rre 'In collectie Coöpmuseum zitten slechts pronkstukken' Waar rook Is, iegezeur Misverstand' bij GEB, rouw in problemen 'Rotterdam 1990' WK>r> %a x"~ tf .w* $H2?'> k^¥<i i >„:•- l wv ws JScJione asbakken en nooit meer zeuren over het ^éntxlatiesysteem? (Foto Arie Wapenaar) 3 ^Excuses r r iT - v - - - - «-yr Door HAN VAN DER HORST i VLAARDINGEN Maarten Jan Leppink is in het dagelijks leven voorlichter bij een Delfts high tech-bedrijf. In de avonduren houdt hij zich ech ter bezig met een heel ander soort technische vooruitgang. In Iran gebruiken ze tegenwoordig electrisch aangedreven mini-guillotines om han den en vingers af te hakken. Het eerste exem plaar is alweer een jaar geleden in aanwezigheid van de media met succes beproefd. Processen Verzamelingen in Crimpenerhof Wraak Maarten Jan Lepping: „We willen aan de lande lijke actie wat uitbreiding geven in Vlaardingen." (Foto John de Pater) Een lesje voor de passan ten: opgehangen tegen standers van het regime aan de openbare weg Sjariah n Terughoudend Nadeel Presentatie Documentatie XXT>9 >H X1 X, HET VR!JE VÖLK vlaardingen. schiedam ZATERDAG 4 JULI 1987 sluü .vX schrijven naar Stukgoed Het Vrije Vofc Witte de Wlthstraat 25 v!y 3012 BL Rotterdam i*»*»*»****! Pe toon van de eerste zinnen öfem het artikel over roken in het maandblad Monitor van het Academisch Ziekenhuis Rotterdam is serieus: „Het staat een beetje gek als je in een .ziekenhuis een aanslag doet op de eigen en ander mans gezondheid." Weer ernstig gezeur over een verslaving? Homurioos en het doei voorbij razende gepreek over hoe siecht het voor be trokkene en dus voora) voor omwonenden is? Nee, het verhaat gaat over epn be spreking in de vergadering van de staf van een voorstel van de directie voor een rook-ontmoedingsbeieid. Klinkt dat laatste woord niet vriendelijk? Er is natuurlijk een „breed draagvlak" in het Dijkzigt Ziekenhuis en in het Sophia Kinderziekenhuis voor het 'nieuwe beleid, meldt Monitor. ^Patiënten mochten ai niet op bed roken, maar nu wordt het ook niet meer oogluikend op bed toegestaan. Men mag wel in bepaaide ruimten en in de centrale hal een paffertje maken." En het personeel? Tja, uit de berichtgeving blijkt dat er in het Academisch Ziekenhuis Rotterdam ook maar gewoon mensen werken. Ze hebben afgesproken dat ze in hun ei gen kantoor mogen roken, maar dat mocht natuurlijk al tijd al. Het heikele punt vorm de natuurlijk hoe te handelen tijdens vergadering. Net mensen dus, ze zijn er niet echt uitgekomen. In principe wordt er niet gerookt, tenzij een deel,van de praters om een uitzondering vraagt én de vergadering hiermee ak koord gaat. De schrijver in Monitor con cludeert vervolgens dat het tijdperk dat je blauwgerookt uit vergadering kwam defini tief voorbij is. Een dromerige opmerking over schone as bakken en nooit meer zeuren over het ventalitatiesysteem volgt. De optimist. Stukgoed weet het dit keer echt beter. Heus, het kloeke besluit van de staf deugt van geen kan ten. Stom, stom. Dit soort halfzachte maatregelen rek ken slechts de vergadering en wel vóór het eerste agen dapunt. „Voorzitter, mag ik eerst even een punt van or de...", hoor zo'n gezondo al beginnen. n .OTTERDAM Een 'misver stand' bij het Gemeentelijk •Energiebedrijf (GEB) heeft me vrouw W.T.H. van Wijngaar- jden-Van den Berg behoorlijk in |de problemen gebracht. Door dat ze ieder moment van jstroom kon worden afgesloten 'durfde ze haar huis niet meer 'uit en zou een vakantie er bij inschieten. Ten einde raad hing "ze de betalingsbewijzen en .briefwisseling met het GEB oor het raam om aan de to- ien dat ze haar energie-reke- 'rsing netjes betaalde. Lik ben dit gedoe zat," zegt ze. LDoordat er continu de drei- 1 ging Is dat ze van het GEB langskomen durf ik m'n huis bijna'"iet meer uit. Zelfs als ik boodschappen wil doen ben ik Verplicht die recutjes en brie fen voor het raam te hangen zodat men kan zien dat ik wer kelijk heb betaald, ik word ge woon van m'n vrijheid be roofd." Vanaf februari bestookt het ^Gemeentelijk Energiebedrijf (GEB) haar met 