Vlaardingerstraat krijgt met nieuwbouw karakter terug
«Orkestrale '88 in
sporthal Margriet
'Niet groter willeiivoelen dan we zijn'
i
GSS rekent af met
FCN'66 1-0
Het Vrije Volk SCHIEDAM
f'.
1
mm
W
ZATERDAG 16 APRIL 1988
ws
PAGINA 9
m
a
m
m
si
m
'U
w
•*:U£te'
eerste
bewoners
van de
Herinneringen aan trouwerijen bij Beijersbergen en ruzie om getijdenmolen
Door Han van der Horst
B8#t#fi§
1
w
11^1f:
mmmm
Schiedam heeft geen schouwburg nodig, meent prof. P. Sanders. Een circuit van kleine culturele voorzieningen past beter bij de stad
Gemeente
Rotterdam
!B§£
'M
(M
M
M
1
ai
s*
nieuwbouw
tussen de Ketel- en de
Vlaardingerstraat er bijna
aankomen, begint het buurtje -
daar weer wat karakter te
krijgen. Dat heeft te lang
geduurd. Meer dan tien jaar lag
tussen Molen de Drie
Korenbloemen en het begin
.van de Dam een akelige put
waar alleen maar onkruid M
groeide. De werkelijke, de
traditionele Schiedammer i r
f. bekeek die plek met weemoed:
tien tegen één had hij daar de
mooiste avonden van zijn leven
doorgebracht, misschien zelfs
zijn bruiloft. Want ooit stond op
de westpunt van die vlakte het,
befaamde etablissement
Beijersbergen met aanpalend
koetshuis.
Beijersbergen was de ké:
plek waar de keurige
- Schiedammer, die jë nooit zag ,-v
In de vele kroegen vari de stad,
zich bij bijzondere
gelegenheden krachtig
amuseerde. Als vader en
moeder zoveel jaargetrouwd
waren, of wanneer je zelf in de
huwelijksboot stapte, dan kon
je niet onder een diner In de 1
zaal van Beijersbergen uit. Mijn
moeder, die er in 1948 het
huwelijksfeest vierde: „O, het
was daar zo heerlijk. Vooral de
pudding. Daar waren ze overal
beroemd om. En dan hadden
ze er ook van die he6 lljke hors
d'ouevres."
Veel Schiedamse
echtparen trouwden in de
- koetsjes van Beijersbergen.
Mijn vader en moeder niet. Zij)
reden in de nieuwe taxi's van
het bedrijf. Dat was zo vlak na
de oorlog iets bijzonders.
In het café beneden in
het pand kwamen de
Schiedammers die er een zaal
huurden niet zo vaak. Daar was
het te deftig voor. Rond de :..i -
eeuwwisseling herbergde
Beijersbergen zelfs een
3 sociëteit voor de elite. t
„Naasthotel
n p.; - v.-\sa
tt fl 'ft
-
Het etablissement Beijersbergen in de vijftiger jaren nog in volle glorie op de hoek van de Vlaardingerstraat en de Vellevest.
Beijersbergen stond het meest
bijzondere bouwwerk van de
hele buurt. Aan de vervallen
gevel zag je het niet af, maar
daarachter, bevond zich
Nederlands enige
getijdenwatermolen. De
machinerie met het grote
schoeprad was nog helemaal
compleet, maar al tientallen
jaren buiten bedrijf.
Vlaardingerstraat, Dam
en Hoogstraat vormen een dijk,
die tot op de huidige dag een
rol speelt in de waterkering.
Stonden Lange en Korte Haven
in open verbinding met de
Maas en dus de zee de
waterlopen daarachter
tegenwoordig alleen de
Vellevest, de Noordvest en de
Schie hadden een vast
waterpeil. Vooral bij eb was het
water daar veel hoger dan in
de Korte Haven. Vandaar dat
er een sloot was gegraven
tussen de Vellevest met een
soort riool dwars door de dijk
van de Vlaardingerstraat heen.
Het gat aan de andere kant is
nog steeds te zien in de
kademuur van de Korte Haven.
Daardoor stortte zich het water
langs.de schoepenraden. Het
moet in het gebouw behoorlijk
gestonken hebben, want op
diezelfde sloot kwam
Schiedams goorste grachtje
uit, de begin jaren vijftig
gedempte Zijl, waar toch wel
gauw een kwart van alle wc'sin
het tegenwoordige
Schienoko-gebiea op loosde.
