3 Toen stapte hele groot-kapitaal binnen3 I JÏ ïi m EEN KWARTJE VOOR EEN BRUIKBAAR NIEUWTJE Het Vrije Volk SCHIEDAM Chris Zijdeveld verwerft via kronkeis en bochten particulier geld voor eigen centrum t sïÊÉWSm Darters in actie ten bate van het vogelasiel Ondertekening van contract Stads-TV Zijdeveld opent milieu-expositie Pudding Tarzan in theater de Teerstoof Nederlands als tweede taal op studiemiddag Handjeklap op Grote Markt ws PAGINA 4 ZATERDAG 10 MAART 1990 v SCHIEDAM Voorzitter Carel Beke van de stichting Stadsomroep Schiedam (SOMS), directeur/hoofdredacteur Henk Tiesma van de Stads-TV Rotter dam en de Schiedamse mediawe thouder Aad Wiegman zetten dins dag hun handtekening onder het contract dat de doorgifte regelt van het Rotterdamse programma op de Schiedamse kabei. Van de ondertekening in het Stadhuis aan de Grote Markt maakt een camera ploeg beelden, die tijdens de eerste uitzending op donderdag 15 maart tussen 17.30 en 18.15 uur worden uitgezonden. De stadstelevisie is van maan dag tot en met vrijdag vanaf 17.30 uur gedurende drie kwartier te ontvangen op kanaal 28+ van de Avondbladen TV-krant. De TV- krant is 24 uur per dag te ontvan gen, maar wordt onderbroken voor het programma van de stads televisie. Het programma wordt 's avonds herhaald tussen 23.00 en 23.50 uur. Steeds wordt begonnen met uitzenden van het NOS-jour- naal, gevolgd door lokaal nieuws dat wordt gepresenteerd door Ri- anne Biesters. Zij en Peter Schui ten vormen hét gezicht van het station. Direct na het nieuws volgt een interview met een gast in de studio, dan een luchtig onderwerp, kort economisch nieuws en de be langrijkste onderwerpen uit de lo kale dagbladen. SCHIEDAM 'Onder de rook van Rotterdam' is de titel van een expositie, die van 15 maart tot 6 april is te bezichtigen op de bega ne grond van het Stadskantoor aan de Emmastraat. Wethouder Chris Zijdeveld (milieuzaken) zal die dag om 16.00 uur de tentoonstelling of ficieel openen. De expositie is sa mengesteld door de Vereniging Te gen Milieubederf, die 25 jaar be staat en de oudste nog bestaande milieu-actiegroep in Nederland is. De tentoonstelling geeft een beeld van de aantasting van de na tuurgebieden in het Rijnmondge bied en van de protesten tegen luchtverontreiniging en calamitei ten. Hoofdthema's zijn 'industriële landhonger' en 'een verlangen naar fpsse lucht'. Door middel van oude kaarten, foto's, knipsels en pamfletten is een interessant tijdsbeeld gerealiseerd. Ook wer ken van kunstenaars met deze the ma's als onderwerp maken deel uit van de tentoonstelling. SCHIEDAM In theater De Teerstoof draait op woensdag 14 maart de jeugd film Pudding Tarzan. Ivan is een jongetje van acht jaar; geen held, maar een dromer. Op school wordt hij gepest, maar hij doet niets terug. Ivans vader is gek op Tar- zan-verhalen. Hij zou graag i willen dat zijn zoon net zo sterk en brutaal als Tarzan I was. Als Ivan Ole ontmoet ,o kan hij eindelijk in een lan ge en plezierige droom wraak nemen op iedereen die hem dwars heeft geze ten. Dat lucht op- Aanvang 14.00 uur, toe gang 3,75 gulden. Door Ben van Haren SCHIEDAM Opnieuw laait de kritiek op over de zwijgzaam heid rond de binnenstadsplannen. Verantwoordelijk wethouder Chris Zijdeveld krijgt verwijt na verwijt als hij zegt wel hoopvol te zijn over een spoedige start van de af bouw van Schiedams oude hart, maar tegelijk geheimzinnig blijft doen over deelnemers en de pre cieze vorm van de plannen. Actie voerders en politici vallen over hem heen en bekritiseren bijvoor beeld zijn afwezigheid tijdens een 'politiek café' over dit onderwerp. Is dat terecht? Zijdeveld zelf vindt van niet hoewel hij het ongeduld wel be grijpt. „Ik zou ook graag zo snel mogelijk willen vertellen wat er binnen enkele maanden