'dreigbrieven' waarin wordt aangedrongen op .betaling van haar energiereke ning. En dat terwijl er volgens baar nooit sprake kan zijn van een achterstand aangezien zij de maandelijkse bijdrage plus honderd gulden vla een beta lingsregeling netjes heeft be taald. Diverse malen heeft me- vrouw Van Wijngaarden een bezoekje gebracht aan het GEB-kantoor om met behulp van betalingsbewijzen het een en ander duidelijk te maken. ;„ln'apr!l kwamen ze voor de heerste keer afsluiten," vertelt ie.XJk kon dat toen ternauwer nood voorkomen. Die mensen Rebben bij mij thufs het GEB- 'kantoor opgebeld en kregen te vd "horen dat er sprake was van een computer-fout. Het GEB heeft toen zijn excuses aange boden. Vandaag kreeg Ik ech ter een telefoontje dat ze we derom onderweg zijn om de boel af te sluiten. De copieën van de betalingsbewijzen en alle andere bewijzen zijn ken nelijk zoek geraakt." De achterstand zou volgens het GEB inmiddels zijn opgelo pen tot meer dan 2700 gulden. Mevrouw Wijngaarden heeft In middels te kennen gegeven in noodgevallen over te zullen schakelen op een aggregaat in de tuin. „De buren zullen dan ongetwij feld gaan klagen over de her rie. Vervolgens komt dan de politie aan de deur en kan Ik nogmaals duidelijk laten zien dat het GEB In dit geval de fout heeft gemaakt. Dan wordt het alsnog uitgezocht." Voorlichter Sander Beringer van het GEB wist in eerste In stantie te melden dat mevrouw Van Wijngaarden inderdaad op de nominatie staat op zeer kor te termijn te worden afgeslo ten. Nadat hij echter navraag had gedaan bij de betrokken afdeling bleek dat er sprake was van een misverstand. „Die mevrouw heeft gelijk," er kent Beringer. „Ais zij tenmin ste inderdaad alles aan de kas van het GEB heeft geregeld. Er is dan kennelijk binnen het GEB het een en ander misge gaan. We zullen dit hele geval tot op de bodem uitzoeken en die mevrouw precies uitleggen waar het is misgelopen. Zij krijgt sowieso een brief waarin wij onze excuses aanbieden en een bezoekje van een GEB- medewerker die alles nog eens netjes uit de doeken doet." ROTTERDAM Een nieuwe stichting, Rotterdam 1990, gaat de viering van het 650-ja- rig bestaan van de stad voor bereiden. De stichting heeft tot •taak de organisatie van evene menten,de programmering, de coördinatie en subsidiever strekking van het particulier initiatief en gemeentelijke in stellingen in goede banen te ieiden.Het stichtingsbestuur Haat onder voorzitterschap 'antburgeme^terReper.: "'staat* v. Tegelijk met de viering van het 650-jarig bestaan wordt tevens herdacht dat Rotterdam vijftig jaar geleden werd gebombar deerd. De activiteiten zullen het hele Jaar in beslag nemen en gelijkmatig worden ver spreid over heel Rotterdam. Behalve op het organiseren van herdenkingen wil Rotter dam 1990 zich ook richten op de toekomst van de stad. W "4 enorme voor de politieke gevangenen' Vanwaar Lepplnk's belang stelling? Leppink is actief in de afdeling Vlaardingen van Amnesty International, de in ternationale organisatie die overal ter wereld de mishan deling van gevangenen en het vervolgen van mensen om po litieke redenen bestrijdt En deze maanden besteedt zijn club speciale aandacht aan de situatie in Iran. Ook de Vlaardingse afdeling onderneemt speciale activitei ten. Afgelopen zaterdag werd vanuit een kraam in het cen trum Informatie verspreid over de schendingen van de mensenrechten in Iran. Ko mende maandag vinden alle "Vlaardingse juristen op hun deurmat een keurige model brief aan de minister van justi tie in Teheran. Wie die brief ondertekent, protesteert daar mee tegen de oneerlijke pro cesvoering in Iran. „Meteen wegsturen," ver zoekt AI met klem. „En liefst op briefpapier van de eigen fir ma." Maarten Jan Leppink: „Dit is een landelijke actie, waar we in Vlaardingen wat uitbreiding aan geven. Daarbij richten we ons nu op de doel groep der juristen. Die voor beeldbrief hebben we met zijn drieen opgesteld en als aan knopingspunt gebruiken wij KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Verzamelingen van bewoners „van de Krimpenerwaard zijn het onderwerp van een ten toonstelling in het streek museum Crimpenerhof (ÏJsseldijk 3X2) in Krimpen aan den IJssel. De exposi tie die tot en met zaterdag 22 augustus duimt, is inge richt rond een selectie uit de verzameling poppen in orginele klederdracht van de heer J.B. Jager uit Lek- kerkerk. Andere objecten zijn ondermeer spaarvar kens, vingerhoeden, melk kannetjes, eierdoppen, lim onadeblikjes en dierenfigu- ren. Het museum is van dinsdag tot en met zater dag open van 14 tot 17 uur. het thema 'oneerlijke proces sen*. Daar hebben juristen na tuurlijk een speciale belang stelling voor." j Meestal zet'Amnesty Inter national zich in voor afzonder lijke personen die de toorn van de dictator in hun eigen land over zich hebben afgeroepen. Nu is dat niet het gevaL In de modelbrief aan de minister van justitie wordt geen enkele naam genoemd. Leppink legt uit waarom: „In onze> vorige actie - daarin ging het om Chi li - konden we dat heel anders doen. Chili is toch wat opener dan Iran, ondanks Pinochet. Ondanks alle onderdrukking zijn er in dat land tóch men senrechten actief. Op een .be paalde manier maken acties voor personen daar indruk op de machthebbers. In Iran moet je heel erg op je tellen passen. Dat land zit sinds 1979 pot dicht. We kunnen op geen en kele wijze gebruik maken" van waarnemers ter plaatse." „We hebben reden om te vre zen, dat gevangenen extra worden aangepakt, als Amnes ty voor hen persoonlijk actie voert en dat er ook nog wraak genomen wordt op hun familie. Vandaar dat we de Vlaar dingse juristen vragen niet het lot van afzonderlijke mensen aan de orde te stellen, maar een thema. Iran heeft ooit het Internationaal Verdrag inzake Burgerlijke en Politieke Rech ten ondertekend. Daarin staat bijvoorbeeld, dat verdachten het recht hebben op juridische bijstand. Je kunt de Iraanse overheid dan vragen dit ver drag ook te respecteren, want ze heeft dat nooit opgezegd," aldus de Vlaardingse ,Amnes- ty-man, die hoopt dat deze ar gumentatie de Iraanse macht hebbers op zijn minst een on gemakkelijk gevoel zal bezor gen. Dat lijkt op het eerste ge zicht ijdele hoop. Tenslotte hebben de meeste mensen in het westen de indruk, dat Iran sinds de revolutie van Ayatol lah Komeiny zo ongeveer alle internationale normen en waarden aan zijn laars lapt En dat zoiets nu eenmaal on verbrekelijk behoort bij wat dan heet Tslamfundamentalis- ten'. Dat is op zijn minst een kari katuur van de werkelijke si tuatie. Komeiny stelde zich aan het hoofd van een revolu tie tegen de toenmalige sjah, Reza Palevi, die zijn land wil- de dwingen de westerse cul tuur over te nemen. Belangrij ke middelen bij de uitvoering van dat beleid: vervolging, marteling, moord. Het getergde volk zag in de Islam en de oude wetten van de profeet Mohammed hét ant woord op deze terreur. Komei ny. zegde na zijn triomfantelij ke machtsovername toe, dat hij die in ere zou herstellen. Dat blijkt in de, praktijk .neer te komen op terreur door fana tieke knokploegen,! 1 de pasda- rans, dezelfde marteling en moord, zoals die door de aan hangers van de Sjah werden gepraktiseerd en één speciale toevoeging: dit alles heet geba seerd te zijn op de Sjariah, de traditionele Islamitische wet. Die wet kent barbaarse straffen: hand afhakken bij diefstal, geseling, steniging voor overspelige vrouwen, en zovoorts. Maar ze eist ook een buitengewoon overtuigende be wijsvoering. Zo'n overspelige vrouw, bijvoorbeeld, mag al leen maar gestenigd worden, als ze op heterdaad betrapt is door twee te goeder naam en faam bekend staande Islamiti-, sche mannen. De straffen in de Shariah zijn zeer streng, maar At AVTW <v-?