Jëügd begint dit jaar al vroëpiiiit grensgevechten 'Mystiek der kaartspelen door de eeuwen heen' Smokkelen gewoon in Schiedam Het Vrije Volk SCHIEDAM Gemeente roept TNO te hulp voor problemen kunststof baan Förtuna z 'm ^ïÊÈÈÊSütiÈl-t" Nieuwe landkaarten Open avond Vrije Academie uitvoeringsplan :y<OT'gehand^ Keiharde botsing over afsluiting Haakweg Watergymnastiek in aangenaam warm water PAGINA 10 ZATERDAG 27 AUGUSTUS 1988 Bijzondere expositie van Wim van Oosterhout van het i 'Mammüllük l(1066)tothet huidige bridgespel Kritiek op jaarverslag van PvdA prikkelt leden mw wv/ws SCHIEDAM/Y LAARDINGEN - De vakanties zijn voorbij en aan de ge meentegrenzen rommelt het weer. Dé, mits het droog is, traditionele gevechten tussen jongelui uit Vlaardingen. én Schiedam, (meestal) op avonden in sep tember en oktober, leven nu al weer op. Het. aantal deelnemende réischoppers bedroeg deze week zelfs tachtig. De po litiekorpsen van beide gemeenten hou den de zaak zorgvuldig in de gaten. Er is een speciale strafregeling gemaakt. Met de burgemeesters Van Lier en Scheeres en de Rotterdamse hoofd officier van Justitie heeft de leiding van de politiekorpsen al een afspraak ge maakt over de toepassing' van de zoge naamde lik-op-stukregeling.Daarbij wordt een direct te betalen boete van vijftig tot honderd gulden opgelegd. Pas na betaling kan een aangehouden jon geling weer huiswaarts kéren. Dat is de- 'jfëlfflë1 methode, die-wordt toegepast YdfliJr'tfe jaarwisseling:'Zij maakt deel uit VSrPoé vandalismebestrijding en is aan het eind van het jaar bedoeld om het te vroegl.afstekén van1 vuurwerk en kerst- bomengevechten te voorkomen. ni 'Begin deze week had de Schie damse politielet erg druk. Commissa-; rris Van Hoff, woordvoerder van hei- korps, maakte melding van herhaalde optredens dinsdagavond tegen jongelui op twee verschillende plaatsen in zijn stad. Het begon in Oud-Mathenesse,; waar nabij de grens met Rotterdam zich jongelui ophielden met honkbalknuppels en andere siagwapens. Tot tweemaal toe moest de politie daar in actie ko men. Er zijn wat arrestaties verricht en de groep is tenslotte na politiebevef uit een gegaan. Later op diezelfde dinsdag avond werden Schiedamse agenten ook nog geconfronteerd met opstootjes aan de ander kant van- de stad, aan de grens met Vlaardingen. Op dat moment was er bij de Vlaardingse politie nog niets bekend over het. opnieuw dreigen van de tradi tionele busbaanrellen: Woensdag- was er echter wel politie aanwezig, in eerste instantie onopvallend,tussen de strui ken- aan de Eksterlaan. In voorgaande jaren vonden de gevechten in septem ber en oktober plaats; j Het rommelt al een paar avon- den,''1 zegt een bewoner van een flatwo ning aan de Eksterlaan in Vlaardingen. „Ik snap niet wat voor lol ze er aan be leven. Vandaag of morgen loopt het uit de hand. Een paar jaar geleden heb je dat gezien,; toen er hele pelotons ME- werden ingezet en relschoppers van ver buiten onze stad zelfs met wapens gear resteerd werden." Hij vindt die heisa op de busbaan, zo vlak langs de parkeer plaats waarop hij zijn auto staat te was- sen, maar hinderlijk. C- Over het optreden van de politie .zijn de wijkbewoners in Vlaardingen niet v ontevreden. „Je merkt, dat de jongelui daar, behoorlijk ontzag voor hebben. In ieder geval stuiven ze uit elkaar als mo toragenten zich van allé kanten tussen die gasten begeven." r Ergernis is er wél over de ver nielzucht. „Ze rukken stenen uit de straat en maken ;a!les kapot wat ze on derweg tegen komen.", Aan dé Schiedamse kant, langs de Brederoweg, staan.kinderen van der tien tot zestien jaar elkaar.ook op te jut ten. Bij dé geringste dreiging schieten de jongelui naar de zijkant. Ze rennen of gaan