLLAND De
Hoekse Bridge Club houdt op
zaterdag 25 oktober voor de
negende achtereenvolgende
maal een open bridge-kam-
pioenschap voor paren. Deze
wedstrijd wordt gespeeld over
42 spellen in het wfjkgebouw
„De Hoekstee", aan de Merca-
torweg 50 en vangt aan om
14.00 uur. De prijsuitreiking zal
om ongeveer 22.00 uur plaats
vinden.
Voor het eerst dit jaar krijgt dit
kampioenschap een internatio
naal tintje, want een 12-tal le
den van de Harwich and Do-
vercourt Contract Bridge Club
heeft zich hiervoor al opgege
ven. Het prijzenpakket heeft
een waarde van meer dan
2000,-terwijl er onder alle
deelnemers een gratis tombola
wordt gehouden.
Het Inschrijfgeld bedraagt
•/27.50 per paar en aanmelding
is mogelijk bij de heer G. Ver
meulen, Coluihbusstraat 39 In
Hoek van Holland of telefo
nisch bij de volgende nummers
5630 - 5066 - 3862 (alle In
Hoek van Holland dus kengetal
01747).
VLAARDINGEN In een tele
gram aan de Koningin heeft de
Organisatie van Vlaardingse
Ondernemers (OVO) onmiddel
lijke schorsing gevraagd van
het raadsbesluit, waarbij het
kruispunt Afrol - Gedempte
Biersloot gedeeltelijk wordt af
gesloten. De winkeliers verzet
ten zich hevig tegen het plan
om het autoverkeer vanaf de
Afrol en de garage te verbie
den linksaf en rechtdoor te rij
den. 'i.'
In haar telegram verwijst de
OVO naar twee brieven van de
minister van verkeer en water
staat, waarin zij Vlaardingen
een Jaar de tijd geeft deugde
lijk onderzcek te doen naar de
economische gevolgen van het
VCP. Hoewel deze termijn eind
dit Jaar afloopt, is met zo'n on
derzoek nog niet begonnen.
„Voor zover ik kan overzien,
willen ze ales voor 31 decem
ber door de raad jagen," zegt
OVO-voorzltter Harry Dijkman.
Zo wordt binnenkort gepraat
over de Van Hogendorplaan en
de Anth. Knottenbeltsingel.
Dijkman wijst ook op een „ge-
menigheidje" in het gewraakte
besluit. „Ze plaatsen geen bor
den en treffen formeel geen
verkeersmaatregelen. Men legt
vluchtheuvels aan. Bezwaar
maken Is daardoor onmoge
lijk," zegt hij. Bij de afsluiting
van Emaus, Voorstraat, Schie-
damseweg en Dlllenburgsingel
t moeten wel verkeersmaatrege
len worden genomen, waar
door bezwaar maken gemak
kelijker was.
Het schorsingsverzoek is ge
daan „om te voorkomen/dat
er een aanvang met de werk
zaamheden wordt gemaakt"!
aldus de OVO. Dijkman is niet
pessimistisch. „Wij vermoe
den, dat er inderdaad tot
schorsing wordt overgegaan.
Dat baseer Ik op gesprekken
die wij op het ministerie ge
voerd hebben." In het tele-
gram wordt het verzoek niet
toegelicht. „Wij verwijzen naar
de twee brieven van de minis
ter", zegt Dijkman. „De motle
ven zijn alom bekend."
Wanneer de Kroon het verzoek
zou toewijzen, betekent dit dat
de parkeergarage aan de Afrol
niet op de geplande datum van
3 december open kan. Wet
houder Goudriaan heeft dit
eerder gezegd. Van het geld.
dat wordt uitgetrokken voor de
reconstructie van het krui- i
spunt, moeten ook de detectie-
lussen voor de garage worden
betaald. De gemeenteraad be
sloot donderdagmiddag het r
licht op groen te zetten voorde
reconstructie. 5
dam heel moeilijk maken om
dat te houden. Of om nieuw
werk te vinden. Typerend is,
wat Suttorp zich weet te herin
neren over Jaap Bornet, die
het gezag van vader Germe
raad consequent trotseerde.
Hij moest het weeshuis uit. En,
zo luidt de slotzin van het be
treffende hoofdstuk: „Wel heeft
hij later berouw getoond en
een beroep gedaan op de re
genten in verband met het vin
den van werk." Wezen moesten
dankbaar zijn, gehoorzaam en:
tevreden meLwaUze kregen.'" i
ss Dat levenibeschrijft Suttorp-
i injbeeldende en iheei' liefdevolle
termen.»Waar-je haat'eirran-
•cune zou verwachten.' vind je
precisie, eerlijkheid en zelfs
een beetje heimwee. Daarmee
heeft de heer Suttorp zijn gees
telijke grootheid; ri bewezen.
