vlaardingen' schiedam
Rotterdam eist onder-
wljsgeld Brinkman
Parkeermeters
blijven trekken
Auto vliegt
dljkllchaam af
Twee topambtenaren
weg bij gemeente
Restauratie stijlkamer
op de lange baan
wv ws
mmmm
mmmsm.
mmmsMÊiA
het vrue volk
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1987
U j v
- 'rwSÊÈS&ïfÉSÉi
Door DICK VAN DER L.UGT
Een mopje: 'Waarom bidden tuinders in het
Westland niet meer? Omdat het niet helpt.' Is on
ze Lieve Heer in de Glazen Stad uitgerangeerd?
Je zou het wel denken, want in 'het Westland
groeien de tomaten niet meer in Gods eerlijke
aarde, maar in bakken met steenwol op een beton
nen vloer.
Leuke middag
Middeleeuwen
silMiÉÉig
aMr:
Ontmoeting onderweg: de Westlandse versie van Tom Sawyer en Huckleberry Finn. (Foto's Arie Wapenaar)
Het Paradijs
Beter water
Bloemenveiling
Spelevaren
Tegoed
f/'
mmk
5::'Av/;
'De tuinders
in 't Westland
bidden
niet meer'
En de chrysanten worden-
voor de gek gehouden door de
dagen In de winter langer te
maken met elektrisch licht en
zomers korter met verduiste
ringsfolie. Maar God is niet
overal dood: het gras tussen de
warenhuizen en sloten wordt
nog steeds kort gehouden door
schapen en een veld met an
jers is niets meer waard, wan
neer de bloemen zijn platgesla
gen door een harde wind.
De tuinbouw is een industrie
geworden. In een aardrijks
kundeboek kun je dat lezen, tij
dens een rondvaart door het
Westland aan boord van een
originele Westlander kun je
dat zien. Met zo'n Westlands
binnenvaartschip maakten af
gelopen woensdag vierentwin
tig dames van het Parochie
koor uit Wateringen een tocht
van bijna drie uur door de Gla
zen Stad. Aan het roer staat
Johan van den Bos. In het da
gelijks leven is hij binnen
vaartschipper op de Rijn
(zand en grind) en in zijn vrije
tijd schipper van de rond
vaartboot.
De rondvaart is georgani
seerd door de WV 's-Grave-
sande. Elk jaar tijdens de zo
mermaanden vaart de boot
vanaf de Poelkade door het
Westland, tweemaal op woens
dag, zes weken achter elkaar."
De tochtjes 'vallen erg in de
smaak', vertelt mevrouw A.G.
van de Bos, secretaris van de
WV 's-Gravesande. „Op de
'eerste na waren ze dit jaar al
lemaal volgeboekt."
Ze zit op de voorplecht,
naast de vader van de roer
ganger, oud-veilingschipper
J.G. van den Bos sr. uit Naald
wijk. Van den Bos is er eigen
lijk heel toevallig bij. „Ik heb
een snipperdag en kwam voor-
bijfietsen," zegt hij. Maar het
bloed kruipt waar het niet
gaan kan. Hij voegt zich bij
het damesgezelschap, dat in
middels in het open ruim van
de boot heeft plaatsgenomen
op banken, keukenstoeltjes en
oude fauteuilkussens. Het een
voudige loopplankje wordt aan
boord getrokken en junior
start de 28 pk, twee cilinder
Samofa-motor.
„Ik hoop, dat jullie een leuke
middag hebben," zegt de schip
per, terwijl hij zijn schip het
Poelwater opstuurt, op de
grens van Naaldwijk en "s-
Gravesande. Senior vertelt, dat
hij veertig jaar, tot 1972, op de
ze boot heeft gewerkt: 's zo
mers als veilingsehipper en 's
winters vervoerde hij mest,
grond en kolen. „Tegenwoordig
is het allemaal autotransport,"
zegt hij. De Westlander werd
in 1908 in Overschie als zeil
schip gebouwd en in 1939
kwam er een motor in. Het
schip, waarop een buizen con
structie is gemaakt met een
regenzeil, kan net onder alle
vaste bruggen van het West
land door. De passagiers op
voor- en achterplecht moeten
dan wel bukken en bij de laag
ste brug met een doorvaart-
hoogte van 1.55 meter moet de
haak er zelfs even af.
