'Redding Verolme
op papier al rond'
Wereldpremière PMlharmonisch
'Ais personeel willen we nu duidelijkheid'
GifmoDuraenien: hoe roder hoe trailer
Wilton sleept RDM voor de
rechter wegens vals spel
3
0>
HOGE BELONING VOOR EEN
GOEDE TIP
Juwelier
ontwerpt
biggenring
'Rotterdams
rioolkan
regen aan'
Extra kaarten
voor PSV—
Feyenoord
u
Langman
Koude sanering
Onder leiding van James Conlon repeteerde Bella Davidovitch vanochtend met het
RPhO Tsjaikovsky's Tweede Pianoconcert. (Foto's Ruud Prins):
Tom Riedstra, wiens 'Or
keststuk' vanavond in
■première gaat.
vervolg voorpagina
Vandaag heeft minister Smit-Kroes de Slufter voor de Voornse kust geopend.
Een opslagplaats voor honderdvijftig miljoen kubieke meter verontreinigd ha-
venslib wordt in gebruik genomen. Het is veruit het grootste gif monument jvan
Nederland, dat de komende vijftien jaar voor een prijs van tweehonderd miljoen
gulden in het Rijnmondgebied wordt volgestort. Het is niet het enige zichtbare
bewijs van de vervuiling.
Papegaaiebek
Hofwijk
Broekpolder
Troost
m
erolme
VsWÊ"
Hartelrriond^%v
- --
f#8|
Misleid
Geen kwade wil
Als u ons een nieuwe abonnee opgeeft,
krijgt u - zonder bijbetaling - dit stijlvolle
buroklokje; een reuze-handig ding, dat
zowel tijd als datum aangeeft.
De nieuwe abonnee krijgt Het Vrije Volk
twee weken gratis
en is dus voortaan
op de hoogte van
het (inter)nationale
en vooral het
regionale nieuws.
Na de twee gratis
weken betaalt de
nieuwe abonnee
slechts F 22,65
per maand.
1 DE NIEUWE ABONNEE IS:
NAAM
ADRES
POSTCODE:
PLAATS
I
t
i
I
i
5 TEL.NR.
STUUR
NAAM
lADRES
POSTCODE:1
PLAATS
TEL.NR.
HET KLOKJE NAAR:
:;s:
^ROTTERDAM De Rot
terdamse juwelier L.C.M.T.
Heetman heeft er een nieu
we klantenkring bij: var
kensfokkers. Sinds enkele
maanden heeft Heetman
DE oplossing voor biggen
met spreidzit, een aandoe
ning aan de spieren van de
goten. De juwelier heeft een
speciale rubber dubbelring
ontworpen en op de markt
gebracht, die de poten van
de biggen bij elkaar houdt,
maar de dieren toch de mo
gelijkheid biedt te bewegen,
v Twee pereent van alle
pasgeboren biggetjes heeft
slappe spieren in de poten.
De beestjes kunnen daar
door direct na hun geboorte
niet bij de voederbak ko
men of worden, doordat zij
zich niet of nauwelijks kun
nen voortbewegen, door hun
moeder verpletterd. Zestig
tot tachtig percent van de
biggen-met-spreidzït over
lijdt spoedig na de geboor
te.
„Binnen een uur kunnen
de biggetjes met behulp
van mijn vinding al lopen,"
legt Heetman, die via zijn
zwager bij de varkenfokke
rij betrokken is geraakt, uit.
„Na twee tot maximaal drie
dagen kan de dubbelring
worden verwijderd en lopen
de biggetjes als ieder an
der."
j' Tot nu toe werden door de
varkensfokkers bij biggen
met spreidzit de pootjes
aan elkaar gebonden met
touw of plakband. De vin
ding van de .Rotterdamse
juwelier heeft een terapeu-
tische werking, omdat het
bewegen van de pootjes
slechts wordt ondersteund.