te gebeu ren staat, maar het is niet in het belang van de stad om dat nu te doen. Er zitten vele kapers op de kust en ik mag niet het risico lo pen, dat we als gemeente in een positie terecht komen waarbij de stadsbelangen het onderspit del ven." Het knelpunt bij de ontwikke ling van de binnenstad ligt in de financiering. De miljoenen gul dens, die nodig zijn om tussen Sin gel, Lange Haven en Schie een sfeervol stadscentrum van de grond te krijgen, kan de gemeente zelf niet opbrengen. Daarvoor is medewerking nodig van beleggers en die hebben natuurlijk niet de schoonheid van Schiedam maar vooral winstcijfers voor ogen. Hoe ver dat kan gaan heeft de Bran- dersstad eerder ervaren. We gaan even terug in de geschiedenis. Empeo-betonbouw In 1970, kort na het aantreden van PvdA-wethouder Cor Bolmers, sluit het gemeentebestuur een overeenkomst met project-ontwik kelingsmaatschappij Empeo uit Utrecht, de Bredero-poot die in die jaren een naam verwierf voor de wijze waarop ze door heel Neder land met veel gevoel voor beton bouw en weinig voor historie stadscentra ontwikkelde. In die in november 1970 door burgemeester Roelfsema ondertekende overeen komst staat, dat gemeente en Em peo voor de binnenstad gezamen lijk reconstructie- en sanerings plannen voorbereiden en een nieuw bestemmingsplan waarin de ontwikkelingsmaatschappij of an dere Brederomaatschappijen moge lijkheden tot exploitatie zien. De leidraad voor de vernieu wing van het stadshart wordt be gin 1973 bekend en telt zes pun ten. Hij is geformuleerd in samen werking met Empeo. De hoofdpun ten waren: de woonfunktie in de bin nenstad wordt hersteld door de bouw van 350 woningen, onder meer in hoogbouw; het zwaartepunt van nieuwe winkelvoorzieningen komt te lig gen in de omgeving van de Passa ge, die wordt doorgetrokken naar de hoek Lange Achterweg/- Hoogstraat en drie grootwinkelbe drijven bevat, aan het begin, aan het eind en in het midden; cultuurbeleving vindt plaats in de omgeving van het Stedelijk Museum en het weeshuis De Lin- denhof; in de binnenstad is geen ruimte voor autoverkeer, voetgan gerszone^ en parkeergarages (on dermeer aan het Emmaplein) zijn nodig; modern openbaar vervoer met metro(ondergronds) is noodza kelijk; S het stadshart moet een goede De Passage m Schiedam, hier gezien in de richting van de Broersvest, wordt gemoder niseerd en over het Broersveld heen verlengd. Het St. Imelda- terrein of Uit- kijkterrein, waar achter het Broersveld de HEMA, win kels, woningen en een rustpunt voor de bewo ners van de binnenstad is gepland. -lï'JSSffi verbinding krijgen met het NS-sta- tion. Het plan krijgt geen enthousiast onthaal. Veel commentaar levert het raadslid Aad Wiegman (toen nog D66), die vreest dat een over schot aan winkelruimte ontstaat. PvdA en PPR, samenwerkend in één fractie, kondigen een kritisch onderzoek aan naar het plan en de inhoud van de overeenkomst met Empeo. Eind 1974 besluit de deels verjongde, nieuwe gemeenteraad wel de Passage voor achthonderd duizend gulden aan te kopen maar verder een pas op de plaats te ma ken. Een motie van het CDA, waarin het aandringt op snelle uit voering van de Empeo-plannen, wordt warm ontvangen door wet houder Bolmers. Hij is echter de enige socialist, die zo denkt. Zijn pas gekozen nieuwe collega Chris Zijdeveld keurt de motie af. PvdA/PPR kraken in het voor jaar van 1975 het plan voor een tot aan de Lange Achterweg ver lengde Passage. „Een geldverslin dend prestige-project," noemt de speciaal gevormde werkgroep dit onderdeel. Zij pleit voor een verbe tering van de Passage aan de zijde van het Broersveld en verwerpt de Empeo-plannen omdat het histori sche centrum door flatbouw, me tro-aanleg en een parkeergarage aantasten. Empeo herinnert de ge meente aan de