Wordt 'Gekroonde
Brandersketel' een
eenzijdig museum?
Schiedamse duivenmelkers willen van negatief imago
Het Vrije Volk SCHIEDAM
Zwichtte fonds
onder druk van
Hindoestanen?
Kemp rommelde
ook met grond
VEaardingen
Bewoners Stationsstraat ontevreden over aanpak mankementen in hun
energiezuinige woningen. Nieuwe klachten: duizeligheid en braken
Alieen mooie kanten tonen, is kinderlijk
Deze sport is niet alleen voor oudere mannen op het balkon
Bromfietser
deukt auto
PAGINA 12
ZATERDAG 17 DECEMBER 1988
Kerststukjes...
...maken
Jeugdkomedle
WMmïZ
ws
Door Ad Hoogerwerf
VLAARDINGEN - Het zieken
fonds Delfland Schieland Westland
(DSW) heeft de overeenkomst met de
Vlaardingse orthopedisch chirurg H. K.
Boejharat wellicht onder druk van bui
tenaf gehandhaafd. Volgens anonieme
woordvoerders in het Holy-Ziekenhuis,
waar de arts zijn praktijk uitoefent, is
het ziekenfonds DSW gezwicht voor een
brief van 25 Hindoestaanse verenigin
gen. In de brief komen de Hindoestanen
op voor de belangen van Boejharat.
De brief was gericht aan het zie
kenfonds en verstuurd naar verschillen
de instanties, waaronder fracties van de
Tweede Kamer. De zegsman in het Ho
ly-Ziekenhuis is ervan overtuigd dat het
ziekenfonds uit angst voor acties is te-
rugekomen op haar besluit om niet met
Boejharat in zee te willen.
De affaire rond de Vlaardingse
chirurg begon enkele maanden geleden,
toen een rapport uitlekte van het zie
kenfonds DSW. Daaruit zou blijken dat
de orthopeed te veel declareerde en on
nodig zou opereren. Deze conclusies
waren aanleiding voor de directie van
DSW het contract met Boejharat te be
ëindigen, maar twee weken geleden
ging het ziekenfonds weer in zee met
Boejharat, zonder duidelijke verklaring.
De politie heeft de brief onder
ogen gehad en bevestigt het bestaan
ervan, maar vindt dat de bedreiging niet
zo duidelijk is dat er juridische stappen
gezet moeten worden.
VLAARDINGEN De gemeente
Vlaardingen heeft een aanklacht inge
diend tegen het verdachte afvaltrans-
portbedrijf van Simon Kemp. Twee jaar
geleden heeft het bedrijf loodhoudende
grond uit de Oostwijk gehaaid en afge
voerd. Kemp zou daarbij gebruik heb
ben gemaakt van een vals transport
nummer.
De grond zou worden afgevoerd
naar België, waar slechts een deel van
de vuile grond is aangekomen. Het gaat
om 1500 kuub vuile grond. Er is ge
bruikt gemaakt van weegbriefjes, die
door onbevoegde personen zijn gete
kend. Het vermoeden bestaat dat Kemp
kosten in rekening heeft gebracht voor
niet-afgevoerde grond. De aanklacht is
ingediend wegens valsheid in geschrifte
en het ten onrechte declareren van kos
ten. Volgens wethouder B. Goudriaan
is de gemeente indertijd met Kemp in
zee gegaan omdat het bedrijf nog goed
stond aangeschreven:" „Het bedrijf
kreeg een vergunning van de overheid
om het materiaal af te voeren. Wij had
den natuurlijk geen reden de zaak niet
te vertrouwen. Pas tijdenshet nu lopen
de, grootschalige onderzoek bleek uit
de boeken van Kemp dat er ook met
onze transactie gerommeld is."