> VïV g SA X -Jt v}"(» ,1 er moet ook absolute zekerheid" bestaan over de schuld. In het algemeen neemt een Neder landse rechter met veel min der bewijs genoegen dan een Islamitische collega die de Sjariah naar de letter toepast „Met die bewijsvoering ne men Komeiny en zijn scherp rechters het niet zo nauw. Am nesty bezit een dik dossier met gegevens over sadistische martelingen. Waarbij zelfs kin deren niet ontzien worden. DJ# krijgen trouwens regelmatig, de doodstraf. Wel heel aparte wreedheid: ter dood veroor deelde vrouwen worden eerst nog even gedwongen tot een, schijnhuwelijk met een Pasda-f ran. Dan heeft hij het recht haar in de nacht vóór de exe-" cutle nog even te verkrachten.v Het is duidelijk, dat in Sjari ah noch Koran voor dit gedrag één enkele rechtvaardiging te vinden is. Er gaapt een diepe kloof tussen de Islam, ook de Staphorstversie daarvan, en de praktijk van de Iranese macht hebbers. De ervaring leert Am nesty, dat dictatoriale macht hebbers op een bepaalde ma nier toch onder de indruk ra ken, als je ze wijst op het feit, dat ze zélf regels schenden die ze beweren te onderschrijven. Vandaar dat de brievenactiè tóch niet zinloos is. A In de door Amnesty gesugge reerde tekst komt echter geen enkele verwijzing naar de Isla mitische wet voor. Vanwaar die terughoudendheid? Maar ten Jan Leppink: „We hebben van ons hoofdkantoor in Am sterdam de opdracht gekregen daar absoluut niet over te be ginnen. Wemogen'op'geen en kele manier, schermen .met 'de Islam"en de Islamitische'wet geving. Dat is heel erg voor stelbaar. Stel je voor, dat Itali aanse juristen toestanden hier in Nederland gingen' aankla gen met Nederlandse wetten in de hand. Dan staan hier gega randeerd Nederlandse juristen op die heweren.de wet beter te kennen en beter uit te leggen. Zoiets zou in Iran natuurlijk ook gebeuren. Vandaar dat we ons liever .beroepen op een in ternationaal .verdrag, dat een groot aantal landen heeft on dertekend. Dat maakt het een stuk moeilijker om ons aan te vallen." De Iran-actie gaat voorlopig nog door. En je hoeft geen ju rist te zijn om mee te doen. Naast de speciale brief van de ene jurist aan de ander heeft Amnesty ook nog modeltek sten voor andere Vlaardin- gers. Aanvragen via telefoon nummer 475]209. Maarten Jan Leppink: „Het is hoe dan ook een enorme steun voor politie ke gevangenen, als ze merken dat mensen in andere landen zich voor hen inspannen, dat ze buiten hun gevangenis niet vergeten zijn." - SCHIEDAM Jongeren kunnen er kennismaken met het fenomeen coöperatie, oude ren vinden er een stukje van hun eigen geschiedenis terug. Zij kunnen de potjes en blikjes, de trommeltjes en doosjes be kijken die ze zelf vroeger op tafel hadden staan. Maar na tuurlijk is er nog veel meer ge weest in de rijke geschiedenis van de coöperatieve beweging. Vandaag om 15.00 uur opent burgemeester drs R. Scheeres van Schiedam het vernieuwde en uitgebreide Nationaal Coöp eratie Museum. Het museum is gehuisvest in het fraai gere noveerde pand Lange Haven 84, hoek Appelmarkt. Bestuurslid H. van der Lee van de Stichting Nationaal Coöperatie Museum is in vrij wel alle-opzichten zeer tevre den over de nieuwe behuizing. ,Jn ons oude pand in de Ke- thelstraat zaten we natuurlijk op historische grond. Daar werd In 1902 de eerste bakkerij van de Schiedamse coöperatie Door Eendracht Sterker geves tigd, in 1907 gevolgd door een kruidenierswinkeltje. Maar ge zien het feit dat we daar sowie so weg moesten ben ik zeer verheugd dat we, in het tiende jaar van ons bestaan, nu op de ze unieke plaats terecht zijn gekomen. Het is een van de mooiste gedeelten van Schie dam, in het hart van de stad. We zitten schuin tegenover een antieke brug, dat sluit prachtig aan bij de nostalgie die wij be drijven," zegt hij. Het enige nadeel dat Van der Lee kan verzinnen is gebrek aan opslagruimte. „We kunnen daar lang niet al onze spullen kwijt We hebben zo veel, en we krijgen er ook nog steeds In het kruidenierswinkeltje anno 1920 zijn weer alle waren uit grootmoeders tijd te koop. (Foto Ruud Prins) meer bij. Uit het hele land krij gen we dingen toegestuurd, uit het buitenland zelfs. Daar zijn we uiteraard alleen maar blij mee, want we willen echt alles hebben wat er maar is over de Coöperatie. Alleen hebben we onderhand een extra pakhuis nodig," aldus de Vlaardingse Coopman. Een kruidenierswinkeltje an no 1920 vormt net ais vroeger, de entree van het