rechten, die zij heeft op plan-ontwikkeling in het centrum van de stad. Bolmers verdwijnt Wethouder Cor Bolmers verlaat het politieke toneel na vijf roerige jaren. Zijn opvolger op stadsont wikkeling, Zijdeveld, worstelt met het Empeo-contract en de be zwaarprocedure tegen het bestem mingsplan. Aan het eind van die raadsperiode, in januari 1978, rea geert Empeo op brieven van het gemeentebestuur met de bevesti ging dat „uitvoering van de tussen uw gemeente en onze vennoot schap in november 1970 gesloten samenwerkingsovereenkomst welke overigens van volle kracht en waarde blijft in een impasse is geraakt." Eind 1979 komen Empeo en het gemeentebestuur overeen, dat de samenwerkingsovereenkomst wordt beëindigd. De bekendma king hiervan geschiedt tegelijk met de melding, dat Verenigde Be drijven Bredero in Woudhoek ruim honderd energie-zuinige wo ningen gaat bouwen. Pas vanaf dat moment kan Chris Zijdeveld gaan zoeken naar andere financieringsmogelijkhe- den. In de kringen van projecton twikkelaars weten ze dan inmid dels ook, dat er in Schiedam een binnenstad voor een groot deel braak ligt en warenhuizen aan mo dernisering denken. Ze melden zich op het Stadskantoor en ont vouwen hun plannen. Rot geschrokken Zijdeveld; „In die periode ben ik me rot geschrokken. Er komt op een zeker moment zo'n ontwikke laar naar me toe, die zegt dat hij behalve financiers ook alle groot winkelbedrijven vertegenwoor digt. Ik denk, dat is bluf. De man blijft aandringen. Ik verklaar me bereid om met hem te praten op de voorwaarde, dat hij dan van al die bedrijven een vertegenwoordi ger meebrengt. Wat denk je? Hij komt met een hele stoet mensen. Toen stapte het completegroot-ka- pitaal binnen. Voor mij stond toen vast, dat we moesten proberen die club uit elkaar te halen als we een binnenstad willen naar onze wen sen. Het Stadserf-Emmaplein in een klap vol zetten met alle wa renhuizen op een kluitje, wilde het gezelschap zo regelen. Daarvoor voelen wij niks. Het zou de dood steek zijn voor de oude binnen stad." De wethouder vertelt omzichtig hoe hij in de dynamische wereld van de projectontwikkelaars is gaan snuffelen en uiteindelijk voor elkaar kreeg, dat meer partijen warm gingen lopen voor verschil lende plannen in de binnenstad Op korte termijn 'binnen enke le maanden' hoopt hij definitief zaken te doen. Met C A voor de combinatie ABC aan de Lange Kerkstraat, met Dirk van de Broek voor een vesti ging van Bas van der Heijden en nog twee andere winkels op het vroegere VROM-terrein aan de Buitenhaven en 'met verschillende anderen' voor het Stadserf en de Passage en het St. Imelda (Uitkijk) terrein. In de plannen voor de ABC-vestiging, het Stadserf en de nieuwe Bas is rekening gehouden met meerdere parkeerdekken. Want in het centrum, rond een vernieuwde en verlengde Passage, is geen plaats voor auto's. Zijdeveld weigert op de invul ling van dat laatste plan verder in te gaan Natuurlijk is er de nieuwe HEMA in opgenomen, maar ook moeten in die buurt winkels voor kleine middenstanders en flink wat woningen verrijzen. Dit plan moet een versterking worden van de Hoogstraat, maar tevens een rustpunt krijgen voor de bewoners van de woningen. De wethouder wil er niets over zeggen; „Ik ben nog in de slag met meerdere risi co dragers, die hier graag willen beginnen. Geloof me, er hangt een principe contract in de lucht. We krijgen binnen afzienbare tijd een nieuwe binnenstad, die door meer dan een project-ontwikkelaar is ge financierd." Door Han van der Horst SCHIEDAM Trots en blij en toch ook een beetje als lijsttrek ker heeft wethouder Aad Wieg man de Schiedammers een nieuw medium aangekondigd: binnen kort komt er lokale televisie. Voorlopig in een niet zo indruk wekkende vorm: de stadsradio prikt het Rotterdamse