op brommers over smalle paadjes naar Schubértplein of over de brug naar de Smetanalaan, waar ze zich lijken te hergroeperen. In het wijkcentrum van Schie- dam-Noord is deze week een dreiging van nieuwe rellen voor de eerste maal besproken. Een woordvoerster; „Het is hier natuurlijk een soort folklore, maar we hebben wel geluiden opgevangen van vervelende dreigementen. Wat wij er tegen moeten doen is een vraag die niet valt te beantwoorden. We hebben alleen nog maar de geruchten opgevan gen van jongelui, die bij ons komen maar zelf niet aan dat rellengedoe mee doen." ;:ó":De jongérenwerkers uit de wijken Woudhoek en Holy waren gisteren niet voor commentaar bereikbaar. Technische rapport NSF over oorzaak van blaasvorming te vaag. VLAARDINGEN - Het rapport van de Nederlandse Sport Federatie (NSF) over dé oorzaak van de slechte toestand van de atletiekbaan bij För tuna is te vaag. De nota maakt niet duidelijk wat de oorzaak van de pro blemen met dé baan is. Vandaar dat wethouder J. .Madern het Kunststof fen instituut van TNO zal vragen de baan te onderzoeken. Hij wil hiermee voorkomen dat de gemeérite na-een paar jaar met de financiële brokken zit. - - Het rapportje van de NSF laat in het midden of.dé baan slecht is dooroorzaken van buitenuit of van binnenuit. „De nota is voor mij niet zo duidelijk, dat je erop kunt blindvaren. Ik kan er nu géén punt achter zetten. De discussie hoe die blaasvorming over dertig meter heeft kunnen ont staan, wil ik door deskundigen laten voeren. Vandaar dat we TNO willen benaderen om de zaak uit te zoe ken.": Volgens Madern heeft de ge meente zich voor de aanleg van de baan goed laten informeren door de NSF. Vooral omdat er gebruik is ge maakt van een betrekkelijk nieuw soort kunstof. „Toch hebben we van af de aanleg die blaasjes gehad. Ik wil nu weieens weten wat. er precies mét de chemische verbinding is gebéurd." Momenteel valt het herstel van de baan, een uitgave van een kleine miljoen gulden, nog onder de garan tie. De reparatie komt voor rekening van de aannemer, firma Bolidt. Om te voorkomen dat de gemeente in de toekomst alsnog voor nieuwe kosten komt te staan, hoopt Madern zich in te dekken door een TNO-oordeel. „We willen éen juridisch gevecht over eventuele nieuwe herstelwerkzaamhe den voorkomen," aldus Madern. Dé herstelde baan zal volgen- de week weer in gebruik genomen kunnen worden. Wim van Oosterhout: ..Aan elk kaartspel afzonderlijk zit een hele geschiedenis vast." Door Jim Postman ROTTERDAM; Een expositie over bijzondere speelkaarten, van het oudste bekende Mammüllükspef uit het jaar 1066 tot het huidige bridgespel, is in de maand september te zien in het Rotterdamse eetcafé-bistro1IKwizien'. De Rotterdammer Wim van Oosterhout, kaartexpert, laat zijn bijzondere Ingelijs te collectie zien van de door hem verza melde spelen afkomstig uit de hele we reld. v,,Y: Van Oosterhout, ook fervent lid van de Nederlandse Bridgebond, zegt; „Het is voor eerst dat ik mijn 'facsimilé' -verzameling in het openbaar tentoon stel. Voor een groot gedeelte heb ik ze zelf verworven, gedetermineerd, be schreven en ingelijst. Een fascimilé is een zo natuurgetrouwe nabootsing van speelkaarten volgens het oorspronkelij ke procédé. Zowel de papierpap, als de lijm, inkt en het drukproces zijn ge maakt zoals dat eeuwen geleden ge beurde. Dus wel iets anders dan gewo ne kaartenreprodukties." De complete speelkaartenspelén van Wim van Oosterhout zijn ingelijst in lijsten van 40 x 60 centimeter en zijn het visitekaartje van de Nederlandse Bridgebond. Tijdens internationale toer nooien worden ze als relatiegschenken cadeau gegeven aan vooraanstaande personen in ;de bridgewereld. Zo 'heb ben onder meer Omar Shariff