SCHIEDAM Op de voor
malige kwekerij van de dienst ge
meentewerken krijgen kinderen van
basisscholen woensdag de gelegen
heid kerststukjes te maken. De
Plantsoenafdeling zorgt voor vol
doende groene takken. Wel moeten
de kinderen een aantal dingen zelf
meenemen: een bakje met een 'oa
se', een kaars en spullen om het
kerststukje mee te versieren, bij
voorbeeld namaak-paddestoeltjes,
kerstlint, mos of kleine kerstballe-
fjes. De kinderen worden begeleid
door medewerkers van de Plantsoe
nendienst en leid(st)ers van de
jeugdtuinen. Kinderen die mee willen
doen, moeten op woensdag om
14.00 naar de Fokkerstraat 550 ko
men. Om 15.30 gaan ze met hun
zelfgemaakte kerststukje naar huis.
SCHIEDAM De gastdames
van de groep 55+ houden op
woensdag 21 december van 10.00
tot 12.00 uur een gezellige ochtend.
Onder leiding van een gediplomeer
de bloemschikster kunt u kerststuk
jes maken. Voor bloemen, takken en
versierselen wordt gezorgd. Men
moet we! zelf een bakje of potje
meenemen. De ochtend wordt ge
houden in Trefpunt Oost, Celsius-
straat 2 te Schiedam.
Telefoon: 4621089. Kosten: 7,-.
SCHIEDAM Goed nieuws
voor alle kinderen die van leuke en
spannende verhalen houden. Jeugd-
komedie Amsterdam komt naar
Schiedam met de musical 'Broodje
Boek'! 'Broodje Boek' is het verhaal
van Meneer Martijn. Die werkt in
een boekwinkeltje en droomt ervan
om naast ieder boek dat hij heeft
staan er zelf een te schrijven. Maar
hij haalt de verhalen die hij verzint
en de dingen die echt gebeuren een
beetje door elkaar... Daardoor kan
-het gebeuren dat er allerlei rare
sprookjesfiguren zoals heksen, reu
zen en dieren aan de toon
bank/schrijftafel opduiken. Men kan
het zeif gaan zien op woensdag 21
december in de Grote Zaal van het
Passagetheater. Aanvang: 14.00
uur. Toegang: J 3,75. Leeftijd: 7
tot 12 jaar.
We Dlijven h er tobben
C
7y/v7f'
Mevrouw Da
Recht-Van Gervsn
snuffelend in
de grote stapel
correspondentie
spreekt na
mens alle bewo
ners van de Sta
tiorisstraat, vindt
collega-werk-
roepfid Van Eijk
links).
Door Ben van Haren
SCHIEDAM De bewoners van
de energiezuinige woningen aan de Sta
tionstraat zijn helemaal niet tevreden
over de manier waarop de vele manke
menten aan het ventilatie- en verwar
mingssysteem in hun complex worden
aangepakt.
„We blijven hier tobben. Met het
verplaatsen van de schoorsteen van de
verwarming heeft Gemeentelijk Woning-
beheer alleen maar de problemen ver
plaatst. Nu hebben de mensen aan de
Reamurstraat weer meer last. Er staan
iedere dag mensen over te geven, een
meisje heeft weer last van haar keel ge
kregen en verschillende bewoners kla
gen over hoofdpijn. Bovendien zitten wij
in de Stationsstraat nog steeds met
open geisers, terwijl ventilatiekanalen
zijn afgeplakt; Er zijn mensen duizelig
geworden en in 'slaap gevallen."
Dezelfde bewonersvertegen
woordigers, die Het Vrije Volk afgelopen
zomer wegstuurde op de eerste bijeen
komst waarin met de gemeentelijke ver
tegenwoordigers overleg werd gevoerd,
zijn nu graag bereid hun "klachten te
openbaren. Reden is de manier, waarop
het college van burgemeester en wet
houders en de raadscommissie voor
Volkhuisvesting over de voortgang van
de zaak zijn geïnformeerd door Woning-
beheer.
„Ze moeten niet doen alsof wij
tevreden zijn. Dat is niet zo. We zitten
hier nog steeds met grote problemen en
zien niet, dat deze snel worden opge
lost. Al vier keer heeft men oplossingen
aangedragen voor de afvoer van de af-
valgassen van de geiser en alle keren
zijn ze afgekeurd door de Openbare
Nutsbedrijven omdat ze niet deugdelijk
zijn."