De tocht gaat door Poelwa
ter, Nieuwe of Sluische Water,
de Strijp en Naaldwijkse
Vaart. De passagiers zien de
achterkant van het Westland:
oude kassen, moderne waren
huizen, bassins waarin het re
genwater wordt opgevangen,
de nieuwbouwwijken van
Naaldwijk, een overblijfsel van
een bunker uit de Tweede We
reldoorlog, grazende schapen
en een enkel oud veilingge
bouw. Mevrouw Van de Bos,
geen echte Westlandse, om
schrijft het uitzicht als volgt:
„In het begin vond ik niks aan
het landschap. Ik zag alleen
kassen, sloten en smalle we
gen. Ik verdwaalde altijd.
Maar da's een kwestie van
wennen. Nu zie ik mooie din
gen."
„Da's mooi hè dat geel, al is
het vuil. Dat zie je vanaf de
weg niet," vindt Van den Bos
sr. van een fraaie slootkant. „U
wilt het niet geloven, maar het
Schipper Jo
han van den
Bos aan het
roer. Achter
hem de Oran
jesluis, in 1673
door stadhou
der Willem
III gebouwd.
V<F
',y"
mmm;
Oud-veilingschipper J.G. van den Bos sr., op de voor
plecht van het schip: ,^Als je vroeger verkering had
met een tuindersdochter, was het praatje: hoe hoog is
de pijp van je vader? Want hoe hoger die was, hoe rij
ker de man."
Vierentwintig dames van het Parochiekoor uit Wateringen varen met een originele
Westlander door het Westland. Voor (niet zonnebril) mevrouw A.G. van de Bos, se
cretaris van de VVV 's-Gravesande: „In het begin zag ik alleen kassen, sloten en
smalle wegen. Nu zie ik mooie dingen."
/n. r' «iS'4
iSiterx
sit, '.iter 'f<L. r:f(X,
Westland heeft ook een kabel
baan, allenig de stoeltjes ont
breken," grapt hij, wijzend op
de hoogspanningskabels boven
de sloot. „Je hebt geluk, want
de pruimen zijn rijp," verheugt
Van den Bos zich al bij voor
baat op het einde van de tocht,
wanneer rakelings langs prui
menbomen wordt gevaren. Se
nior en de passagiers zullen er
teruggaan in hun kindertijd en
kroosjes plukken.
Mevrouw Van de Bos vertelt,
dat er in het Westland al in de
middeleeuwen druiven werden
gekweekt. Daarna kwamen de
tomaten en nog later de chry
santen. De bloemen en groen
ten houden elkaar nu in even
wicht. De eerste bloemenvei
ling dateert van 1923. De huidi
ge bloemenveiling Westland
heeft een jaaromzet van 1,2
miljard gulden. Bij de groen
ten heeft de tomaat gezelschap
gekregen van rooie sla, venkel,
aubergine, paksoi, kouseband,
paprika en courgette. Van den
Bos: „Er is gelukkig nog één
klein stukje oud Westland.
Daar staan zo'n acht druiven-
kassen. Ik denk, dat ze tachtig
jaar oud zijn. Maar ze gaan
weg. Dat vind ik erg jammer."
Wanneer de rondvaartboot
lang3 Bet Paradijs vaart, be
gint de stemming erin te ko
men. Van den Bos sr. over het
dierenpension ('Voor menselij
ke dierverzorging'): „Ik zeg al
tijd: de schipper zet hier lasti
ge klanten af." Onder de koor
leden circuleert een velletje
papier met de woorden 'in de',
een tekening van een bus, een
klein en een groot rondje en
een zigzaglijntje. „Oh, die Is
van Riet, dan is tie zo-zo," zegt
één van de dames over het
puzzeltje, waarbij zij haar
hand op en neer beweegt.