De dubbelring van Heet
man kost de fokkers slechts
een gulden. Een dode big
vormt een kostenpost van
honderd gulden. Volgens
Heetman is de belangstel
ling 'enorm'.
r* .*s
ROTTERDAM Het rio
leringssysteem in Rotter
dam kan flinke regenbuien
aan, maar is niet berekend
op de hevige neerslag van
bijvoorbeeld afgelopen za
terdagavond, toen er binnen
22 minuten 30 milimeter
Water viel. Een storing in
de waterzuiveringsinstalla
tie Dokhaven, waar juist
toen het meetregelsysteem
was geblokkeerd, heeft ex
tra complicaties gegeven,"
zegt ir lij. Pieterse van de
Dienst Gemeentewerken,
-i De onweersbui vanmor
gen vroeg heeft volgens
Pieterse geen problemen
opgeleverd. „Buien zoais op
vrijdagavond 17 juli en af
gelopen zaterdagavond,
daar hebben we geen ant
woord op of we zouden
tpnnels onder de stad moe
ten graven. Ik weet niet al
les, maar wel veel over
neerslag en de verschijnse
len deze zomer zijn uitzon
derlijk. Het komt niet vaak
voor dat er zo kort op el
kaar in korte tijd zo veel
millimeters vallen."
C De verwikkeling in de in
stallatie Dokhaven afgelo
pen zaterdagavond zorgde
er volgens ir Pieterse van
Gemeentewerken voor dat
een ingebouwde noodstop
waarschijnlijk ten onrechte
in werking trad. Het riool
stelsel moest daarom alle
water opvangen en over-
storten op singels en de
Nieuwe Maas. Daar is be
trekkelijk veel vuil water
terecht- gekomen. „Onze
mensen hebben met man en
macht gewerkt aan het vin
den van omloopwegen via
andere gemalen. Sommigen
zijn twaalf tot vierentwintig
uur niet uit de kleren ge
weest. We zoeken nog naar
oorzaak van de blokkade."
a De aanleg van een stads
verwarmingsbuis in de
Westzeedijk en hevige re
genval hebbenvanmorgen
vroeg ernstige vertragin
gen veroorzaakt het open
baar openbaar. De uitge
schakelde bovenleiding van
de trambaan was na werk
zaamheden afgelopen nacht
niet op tijd' in orde. De pas
sagiers van de tramlijnen 6
'en 9 moesten in Rotter
dam-west een uur lang met
bussen worden vervoerd.
Het pendelen verliep moei
zaam als gevolg van de
opengebroken straat.
In twee huizen sloeg de
bliksem en onstond brand.
Het verkeer in Utrecht liep
in het honderd doordat ten
gevolge van de enorme
elektrische ontladingen tij
dens het hevige onweer de
verkeerslichtencomputer
uitviel. Ook de mobüofoon-
installatie van de brand
weer raakte korte tijd on
klaar.
•j
ROTTERDAM „Het red
dingsplan voor Verolme Botlek
is op papier al sluitend. Dat
het toch nog zo lang moet du
ren, komt doordat de betrok
ken partijen hun toezeggingen
nog moeten uitonderhandelend'
zegt districtsbestuurder Theo
Berger van de Industriebond
FNV.
„De een wil wat meer zeker
heid en de ander draait nog
wat om de hete brij heen. Moet
het bij voorbeeld een eerste of
een tweede hypotheek worden.
Dat zijn formaliteiten. Daar
mee is directeur Van Nieuw
koop van Verolme Botlek nu
hard bezig. Pas als alles 'hard'
is, komen de banken opnieuw
met krediet over de brug en
kunnen 370 van de 700 werkne
mers in een nieuw Verolme
Botlek verder," weet Berger.
Deelnemers in de opzet van
de nieuwe scheepsreparatie-
werf zijn Wilton-Fijenoord, de
Nederlandse Participatie
Maatschappij (NPM), de
Werknemers Participatie
Maatschappij (WPM) en de
gemeente Rotterdam.
Rotterdam wil de kades en
het mammoetdok voor zes mil
joen gulden kopen. De WPM
denkt aan een bijdrage - van
twee miljoen gulden, die door
het personeel via een spaarre
geling wordt terugbetaald. Ook
rekent Berger op een bedrag
van 800.000 gulden van het So
ciaal Fonds van Verolme Bot
lek, eigendom van de werkne
mers. Wat Wilton-Fijenoord
bijdraagt kan hij niet zeggen.