Mevrouw A. L, de Recht-Van
Gerven en de heer F. J. van Eijk wonen
sinds april 1986 in de door Bredero-
dochter Urbibouw neergezette wonin
gen. Zij hebben van begin af aan ellen
de en hebben zich voor het oplossen er
van ingezet. Verschillende buurtbewo
ners bevestigen tegenover ons het ge
voel van onvrede.
Hoofdpijn, misselijkheid, ontsto
ken ogen, lusteloosheid. Het zijn de vas
te klachten onder alle bewoners van de
energiezuinige woningen, zo bleek eerst
uit een eigen buurtonderzoek van me
vrouw De Recht. Een officiële enquête
bevestigde later dat driekwart van de
huurders hiervan last heeft.
Bij Gemeentelijk Woningbeheer
kreeg de 66-jarige mevrouw De Recht
nauwelijks gehoor eri werd afgeschil
derd als een lastige klant. Pas toen zij
afgelopen zomer een brief naar het mi
nisterie van Welzijn, Volksgezondheid
en Cultuur zond, kwam er vaart in de
zaak. De Dienst Centraal Milieubeheer
Rijnmond deed onderzoek en consta
teerde ernstige gebreken aan het venti
latiesysteem. De afdeling Binnenmilieu
van TNO werd eveneens geraadpleegd
en concludeerde: „Het ventilatiesys
teem is zodanig uitgevoerd dat van een
gebalanceerd systeem niet kan worden
gesproken. De toe- en afvoer zijn niet
met elkaar in balans. De toevoer is in
zijn algemeenheid te laag en voldoet ze
ker niet aan het ontwerp."
Ais oorzaken van de klachten
van de bewoners noemde TNO: De uit
monding van de ene ventilatie en de
aanzuigpijp van de andere ventilatie zit
ten te dicht bij elkaar, de schoorsteen
van het centrale ketelhuis staat op een
verkeerde piek, de afvoerloze geiser
spuit verbrandingsgassen in de keuken,
uitlaatgassen van voertuigen bij het
busstation en de verkeerslichten aan de
Horvathweg kunnen als gevolg van de
meest aanwezige windrichting en een rij
bomen een extra belasting vormen, de
bewoners zijn onvoldoende geïnstru
eerd over de werking van het ventilatie
systeem en die installatie faalt boven-,
dien op een aantal punten. Er is een ho
ge luchtvochtigheid en te hoge concen
tratie .verbrandingsgasproducten in de,
huizen.
De Delftse deskundigen advi
seerden een serie maatregelen in hun
rapport van september. Daarvan is de
verplaatsing van de schoorsteen wel ge
beurt, maar volgens de bewoners niet in
overeenstemming met het advies. De
geisers moeten aangesloten worden op
het ventilatiesysteem of verwijderd wor
den. In de keuken en sommige woonka
mers zijn het aanbrengen van ventilatie-
roosters of klapramen voorgeschreven.
De luchttoevoer is inmiddels stopgezet
eri afgeplakt en daarmee is tegelijk de
opzet van de energiebesparing door het
terugwinnen van warmte geheel verlo
ren gegaan.
De bewoners in de werkgroep,
die door een vertegenwoordiger van
huisbaas Gemeentelijk Woningbeheer
wordt geieid, vinden dat de uitvoering
van deze werkzaamheden niet snel ge
noeg gaat en in onlogische volgorde
wordt aangepakt. „Wij blijven hier af-
voergassen van die geiser eten, want ze
hebben wel de toevoerkanalen van de
buitenlucht afgesloten, maar nog geen
afvoer op de geiser aangesloten en
evenmin voor ventilatieroosters ge
zorgd. Er komt dus geen frisse lucht in
huis, met alle gevolgen van dien."