Maar het blijkt wel mee te val
len, want de vertaling luidt: 'In
de bus gaat je gat heen en
weer.'
De dames hebben er zin in.
Blaffende honden worden nat-
gespetterd, een joggende voor
bijganger krijgt applaus, be
wondering voor een jongen die
een snoek heeft gevangen en er
worden liedjes ingezet. Voren,
varen, over de baren. Johanna,
het meisje voor halve dagèn.
Kom mee naar buiten alle
maal, dan zoeken wij de wiele
waal. Het repertoire is groot.
De dames schateren het uit als
de schipper een voorbijganger
citeert: „Ik hoor die meneer
net zeggen: wat heb je een
stoute meiden aan boord."
De meiden worden nog stou
ter. 'k Zou zo graag een borrel
tje lusten, zingen ze. De daad
wordt bij het woord gevoegd.
Ze trekken een fles Liebfrau-
milch open en Heil prosit
klinkt. De hoeveelheden blij
ven beschaafd, maar wie niet
beter weet, zou denken dat de
dames in plaats van een rond
vaart een kroegentocht maken.
Of een reisje over de Rijn,
want dat liedje klatert ook op
tussen de Westlandse waren
huizen. „Bakker Ben," wordt
een visser enthousiast begroet.
„Nee, 't is zijn broer," corrige
ren de anderen.
Van den Bos sr. en mevrouw
Van de Bos (geen familie) zijn
het erover eens, dat de water
kwaliteit in het Westland de
laatste tien jaar beter is ge
worden dankzij de aanleg van
een riool en strenge voor
schriften voor het gebruik van
methylbromide. Met het gas
wordt de grond ontsmet. Het
wordt centraal in het Westland
in een open loods bewaard. Wie
het nodig heeft, moet een ver
gunning aanvragen. Kwakende
kikkers, reigers en futen zijn
volgens het tweetal het bewijs,
dat het de goede kant opgaat
met het milieu. „Da's een te
ken, dat het water beter
wordt," denkt senior.
De boot vaart langs een wa
renhuis, dat meer weg heeft
van een fabriekshal. Er is een
potplantbedrijf in gevestigd.
„Die heeft er vijf van zulke,"
vertelt senior over de eige
naar, die schatjerijk moet zijn.
De korte pijpen op het dak in
spireren hem tot een duik in
het verleden. „Als je vroeger
verkering had met een tuin
dersdochter, was het praatje:
hoe hoog is de pijp van je va
der? Want hoe hoger die was,
hoe rijker de man." Een stuk
verder bij een uit de kluiten
gewassen bungalow die mid
den in een Naaldwijkse nieuw
bouwwijk staat, luidt het ver
haal: „Vijf jaar geleden was
dat een tuindershuisje, waar je
enkel met de fiets kon komen.
Nu staat de auto in de garage
naast de deur en heeft de man
een verwarmd zwembad."
„Wij hebben één stad in het
Westland," vertelt mevrouw
Van de Bos. ,,'s-Gravesande.
Dat is een stad sinds 1246.
JEn Den Haag is nog
steeds een dorp." Mevrouw
Van de Bos woont, hoe kan het
ook anders, in 's-Gravesande.
Ze werkt bij de bloemenvei
ling, die vanaf een afstand veel
weg heeft van de vertrekhal op
een vliegveld. Het complex
meet 55 voetbalvelden, er wer
ken 1050 werknemers en er ko
men 's ochtends tussen 8 en 9
uur 1500 kopers naar de vei
ling, waar op acht klokken
wordt geveild. „De op één na
grootste bloemenveiling van
het land en van de wereld,"
volgens mevrouw Van de Bos.
Senior weet: „Met het grootste
koelhuis van de wereld."