Eeuwenlang is er
precies op die plek een
getijdenmolen geweest. En
eeuwenlang bleef het conflict
bestaan tussen het
stadsbestuur en het
Hoogheemraadschap
Schietend over die in de
middeleeuwen ai gepleegde
misdaad: het maken van een
gaatje in de dijk zonder
vergunning, in de goede oude
tijd werden de vroede vaderen
door Schieiand regelmatig met
de gruwelijkste martelingen
bedreigd, in onze kalmer
dagen werd het een sluimerend
verschil van mening, maar de
steen des aanstoots is pas
door de nieuwbouw
weggenomen. Want nu is dat
slootje eindelijk gedempt.
Hoe dan ook, de
afbraak van de
getijdenwatermolen heeft
Schiedam van een uniek
monument beroofd. Het is
jammer, dat de stad aan het
eind van de jaren zestig nog
niet zoveel actieve
molenvrienden had ais
tegenwoordig. Want dan was
het waarschijnlijk nooit
gebeurd.
Maar goed, gedane
zaken nemen geen keer. Je
kunt maar een ding met
droefheid constateren: hoe
aardig die nieuwe huizen op de
Vlaardingerstraat er ook uit
zien, ze zullen echte
Schiedammers nooit
Beijersbergen en die
watermolen doen vergeten.
f
Door Ben van Haren
SCHIEDAM - „Schiedam heeft
geen schouwburg nodig. Een theatertje
als De Teerstoof en een zaai met 250
zitplaatsen voor uitvoeringen van de
plaatselijke verenigingen is voldoende.
Het voorstal in het recente en overigens
heel aardige PvdA-plan voor de bebou
wing van het Stadserf om daarin een
theater met 500 plaatsen op te nemen
lijkt mij geen haalbare kaart. We moe
ten ons niet groter voelen dan we zijn."
Tussen bezoeken aan Parijs en
Genève door heeft prof. mr P. Sanders
evati tijd om over de'cultuurpolitiek in
zijn geliefde Schiedam te praten. De
75-jarige voormalig buitengewoon
hooflteraar in vennootschapsrecht van
de Erasmus Universiteit werkte voor de
Verenigde Naties en voor de internatio
nale Kamer van Koophandel, vervulde
vele commissariaten en is een kunstlief
hebber. Hij maakte ondermeer deel uit
van tot bestuur van Museum Boymans.
?o "Als internationaal gewaardeerde
rechtsgeleerde is hij een globetrotter,
maar zijn geboorte- en woonplaats
Schiedam ligt hem zeer na aan het hart.
Hij is voorzitter van de Stichting Cultu
reel Fonds in Schiedam. Op een verga
dering van de plaatselijke afdeling van
zijn partij (PvdA) baarde hij onlangs op
zien door uitgaven voor het voortbe
staan van het Psssag6*.heater wegge
gooid geld te noemen. Het nieuwe
PvdA-plan voor de binnenstad vindt hij
aardig, maar het voorstel voor een
-nieuw theater op het Stadserf wijst hij
"tBij binnenkomst In de werkka
mer van zijn met vele moderne kunst
werken^ verfraaide woning aan de Bur
gemeester Knappertlaan overhandigt hij
ons-een ten behoeve van het interview
gemaakte tekst „Schiedam, cultureel
berden," staat er onderstreept boven.
Alleen praten over verbouwing of ver
vanging van het Passage Theater past
niet, vindt Sanders. „De vraag of Schie-
dagv behoefte heen aan een echte
schouwburg moet worden geplaatst in
het kader van het culturele leven van de
stad en de behoeften van de Schiedam
se burgerij."
Hij gelooft in een kleinschalige
aanpak.
„Dat hoort bij Schiedam. Laat
het grootschalige maar aan Rotterdam
over, waar men binnen tien jaar een
sky-line zal zien die met torenhoge ge
bouwen aan het Weena en de Maas aan
New York doet denken. Tegen de vele
bioscopen, De Doelen als Rotterdams
muziektheater, de nieuwe Schouwburg
met een toneel zo groot ais de Stopera
en nog een kleine zaai, Hofplein, Luxor,
Zuidplein en De Lantaren kan een edit
theater in Schiedam toch niet concurre
ren."