Wilton-Fijenoord wordt vol
gens Berger een flink stuk wij
zer van de samenwerking.
„Voor een relatief klein bedrag
krijgt de Schiedamse werf met
zijn deelneming een grote zeg
genschap. Wilton wordt dan
toonaangevend als baas van
een grote wervenöombinatie in
de Rotterdamse haven. De
werf neemt ook HVO in Vlaar-
dingen voor honderd percent
over.
„Bankier Langman van de
ABN stuurt daar dan ook be
wust op aan. Hij is bezig de
scheepsreparatie drastisch te
saneren. Hij heeft als eerste de
kredietkraan bij Verolme
dichtgedraaid en het is geen
geheim dat hij Wilton-Fij
enoord nu van geld voorziet
om in een nieuwe opzet van
Verolme Botlek deel te kunnen
„Daarmee zet Langman ein
delijk een fatsoenlijk construc
tie voor de scheepsreparatie in
de Rotterdamse haven op po
ten. Geen 'hap-snap-construc-
tie', die al weer snel uiteen zou
vallen. De prijsconcurrentie
tussen de werven wordt uitge
schakeld en daardoor ontstaat
'enig zicht op een rendabele be
drijfstak. Het plaatje wordt
compleet als scheepswerf Da-
men* dadelijk Niehuis en Van
dan Berg overneemt. Dan heb
ben we nog maar maar te ma
ken met twee werfcombinaties,
in plaats van met velen die ei
kaar op de schaarse markt
voortdurend dwars zaten,"
zegt Berger.
„Wij vinden Langmans aan
pak constructief," zegt Berger.
„Hij doet wat hij kan. Maar
naar de prijs moet je dan
maar even niet kijken. In de
afgelopen maanden heeft het
bij de reparatiewerven meer
dan duizend banen gekost: 600
bij Boele Bolnes, 100 bij HVO,
155 bij Piet Smit, 330 bij Verol
me Botlek, 140 bij Niehuis en
Van den Berg, 50 bij De Hoop
en ga zo maar door. Het is een
koude sanering, die de rillin
gen over je rug doet iopen. En
dan heb ik het nog niets eens
over de gevolgen voor de leve
ranciers, die door de faillisse
menten soms voor- de volie
honderd percent naar hun cen
ten kunnen fluiten en ook fail
liet gaan.
„Maar dat valt Langman
niet aan te rekenen. De schuld
ligt bij de organisatie van
scheepsbouwers, de Cebosine,
en bij de overheid.'De Cebosine
is er niet in geslaagd een sane
ringsplan op te setten. En de
overheid heeft zijn handen he
lemaal niet vuil willen maken.
Die achtte zich ontslagen van
de plicht om in te grijpen en
om met steun over de brug te
komen. Wat dat betreft speelt
het RSV-trauma ons nog
steeds parten."Berger zegt
verbaasd te zijn over het tem
po waarmee Verolme Botlek in
de afgrond gleed. „Het zal
daarbij altijd de vraag blijven
of directeur Van Nieuwkoop op
tijd was met ingrijpen. Maar
die vraag is nu niet interessant
meer. Verolme Botlek bestaat
niet meer. Lang leve het nieu
we Verolme Botlek."
X
Door PIET KOSTER
ROTTERDAM Amper
vier maanden nadat violist
Dmitry Sitkovetsky in de Doe
len en op de recente Europa-
toernee solist was, repeteerde
zijn moeder, de Russisch-Ame-
rikaanse pianiste Bella Davi-
dovich vanochtend met het
Rotterdams Philharmonisch
Orkest.
Onder leiding van chef-diri
gent James Conlon is zij van
avond, morgenavond en zon
dagmiddag in de grote zaal
van de Doelen soliste in Tsjai
kovsky's Tweede Pianoconcert
in G, dat zij ook volgende
maand tijdens de komende we-
reldtoemee van het RPhO en
kele malen zal uitvoeren.