Mevrouw Van de Bos: „Wij
kunnen op de bloemenveiling
ook goed merken, dat het
slecht weer is. Want er komen
ontzettend veel losse bezoe
kers. Het veilen zelf is het inte
ressantste. Dat is spannend, 's
Middags Is het gewoon een
heel groot gebouw." Ze over
drijft niet, want de Rabobank
heeft er twee vestigingen en de
Amro en ABN elk één. De
hoofdingang heeft als toevoe
ging een romeinse één (er zul
len er dus wel meer zijn) en
ais mevrouw Van Bos elders In
het gebouw moet zijn, neemt
ze de fiets.
Vlietpolder, Lderpolder,
Oranjekanaal, Broekpolder,
Strijpe: Van den Bos sr. strooit
moeiteloos met namen. En met
wetenswaardigheden over de
tuinbouw. Een tomatenstruik
wordt 18 20 meter lang. Vroe
ger waren er dertien vellingen,
nu nog drie. Bij de subtraat-
teelt van tomaten Is de laatste
oogst in oktober. In november
wordt het warenhuis klaarge
maakt voor het poten, dat met
Sint Nicolaas begint. Een tak
chrysanten leverde vorig jaar
25 cent op en doet dit jaar 40
cent. Hij wijst doorgeschoten
bloemkool aan. „Dat is zaad
bloemkool." Bij vleestomaten
luidt het commentaar: „Vroe
ger noemden wij dat bonken
Die zaten tussen de gewone to
maten. Daar kreeg je niks
voor. Nu worden ze één voor
één in een papiertje verpakt."
In Naaldwijk is de tuinbouw,
op een oude veilinghal na, on
zichtbaar. Pijletuinensloot,
componiatenbuurt, goudkust.
Onder de brug door, waarover
de deelnemers aan de Ronde
van Naaldwijk razen. Parken,
gazons, struiken, tuinbloemen,
tuinstoelen, zandbakken, een
gezinswoningen, bungalows.
Buiten de bebouwde kom de
tocht schiet op zetten de
koordames een zelf geschre
ven lied in. Wij zijn hier met
z'n allen, alle dames van het
koor. Door de Westlandse wa
teren, varen wij nu lekker
door. Zo lekker spelevaren,
met onze schipper Jan. Zijn
dialect van het Westland, ver
staan wij allemaal.
Het laatste stukje gaat weer
door het Poelwater, in de
Tweede Wereldoorlog een
Sperrgebiet, waar alle bebou
wing door dé Duitsers werd
neergehaald om een vrij
schootsveld te hebben. „Steeds
meer tuinders geven een verlo
ren hoekje weg als volkstuin.
Hebben ze zelf ook een maaltje
groenten en zijn land blijft
schoon,", vertelt senior. „Vroe
ger gooiden ze het tomatenloft
langs de slootkant, maar dat
mag niet meer."
In de boot zijn enkele dames
gaan staan.
Van den Bos sr.: „Als ik
vaar, vind ik het leuk, wanneer
de mensen staan. Want dat
benne de mensen die Interesse
in de rondvaart hebben."
ROTTERDAM B en W van
Rotterdam willen dat minister
Brinkman (Welzijn) zijn voorne
men intrekt de financiering van
het onderwijsvoorrangsbeleid
met ingang van het volgend
jaar stop te zetten. Brinkman
kondigde dit onlangs aan. Ook
de gemeente Den Haag heeft
bij de minister over dit onder
werp geprotesteerd.
Rotterdam zou door de intrek
king van de rijksgelden op
jaarbasis 1,5 miljoen gulden
mislopen. Dat betekent een
ernstige aantasting van de
kwaliteitsverbetering van het
onderwijs aan met name kin
deren in achterstandssituaties,
zegt het Rotterdamse college.
In een brief aan Brinkman her
innert het college de minister
aan zijn toezeggingen zoals
nog onlangs vermeld in eèn
brief aan het gemeentebestuur
van Rotterdam, gedateerd 11
mei van dit jaar, dat geplande
activiteiten in het kader van
het onderwijsvoorrangsbeleid
In ieder geval tot en met het
schooljaar 1989-1990 konden
rekenen op financiële steun.
