Vergane glorie op kijkdag bij werf Piet Smit puur Academie wint kalenderwedstrijd Verlies 2 miljoen op terugploegprojecten HRmMHHHBH De grootste PET- f lessen In de Botlek INNTEL-HOTEft GEHEID AAN DE SCHIEDAMSEDIIK IMAX-THEATER, GEHEID AAN DE SCHIEDAMSEDIIK ECONOCENTER, GEHEID AAN DE SCHIEDAMSEDIIK Telmachientje Inzetbaar De fabriekshal biedt een trieste aanblik. Veel oud-werknemers komen er herinneringen ophalen. (Foto Niels van der Hoeven) Door WIM NOTTROTH FRANCISCO VAN JOLE SCHIEDAM'— ,,Toen ik aan de ambtenaren van de gèmeente vroeg waarom we zo slecht gehuis vest worden, zei één van hen dat ik maar beter te rug naar Sri Lanka kan gaan. Ik mag geen kritiek hebben en dat terwijl er veel niet in orde is. Waar om doet de gemeente zo? Wij hebben toch ook rechten?" Oberoy, een Tamil-vluchteling uit Sri Lanka is een van de weinigen die openlijk met zijn klachten over de twee Schiedamse ambtena ren naar buiten durft te komen. Andere vluchte lingen durven alleen strikt anoniem te klagen om dat ze bang zijn voor represailles. TaalUes Steungroep Geen pretje Voerendaal Zomerhuisjes recht' ROTTERDAM, ROTTERPAM. STAD OM OP TE BOUWEN Door WESSEL PENNING ROTTERDAM Nog een weekje, en dan is er niets meer over van de eens flore rende Rotterdamse scheeps werf Piet Smit. Op een vei- •Hitg in de kantine van het Feyenoordstadion, de plaats waar in 1971 het honderdja rig jubileum gevierd werd, wordt dan de inboedel van het failliete bedrijf verkocht. Maar eerst zijn er deze week tot woensdag nog kijkdagen. Voor geïnteresseerde hande laren de mogelijkheid om met het oog op de veiling al vast wat rond te kijken. En voor oud-werknemers de kans om afscheid te nemen van de werf, waarvoor ze tientallen jaren werkten. „Ik heb voordat ik hier vandaag heenkwam, maar even alle sentimenten over boord gezet, Het is nu een maal niet anders." Adrie Stolk, 57 jaar oud en 41 jaar lang werknemer bij Piet Smit, berust in het einde van de scheepswerf. Net ais alle andere werknemers hoorde hij op 22: september van het vorig jaar dat hij de volgen de morgen niet meer hoefde te komen. Het doek was ge vallen over de machinefa briek en scheepswerf van Piet Smit. Weer een slachtof fer van de malaise in de Ne derlandse scheepsbouw. -Twaalfhonderd mensen werkten er in 1970 nog bij het bedrijf, dat toen nog deel uit maakte van het grote RSV (Rijn Schelde Verolme) con cern. De jaren zestig waren immers heel succesvol ge weest. Orders uit binnen- en buitenland werden binnenge sleept. En internationale be kendheid verwierf de werf van Piet Smit door de bouw van enkele grote passagiers schepen. Maar in de jaren ze ventig stortte het RSV con- ROTTERDAM Studenten van de Academie voor Beel dende kunsten in Rotterdam hebben met hun ontwerpen voor de kalender 'Rotterdam verbeeldt zich" de eerste prijs in de wacht gesleept die het weekblad Grafiek jaarlijks uit looft. De kalender toont afbeel dingen van het werk van de Rotterdamse studenten én is vormgegeven door het Breda se ontwerpbureau Kees Zwart. De kalender wordt uitgegeven door de Koninklijke Drukkerij Broese en Peereboom samen met Max Hoenke Litho. Het is overigens de vijfde keer dat de kalender 'Rotterdam verbeeldt zich' in de prijzen valt. Het blad Graficus wordt uitgegeven door de Uitgeverij Tijl, die aan dat blad jaarlijks een wedstrijd over diverse ca- tagoriën verbindt. ouderd. Daar is deze werf aan ten gronde gegaan. Geen bedrijf heeft nog wat aan de ze machines. Misschien