en Prins Claus een dergelijk geschenk gekregen. De lijsten zijn aangekocht door het His torisch Museum in Amsterdam. Ze zijn tijdens de expositiebij 'Kwizien'-éige- naar Paul Engels in de Rotterdamse Hartmansstraat 16 te koop, uitzonderin gen daargelaten. Een compleet ingelijst nagebootst 'eeuwenoud' spel kost mini maal 600. - r Wim Oosterhout kwam toevallig tien jaar geleden met de nog tot op he den mystieke kaartenwereld in aanra king. „Het is ais een hobby begonnen," zegt hij, „maar het is uitgegroeid tot een professionele kaartenmakerij. Deze kaarten zijn niet te onderscheiden van zoals ze in de middeleeuwen wérden ge maakt. En aan elk kaartspel afzonderlijk zit een hele geschiedenis vast, waarbij tot op de dag van vandaag nog veel vragen open zijn gebleven." Het oudste ontdekte Mamüllük- kaartspel stamt uit 1066 en werd in Cai ro gevonden. Naast de Oostersè figuren staan Arabische en Perzische geschrif ten en ze zijn met goudlijmpoeder aan elkaar geplakt. Waar het spel precies voor diende en hoe het gespeeld werd is nog steeds niet precies bekend. Vol gens Oosterhout is de waarde van het originele spel onmogelijk te schatten, zo uniek is het. Handelaren in echte antie ke speelkaarten kunnen fortuinen ver dienen wanneer zij de juiste 'ontdek kingsneus'hebben. Zo is het verhaal bekend van de Nederlandse antieke speelkaartenhan delaar Kentner die op een veiling in Frankrijk een middeleeuws jachtspel kocht voor 4.400,-. Wim van Ooster hout: „ledereen verklaarde hem toen voor gek want dat kon voor die prijs on mogelijk een écht antiek spel zijn. Via een TNO-papieronderzoek werd wel de ouderdom aangetoond en toen ging het grof van de hand naar een museum in New York voor 420.000,-!" In de collectie van Van Ooster hout, bestaande uit 35 verschillende complete kaartspelen,- zit onder meer een fraaie 'facsimilé van het Zavattari- kaartspel dat destijds door de bekende Italiaanse graaf Visconti in 1455 In Mi laan werd vervaardigd. Alleen de zeer rijken uit die tijd konden zich dergelijke spelen veroorloven die hooguit in een of twee exemplaarstellen met de hand werden vervaardigd. Ook heeft hij ver schillende 'Tarrot'-spelen in zijn collec tie zitten. Pas na het jaartal 1600 begpn aan de Europese adelijke hoven de mystieke waarden van de kaarten, zoals toekomstvoorspellingen en het uitleg gen van dromen. De expositie, 'Mystiek der speel kaarten door de eeuwen heen', zal op zondag 11 september om 15.00 uur In 'Kwizien' geopend worden door de ca- barettier-entertainer en bekend bridge- speler Hans Boskamp. Tijdens de ten toonstelling die tot en met zondag 9 ok tober duurt zal uitleg worden gegeven over de betekenis van de geëxposeerde kaartspelen. Zoals de geschiedenis van het in 1927 ontstane bridgespel aan boord van een cruiseschip met de uit eindelijk spelbepaler Van der Bilt. Voor die tijd heette het spel 'Whist', een spel dat veel op bridge lijkt en vermoedelijk uit Rusland afkomstig is. VLAARDINGEN - De begelei dende brief van de PvdA-voorzitter Ge orge Wicart bij het jaarverslag .van zijn raadsfractie liegt ér niet om. In een po ging zijn partij aan te zetten tot een dis cussie tijdens de .ledenvergadering steekt hij, zijn kritiek niet onder stoelen of banken. Vooral het feit „dat het ken nelijk nog niet gelukt is om behoorlijk te werken met een programcollege op bre dere grondslag" noemt hij ernstig. Volgens Wicart laat de inleiding van hét jaarverslag daarover geen mis verstand bestaan. Fractievoorzitter J. Ranshuysen meent in zijn voorwoord dat er grote verschillen van inzicht be staan over de inhoud en de wijze waar op er. bestuurd moet worden. „Dat is het afgelopen Jaar ook duidelijk geble ken," aldus Ranshuysen. Hij