Eerste omgeschoolde
toformatica-docenten
zijn nu afgestudeerd
'n Mens wordt vrolijk van Manon Lith
sra&Berefe -
Wat klinkt daar?
Openbaar
'Rondje met molen'
gaat toch niet door
Perron Nul
op L>b open
wmm
WV WS
Kostenbeheersing
■0
Een schets
van de entree
en de linker
vleugel van
het nieuwe
verpleegte
huis in Maas
sluis, waar
voor deze
week de eer
ste paal werd
geslagen.
Rechts: direc
teur J.P. Ha-v
genaars:
,JBundeling in
ae gezond
heidszorg is - j
'onvermijde-'1
lijk.™(Fotö's'n'
naar). f„.0
Doodziek
Voortvarend
wzmWwWk
Wmm
Manon Lith: „Ik stuur nergens op aan, laat mijn hand
gaan en geniet van de spanning en de verrassing die
dit teweegbrengt." Onder: 'Uno, due, trés', een abstract
werk van Manon Lith in gemengde technieken. (Foto's
Arie Wapenaar)
3
'it
HET VRIJE VOLK
ZATERDAG 4 APRIL 1917
'Bundeling gezondheidszorg
veel druk van
i
Is een crisis onafwendbaar?
i Door de toenemende ver
grijzing en het beddente
kort bij bejaarden- en ver
pleeghuizen, stijgen jaarlijk
uë problemen voor de men
sen die ouder worden en
,hen die ze opvangen. Vol-
tgens deskundigen is in het
gebied Nieuwe Waterweg
Noord de nood het grootst.
Ruim 150 mensen in deze
regio wachten op opname in
"een verpleeghuis. Gemid
deld duurt het 400 dagen
voordat zij naar hun nieuwe
'thuis' kunnen verhuizen.
De nieuwbouw van een ver
pleeghuis in de Steendijk-
polder in Maassluis, waar
mee deze week officieel is
-begonnen, kan die situatie
nauwelijks veranderen. Als
het verpleeghuis in 1988
dbeht, bestaat opnieuw een
".fekort aan bedden (55).
Hoqp op uitbreiding van het
të" bouwen tehuis (120 bed-
-j4§n) met zestig bedden is
erniet. Niet voor niets heeft
de overheid de oorspronke
lijke bouwplannen voor 180
bedden teruggebracht,
waaraan de op losse schroe
ven staande belofte werd
gekoppeld dat later een
aanbouw als zogenoemde
tweede fase mogelijk zou
zijn. Volgens de prognoses
,i van het Centraal Planbu-
reau (CPB) en de bereke
ningen van de verpleeghui
zen zouden de wachtlijsten
in de jaren negentig in deze
regio weer snel oplopen tot
boven de honderd.
Niettemüumeentdirecteur
rJ:P>Hagenaars> van de
stichting-Verpleeghuizen
vëipleeghuizeh m,dje jaren
Jüföt zal afnemen Hfage-
naar^gaa^érx^tofaat'de
samenwerking'tussenbe-
jaardénhuizen, en verpleeg
huizen denkt'hij daarbij
ook aan fusie? Aan overna
me? en een betere op
vang van patiënten thuis,
daartoe zullen leiden.
HW-verslaggever TON
DAMEN beluisterde in de
woorden van Hagenaars
waardering voor het rap
port dat de Commissie Dek
ker heeft geschreven over
de toekomst van de Neder
landse gezondheidszorg
voor de Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbe-
c leid (WRR).
-leve'
MAASSLUIS .Angst kan
veel kapotmaken," zegt direc
teur J.P. Hagenaars van de
stichting Verpleeghuizen Nieu
we Waterweg Noord (VNWN).
Hagenaars heeft nu nog
slechts de leiding van het
Schiedamse verpleeghuis De
Driexnaasstede. Maar eind vol
gend jaar, als het nieuwe te
huis in Maassluis is geopend,
staat hij als directeur beheers
zaken aan het roer van één
van de grote machtige ver
pleeghuisorganisaties van Ne
derland.