Mevrouw Timmermans-Zuid
geest is al een paar keer flauw gevallen
en visite, die vaker bij haar op bezoek
komt,, zegt: „De laatste tijd hebben we
een paar keer gehad, dat onze ogen
dicht vielen toen we hier zaten. Hé joh,
zit niet te slapen, zei mevrouw Timmer
mans nog. Dat heb ik hier voorheen niet
meegemaakt."
De heer en mevrouw De Recht
hebben zich nu maar voorgenomen om
te verhuizen. Ze stellen pogingen in het
werk om in dezelfde buurt een ander
huis te krijgen. „Wij blijven hier niet zit-
ten. Het is hardstikke ongezond."
Voorzitter J. B. Knijff van de
werkgroep, werkzaam bij het Gemeen
telijk Woningbedrijf, klinkt optimistisch:
„We zijn er bijna uit. De hele kwes.te is
eind van dit jaar achter de rug." En
over de klachten van de bewoners: „Dat
zijn incidentele klachten. Ik ben voorzit
ter van de werkgroep, die spreekbuis is
van de bewoners en zeg u, dat de
meeste bewoners wel tevreden zijn."
Het opladen van den distelieerketel voor het stoken van den moutwijn...
Door Han van der Horst
SCHIEDAM Het ziet er naar
uit dat Schiedam eindelijk een echt
brandersmuseum krijgt. De Stichting
,'De Gekroonde Brandersketel' met
burgemeester Scheeres als voorzitter
en het 'natte' bedrijfsleven in het be
stuur staat daar garant voor. Zulke
gezelschappen komen meestal niet tot
stand om te gaan werken aan een lang
en moeizaam streven. Hoge heren ver
enigen zich pas, als er daadwerkelijk
succes te boeken valt.-
Wie zitten er precies in het stich
tingsbestuur? Nolet met De Dubbele
Adelaar, Johs. de Kuyper Zn, M. Dirk
zwager, UTO Nederland (Herman Jan
sen en Vlek), A.H. Wanders, de mou-
twijnfabriek Hollandia II, de VVV, de ge
meente en het al bestaande Nationaal
Gedistilleerd Museum, waarvan de col
lectie in de kelder staat van het Stede
lijk op de Hoogstraat.
Die namen kennen alle oude
Schiedammers. Het is nogal een werk
gevers- en Schiedam Promotion club.
De werknemers ontbreken geheel. En
dat zou best de opstelling in het nieuwe
museum kunnen beïnvloeden.
De Stichting 'De Gekroonde
Brandersketel' hoopt het oude pand van
De Locomotief op de Lange Haven om
te bouwen tot een aantrekkelijk drank
museum, compleet met werkende brou-
SCHIEDAM Het gaat niet
goed met de postduivensport, en dat
verdriet Leo Lems. Er is sprake van
ernstige vergrijzing in de gelederen
van de duivenmelkers. De sport heeft
een negatief imago bij het publiek.
„Het loopt allemaal niet op wieletjes,
dat moeten we onder ogen zien," zegt
de voorzitter van de Schiedamse Con
cours Vereniging De Postduif enigs
zins gelaten.
Of de duivenhouderij over der
tig jaar niet geheel verdwenen zal
zijn? „We zijn er wel eens bang voor,"
vervolgt hij somber. Met weemoed
denkt de duivenmelker terug aan de
tijd van vlak na de oorlog, toen er nog
vele duizenden duivenhouders waren.
„Want er was niets anders. Toch een
geweldige tijd. Tegenwoordig gaan de
mensen liever naar de bingo, of ze kij
ken TV.. Maar dat kun je toch geen
sport noemen? En de jeugd interes
seert zich alleen voor disco's en
brommers."
Hoog tijd voor wat tegengas
dus, besloot de Nederlandse Postdui
ven Organisatie onlangs. Het publiek,
en met name ook jongeren, dient drin
gend gewezen te worden op de leuke
en positieve kanten van het 'melken'.
Want de vooroordelen zijn legio, weet
ook Leo Lems. „Dat onze vogels bij
voorbeeld de was van de omwonen
den onderpoepen is flauwekul," neemt
hij een veelgehoord verwijt bij de kop.