wijst erop dat hoewel er met de coalitiepartners overleg moet plaatsvinden over het te voeren beleid, dit niet altijd tot overeen stemming moet leiden. Dat niet alle col lege-voorstellen soepel worden behan deld ligt volgens hem aan de verschil lende 'partij-culturen'. „Wij koppelen graag een voorstel dat afwijkt van het program terug naar de fractie om er- ■ovenste ndiscussiëren. Andere fracties pikken misschien eerder wat de wethou der zegt." Een deel van de problemen schuift hij op de gróté werkdruk, Vlaar dingen telt vier wethouders, terwijl het er vijf zouden moeten zijn en zes zou den mógen zijn, gelet op het inwonertal. „De fractie, moet er zich echter wel van bewust zijn," reageert Wicart, „dat het samengaan met andere partij en in collegeverband dwingt tot een op stelling waarbij de coalitiepartners niet worden afgestoten." Hij vervolgt:, „Hoewel er in het verslag niet met zoveel woorden over wordt gerept, is iedereen er zich van bewu?t dat zich in de verslagperiode herhaaldelijk incidenten hebben voorge daan die de coalitie in gevaar brachten. Geen van de partners ging daarbij ge heel vrij uit." Ook zijn er bij het lezen van hét verslag enkele vragen bij Wicart gere zen. naar zijn idee is er te weinig aan dacht besteed aan het verdwijnen van de beheerdersfuncties in de wijkgebou- wen Vettenoordsepolder en Oostwijk. „Was het voldoende om te volstaan met erop te wijzen dat daar 'de afgelopen maanden'veel over te doen was ge weest?" aldus de voorzitter. Evenmin is de problematiek over de ASVHB naar zijn mening objectief benaderd. De PvdA legt in haar verslag de schuld voor de financiële situatie ai- leen bij het Rijk, zonder de hand in ei gen boezem te steken. De PvdA noemt het uniek dat het Rijk is bijgesprongen om de woningstichting uit de moeilijkhe den te helpen, maar vindt dat het Rijk de problematiek zelf heeft veroorzaakt door de wet te wijzigen. ■p-v? '5.- - ÜHM Aan het begin van de Hoog straat, waar zo als uit deze oude foto van het Ge meentearchief blijkt ook al in de vorige eeuw Schiedammers el kaar troffen, heeft vele jaren een commiezen- huisje (rechts) {estaan. Zo'n lein onderkomen voor de douane beambten was ook neergezet aan de ander kant van het cen trum. bij de Vlaardinger Poort. Door Han van der Horst SCHIEDAM Dinsdagochtend kwam op de Boterstraat het oude Schiedam ineens tot leven: dienders grepen handelaren, die illegaal zuivere alcohol én sterke drank verkochten, in de kladden. Dat was ih de roemruchte jenëvertljd van weleer aan de orde van de dag, want véél Schiedammers arme en rijke deden wat zij kon den om aan het hoge alcoholaccijns te ontkomen. Dat was zeer de moeite waard, want.de klant, die in kroeg of slijterij zijn levenselixer aanschafte, betaalde de gewone prijs, óf hij kreeg een aantrekkelijke korting. Tel uit je winst. Tegenwoordig zijn er geen branderijen meer, waar distillateurs zelf de grondstof voor jenever produ ceren. De enig overgebleven branderij in Schiedam is Hollandia, waar de moutwijnproduktie ook sterk is terug gelopen. De distillateurs betrekken te genwoordig hun alcohol via een entre pot, waar ambtenaren de belasting heffen. Die wordt dan doorberekend aan de consument. Maar het Schiedam van een eeuw geleden kende een paar hon derd branderijen. De controle daarop hadden de belastingheffers als volgt opgelost: er bestond een zogenaamd entrepotgebled waar alcohol vrij was. Zodra het geestrijk vocht een bepaal de grens overschreed de Noord- vest bij voorbeeld moest de belas ting worden betaald. Er liep dus een soort grens door de stad en waar grenzen zijn, ontstaat smokkel. Welnu, de Schiedammers smokkelden, zij smokkelden massaal. En dé controleurs van de accijnzen konden