De VNWN bekleedt dan een
dominante positie in de regio,
op een tijdstip waarop door de
overheid wordt aangedrongen
op steeds verdergaande sa
menwerking. Hagenaars: „In
dat licht hoop ik dat redelijk
overleg met bij voorbeeld de
bejaardenhuizen mogelijk
blijft. Dat ze niet bang zijn
voor een grote instelling ais de
onze. Het laatste dat wc kun
nen gebruiken is angst. Snelle
stappen, vergaande samenwer
king en bundeling zouden dan
uitgesloten zijn."
Maar de stellingen zijn al in
genomen. Toen deze week bij
het slaan van de eerste paal
voor het Maasaluise verpleeg
huis GGD-directeur dr E.H.E.
Wolfs, tevens commissaris van
de VNWN, een lans brak voor
fusie in de gezondheidssector,
reageerden de besturen van
bejaardenhuizen weinig vro
lijk. „Nog een geluk dat Wolfs
sprak van fusie en bijvoor
beeld niet van overname,"
zucht Hagenaars met enige op-
luchting. „Bén verkeerd woord
kan de belangrijke ontwikke
ling tot concentratie jaren te
rugzetten. Terwijl we uiteinde
lijk toch meer samen moeten
werken."
De directeur legt uit dat op
de huidige werkwijzeallé* be
jaarden- en verplèeghulzëh te
veel onder dniS stkbm'bèShui-
zen krijgen grofe'j0aantatlien
aanmeldingen të'vërwet'kèh en
de patiënten vragen steeds
meer zorg van het personeel.
Omdat de overheid'ultijrelding
van de gezondheidszorg "ver
biedt de jaarlijkse begroting
mag de 45 miljard' guldenf«iet
overschrijden, maar moet
liefst worden teruggedrongen
komen er geen huizen meer
bij. De oplossing moet worden
gevonden in een efficiëntere
organisatie, Iets waar al jaren
over wordt gedacht.
Hagenaars wijst op de struc
tuurnota van de toenmalig
staatssecretaris J. Hendriks
(KVP) van volksgezondheid
uit 1974. Daarin werd voorge
steld te komen tot één volks
verzekering. „In feite schrijft
de Commissie Dekker hetzelf
de," zegt Hagenaars. „Een
nep!'
„ROTTERDAM De eerste
vijftien werkloze leraren, die
deelnamen aan een informati-
ca-cursus van het Gewestelijk
Arbeidsbureau in Delft, waar-
bij ze werden omgeschoold tot
docent informatica, heben hun
diploma. Zij vormen het neus
je van de zalm, want van de
Jionderd werkloze leraren, die
zich vorig jaar meldden voor
deelname aan de omscholing
scursus, bleven er na allerlei,
testen en onderzoeken slechts
vijftien over.
Om voor een aantal docenten
van vakken, waarnaar op de
arbeidsmarkt niet zoveel
vra^f is, de kans op een baan
-si- n /^irt
-ROTTERDAM De specia
le ruimte voor de opvang voor
daklozen en verslaafden in het
Centraal Station Rotterdam,
dat' «de naam Perron Nul
draagt, is deze week op uit
drukkelijk verzoek van de Ne
derlandse Spoorwegen In alle
stilte geopend. Het gaat om
een initiatief van de stichting
Sekover (Voorzieningen ten
behoeve van randgroepen), die
ook mensen opvangt in de Pau-
luskerk in Rotterdam.
j. t i
De naam Perron Nul is vol
gens voorzitter ds. Hans Visser
van Sekover met zorg gekozen.
Niet alleen verklaren mensen
in een stad druggebruikers en
alcoholisten te gemakkelijk tot
'nullen', de Initiatiefnemers
hebben, zoals de-naam aan
duidt, ook geen pretenties. -
te vergroten, startte het ar
beidsbureau in Delft, in sa
menwerking met dat van Rot
terdam en Vlaardingen, met
het geven van een opleiding
om ze om te scholen tot do-
cent-informatica. „Naar dit
vak ls een grote vraag op de
arbeidsmarkt Ik verwacht dat
alle cursisten binnen twee
maanden een baan gevonden
hebben," zegt arbeidsconsulent
J. Rijnja van het arbeidsbu
reau In Delft-
De docenten konden stude
ren met behoud van him uitke
ringen. Het arbeidsbureau be
taalde 10.000 gulden per per
soon voor de opleiding, die
werd gegeven door Software
House Ordina uit Utrecht. Dit
bedrijf startte al eerder met
een cursus administratieve au
tomatisering, waarbij mensen
met een universitaire oplei
ding werden omgeschoold tot
systeem-analist. Ook was er al
een programmeurs-opleiding
op Havo-niveau.