Voorafgaand aan het optre
den van de wereldvermaarde
pianiste biedt het RPhO-pro-
gramma van vanavond, mor
gen en zondag, enkele weken
na Jacob ter Veldhuis' Tweede
Symfonie, opnieuw een wereld
première.
Van de in Leeuwarden (1957)
geboren en in Rotterdam opge
leide componist Tom Riedstra
(inzet) speelt het Rotterdams
Philharmonisch Orkest onder
leiding van Conion diens uit
1984 daterende 'Orkeststuk'.
Dit ééndelige, ongeveer ne
gen minuten durend werk zal
komende maand wellicht ook
in de Verenigde Staten worden
uitgevoerd. Overwogen wordt
het stuk op het programma te
nemen voor het concert op 14
oktober in Houston (Texas),
waar dan een Amerikaanse-
Nederlandse culturele mani
festatie wordt besloten.
Voor het personeel van Ter
Meulen kwamen de berichten
over de slechte gang van za
ken als een donderslag bij hel
dere hemel. „Als je zoiets plot
seling in de krant leest, schrik
je je natuurlijk rot," zegt een
verkoopster op de bagane
grond. „Onze personeelschef
was er ook helemaal ontdaan
van. Op zo'n manier krijg je
toch wel angst voor de toe
komst. We weten als personeel
niet wat ons nog boven .het
hoofd hangt."
Een collega, bevestigt deze
mening. „Afgelopen 'dinsdag is
in een vergadering van de on
dernemingsraad aan de direc-'
tie nog nadrukkelijk naar de
stand van zaken gevraagd.
Daar werd verder niet op ge
reageerd. We worden gewooon-
weg niet van de situatie op de
hoogte gebracht. Het is nu ech
ter zo ver gekomen dat we
vandaag nog duidelijkheid wil
len."
Een andere part-time ver
koopster zegt de laatste maan
den wél het nodige te hebben
bespeurd. Voor haar een reden
te meer om „nog klantvriende
lijker" te gaan optreden. „We
zijn natuurlijk goed geschrok
ken," vertelt ze, „maar ik ge
loof dat het allemaal wel weer
In goede banen komt. Het per
soneel is erg Ter Meulen-min-
ded, dus iedereen is bereid er
voor te knokken.
..Begin dit jaar, tijdens de
Nieuwjaarsreceptie, bleek ai
dat het wat minder ging en
werd het personeel gevraagd
nóg harder te werken. Dus
doen wij er nog een schepje bo
venop."
Een verkoopbegeleider ten
slotte: „Het wordt allemaal be
hoorlijk overtrokken. Zelfs éls
Ter Meulen wordt overgeno
men, dan maakt het me nog
niets uit. Zou jij je druk maken
om de vraag wie je nu eigen
lijk betaalt?"
/A
gL,
V
Door BEN VAN HAREN
Hierboven zijn alle gif mo
numenten in kaart gebracht,
waarvan de oprichting al
vaststaat. Hoe roder, hoe gifti
ger de opslag. De afmetingen
geven de verhoudingen in de
hoeveelheid aan. Er wordt aan
nog meer opslagplaatsen ge
werkt.
De nieuwe monumenten
maken duidelijk hoe zeer "wij
in voorgaande decennia onze
omgeving vervuild hebben en
hoe we nog steeds geen oplos
sing hebben voor een serie
vuile produktleproeessen. Ver
ontreinigde grond, giftig ha-
venslib, slib van zuiveringsin
stallaties en uit riolen moeten
geborgen worden. Stagnatie in
de woningbouw in Rotterdam
kan slechts voorkomen wor
den door snel een opslag
plaats aan te wijzen voor vijf
tig duizend kuub met zware
metalen vervuilde grond. Als
eerste gemeente in Nederland
erkent Rotterdam In officiële
stukken dat in het kader van
de bodemsanering dringend
behoeite bestaat aan een Defi
nitieve Opslag Plaats (DOP).
Want voor veel vuile grond
bestaat nog geen relnigings-
methode.