dat sommigen geïnteresseerd zijn in het metaal maar ver der..... Ach, wie weet is er nog zo'n Arabier diewat op koopt." Oud-werknemers lopen wat onwennig door de tochtige fa briekshallen. Berustend maar af en toe heel strijd baar. Vooral als het beleid van de vroegere directie van Piet Smit ter sprake komt. „Wij werden overal buitenge houden. Wij mochten niets weten. En nu dit. Het is dood zonde," vindt Nico Ouds- hoorn, een gepensioneerde die 35 jaar op de scheepswerf werkte. Maar hij geeft toe dat de directie ook weer niet alles te verwijten valt. „De hele Nederlandse scheeps bouw ligt. op z'n reet. Als de directie geen orders krijgt, is er voor ons geen werk." „Maar ja, het doet je wel wat als het bedrijf, waar je vijfendertig jaar. om half acht 's morgens voor de poort hebt gestaan, opeens niet meer bestaat," gaat Oudshoorn verder. En kij kend naar de tafel met. de kantoorinboedel: Tiaar moet mijn oude vertrouwde telma chientje nog ergens tussen staan." „Weet je voor wie het nog het ergste is," zegt de gepen sioneerde werknemer van Piet Smit dan nog.. Hij wijst naar Adrie Stolk. „Ik ken 'm al vanaf zijn jeugd. En nu Wie wil zo'n 57-jarige nu nog In dienst hebben. Waar komt hij nu nog terecht." En Stolk knikt maar wat. Hij heeft de hoop op nieuw werk allang opgegeven. ROTTERDAM Op de terug ploegprojecten in de bouw schiet de gemeente Rotterdam zeker twee miljoen gulden in. Minstens 70 percent'van de deelnemers aan deze projecten moet langdurig werkloos ge weest zijn. Voor hen krijgt de gemeente een subsidie van 35.000 gulden per man pér jaar. Maar voor de meeste pro jecten zijn niet genoeg werklo ze bouwvakkers te vinden. Ge middeld werken aan deze pro jecten slechts 40 percent ex- werklozen. De gemeente loopt dus grote sommen subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid* mis. Tot nu toe schat de gemeente dit bedrag op minstens twee miljoen gulden, aldus het blad Binnenlands Bestuur. Het blad citeert daarbij drs. H.: Troost van de afdeling economische zaken van de gemeente. Maar tegen HVV ontkent deze de bewuste getallen te hebben genoemd. Troost zegt dat de gemeente nog aan het inventa riseren is in hoeverre het'mét de terugploegprojecten misge lopen is. Volgens Troost is een van de moeilijkheden bij de projecten dat mensen die lange tijd werkloos zijn geweest, voor de iets ingewikkelder bouwwerken slecht inzetbaar zijn. Daarvoor zijn hooggeschoolde en zeer ervaren bouwvakkers nodig. Die zijn onder de werkloze bouwvakkers nauwelijks te vin den.. 3 De terugploegregeling werkt' volgens Troost nu al beter dan in de eerste jaren. Toen bom bardeerde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgele- o genheid vaak bouwwerken tot terugploegproject zonder dat de betrokken gemeenten er van op de hoogte waren. Nu dragen de gemeerjjen zelf de - terugploegprojecten aan bij het ministerie, die ze vervol gens vrijwel onveranderd over neemt.: De tekorten doordat te weinig werkloze bouwvakkers be schikbaar zijn kwamen al eer der aan het licht bij de bouw van de nieuwe Schouwburg, Andere terugploegprojecten in Rotterdam waren de politiebu reaus Boezembocht, Een- drachtsplein en Beverwaard, het plein voor het Rotterdamse CS, de drinkwatertoren, enkele woningbouwprojecten (o.a. het Justus van Effenblok), wegen bouwprojecten in de Spaanse- poider en aan de Karei Door- manweg, busstation Oosterhof, het Maritiem Museum en het Buitenmuseum, rioolwaterzui vering