Het arbeidsbureau in Delft
zag het gat in de markt en
startte met de opleiding op
HRO-nlveau, die vanaf novem
ber vorig jaar vijf dagen in de
week gegeven werd. Inmiddels
heeft de cursus al navolging
gevonden. In Utrecht, Amster
dam en Nijmegen starten bin
nenkort dezelfde soort cursus
sen.
Arbeidsconsulent J. Rijnja
verwacht dat de afgestudeer
den, waaronder negen vrou
wen, als docent aan de slag
kunnen in bedrijven die hun
administratie gaan automati
seren. Verder zal aantal werk
vinden in bedrijven, die zich
gespecialiseerd met admini
stratieve automatisering be
zighouden. Ook ziet hij moge
lijkheden voor banen in het re
guliere onderwijs op MBO- en
HBO-niveau.
6 v
i'
t
hetgeen
MS ^Jw£^clhis„ een, goed- I
kopeke ep,, eenvoudiger;,,finan-
isim
i wV
(«err aft, 4/i t
4*1/ O'Tif) t
fv -%kbstzvj?
nallotó&av
nod egsirsaj
iioiijur a'uS
t .rMfsit-} yrï
handeling."
Als .voorbeeld noemt Hage
naars de verschillende indica
tie- en plaatsingscommissies.
Ieder huis gaat op dit moment
zelf onderzoeken of een patiënt
kan en moet worden opgeno
men. Zo kan iemand door ver
schillende commissies onder
zocht zijn en van het kastje
naar de muur zijn gestuurd.
Bij samenwerking en of fusie
van bejaardenhuizen en ver
pleeghuizen zou één onderzoek
voldoende zijn.
Revolutionaire plannen voor
reorganisatie in de gezond
heidszorg zijn tussen de 'struc
tuurnota' van Hendytks^en het-
rapport van dé-^liimrilssle
Dekker vee! 'ontwikkeld
en gestrand. Het bleek politiek
niet haalbaar de bezuinigingen
door te drukken. Zo lukte het
minister Gardeniers vijf jaar
geleden niet om achtduizend
bedden bij de ziekenhuizen op
te heffen.
Uit het proefschrift 'Beheer
sing van de gezondheidszorg'
van de vorige week gepromo
veerde dr Chr. Grunwald-
Schindl blijkt dat de in het ver
leden voorgestelde bezuinigin
gen onuitvoerbaar zijn. Grün-
dwald-Schindl meent dat ook
het bezuinigingsplan van de
Commissie Dekker deels onuit
voerbaar zijn. Ze schrijft dat
het systeem in de organisatie
en financiering van de gezond
heidszorg te ingewikkeld in el
kaar zit, waardoor de gevolgen
van de bezuinigingen moeilijk
te overzien zijn.
Toch verwacht directeur Ha
genaars dat de 'plannen Dek
ker" ditmaal wel in grote lijnen
worden uitgevoerd. „Dat moet
wel," stelt hij. „Want het is nu
ook de politiek duidelijk ge
worden dat ons gezondheids
stelsel doodziek is. De politieke
wil is er, waardoor de verande
ringen kunnen worden doorge
drukt. Voor mij is dat zeker.
Als de bejaardenhuizen in de
toekomst erkend patiënten die
in .[Verpleeghuizenthuishoren
ga£n>(Onderbrengen* dan moet
ook jgpe financiering, ^worden
aangepast. Dat;.moet .één.pot
worden."