Minister Brinkman heeft zich
altijd een warm voorstander
getoond van het onderwijs
voorrangsbeleid, getuige zijn
pogingen dit beleid een wette
lijk grondslag te geven. In ja
nuari van dit jaar verwierp de
Eerste Kamer nog een wets
voorstel hiertoe. Ook toen zei
Brinkman dat de aangegane
verplichtingen in ieder geval
tot en met 1990 zouden wor
den nagekomen. Het lijkt erop
dat „wij nu bij u, uw eigen be
leid moeten verdedigen,"
schrijft Rotterdam.
„Ook budgettaire problemen
aan uw kant mogen toch niet
leiden tot volstrekte onvoor
spelbaarheid in het verkeer
tussen overheden," schrijven B
en W van Rotterdam. Zij ver
zoeken Brinkman „nadrukke
lijk" terug te komen op zijn
voornemen.
VLAARDINGEN Opnieuw
zijn twee parkeermetere gesto
len, waarmee het totaal aantal
ontvreemde meters op negen
is gekomen. Deze maai zaag-
den onbekenden in de Jou-
bertstraat de metalen staander
onder twee meters door om de
apparaten mee te kunnen ne-
_men. De schade bedraagt 1800
gulden. Hoeveel geld in de me
ters zat, is niet meer te achter
halen. Behalve de negen par
keermeters zijn eerder ook
twee parkeerautomaten ont
vreemd.
VLAARDINGEN Een 28-jari-
ge Inwoonster van Reeuwijk
heeft met haar auto op rijks
weg 20 een merkwaardige
schuiver gemaakt, waarbij de
wagen zwaar beschadigd werd
maar zij zelf geen letsel opliep.
De vrouw raakte ter hoogte
van de afrit naar Vlaardingen
door aqua-planlng de macht
over het stuur kwijt. Zij reed
met haar auto tegen de mid
denvangrail aan en schoot ver
volgens het talud van de rijks
weg af. Onderweg werden en
kele verkeersborden omverge
reden. De auto kwam onder
aan het talud tot stilstand.
VLAARDINGEN Twee top
ambtenaren van de gemeente
Vlaardingen gaan binnenkort
weg. Eén vertrekt naar het be
drijfsleven en de ander gaat
met VUT, kort nadat de top
structuur van zijn dienst ingrij
pend is gewijzigd. Het betreft
respectievelijk drs A. van der
Steen (36), hoofd van de afde
ling algemeen bestuurlijke en
economische zaken, en mr T.J.
de Mol (61), directeur van de
centrale personeelsdienst
(CPD).
Volgens wethouder B. Goudrl-
aan (Personeelszaken) houdt
het vertrek van De Mol, sinds
1974 in dienst van de gemeen
te Vlaardingen, geen verband
met de recente benoeming van
drs. A. van Gorsel (31) tot ad
junct-directeur. „Nee, dat is
per se niet waar. Hij heeft altijd
gezegd, dat hij op 61- of 62-Ja-
rige leeftijd met pensioen wilde
gaan. Dat was bekend, daar
schrikken wij niet van",
zegtGoudriaan. „Wij hebben
een nota van De Mol met als
enige bezwaar tegen Van Gor
sel, dat zij wat Jeugdig is. Dat
was alles. Maar wij zijn van
mening dat Je ook jonge men
sen een kans moet geven."
Drs A. van Gorsel, die sinds
1984 bij de CPD werkt, werd
kortgeleden benoemd tot ad
junct-directeur. De benoeming
gaat 1 oktober in. De huidige
waarnemend directeur T.G. Go
verliest zijn functie en wordt
stafmedewerker. Nadat burge
meester en wethouders dit be
sloten hadden, trok mevrouw
Van Gorsel, die al was aange
nomen In Den Haag, haar ont
slagaanvraag ijlings in. Me
vrouw Van Gorsel houdt zich In
haar huidige functie vooral be
zig met de reorganisatie van
het gemeentelijk apparaat.
Goudriaan geeft toe, dat hij in
het college een pleidooi heeft
gehouden om Van Gorsel vast
te houden. Hij noemt haar 'een
goed gekwalificeerde vrouw'.