Dokhaven en enkele be- schoeiings- en groen- en riole ringswerken. nog maar honderdvijftig mer. Alles. Van typemachi- plaats geeft half zes aan. werknemers. nes tot vuile overalls; van _Maar dat doet hij waar- De machines en gereed- olievaten tot dossierbakken. schijnlijk al sinds september schappen liggen tijdens de Werkelijk alles moet ver- van het vorig jaar. kijkdagen nog in de fabrfeks- kocht worden. Zelfs voor een „Triest hè, hier in de fa- hallen. Om het kopers mak- al versierde kunstkerstboom briekshal," zegt een hande- kelijker te maken zijn alle moet schijnbaar een koper laar. „Al die oude machines, voorwerpen voorzien van een gevonden worden. De klok die er maar ongebruikt bij- oranje stickertje met num- (ook te koop?) in de werk- liggen. Maar ze zijn ook ver- cem, en dus ook Piet Smit, in elkaar. De zes miljoen gulden steun van de Nederlandse re gering voor de Rotterdamse werf, om daarmee zelfstan dig uit de problemen te ko men, mocht niet baten. Het verval zette zich voort en In september 1987 telde de werf 'U leeft van ons geld' Asielzoekers die in Schiedam onderdak hebben gevon den zijn bang voor de gemeenteambtenaren die hen moe ten begeleiden. Ze krijgen kwetsende opmerkingen als antwoord op vragen over hun leefomstandigheden. De be trokken ambtenaren ontkennen de opmerkingen niet: "„We doen dat om grenzen te stellen." tiek van de vluchtelingen goed voorstellen. „Bijvoorbeeld de wanden van die woningen, zijn inderdaad erg dun. Het Is lo gisch dat mensen, die afgrijse lijke dingen als martelingen hebben meegemaakt, zich daar niet veilig, voelen. Bovendien met drie volwassenen in zo'n huisje wonen terwijl je niets met elkaar hebt, dat is natuur lijk geen pretje." Per huis is er vanuit de steungroep, die samenwerkt met de Vereniging Vluchtelin genwerk, een begeleider. Er wordt minstens één bezoek per week afgelegd. „Je stuit dan op allerlei onhandige zaken. Zo krijgen de asielzoekers van de politie een identiteitskaart die ze één keer per week moeten laten afstempelen op het bu reau. Die kaart wordt echter door de Bondsspaarbank niet als legitimatiebewijs erkend. Ze kunnen dus niet eens hun eigen geld opnemen. We probe ren dat door een gesprek met de bank op te lossen." Een belangrijk streven van de steungroep is het bieden van wat meer zekerheid aan de asielzoekers. ,JDat is na tuurlijk wel beperkt. Zeker als je weet dat tachtig percent van de asielzoekers uiteindelijk toch uitgewezen wordt", ver zucht Ad. „Gisteren hoorde ik van twee mensen dat ze het land uit moeten. We probéren dan nog wat te regelen met een advocaat. Er wordt zo met die mensen gesold. Ze moesten een in het Nederlands gestelde verklaring dat ze het land ver laten ondertekenen. Ze weten dus absoluut niet waar ze hun handtekening onder hebben ge-, zet." „Weet je wat het is? Dit! vluchtelingen hebben ook rech ten. De mensen hier vergeten dat soms, maar stel nou eens dat In Nederland een staats greep wordt gepleegd. Dan zijn we morgen allemaal vluchte ling en willen we ook normaal behandeld worden," aldus John. Zijn buurvrouw Peggy maakte via hem kennis met de asielzoekers en is heel enthou siast: „Het zijn hartstikke aar dige mensen. Uit wat ze vertel len kan je merken dat ze heel veel hebben meegemaakt." De omstandigheden waar voor de asielzoekers naar Ne derland zijn gekomen, lijken in het huidige regeringsbeleid nog nauwelijks mee te tellen. Zo tovert Ad een uitwijsbesluit voor een Tamil tevoorschijn