tenslotte niet iedereen in de gaten houden. Er waren talloze me thoden om de alcohol ongemerkt naar buiten te krijgen. Zo deden de meeste Schiedamse vrouwen de was met het hete water, bijprodukt van de brande rijen, dat je daar gratis kon ophalen. Velen haalden op wasdag twee em mertjes jenever. Een branderij is ooit betrapt op een drankleidirig door de Noordvest. Het duurde jaren voor de Dienst Accijnzen deze ontdekte, maar toen konden de eigenaars ook reke nen op een zeer fikse boete. Het smokkelen van alcohol is in deze eeuw steeds lucratiever gewor den. Dat komt omdat de overheid de accijnzen steeds verder heeft opge schroefd. Deze maatregel ontstond ongeveer een eeuw geleden en het hoofddoel was niet eens om de in komsten van de staat te verhogen. Het ging in de ogen van de toenmalige bestuurders om een sociale maatre gel-, 'V,/,- 'C Jenever is van zichzelf een bij zonder goedkoop produkt: een be hoorlijke maaltijd eten en dan be doel ik niet de aardappelen met azijn waarvan de meeste Nederlanders leef den was duurder dan je een stuk in de kraag drinken. Alcoholisme was dan ook algemeen in wat toen nog de lagere volksklassen heette. Welnu, zo meenden de hoge heren in Den Haag, als je de jenever duurder maakt, dan bescherm je den werkman tegen zich zelf. Zo geschiedde. En zo bleef het geschieden. Hoe groter het prijsverschil tus sen belaste en onbelaste alcohol werd, des te aantrekkelijker werd ook desmokkel. En des te aantrekkelijker werd het op illegale wijze verhandelen van sterke drank. Klanten genoeg. Een fles jenever is duur en de winstmarges van de distilleerderijen zijn dan ook klein. Het valt dan niet mee de verlei ding te weerstaan, als je een behoor lijke hoeveelheid uitstekende en onbe laste alcohol krijgt aangeboden. In Schiedam zelf illegaal alco hol stoken is nooit vertoond. Stiekem stoken hoort niet in de jeneverstad thuis, maar op het platteland van Lim burg en Brabant. De gearresteerden uit het voormalige pand van Eelaart aan de Boterstraat hebben gehandeld naar oude Schiedamse traditie. 'r DEN HAAG —„In alle vergader zalen van het Provinciehuis in Den Haag zijn onlangs nieuwe, actuele wandkaar ten aangebracht. Dat Is gebeurd nadat het statenlid ir J. W. J. Wolf het college van Gedeputeerde Staten geërgerd had gevraagd van wanneer de topografische kaarten in die zalen wel mochten date ren. Er verandert nogal wat in de pro vincie, merkte hij op, maar op die kaar- ten bleek bij voorbeeld helemaal niets terug te vinden van de uitbreidingen van Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Zevenkamp, de slufter bij dé Maasvlak te en van nieuwe recreatiegebieden. Gedeputeerde Staten ging na wanneer de wandkaarten voor het laatst waren vernieuwd. Beschaamd moest men melden dat dit dertien jaar gele den, in 1975, was gebeurd. VLAARDINGEN - De Vrije Academie nodigt nieuwsgierigen uit „eens over de drempel te stappen" van het Hollandiagebouw aan de Oostha- venkade 42. Voor de dertig cursussen die de Vrije Academie het komend sei zoen op het programma heeft staan, is nog altijd plaats voor nieuwe cursisten. Vrijdag 2 september houdt de academie een open avond van 19.30 tot 21.30 uur. Naast de vrije werkplaatsen worden er lessen gegeven in onder andere foto grafie, weven, etsen, lithografie, edels meden, tekenen en dramatische expres sie. Tijdens de open avond zijn do centen aanwezig die informatie kunnen geven over de verschillende mogelijkhe den. VLAARDINGEN - Wat betreft wethouder van Verkeer Chr. van Roon komt er plotseling schot in de uitvoering van het Routeplan voor Gehandicapten. Hij beloofde dat er in de volgende com missievergadering Verkeer een voorstel op tafel ligt over de concrete uitvoering van