De
een grootte
schouwburg
Sanders onzin.
bewering, dat een stad met
tte ais Schiedam een eigen
irg behoort te hebben, vindt
„Dat is geen argument,
maar sentiment. Wij liggen niet geïso
leerd zoals Enschede of Tilburg. Wat is
het nu voor afstand naar Rotterdam?
Met tram en auto ben je er binnen twin
tig minuten. Een buitenstaander kent
niet eens de grens tussen Schiedam en
Rotterdam. Ons station haet ergerlijk
genoeg Rotterdam-West."
De voor arbitrages in internatio
nale zakelijke conflicten veel gevraagde
Schiedammer ziet heus wel goede mo
gelijkheden voor zijn stad. De plaatselij
ke cultuur-politiek moet zich volgens
hem op de sterke punten van de stad
richten. -
- „Schiedam is vermaard om zijn
molens. Straks zijn er vijf weer in oude
glorie hersteld. Vanaf de Noordmoien
zie ik in de stad een cultureel circuit
ontstaan. Vandaar gaat men langs de
molen aan dé Vlaardirigerdijk, langs
Korte Haven of Dam naar de Koren
beurs, het oude Stadhuis en de prachtig
gerestaureerde Grote Kerk. Verder
langs het lieve theatertje De Teerstoof
naar het Stedelijk Museum, een schep
ping van de Italiaanse architect Gludid,
die ook het Kantongerecht aan de Lan
ge Haven ontwierp.
De Lange Haven vanaf de Oude
Sluis tot aan de Koemarkt is een
schoonheid op zichzelf, een te bescher
men stadsgezicht. Gelukkig dringt dit
besef thans door en is een begin ge
maakt met de restauratie van panden
langs de Lange Haven. Vele eethuizen
zijn daar in de loop van de tijd geves
tigd, naast een paar galeries en een
goud- en zilversmid. Aan de Plantage
zou het circuit kunnen eindigen bij het
tot cultureel centrum in te richten Entre-
pót aan de Lange Nieuwstraat, nog
geen honderd meter vanaf de Gerrit
Verboonstraal en het oude Gymnasi
um."
Op verzoek van de wethouder
van cultuur onderzoekt een werkgroep
onder leiding van prof. Sanders de fi
nanciële haalbaarheid van dit plannetje
van de wethouder zelf. Zeven miljoen
gulden is er volgens hem nodig om In
het voor accijnsvrije opslag nauwelijks
nog gebruikte entrepót ateliers, kanto
ren, winkels, een artotheek, een gra
fisch centrum, het Nederlands Gedistil
leerd Museum, een zaal met 250 plaat
sen, dansstudio's en een horecagele
genheid in te huisvesten. Het Cultureel
Fonds van Schiedam, waarvan Sanders
voorzitter is, heeft het onderzoek be
kostigd van architect Eric Bakema,
waarbij naar voren kwam dat de bouw
kundige staat van het geheel een ver
bouwing tot cultureel centrum recht
vaardigt.
De zevende Pieter van vader op
zoon uit het in de zeventiende eeuw van
Zeeland naar Schiedam verhuisde ge
slacht Sanders rekent op een welslagen
van het EntrepÓtplan, Inclusief de nieu
we zaal. „Ais de politiek tegen de daarin
opgenomen zaal neen zeg», zal het
moeilijk worden de horeca-afdeling
goed exploitabel te maken."
De Passage heeft nooit veel in
druk kunnen maken op Sanders. „Wat
stelt het eigenlijk voor? Twee weken ge
leden was ik in Milaan en dan wandel je
door een echte Passage van het Scala
naar de Dom, maar hier ben je zo aan
het eind en dat komt nergens op uit. Ik
vind het niet eens zo'n gek plan om van
de Schiedamse Passage compleet een
warenhuis te maken. Dan kan het nog
wat worden."
Tenslotte over het PvdA-plan:
„Het is een goed idee om bij de bebou
wing van het Stadserf de Ruïne van Ma-
thenesse een waardige plaats te geven.