Op dit moment worden de
bejaardenoorden nog gefinan
cierd door de provincie en?döf
verpleeghulzen tilt 'dë"afgë-
mene wet bijzonder ziektekos
ten (AWBZ) .Het is Hagenaars
niet onwelkom dat 'zijn' com
missaris Wolfs (directeur
GGD, tevens arts) een voor
schot op de ontwikkelingen en
de plannen Dekker heeft geno
men. Wolfs meent zelf actief
aan de plannen tot bundeling
van tehuizen te moeten mee
werken. „Uiteindelijk zullen in
deze regio één ziekenhuis en
één verpleeghuis met verschil
lende vestigingen mogen be
staan, waarbij de bejaarden
huizen onder de verpleeghui
zen vallen. Op lange termijn is
fusie onafwendbaar," meent
Wolfs.
Een aanzet op het gebied
van de geestelijke gezond
heidszorg meent hij. al gege
ven te hebben met de oprich
ting van de stichting Regiona
le Instellingen Geestelijke Ge
zondheidszorg (RIGG), die
overleg tussen de tehuizen en
hulpinstanties gaande houdt
Het overleg is thans nog op ba-
ais van vrijwilligheid, maar'
Wolfs wil dat de RIGG in de
toekomst bindend optreedt. De
volgende stap is een Tjeheers-
organlsatie" waarbij ook de be
jaardenhuizen worden betrok
ken, waar indicatie (onder
zoek), plaatsing ^(opname) en
consultatie (behandeling) mo
gelijk is.
De voortvarendheid van van
Wolfs noemt Hagenaars inte
ressant. Hagenaars wijst erop
dat de GGD-voorman bekend
staat voor zijn offensieve bena
dering en zijn gepeperde uit
spraken. „Maar geheel in over
eenstemming met de ontwik
kelingen voor de naaste toe
komst," meent Hagenaars. Hij
voegt eraan toe dat de opvang
thuis in de nieuwe opzet steeds
belangrijker wordt.
„De in 1981 door WVC-minis-
ter Brinkman gelanceerde no
ta flankerend beleid gaat er
van uit dat ouderen langer
thulswonen," gaat hij verder.
„Zij moeten zo veel mogelijk
thuis worden verzorgd. Dat
was aanvankelijk van invloed
op de bejaardenhuizen, die
steeds zwaardere patiënten
hebben opgenomen. Momen
teel krijgen wij te maken met
hetzelfde. Net als de bejaarde
huizen gaan ook*wij voo>- op
vang overdag en in de nacht,
zorgen."
Daarnaast ziet Hagenaars,
nog een extra rol voor denver-'
pleeghuizenweggelegd, ,„Wij
kunnen,de .bejaardenhuizen j
•kennis ^bieden j als zij bewpners
opnemen, "die voorheen bij ons
ala patiënt werden opgeno
men."
Al3 het zou lukken zoals Ha-
.Doordat alles beter op elkaar
is afgestemd kunnen sneller en
beter hulp bieden," meent hij.
„En, waar het om gaat, hulp
op maat en patiëntgericht. Dat
laatste betekent dat de hulp
niet zomaar bedacht is door
een zuster of een arts, maar
dat de patiënt zelf meebeslist.
Het is natuurlijk duidelijk dat
veel minder mensen kunnen
worden opgenomen. Maar
daartegenover staat de effien-
te hulp, die door samenwer
kingsverbanden geboden kan
worden." De directeur ziet
voor de VNWN een coördina
tietaak weggelegd, maar blijft
op dit punt behoedzaam. Hage
naars: .Als het maar niet
wordt opgevat als het streven
naar macht."
Door
MARJO PEPPELAAR
MAASSLUIS De expositie
van Manon Lith in het Ge
meentemuseum aan de Zuid-
dijk in Maassluis is er één
waar een mens vrolijk van
wc-dt. Want de werken in ge
rat igde technieken die de
Ma \sluise kunstenares daar
tenl mnstelt, zijn een waar
fecA van kleur en lijnen.
Wie alleen de traditionele, fi
guratieve aquarellen kent, die
Manon Lith veelal in opdracht
maakt, zal misschien even
schrikken van dit kleurige ab
stracte werk. Maar de schilde
rijen zijn zo ontwapenend dat
men er, eenmaal van de eerste
schrik bekomen, al snel door
zal worden gegrepen.