„Als een houtduif of een wilde duif dat
doet, dan hebben de duiven van buur
man het gedaan. De mensen weten
vaak niet waar ze over praten. Al doet
een mussie het, dan nog krijgen wij de
schuld."
Eveneens wil de oud-kolenboer
bestrijden dat het een sport zou zijn
voor oude mannetjes op balkons.
„Ook weer zoiets. Gewoon niet waar,
voor iedereen kan het een heerlijke
ontspanning betekenen." Zelf kreeg
Voorzitter Leo Lems van SCV Do Postduif kan helemaal lyrisch worden over zijn vogels. ,.'t Zijn net kinderen. En
hoe beter je met ze omgaat, des te harder vliegen ze voor je.'
hij zijn eerste duiven als vijftienjarigs
jongen, in 1935. Al 53 jaar is hij lid
van De Postduif, die drie jaar daar
voor werd opgericht.
Twee soorten duivenmelkers
zijn er, legt hij uit: sommige doen het
voor de sport, andere voor de centen.
Met gefokte topduiven valt grof geld
te verdienen tijdens de grote concour
sen, waar geregeld een auto als
hoofdprijs weg te slepen valt. Ook aan
de handel in deze beestjes is een goe
de duit te verdienen. Recentelijk is
een Nederlandse duif voor 100.000
gulden naar Japan verkocht. „Dal was
aan een Japanees, die wou even de
wereldmarkt op," verklaart Lems.
„Maar bij ons op de club doen we het
allemaal voor de sport. Als ik eens
twee tientjes win is het veel."
Van april tot en met september
wordt er elke zaterdag gevlogen in
Schiedam. De vogels worden in
Frankrijk gelost en dan begint het
grote wachten. Ingespannen turen de
melkers naar de lucht om te zien of er
al een prijsvogel te bespeuren is. On
der hypnose staan we dan, beschrijft
Lems de spanning. Snelheden van 120
tot 130 kilometer per uur kunnen de
vogels wel halen, bij 'kopwind' (wind
tegen) vallen ze terug naar 60 kilome
ter per uur.
Bij de langere vluchten komen
de duiven zelfs uit Spanje, over de Py
reneeën heen, en leggen ze meer dan
duizend kilometer af. Lems: „Het blijft
wonderlijk, hè. Want nog steeds weet
niemand hoe dat nou kan." Maar lang
niet altijd komen de gevederde vrien
den terug. Ze kunnen tegen een elec-
triciteitsieiding aanvliegen (in het jar
gon: tegen een draad hangen) of ge
woon 'de macht niet hebben'. Ook
Lems heeft meerdere malen tever
geefs op zijn vogels gewacht. „Dat is
niet prettig hoor, dat is helemaal niet
prettig."
Enthousiast en met warmte
praat de Schiedammer over zijn om
gang met de dieren. „Hef zijn net kin
deren, hoor, dat kun je rustig stellen.
Als ik het hok in kom, gaan ze op m'n
schouders zitten alsof ze zeggen wil
len: baasje, waar blijft m'n voer. En
hoe beter je ze behandelt, des te har
der vliegen ze voor je, echt waar."
De voorzitter heeft 24 duiven
en hij houdt ze moeiteloos uit elkaar.
Sterker nog: hij kent de ringnummers
uit zijn hoofd, hoewel hij ze liever bij
hun naam noemt: Witkop, Spetje,
Zwartkras enzovoort. „Ik ben hele
maal verknocht aan die beesten, ja, zo
kan je het wel zien. Ach, iedereen
heeft z'n hobby, een ander zit weer in
de kanarievogels."