Ook de concentratie van archief en
hoofdbibliotheek op die plek spreekt mij
aan, maar van dat theateridee moeten
ze afstappen. Een openluchtheater lijkt
me daar wel wat. Dan kan het plein ook
ruimer opgezet worden misschien. Ove
rigens vraag ik me nog wel af wat er be
doeld wordt met een representatieve
raadszaal. De bestaande accommodatie
is toch ook goed en ais het erg druk
wordt kan men altijd met video's gaan
werken."
SCHIEDAM In de Schiedamse
sporthal Margriet vindt yandaag de vier
de Orkestrale plaats. Aan dit tot een
traditie uitgegroeide concert werken
vier Schiedamse harmonie-orkesten
{Wilton Fijenoord, Harpe Davids, Am-
brosius, St Radboud) en het Schiedam
se mandolinegezeischap ONI mee.
Voor de pauze zal eik harmonie
orkest afzonderlijk het eigen getuid la
ten horen, terwijl na de pauze deze or
kesten gezamenlijk zullen optreden. Het
mandoline-orkest is zowel voor als na
de pauze te beluisteren.
De toegangsprijs voor dit mu
ziekspektakel is vier gulden per per
soon. De deuren van sporthal Margriet
gaan open om 19.30 uur. Het concert
begint om 20.00 uur. Kaarten zijn nog te
koop aan de kassa van de zaal.
8e zevende Pieter Senders van vader op zoon, een globetrotter die de eigen
heden van Schiedam wil benadrukken.
SCHIEDAM In het kader van
het toernooi om het Schiedams voetbal
kampioenschap heeft GSS met 1-0 ge
wonnen van FCN'66. De doelpuntenma
ker was John van Leeuwen. Het pro
gramma voor volgende week ziet er ais
volgt uit: dinsdag 19 april: WK-Schie-
dam, Martlnit-DRZ, HBSS-GSS, De-
mos-GTB. Donderdag 21 april:
SVDPWja-PPSC, SVDPW.zo-FCN'66.
SW-Schiedam. Aiie wedstrijden begin
nen om 16.45 uur, behaive het duei tus
sen HBSS en GSS dat dinsdag om
19.00 uurbegint.
Als u eens komi kijken naar een van de appanementen in
het woonproject "De Peperklip" dan zult u vele van uw woon-
ideeën bevestigd zien.
Mooie 2-, 3-en 4-kamerwoningen worden aangeboden tegen
zocr redelijke huurprijzen. Voor mensen die wat meer ruimte nodig
hebben zijn er ook 5-kamer maisonettes beschikbaar. Ook kleine
huishoudens vanaf 3 personen kunnen in aanmerking komen voor
een 5-kamer maisonette.
De Peperklip is een kleurrijk bouwwerk, ontworpen door de
Nederlandse architect Cad Weber en is verfraaid met levendige
kunstwerken. Hoewel het complex nu nog in een wat minder be
bouwde omgeving van het BISPO-gebied ligt, zal er zich over
enige tijd een dynamisch centrum vormea
De Peperklip heeft bovendien een actieve bewonersgroep die
de algemene belangen behartigt en een huismeester voor de meer
technische gang van zaken. De veilig voor kinderen afgeschermde
speelplaats en de groenstroken rondom worden door de plant
soenendienst onderhouden. Mogelijk heeft u in de pers al wat
over De Peperklip gelezen. Komt u echter zelf eens kijken. De
Peperklip is een oriënterend bezoekje waard.
Wilt u meer weten over dit aantrekkelijke bouwproject, dan
kunt u iedere dinsdag van 9 tot 11 uur langskomen op Stootblok
nr. 6. Bellen kan ook, dagelijks van 9 tot 10 uur, met de heer
H. Schregardus, bereikbaar onder nummer (010) -43210 99.
Als u zich schriftelijk wilt aanmelden, dan kunt u schrijven
naar Het Gemeentelijk Woningbedrijf Rotterdam. Postbus 52640,
3007 KC Rotterdam.
DE HUURPRIJZEN, incl service- en stookkosten
2-kamerwoning ca. f 400.- per maand
3-kamerwoning ca. f 470,- per maand
4-kamerwoning ca, f 535,- per maand
5 - kamerwoning ca: f 680,-per maand
DEZE PEPERKLIP
BEVESTIG