Voor haar gemengde tech
nieken maakt Manon Lith ge
bruik van transparante en dek
kende verf, pastel, inkt en
kleurpotlood. In zeer felle kleu
ren, veel roze, blauw en groen,
geeft zij daarin stemmingen of
impressies van landschappen
weer. Soms is het werk geheel
abstract. Vaak ook zijn er nog
wel figuratieve elementen in te
herkennen. Zoals in het schil
derij 'at seventeen', waar tus
sen de felle kleuren en de licht
aangezette lijnen nog goed een
ballerina is te ontwaren.
Ook in haar landschappen
weet de 40-jarige kunstenares,
door middel van een toepasse
lijk kleurgebruik, precies de
goede sfeer over te brengen. In
een werk getiteld 'Orient' ge
bruikt zij bijvoorbeeld een
prachtige kleur zalmrose,
waardoor de illusie van de in
het oosten ondergaande zon
wordt gewekt. Een Siberisch
landschap toont weer sobere
grijs- en bruintinten, waardoor
de kou als het ware op de toe
schouwer afkomt Door de rus
tige compositie wordt In deze
werken op treffenden wijze de
verstilde afeer van verlaten
landschappen in beeld ge
bracht.
In de werken met figuratieve
elementen, waarin vaak mens-
'/ZfZ 4, s jC.
r-Hrl
\Mw'
f
figuren worden afgebeeld,
maakt Manon Lith vooral ge
bruik van een krachtige lijn-
voering om haar figuren op
het papier te zetten. Deze men
sen bevinden zich in een wir
war van kleur en lijnen, zodat
een zeer expressief en beweeg
lijk beeld ontëïaat.
Manon Lith zegt zelf over
haar abstracte werk dat het op
een zeer impulsieve manier
ontstaat: „Ik stuur nergens op
aan, laat mijn hand gaan en
geniet van de spanning en de
verrassing die dit teweeg
brengt." Dat duidelijk zichtba
re plezier maakt de tentoon
stelling in het Gemeentemuse
um zo'n feest voor het oog.
Manon Lith met werken in
gemengde technieken, tot en
met 3 mei in hét Gemeentemu
seum, Zuiddijk 16, Maasluis.
Geopend: dinsdag tot en met
zondag van 14.00 tot 17.00 uur.
Gesloten op 17,19 en 30 april.
siu,Ë
Schrijven naar
Stukgoed
>::X Het Vrije Vofc
Witte de Wfflistraat?5
3012 BL Rotterdam
Reizen met de metro is ais
regel een niet bijster opwin
dende bezigheid. Je moet
vooral stil zijn (anders word
Je vreemd aangekeken) en je
niet opvallend gedragen (an
ders word je vreemd aange
keken).
Verbazing alom dan ook in
de metrotrein richting Cen
traal Station. Wat klinkt daar
in de verte? Levende muziek,
zoals dat tegenwoordig heet?
Warempel. Drie jongens be
spelen bekwaam ukeielê,
bongo en tamboerijn. En ze
zingen meerstemming als de
besten. Vrolijke folkmuziek.
De ruggen worden gerecht.
De muziek komt dichterbij.
Eén van de drie keert de
bongo om en haalt geld op.
Aha, een gat in de markt.
Weg met die vervelende on
aandoenlijke behangmuzlek
van de metrostations. Uve-
music, that's what we want!
in de metro zijn al enkele Su-
rinamers mee gaan swingen.
Er wordt gelachen. Zelfs bij
de meest vastgeroeste boek-
houd-gezlchten krullen de lip
pen. ]Js breekt, ledereen
gooit wat geld in het omge
draaide trommeltje. De halte
Centraal Station nadert veel
te .snel. We moeten helaas
uitstappen.
Het trio blijft zitten want de
metro gaat met verse men
sen weer op weg. Nieuwe
klanten, nieuw plezier.