program ma door. Maar men hoopt en ver trouwt, dat de uitslagen van de Schiedamse gemeenteraadsverkie zingen ook op het scherm komen. Daarmee hebben we er binnen een decennium twee nieuwe me dia bijgekregen: de radio en de te levisie. In de tweehonderd jaar daarvoor moesten de Schiedam mers het doen met het gedrukte woord, als ze nieuws uit eigen stad zochten. Hoewel—je kunt rustig zeggen de laatste honderd jaar. De Schie damse pers dateert wel uit de achttiende eeuw, maar die be kreunde zich zelden om lokale aangelegenheden. Een pagina plaatselijk nieuws per dag, zoals Het Vrije Volk zijn lezers iedere dag biedt, is een verworvenheid van de twintigste eeuw. Tweehonderd jaar geleden ga ven patriotten in Schiedam een weekblaadje uit, dat gericht was Willem V. Nieuws bevatte het niet. Alleen aanvallen op de ge vestigde orde. Een snufje van de sfeer uit die dagen kunnen de moderne Schiedammers deze zo mer opdoen, als de Schiedamse amateurtonelisten een grote pro- duktie in premiere laten gaan die over deze tijd gaat. De eerste echte Schiedamsche Courant verscheen in 1807. Het blad kwam drie keer per week uit, maar behalve de naam had het eigenlijk niets met de stad te maken. Het bevatte voornamelijk buitenlands nieuws en dat ging over Engeland. Wie in het archief de oude nummers doorneemt, gaat zich afvragen, voor wie deze krant nu eigenlijk bestemd was. Voor Schiedammers in ieder ge val niet. Wat was dan om een mo derne term te gebruiken de doelgroep? Nederland bevond zich midden in de Franse tijd. Er was oorlog met Engeland en han del met de vijand was absoluut verboden. Dat wil zeggen: export was toegestaan, maar invoer niet. Want op die manier meende keizer Napoleon maakte je de Engelsen arm. Toch vond er een enorme smokkelhandel plaats, waar de Nederlandse autoriteiten niet serieus tegen optraden. Zou die Schiedamsche Courant een vakblad voor smokkelaars zijn ge weest? Maar hoe zit het dan met de Engelstalige krant die korte tijd verscheen? Het is allemaal heel raadselachtig. Datzelfde geldt voor het einde van deze Schiedamsche Courant. In het laatste nummer deelt de uitgever mede, dat het blad zal vervangen worden door een soort tijdschrift voor het hele gezin met een boeiend mengelwerk en interessante verhalen die je aan iedereen ter lezing kan geven. Heel vreemd allemaal. Het duurde tot 1845 voor er weer een krant in Schiedam uit kwam. De ambitieuze zakenman Van Dijk, die later burgemeester zou worden en trots „Van Mate- nesse" aan zijn naam toevoegde, stichtte een nieuwe Schiedam sche Courant. Het begin was be scheiden: een klein aan twee zij den bedrukt blaadje, dat een keer per week uitkwam. Groter kon ook niet, want de overheid had in die dagen weinig op met kranten, althans met kranten die door de gewone man betaald konden worden. Daarom hief zij een zware belasting op het papier. Zo bleef de krant klein en een luxe voor weinigen Ook de Schiedamsche Courant bevatte aanvankelijk geen plaat selijk nieuws. Dat kwam pas in de jaren zeventig, toen ook die ondemocratische belasting was afgeschaft. Maar veel was het niet. De Schiedamsche Courant inmid dels dagblad, al verscheen er dan op zaterdag nog geen krant tel de net als de meeste Nederlandse bladen vier bladzijden. Van op maak of koppen was geen sprake. Van insllustraties evenmin. Je begon gewoon links bovenaan de pagina en dan las je de kolom men een voor een uit. Een zo'n kolom heette 'Stads en gewestelijk nieuws'. Die bevat te verslagen van allerlei vergade ringen die van de gemeente raad voorop en verder eigen lijk niets. Dat had te maken met de manier waarop kranten in die dagen tot stand kwamen. Het Algemeen Handelsblad de voornaamste Nederlandse krant had een eeuw geleden zo'n twaalf man op de redactie. Dat