het plan. „Ik zal dan maar mijn nek uitsteken," luidde hij zijn toezegging in. Hij deed de belofte nadat er door de commissieleden opnieuw kritiek werd geuit op het uitblijven van een uit werkingsplan. Vooral WD'er Bulva, van wie het routeplan een stokpaardje is, stookte het vuur weer op door te stellen dat hij nog altijd geen antwoorden op zijn vragen heeft gehad. De schriftelijke antwoorden die hij heeft gekregen noemt hij op het niveau van een kleuter klas. Hij beschuldigde, de wethouder van „sabotage" van de uitwerking van het plan. Volgens Bulva is het ongepast op deze manier met de zwakke groepen in de samenleving om te gaan. f Hij vond dat het college tijd zat heeft gehad om het een en ander uit te werken. „U hoeft maar een sein te ge ven aan Gemeentewerkenén ze kunnen het plan uitvoeren," meende Bulva. Ook het PvdA-raadslid Boender zei moedeloos te worden, wanneer hij ziet hoe langzaam er aan de uitvoering van bepaalde genomen besluiten ge werkt wordt. HOEK VAN HOLLAND - De Haakweg, die volgende week voor acht maanden zal word9n afgesloten in ver band met de verbreding van die weg en de aanleg van een fietspad, veroorzaak te gisteravond in de deelgemeenteraad een keiharde botsing tussen Hoeks Wel zijn en de andere partijen in de raad. Theo van QJk, woordvoerder van de lo kale groepering, herhaalde nog eens zijn argumenten die ertoe hadden moe ten leiden dat er een noodvoorziening bij de Haakweg zou worden getroffen, zodat het vrachtverkeer niet gedurende acht maanden door het dorp zou moe ten worden geleid. Maar Van Eijk bracht ook een geheel nieuw element de verga dering binnen. Hij stelde namelijk dat de bewering van deelraadsvoorzitter P. de Lint, als zou de Stichting Zuidhol lands Landschap geen noodweg over haar terrein dulden, volkomen onwaar was. „Er is geen enkel overleg over de zaak geweest tussen de deelgemeente- raad en de stichting," zo stelde Van Eijk, die deze kwestie uitvoerig had na getrokken. En De Lint moest toegeven dat deze passage inderdaad ten on rechte in de deelraadsstukken was te rechtgekomen. PvdA-fractiefeidster T. Brabander trok fel van leer tegen de lo kale groep, die zij verweet stemming te kweken in het dorp. „Liever acht maan den aanpassen en dan een goede voor ziening dan helemaal geen verbreding van de Haakweg," zo stelde de socialis tische woordvoerster, wijzend op het gevaar dat bij verder uitstel de subsidie in gevaar zou kunnen komen. Na een langdurige, soms was emotionele discussie, aanvaardde de raad het voorstel van het dagelijks be stuur om de verkeersstroom tijdelijk door het dorp te leiden, zolang dat in verband met de werkzaamheden nodig is. VLAARDINGEN - Stijfheid in gewrichten komt vooral voor bij ouderen. Om dat te voorkomen is het zaak veel te bewegen. Vooral in het water kan het een aangename manier zijn om vervelende ouder- domsverschijnselen tegen te gaan. Veel oefeningen kunnen namelijk gemakkelijker in het water gedaan worden door de opwaartse druk, dan erbuiten. Vandaar dat het Kolpa-bad speciaal 55-plussers in de gelegen heid stelt van het zwembad gebruik te maken. Het is niet een3 noodza kelijk om te kunnen zwemmen. De watergymnastiek wordt gewoon in het ondiepe deel gedaan. De tempe ratuur van het water wordt er op de woensdagochtenden speciaal voor opgestookt. Het doel van de gym nastiek is niet alleen de deelnemers lichamelijk op een goed peil te hou den, maar er ook een uurtje gezellig uit te zijn. Woensdag 7 september wordt er van 10.00 tot 12.00 uur ver telt wat de watergymnastiek Inhoudt en wat er zoal gedaan wordt. Het Kolpabad is ook telefonisch bereik baar op telefoonnummer 4345166.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1988 | | pagina 1