Wie kennis wii maken met de
postduivensport kan vandaag (tot 19
uur) en morgen (van 10 tot 16 uur) te
recht in het clubgebouw van De Post
duif aan de Nieuwstraat 25. De vereni
ging organiseert dit weekeinde een
grote duivenshow en -keuring, waarbij
de 33 leden hun beste vogels tentoon
stellen, in totaal zo'n 140 stuks. Ook
zijn de duivenmelkers graag bereid
om aan belangstellenden uitleg te ge
ven over de diverse aspecten van hun
sport. De toegang is gratis.
werij. Het zai een plek worden waar
Schiedam en de overgebleven distilla
teursfirma's zich op de borst kunnen -
siaan. Dat mag best, ais de kosten maar
bestreden worden uit de reclamebud
getten van de betrokken ondernemin
gen. Komt er ook gemeenschapsgeld
aan te pas, dan moet het museum het
hele verhaal vertellen. Dus ook de nodi
ge sombere kanten.
Schiedam stond in de bloeiperio
de van de branderijen bekend als Zwart
Nazareth. Dat heeft te maken met het
enorme milieuprobleem dat deze be
drijfstak veroorzaakte. De kolenvuren
braakten enorme hoeveelheden koolm
onoxide en roet uit, dat zich vastzette
op de muren en in de longen van de
Schiedammers. Het afvalprodukt warm
water zorgde ervoor, dat de walmende,
stinkende grachten en sloten nooit toe-
vroren.Toen de moutwijn zo vanaf
1880 weggeconcurreerd werd door
melassespiritus, deden de branders
twee dingen om het tij te keren. Zij
streefden tevergeefs naar een wettelijk
verbod op dat nieuwe basisprodukt en
ze probeerden onder de prijs daarvan
te blijven door de lonen te verlagen, de
werktijd te verlengen en te stoppen met
investeringen. Het onderhoud van hun
oude bedrijven werd verwaarloosd. Het
werd dan ook gevaarlijk in de branderij
en. Vooral de mensen die bij de zoge
naamde ruwketels moesten werken, wa
ren bang. Zo'n ketei kon bij slecht on
derhoud scheuren en dan werd je le
vend gekookt.
Het socialistische kamerlid Zoet
mulder (geen familie van de Schiedam
se distillateursfamilie) heeft daar aan
het begin van deze eeuw in de Tweede
Kamer eens tevergeefs een indrukwek
kende rede over gehouden. Hij stelde
vast, dat er geen overheidskeuring was
voor deze ruwketels. Wel voor de distil
leerketels. Die scheurden namelijk niet,
maar ontploften. Dan kreeg je brand en
dat kostte de heren geld. Zo'n knecht
met brandwonden kreeg gewoon ont
slag. En van enige uitkering of schade
vergoeding was geen sprake.
Het Schiedams produkt werd
over de hele wereld verkocht. Maar met
name West Afrika was een belangrijke
klant. Daar werden de flessen onder tal
rijke merken en met talrijke argumenten
verkocht. Dat jenever een goed medicijn
was tegen hoofdpijn en allerlei andere
kwalen bijvoorbeeld. De slechtste kwali
teit was goed genoeg voor de Afrikanen
en sommige Schiedammers zeiden, dat
God de branders voor deze export
strafte door hun kinderen debiel te ma
ken. Dat zijn details die straks in het
museum 'De Gekroonde Brandersketel
ook aan de orde moeten komen. Ver
zwijgt men ze, of stopt men ze weg, dan
laat Schiedam weer zien, dat het nog
steeds niet op een volwassen manier
met zijn verleden kan omgaan. Vroeger
moffelde de stad het totale drankverle
den uit misplaatste schaamte weg. Nu
dreigt het gevaar, dat men alleen de
mooie kanten wil onthouden. Ook dat is
kinderlijk.
SCHIEDAM Op de De Braa-
uwweg is gistermorgen een zestienjari
ge bromfietser uit Rotterdam door een
auto aangereden. De 42-jarige Rotter
damse chauffeur van een bestelwagen
gaf geen voorrang aan de rechtdoor rij
dende jongeman. De jongen reed tegen
de auto op en sloeg met zijn heim een
deuk in het spatscherm van een andere
auto. Na onderzoek in het Schielandzte-
kenhuis mocht hij naar huis.