Rotterdam heeft voor 1987
alleen al tien hectare niet-ge-
bruikte grond nodig op de be
graafplaats Hofwijk, langs
Rijksweg 13, om de bouw van
ongeveer achthonderd wonin
gen (o.a. stadsvernieuwing
aan Westzeedijk/Waaldijk en
het ODS-terrein) te kunnen la
ten beginnen. Voor de volgen
de jaren hoopt men spoedig
andere plaatsen gereed te
kunnen maken.
In het Verolmedok in Botlek
verdwijnt dertigduizend nog
giftiger grond, afkomstig van
bodemsanering. De komende
twintig Jaar mag een door
Grontmij NV uit De Bilt en
Troost Houdstermaatschappij
BV uit Rotterdam-Pernis op
gericht bedrijf, dat werkt on
der de naam Verwerking Be-
drijfsafvalstoffen Maasvlakte
CV, jaarlijks gemiddeld tien
duizend ion officieel chemisch
en 250.000 ton ander bedrijfs
afval verwerken. Het gaat on
der meer om uit het Rijn
mondgebied afkomstig aival-
gips, aluinaarde, asbesthou
dende stof, boorspoeling, me-
taalzouten, straal grit, onge
sorteerde afvalslakken, slib
en vuile grond, waarvan de
verontreiniging schommelt
rond de normen die in de Wet
Chemische Afvalstoffen staan
vermeid.
De aan Slufter en VBM van
Troost grenzende C2-deponie
van het door Rotterdam en
rijk in samenwerking met
grote chemische bedrijven op
gerichte AVR Chemie CV
heelt een capaciteit van
210.000 kuub. Het is een hele
grote betonnen bak met een
speciaal afvalwatersysteem.
Per dag zullen daar gemid
deld tien vrachtwagens niet-
verwerkbaar chemisch afval
worden ontvangen. Het gaat
onder andere om pigment-,
metaal-, fosfaat- en emaille-
slibs, katalysatorrestanten,
mettalurgische «Rikken,
smeltzouten uit de alluminl-
umfabricage, fluorhoudend af
val, resten van rookgasreini
ging en vliegas van de chemi
sche oven van de AVR.
De Papegaaiebek is voor
anderhalf miljoen kuub ern
stig verontreingd havensllb
bestemd en langs bet Hartel-
kanaal gaan de gemeente Rot
terdam en het zuiveringschap
Zuidhollandse Eilanden en
Waarden 370 duizend kuub
slib opslaan, afkomstig onder
meer uit installaties aan Dok
haven en Krallngseveer. De
provincie Zuid Holland wil
voorts in de Vlaardlngse
Broekpolder storten bet met
drins verontreinigd havensllb,
waarop in de Steendljkpolder
In Maassluis ruim achthon
derd woningen zijn gebouwd.
Zomaar afval dumpen kan
niet meer. En de Rijn moet
ook schoon worden, maar
waar het cadmlumhoudend
afvalglps van de kunstmestfa-
brieken been moet is vandaag
nog een strijdpunt. Smit-
Kroes wil het in de slufter,
maar Rotterdam en Milieube
heer denken daar anders over.
De hoeveelheid is te groot en
zou het gebruik van de Slufter,
tot aan 2090 gepland, aanmer
kelijk bekorten.
ROTTERDAM De suppor
tersvereniging van Feyenoord
is tevreden met het aantal
kaarten dat ze voor de wed
strijd PSV-Feyenoorö heeft
toegewezen gekregen. In totaal
zijn 500combi-kaarten ver
kocht aan publiek dat met de
trein reist en ongeveer 450
plaatsbewijzen aan supporters
die met eigen vervoer naar de
wedstrijd in Eindhoven afrei
zen. Dit aantal is hetzelfde als
in voorgaande jaren. Volgens
een woordvoerder van de poli
tie in Eindhoven zijn in over
leg met de stichting Feye
noord, PSV en de politie juist
méér kaarten dan gepland aan
Rotterdam toegewezen. Een
deel van de Feyenoord-aan-
hang was ontevreden over de
kleine hoeveelheid beschikbare
plaatsen. In een pamflet eisten
deze supporters 2500 kaarten.