Er zal vast wel ergens In een
officieel regeltje dat het niet
mag. Maar heren van de
RET, wilt u voor één keer
doen alsof u dat regeltje niet
kunt vinden? Dit soort zaken
maakt Rotterdam ook gezel
lig-
'K
X
V, VsX*
Ook wel eens met grote
spoed door het centrum van
Rotterdam gesneld, een wa
renhuis ingerend, drie rol
trappen opgelopen om ver
volgens in een lange rij wach
tenden voor een unit dames-
toilets te belanden? Het is
niet langer nodig. Rotter
dams eerste openbare da
mestoilet is sinds kort te vin
den op het Beursplein. Daar
staat, beter gezegd, ligt ach
ter een hek de primeur... Een
hoop bouwafval.
(Foto Rob Cornelder)
SCHIEDAM Het spektacu-
ialre programma-onderdeel
van de Schiedamse Molenda
gen een 'rondje molen', waar
bij waaghalzen zich aan de
wieken van de Schiedamse
molens konden laten vastbin
den, gaat niet door. De durf-al-
len zouden, in een Schiedamse
variant op het televisiepro
gramma 'Wedden dat..' met
riemen worden vastgesjord
aan de top van een molenwiek.
Het spelletje, de oorspronkelij
ke ontgroening van molenaars
knechten in het verleden,
bracht binnen de organisatie
van de molendagen veel tumult
teweeg. Het evenement stond
gepland voor zaterdag 9 mei,
het hoogtepunt van de Schie
damse feestdagen rondom de
vier hele en de vijfde, nog te
herbouwen, Schiedamse mo
lens. Deskundigen van de
stichting Schiedamse Molens
hebben Inmiddels berekend
dat de stunt te gevaarlijk zou
zijn. Het deskundig advies
heeft geleid tot aftasting van
de spektaculaire stunt.
De Werkgroep Schiedamse
Molendagen (WSM) heeft vanaf
het begin bedenkingen gehad
tegen het rondje met de mo
lenwieken. Niettemin was de
werkgroep overtuigd van het
feit dat de spektaculaire draai
met de wieken veel publiek zou
trekken. Om een definitief
standpunt te bepalen heeft de
stichting Schiedamse Molen
dagen zich de afgelopen weken
verdiept in het cljferwerk. Be
rekend is dat op het moment
dat de wiek waaraan de man
hangt horizontaal staat, een
kracht vanruim duizend kg/m
(het gewicht van de mens maal
de wieklengte) extra op het
draaipunt staat. Die kracht zou
wel eens te groot kunnen zijn,
meent de stichting.
De organisatoren wijzen erop
dat de veiligheid bij het jaar
lijkse molen-evenement voorop
staat. Zij wensen niet het risico
te nemen dat bij het 'rondje
molen' een ongeluk zou plaats
vinden. De Schiedamse mole
naars voelden over het alge
meen weinig voor het spelletje.
Zij brachten steeds naar voren
dat de molendagen vooral
geen kermisattractie moeten
gaan worden. Zij staan hierin
tegenover de organiserende
werkgroep, die wel in was voor
wat spektakel.
Molenaar R. Batenburg van
molen De Vrijheid meent dat
het besluit niet het definitieve
einde is van het spel. Baten
burg: „Het 'rondje molen' gaat
dit jaar niet door. Maar ik denk
toch dat het er nog wel eens
van komt. Normaal gesproken
is het meedraaien van een man
op een van de wieken namelijk
niet zo gevaarlijk. Het gebeur
de vroeger zo vaak en dat
deed men echt niet ais het niet
mogelijk zou zijn.
Het probleem dit jaar is dat het
hekwerk bij de Noordmolen
vernieuwd moet worden. En
het was juist de Noordmolen
waar het spektakel zou plaats
vinden. Aanvankelijk zouden
de reparatfès al lang uitge
voerd zijn. Wasjdat gebeurd,
dan stond alles zo vast als een
huis. Waar de werkgroep nu
voor terugschrikt, is dat men
sen op gammel materiaal de
lucht in gekliefd zouden wor
den. Terecht zal dat niet door
gaan."
Volgens de molenaar zal het
'rondje molen' een steeds te
rugkerend punt op de agenda
van de werkgroep zijn. „Die at
tractie blijft trekken. We kun
nen daar gewoon niet om
heen," aldus Batenburg,
i-,.
r -vA f
-> «V