waarin staat dat de situatie in Noord-Sri Lanka geen aanlei ding geeft tot het toestaan van een verblijf in Nederland. „En dat terwijl iedereen weet dat daar moordpartijen plaatsvin den door ,de Indiase en Sri Lankaanse troepen." Hij is zelf verloofd met een Sri Lankaan- se en heeft het land verschil lende malen bezocht. De Schiedamse Tamils stel len zelf ook dat ze onder geen beding terug kunnen omdat hun leven daar gevaar loopt. Alle jonge Tamilmannen wor den door de regering als (po tentiële) 'terroristen' gezien met alle gevolgen van dien. Slechts wei nig asielzoe kers durven met hun klachten over de Schiedam se ambtena ren naar bui ten te komen. Anderen kla gen anoniem uit angst voor represailles. (Foto Fran cisco van Jo- le) De klachten betreffen bele- situatie van de eenentwintig digingen en onbegrip voor de asielzoekers die in het kader van de nieuwe zogenaamde ROA-regeling in Schiedam worden opgevangen in afwach- "I ting van de behandeling van t hun asielaanvraag. Ze wonen I V| jl <C| ËfM in een zevental wooncontainers m mÊT m in de wijk Nieuwland. „Toen ik m f f f de ambtenaren wees op de ge- a a I breken aan de woning kreeg ik m\ #1 Jl M te horen dat er geen geld was ..a MJLLJUyM en dat we ons moesten realise- s; clF» V ren dat wij hier leven van hun jnr belastinggeld," vertelt een an- Hli f lU ff j>J#irif dere vluchteling. Utl Mfl LMlJfT I .J°at soort opmerkingen beb- I I '*lI ben we inderdaad gemaakt," I i. bevestigt ambtenaar R. van IIMT I der Nol. van de afdeling Alge- Mi J I mene en Burgerzaken. „We doen dat om die mensen duide lijk te maken dat ze niet alles kunnen eisen. Je moet de op merkingen in hun context plaatsen. Het is natuurlijk ook zo. ze zitten hier toch van ons belastinggeld?" Desgevraagd verklaart hij dat de opmerkin gen geen 'uitschieters' waren. uit de Verenigde Staten en Groot-Brittannië en worden opgeslagen in twaalf aluminium silo's aan de Westgeuistraat. De totale investering bedraagt 8 miljoen gulden. RTT, dochter van het West- duitse Hoyer-concern, vervoer de tot nog toe alteen vloeibare stoffen, variërend van levens middelen tot chemicaliën. Het bedrijf biedt werk aan 180 mensen. De installatie moet in augustus van dit jaar gereed zijn. ROTTERDAM De grootste PET-flessen staan binnenkort In de Botlek in Rotterdam: twaalf aluminium silo's met een totale inhoud van 3 miljoen li ter. Eastman Chemicai- (doch ter van Eastman Kodak) heeft Rotterdam gekozen als centra le aan- en afvoerplaats voor zijn PET-pclyesterkorrels voor Europa. Daarvoor is een con tract gesloten met transport bedrijf Rotterdams Tank Transport (RTT). De PET-korrels zijn afkomstig plaats en een scholengemeen schap. Zelf willen de vluchte lingen graag tussen andere mensen wonen zodat ze niet al leen maar met elkaar gecon fronteerd worden. „Die huizen zijn door het ge meentebestuur aangewezen," vertelt Van der Nol. „Vóór hen hebben er, met veel plezier, an dere mensen in gewoond. Ze zijn ook prima in orde." De lekkage wordt door hem afge daan met „het zal wel condens zijn." Hij is samen met collega E. Poortvliet niet ontevreden over hun werkzaamheden. „We hebben best wel goede dingen voor de asielzoekers gedaan." Op ons. verzoek probeert de ambtenaar een opsomming van de resultaten te geven maar blijft steken na 'contac ten gelegd met buurthuizen' en 'ze grotere pannen gegeven'. De gemeente Schiedam ont vangt per vluchteling 645 gul den per maand van het Rijk. Dit bedrag