Door een monument op té rich-
ten,i.voorhet-[rWeeshuls.1van
•vroeger heeft, hijezijn belagers -1
i veelpassender; op hun plaats
gezet dan met een: woedende
aanklacht mogelijk -zou zijn
geweest. - v
En hij heeft een buitenge
woon leesbaar boek geschre
ven, dat geen enkele Schie
dammer zal kunnen laten lig
gen, voor hij op de laatste pa
gina is aangeland.
VLAARDINGEN De Groen
van Prinstererstraat wordt niet
afgesloten bij de Gedempte
Biersloot. Dat is de enige con
cessie, waartoe de gemeente
raad bereid is na de storm van
kritiek die is gerezen over dit
voorstel. Maar een linksaf- en-
rechtdoor-verbod voor auto
mobilisten vanaf de Afrol komt
er, ondanks protesten van de
Hoogstraat-winkeliers, Kamer
van Koophandel en Organisatie
van Vlaardingse Ondernemers.
Donderdagmiddag boog de
gemeenteraad zich in een ex
tra vergadering over de ver
keerssituatie op het kruispunt
Afrol-Gedempte Biersloot, na
dat daarover woensdag een
extra inspraakavond was ge
houden. Afgesproken werd de
situatie over een jaar te eva
lueren. Op aandrang van de
SGP wordt al in december ge
praat over de Rembrandt-
straat, die evenwijdig aan de
Groen van Prinstererstrsat
loopt. Alleen de WD verzette
zich tegen het rechtdoor-ver
bod vanaf de Afrol. „Cursief en
dik gedrukt tegen", aldus
George Neijssel (VVD). Maar
de liberalen steunden niette
min het college-voorstel.
VLAARDINGEN -- L. J. Ph.
it "i Maas wordt de nieuwe voorzit-
ter van de plaatselijke afdeling
van de WD. Hij volgt mevrouw
L. van Halteren op die na een
zesjarige zittingsperiode In het
bestuur reglementair moet af-
treden. Maas stond twaalf jaar
geleden op de lijst voor de ge
meenteraadsverkiezingen en
heeft zich de afgelopen colle
geonderhandelingen voor de
WD ingezet. Hij is rector van
scholengemeenschap Prof; Ca-
•simlr.
SCHIEDAM Een zestigjarige
inwoner uit Geldrop is bijna
met zijn auto in een kuil van 1
meter diep gereden. Nogal on
der Invloed koos hij tussen het
Nieuwlandplein en de Margriet
hal de busbaan in plaats van
de rijweg. Op de Sportbrug
ramde hij enkele borden en
scheerde rakelings langs de
kuil. Toen hij werd aangehou
den, bleek hij dermate diep in
het glaasje te hebben gekeken
dat hij niet in staat was de
blaasproef af te leggen. De
man is meegenomen naar het
politiebureau voor de bloed
proef.
Vlaardingen De korte verha
len en gedichtenwedstrijd uit
geschreven door de Culturele
Raad Vlaardingen is gewonnen
door Sylvia van der Hoeven en
Ingrid van der Vlis. Aan de
wedstrijd namen elf scholieren
in de leeftijd van 12 tot 18 jaar
ddol.
In de leeftijdscategorie 12-14
won Sylvia van der Hoeven
met de gedichten „Mijn
vriend" en „Anders". Volgens
de jury „humoristisch met een
vleugje ernst, doordacht en
spontaan". Het herhalen van
zinnen vond de jury een aardi
ge stijlfiguur. Tweede en derde
werden resp. Jeroen Erkens
(kort verhaal De Mummie) en
llja ten Holter (kort verhaal
Moest dat nu zo?).
In de leeftijdscategorie 15-18
jaar won Ingrid van der Vlls
met het kort verhaal „Ge-
mengd Boeket". „Een oor-'"
spronkelljk verhaal met een
welhaast literair einde", oor
deelde de jury, die verder aan
tekende: „Soms sentimenteel,
'n zekere spanning, originele ti
tel blijkt aan het eind een dub
bele bodem te bezitten en af
wisselende dialogen". Tweede
en derde werdén resp. Hans
Erkens (kort verhaal De laatste
mens) en Frits Bonjernoor
(Hermans'lente). :.JZ
t v V - "V, -T.- V- .r r
(Van een onzer verslaggevers)
VLAARDINGEN „Weet Je
:s- waarom wethouder Goudriaan
i. een parkeergarage wil bou-
wen? Hij redeneert: elke stad
J. heeft een parkeergarage,
Vlaardingen is een stad, dus
Vlaardingen moet een par-
-j. kéergarage hebben." Dit filoso-
[f. tietje, onlangs opgevangen in
.it een plaatselijk etablissement,
geeft aardig de publieke opinie
weer over. Vlaardings meest
.y besproken wethouder.