De president van de recht
bank in Den Bosch heeft van
morgen de eis van de organi
sator van een antiekbeurs om
het aanvangsuur van de wed
strijd PSV—Feyenoord (aan
staande zondag) te verschui
ven van half drie naar vijf uur,
'niet ontvankelijk' verklaard.
De beursorganisator, die
vreest te worden benadeeld
door de drukte van de wed
strijd, had in kort geding de
gemeente Eindhoven gedag
vaard, maar dat was volgens
de rechtbankpresident de ver
keerde partij. De beurs wordt
gehgouden in de Jubileumhal
naast het PSV-stadion.
De Federatieve Spoorweg
vakvereniging heeft gisteren
gepleit voor het betalen van
een waarborgsom door voet
balclubs aan de Nederlandse
Spoorwegen voor het vervoer
van hun supporters. Daarmee
zou NS schade aan het materi
eel en de kosten voor- extra
personeel kunnen betalen. Het
vervoer van voetbalsupporters
kost de NS jaarlijks zo'n acht
miljoen gulden. De waarborg
som zou bij een risicovolle
wedstrijd kunnen oplopen tot
250.000 gulden. Volgens korps
chef J. Seij van de Spoorweg
politie is het idee van de vak
bond echter niet haalbaar.'
ROTTERDAM Wilton-Fij
enoord wil naar de rechter om
concurrent RDM te dwingen
de ontwerpen voor nieuwe on
derzeeboten niet exclusief voor
zichzelf te houden. De RDM
heeft namelijk een overeen
komst gesloten met het
scheepsbouw-ingeneursbureau
Nevesbu die andere werven
buiten spel dreigt te zetten.
Het is voor Wilton-Fijenoord
onmogelijk zonder de specifie
ke kennis die Nevesbu in huis
heeft ontwerpen voor onder-'
zeeboten te maken, zo stelt
WF-directeur Sluis. Hierdoor
zou de rol van zijn bedrijf op
de onderzeebotenmarkt uitge
speeld zijn.
Het contract tussen RDM en
Nevesbu kan binnen drie tot
zes maanden leiden tot de slui
ting van de nieuwbouwafdeling
(600 werknemers) bij Wilton,
vreest Sluis. Het kort geding
zal op 1 oktober voor de Haag
se, rechtbank dienen.
Volgens hem is bovendien
sprake van een wanprestatie
van Nevesbu tegenover Wilton,
omdat de Schiedamse werf
aandeelhouder is van het inge
nieursbureau. Verder zou de
overeenkomst strijdig zijn met
EG-bepalingen, die een verbod
Inhouden voor ondernemingen
op machtsmisbruik in een ge
meenschappelijke markt.
Sluis beschuldigt Nevesbu er
ook van Wilton te hebben mis
leid. Nevesbu-directeur Schuit
zou vorig jaar de Tweede-Ka
mercommissie voor Economi
sche Zaken nog hebben voorge
houden dat het bureau uiter
mate geschikt was om orders
in de wacht te slepen voor de
staatswerven RDM en De
Schelde én particuliere werf
Wilton. Over het akkoord met
dé RDM heeft hij toen volgens
Sluis gezwegen.
De voormalige RSV-werven
De Schelde en RDM hebben de
meerderheid van de aandelen
van Nevesbu in handen. Wil
ton-Fijenoord heeft altijd te
gen die situatie geprotesteerd,
maar kreeg volgens Sluis geen
voet aan de grond bij het mi
nisterie van Economische Za
ken. Nu ziet hij zich opnieuw
gedupeerd door de destijds ge
nomen beslissingen.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie is er echter
geen sprake van kwade wil te
genover Wilton: „Het is in ie
der geva' niet zo dat EZ "Wil
ton de r ek wil omdraaien."
j
I
l
i
Stuur de bon in een open envelop,
zonder postzegel naar:
HET VRIJE VOLK,; Afd abonnementen
Antwoorder. 1579
Rotterdam HA
- 3000 V8
an w Mn
i to.