is bedoeld voor de extra kosten die de gemeente moet maken. De asielzoekers zelf krijgen 445 gulden voor hun levensonderhoud. Niet alleen de woningen zijn slecht geregeld. Zo zijn er geen taallessen wat asielzoekers die dolgraag Nederlands willen le ren nogal frustrerend vinden. Sommigen weten zich te behel pen met Engels of Duits maar dat vergemakkelijkt de con tacten met andere Schiedam mers niet. „Ik zou heel graag Neder lands willen leren maar ze zeggen dat er geen geld is," vertelt een Iraniër die met zijn vrouw en kind gevlucht Is. „En werken... Het geeft niet wat, ik hoef er ook niet voor betaald te worden als ik maar wat te doen heb." Het gezin Is op de vlucht geslagen omdat hun le ven bedreigd werd door aya tollah Khomelny en zijn kor nuiten. „In Iran had ik alles. Een mooi huis, een goede baan, ik ben hier echt niet voor het geld heengekomen." De Iraniër zal zolang zijn asiel aanvraag nog in behandeling la (een periode die tot drie jaar kan uitlopen) weinig kunnen werken want het regeringsbe leid staat dat niet toe. De amb tenaren wijzen er op dat'zij in het kader van dat beleid ook niet mogen meewerken aan ac tiviteiten die de integratie van de asielzoekers bevorderen. Voor het ontbreken van de taalcursussen zijn volgens .Van der Nol twee redenen: er is geen geld en de bestaande cur sussen zitten vol tot septem ber. Thijs Bauwens: „Het rege ringsbeleid Is gericht op het ontmoedigen en beperken van asielzoekers. Ih die zin doen deze ambtenaren hun werk goed." Het is niet alleen kommer en kwel met de Schiedamse asiel zoekers. Zo zijn er buurtbewo ners die zich het lot van hun nieuwe stadsgenoten aantrek ken. Zeventien mensen vormen sinds het begin van deze maand een steungroep voor de asielzoekers. „Wij willen ze helpen hier wegwijs te worden. Bijvoorbeeld door te laten zien waar ze goedkoop boodschap pen kunnen doen," vertelt John de Roos, één van de steungroe pleden. „Ik heb veel gereisd en ben nooit ergens slecht behan deld dus ik vind dat we die mensen hier ook goed moeten opvangen. Vluchtelingen heb ben tenslotte al problemen ge noeg." Ad Kuppens zit ook bij de steungroep: „De gemeente geeft de asielzoekers alleen materiële steun, wij zorgen ook voorimmateriële steun. Het voordeel voor de vluchte lingen is dat we er, indien no dig, altijd zijn. Wanneer er ie mand 's avonds naar de dokter moet, kunnen ze de contact ambtenaren niet om hulp vra gen want die zijn alleen tijdens kantooruren bereikbaar." Ad en John noemen de wooncon tainers 'een klein vluchteün- genkampje'. Nienke Kool is contactper soon voor Amnesty Interna tional en tevens lid van de werkgroep. Ze kan zich de kri- tenaren realiseren zich niet dat vluchtelingen over het al gemeen allerlei verschrikkin gen hebben doorstaan en in veel gevallen naasten hebben verloren en zelf met de dood zijn bedreigd. In Schiedam kwamen op uit nodiging van het gemeentebe stuur half november de eerste asielzoekers aan vanuit de grootschalige vluchtelingen kampen die op andere plaatsen in Nederland voor de eerste opvang zijn ingericht. De Ta mils woonden daarvoor in va kantiehuisjes in Voerendaal. „Daar was het beter. Er was meer ruimte en we verveelden ons minder. We zaten er met 150 vluchtelingen. Ik kreeg een week van tevoren te horen dat ik naar Schiedam moest ver huizen. Achteraf gezien vind ik het jamroer dat ik uit Voeren- daai weg moest en niet ergens anders terecht ben gekomen. In andere plaatsen wonen vluchtelingen