museum. Al lerlei kruidenierswaren uit grootmoeders tijd zijn er nog te koop: snoepjes, gedroogde appeltjes, groene erwten, gru tjes, tutti-frutti, pruimedanten, zoethout, stroop uit het vat. Net als vroeger worden deze waren afgewogen waar de klant bijstaat. Klompen in alle maten worden er ook verkocht, en op veler verzoek zijn ook de 'moderne' coöp-producten weer in het assortiment opgenomen. De bezoeker blijft nog even in nostalgische sferen, want na het winkeltje betreedt men een woonkamer die eveneens ge heel in de stijl van de jaren twintig is ingericht, met bed stee en 'stilletje' (handig weg gewerkt, ouderwets toilet). Het interieur wordt gecompleteerd door een trapnaaimachine, een potkacheltje, een linnenkast, een buffet en een distributiera dio. Verder Is er op de begane grond nog een algemene, pre sentatie van wat een coöpera tie eigenlijk is: een vereniging van consumenten, die door ge zamenlijke inkoop en eigen produktie, vooral van levens middelen, hun belangen behar tigen. Op de eerste verdieping wordt in een tiental panelen de geschiedenis van de coöpera tieve beweging in Nederland van 1860 tot heden beschreven, verlucht met vele foto's, schil derijen, vaandels en voorwer pen. „Wat het pronkstuk is van onze collectie? Voor mij zijn het ailemaal pronkstukken," zegt Van der Lee en wijst bij voorbeeld op het in grauw bruin karton uitgevoerde 'Cri sispakket "'voor werklooze Cooperatoren*. Dat pakket le vensmiddelen met een waarde van 207,5 cents kregen coop- eratieleden die zonder emplooi waren in de jaren dertig ultge-f reikt. Reclame- en propagandama teriaal is er ook volop. Asbak ken, kwartetspelletjes, lepel tjes, legpuzzels, speldjes, affi ches enzovoort. „Huisvrouwen denkt na! Co-op is ook uw zaak", roept een huisvrouw uit de jaren vijftig de bezoekers vanaf een grote reclameposter ,toe. En in een brochure uit de jaren dertig lezen we: ,£)e ver bruikscoöperatie beteugelt met sterke hand de ongebreidelde maatschappelijke krachten en stelt ze in dienst van het gan- sche volk". Op de zolderverdieping be vindt zich een multifunctioneel documentatiecentrum, waar films, dia's en video's vertoond kunnen worden. Van der Lee: „Nu staat hier alleen nog maar een enorme partij boeken en geschriften die het publiek kan inkijken, maar in de toekomst hopen we hier ook de vele oude films die we nog hebben te ver tonen. Prachtig oud spul uit de jaren dertig, heel kwetsbaar, daar moeten we- eerst nog nieuwe kopieën van laten ma ken. Oude ster-spotjes, films over de produktiebedrijven7 over de bleekneusjea-uitzendig, alles is er." De afgelopen drie weken ist er door zo'n tien vrijwilligerss met man en macht gewerkt, om het museum op tijd open te* krijgen. De verhuizing en uit breiding van het museum zijn voor een belangrijk deel moge lijk gemaakt door de Junior Kamer Rotterdam, een club van jonge managers die met him kennis en ervaring maat schappelijk waardevolle pro jecten begeleiden. De gemeente Schiedam ver leende financiële steun. De: professionele inrichting van het museum komt voor reke ning van een viertal studenten, van de Leidse Reinwardt Aca demie voor Museologie. Via hen raakten ook twee Leidse geschiedenisstudenten bij het project betrokken. Van der Lee: „Die twee hebben hier, maandenlang in allerlei oude stukken zitten vlooien. Zie zijn zo gegrepen door het onder werp dat ze hun doctoraal scriptie erover gaan schrijven. Fantastisch toch dat jongen mensen nog op deze manier met de coöperatie bezig willen zijn?" Het museum is op donder dagmiddagen geopend van 13AO tot 17.00 uur, plus elke eerste zaterdag van de maand van 10.00 tot 16.00 uur. De toe gang is gratis. Op afspraak kunnen groepen ook op andere tijden terecht. Belangstellen den kunnen contact opnemen met H. van der Lee, telefoon 010 - 4747450. Het winkeltje is op donderdag en vrijdag van 13.30 tot 17.00 uur geopend, op koopavond van 19.00 tot 21.00 uur en zaterdags van 10.00 tot 16.00 uur. J '«Sit a 14"^- 5*~

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1987 | | pagina 1