Eenandere uitspraak ty-
pcert de politieke verhoudin-
gen. „Toen het CDA; nóg in het
-.college zat, was het vóór het
'>J verkeerscirculatieplan (VCP)
en was 'de VVDtegen. Nadat
r deze partijen stuivertje had-
den gewisseld, was het het an-
dersom. En nu zé beiden, niet
in het college zitten, zijn ze al-
Tetwee.tegea" .- v y-
Met de regelmaat van de
fi klok laait in Vlaardingen de
strijd op om hét VCP; Nadat
kén, dat het VCP slecht is voor
de middenstand. Wethouder
Goudriaan noemde één van de
militantste winkeliers, voorzit
ter Pauline Thlele van winke
liersvereniging d'Oude
Hooghstraat niet voor niets
„de firma Eigenbelang".
„Maar die firma voedt wel dui
zend monden", speelde ze de
bal terug door te wijzen op alle
echtgenoten en kinderen van
de Hoogstraat-winkeliers en
personeelsleden.
De stofwolken zijn nog lang
niet opgetrokken. Politiek
gloort misschien een uitweg
uit de impasse, buiten de stati
ge raadszaal gaat de strijd on
verminderd door. Dat bleek
donderdag. „De Vlaardingse
consument is niet blij met het
verkeerscirculatieplan", had
de werkgroep Vlaardingen van
de Consumentenbond in een
enquête vastgesteld. „Hij heeft
geen begrip voor het afsluiten]
van straten, de invoering van
betaald parkeren en hij vindt
de tarieven te hoog."
Burgemeester Van Lier eri
wethouder Goudriaan namen
het enquête-rapport in ont
vangst met de grimas van een
boer die kiespijn heeft. De bur
gemeester reageerde veronge
lijkt: ,X>e uitslag van het on
derzoek bewijst dat het college
gelijk heeft, want het VCP is
nog niet af. De stad zegt 'nee',
maar daar heb ik uw onder
zoek niet voor nodig. De men
sen begrijpen het niet. De ge
meenteraad moet echter uit-
maken of wij hetgoed doen.
En de gemeenteraad heeft 'ja'
tegen het VCP gezegd, dat is
de legitimering van ons ge
drag. Het is een democratisch
genomen besluit."
het plan eind 1982 door de ge-/
meenteraad was aangenomen/
werd twee jaar geléden „begon
nen met de uitvoering. Of het
nu een afsluiting is. de bouw
van de eerste van de drie ge
plande parkeergarages, de
plaatsing van parkeermeters
en -automaten en noem maar
opr. het VCP zorgt voor ge-
apreksstof, ingezonden brie
ven, protesten en verhitte ge
moederen tijdens inspraak
avonden-
Bijna'was het college dat uit
vier PvdA-wethóuders bestaat,
deze week gestruikeld over het
VCP. Dé CD A-fractie diende
maandagavond, tijdens een
.vergadering .van de gemeen
teraad een. motie van wantrou
wen in: óm het college ten val
te brengen.'Aanleiding was de
weigering van" B. en W. om
zeixs maar te overwegen net
parkeertarief van 1,50 per uur
met twee kwartjes te verlagen.
Maar de werkelijke reden was,
zoals CDA-fractievoorzitter
Aart Kool zei: „Wij kunnen niet
langer voortsukkelen."
En sukkelen doet het min-
derheidscollege, dat moet re
geren roet wisselende meer
derheden. Vorige week besloot
de raad tegen de zin van het
college ln om het betaald-par-
kerengebied in het centrum
niet verder uit te breiden. De
Socialiatiese Partij (5 zetels)
kwam B. en W. niet te hulp,
waardoor het voorstel sneuvel
de. De vergadering eindigde in
een crisissfeer, toen wethouder
Goudriaan zei dat het college
zich passief zal opstellen, wan
neer de gemeente wegens cont
ractbreuk voor de rechter
wordt gedaagd.
Zo'n rechtszaak - dreigt om-,
dat dit besluit in strijd is met
het contract dat Vlaardingen
in oktober 1985 afsloot met