wel in 'gewone' huizen," vertelt Ramanan. Over het comfort van een wis selcontainer kan verschillend gedacht worden maar verve lend is hijvoorbeeld wel dat tij dens het interview waterdrup pels vanaf het plafond naar be neden vallen. En dat terwijl het buiten niet eens hard re gent. De onvrede van de asielzoe kers komt voor een deel voort uit het feit dat ze niet weten wat de functie van de woon containers is. Zij denken dat ze zijn gehuisvest In 'zomerhuis jes' terwijl ze om zich heen ge wone huizen zien. De plaats van de containers is overigens ook niet erg gelukkig. Ver schillende malen wijzen enkele Tamils erop dat ze bang zijn voor de begraafplaats die ach ter hun onderkomens ligt. „Op Sri Lanka begraven we onze doden buiten de bebouwde kom. Daar woont niemand." De containers staan op een nogal afgelegen plek tussen be jaardenhuizen, de be graaf Een deskundige op het ge bied van asielzoekers, Thijs Bauwens van de Vereniging voor Vluchtelingenwerk Rijn mond (VVR) noemt de benade ring van de Schiedamse ge meenteambtenaren 'puur slecht'. .Alleen al het feit dat ze de vluchtelingen bang ma ken. Dat kan natuurlijk niet, die ambtenaren moeten hen juist vertrouwd maken met de Nederlandse situatie." Ook de 'ga maar terug naar je eigen land'-opmerkingen kunnen vol gens Bauwens absoluut niet: „Kijk, ik weet dat mmmige asielzoekers nogal hoge ver wachtingen hebben van Neder land. Een enkeling wil ook wel eens zeuren maar dan kan je nog niet dit soort opmerkingen maken. Op de intengive-care afdeling van een ziekenhuis zeggen ze toch ook niet 'ga jij maar naar huis' tegen verve lende patiënten?" Van der Nol stelt dat hij niet weet wat de asielzoekers heb ben meegemaakt voordat ze in Nederland terechtkomen, „Ik sta neutraal tegenover deze mensen." Wij zijn, na ruim an derhalf uur met het ambtelijk duo gesproken te hebben, zo vrij om 'neutraal' op te vatten als 'ongeïnteresseerd'. De amb- Er wordt in Rotterdam veel ge touwd. Zo is vandaag de eerste paal voor het lnntel-Hotel geslagen. Dit 4-sterren hotel aan de kop van de beuvehaven zal met 152 kamers worden uitgerust Een top restau rant een zwembad en een sky-bar met magnifiek uitzicht over de stad, de haven en de Maas maken het lnntel-liotei kompleet De ople vering zal In september 1989 plaatsvinden. Het is voor Rotterdam de 27r eerste paal in 1988. Wordt vervolgd. ROTTERDAM, STAD OM OP TE BOUWEN inlichtingen: Grondbedrijf Rotterdam, telefoon 010-4896944. Er wordt in Rotterdam veel ge bouwd. Zo is vandaag de eerste paal voor het Imax-theater geslagen. Dit spectaculaire theater met supergrootbeeid beschikt straks over 320 zitplaatsen. Het imax-theater verwacht circa 400.000 bezoekers per laar. De oplevering zal voor maart 1989 plaatsvinden. Hel is voor Rotterdam de 28" eerste paal In 1988. Wordt vervolgd. STAD OM OP TE BOUWEN Inlichtingen: Grondbedrijf Rotterdam, telefoon: 010-4896944. wordt in Rotterdam veel ge bouwd. Zo is vandaag de eerste .paal voor het Econocenter geslagen. Dit unieke publieksinformatie- en expositiecentrum over alles wat met economie te maken heeft, be slaat 4700 mz bruto vloeropper vlak. verdeeld over 6 etages. Hel Sconocenter zal jaarlijks honderd duizenden mensen verwelkomen. De oplevering is In september 1989. Het is voor Rotterdam de 26c eerste paal In 1988. Wordt vervoigrL. inlichtingen: Grondbedrijf Rotterdam, telefoon 010-4896944.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1988 | | pagina 2