Go wordt door de wethouder
'een prima vent' genoemd. Als
gevolg van zijn benoeming tot
stafmedewerker zal hij zich, zo
legt de wethouder uit, niet
meer hoeven bezig te houden
met allerlei organisatorische
rompslomp. „Ik hoop, dat wij
hem tot in lengte van dagen
kunnen vasthouden voor de
gemeente Vlaardingen."
Ook achter het vertrek van drs
A. van der Steen, sinds 1980 in
dienst van de gemeente Vlaar
dingen, moet volgens Goudri
aan niets gezocht worden. „Hij
is te goed om te blijven func
tioneren binnen de gemeente
Vlaardingen," zegt de wethou
der. Goudriaan geeft hem
'geen ongelijk', omdat Van der
Steen geen verdere carrière
mogelijkheden binnen het
Vlaardingse ambtenarenappa
raat heeft. „Dan maak je of
een overstap naar een grotere
gemeente of je gaat naar het
bedrijfsleven," zegt de wethou
der. Overigens heeft Van der
Steen, die vertrekt naar een
organisatiebureau, nog niet
formeel zijn ontslag ingediend.
SCHIEDAM Dradlge huls-
zwammen hebben voorlopig
een streep gehaald door de
plannen om de stijlkamer van
het pand Nieuwstraat 26 In ou
de luister te hersteilen. Het
College van Burgemeester en
Wethouders van Schiedam
heeft bij de Rijksdienst voor
Monumentenzorg van het mi
nisterie van WVC toestemming
aangevraagd om het histori
sche interieur van de stijlkamer
definitief te verwijderen. Met
een modern inbouwpakket wil
men het pand daarna zo snel
mogelijk voor bewoning ge
schikt maken.
Kees Rijke, groepsleider wo
ningbouw bij de dienst ge
meentewerken en initiatiefne
mer van de restauratie, is te
leurgesteld over deze ontwik
kelingen. „Heel erg Jammer dat
het zo ioopt, ik vrees echter
dat we geen andere keus heb
ben," zegt hij. „Tijdens de
werkzaamheden kwamen niet
alleen de zwammen, maar ook
nog allerlei andere gebreken,
zoals rottend hout, aan het
licht. Aanvankelijk zag het er
naar uit dat dat alleen wat ver
traging op zou leveren, maar
het werd steeds erger. Het
kwam er eigenlijk op neer dat
het interieur helemaal ver
nieuwd zou moeten worden, je
kunt je afvragen of Je dan nog
wel met restaureren bezig
bent. Door deze tegenvallers
zou het project bovendien
stukken duurder uitvallen, zo
dat we na overleg met de aan
nemer besloten hebben de
operatie af te blazen. Het is
tenslotte geen openbaar ge
bouw, het College vond het on
verantwoord om zoveel geid uit
te geven aan het interieur van
een particuliere woning," aldus
de ambtenaar.
De pronkkamer In Lou!s-XV
stijl met grote fm&ijnen,
een bewerkt c eri pla-
fondhoge lap*cttvgEnén zou
een kleine wc .ièénneid moe
ten worden. Volgens' het oor
spronkelijke schema had
Nieuwstraat 26 ai maanden ge
leden opgeleverd moeten wor
den, als laatste In het rijtje van
vier panden aan de voet van
de Grote- of Sint Janskerk.
Omdat het gebouw op de mo
numentenlijst staat mag de ge
meente op eigen gezag geen
wijzigingen in het Interieur aan
brengen. Als de plannen van
het College door WVC goedge
keurd worden, zuilen alle nog
bruikbare delen van de betim
meringen en het plafond uit het
pand gehaald en opgeslagen
worden.
Rijke: „Als de ruimte In de toe
komst ooit nog eens een ande
re bestemming krijgt, bestaat
de kans dat de restauratie als
nog uitgevoerd zal worden. Die
mogelijkheid willen we nadruk
kelijk openhouden. Tot die tijd
'echter gaan de plannen de Ijs
kast In."