was alles. Plaatselijke orga nen, zoals de Schiedamsche Cou rant beschikten over één redac teur en die man schreef alles. Hij was de hele dag bezig om uit de landelijke kranten allerlei bin nenen buitenlands nieuws te knippen. Dat kwam dan samenge vat in de Schiedamsche Courant terecht, soms met bronvermel ding. De redacteur moest ook de drukproef corrigeren. Dus tijd om in de stad het nieuws te gaan zoe ken ontbrak, 'sAvonds echter, na een haastige maaltijd, woonde hij vergaderingen en bijeenkom sten bij. Waarschijnlijk was de redacteur dan tot diep in de nacht bezig om de verslagen uit te werken met inkt en kroon tjespen in een keurig handschrift want zij zijn verbazend volle dig en accuraat. En op vaste werktijden keken ze in die dagen niet. Alles werd door een ploeg ty pografen met de hand gezet. Wie dat vak in wilde, solliciteerde graag als leerjongen bij de Schie damsche Courant. 'De hogeschool van het vak' noemden ze de druk kerij. Want de redacteur bracht contstant nieuwe kopij binnen die onmiddellijk moest worden gezet. Een redacteur op zoek naar bladvulling voerde graag een pen- nestrijd met een concurrerend blad in dit geval de katholieke Nieuwe Schiedamsche Courant die in 1878 was opgericht om het liberale geluid van dc oudere zus ter te bestrijden. Dat waren dan heel ideologisch aangezette en fel le betogen. Je kon ze achter je bu reau maken. Je hoefde er niet voor de deur uit. Pas in het begin van de twin tigste eeuw kwam er aandacht voor gebeurlijkheden, als onge lukken of diefstallen. Ging de re dacteur er nu wel op uit? Nee. De Schiedamsche Courant betaalde een kwartje aan iedereen die aan de balie een bruikbaar nieuwtje kwam verteilen. Onvoorstelbaar denk je als voor je de letters op het beeld scherm groen oplichten. Dat beeldscherm is verbonden met een groot computerbrein in Rot terdam dat er straks voor zal zor gen, dat dit stuk met het juiste lettertype in de krant komt. Een krant met foto's en een hele bladzijde stadsnieuws. De lezers kunnen dat nu aan vullen met radio en televisie. Maar dat vervult mij met des te meer bewondering voor de ploeteraar van een eeuw geleden die in zijn eentje een heel dag blad volschreef. Ondanksalle technologie doet niemand van de huidige generatie die pioniers dét na. SCHIEDAM Na de vorig jaar zo succesvol verlopen Schiedamse zomerdartcompetiüe, is besloten tot een tweede editie. „Het enthou siasme van de deelnemers van de 21 teams heeft ons hiertoe doen besluiten," vertelt secretaris Rob Eekman. „Het wordt een kortlo pende competitie, van begin april tot eind juni. De start van onze competitie is op het moment dat de officiële bondscompetitie is be ëindigd." De voornaamste voorwaarde voor deelname aan de competitie is dat de speelgelegenheid van het team zich in Schiedam moet be vinden. „Dat kan een café zijn, buurthuis, kantine van een bedrijf of desnoods de achterkamer van een woning, mits de dartsbaan maar aan de officiële wedstrijd normen voldoet," legt Rob Eek man uit. „Verder moet een dartte am bestaan uit minimaal vier spe lers en/of speeltsters die bereid zijn eenmaal per week een wed strijd te spelen. Er wordt om de andere week een uit- en thuiswed strijd gespeeld." Er wordt gespeeld in poules, die naar niveau worden ingedeeld. Dit wordt gedaan om te voorkomen dat beginners het moeten opne men tegen een geroutineerd team van gevorderde spelers. In iedere poule zijn bekers te winnen. Poule winnaars plaatsen zich voor de eindstrijd om de Schiedamse be ker. Inschrijven kost tien gulden per persoon. Een eventueel batig saldo zal, evenals vorig jaar, wor den geschonken aan het Vogelasiel Schiedam. Inschrijfformulieren zijn verkrijgbaar bij Chris en Ine ke Leerintveld in café 't Paadje aan het Broersveld 3.Voor nadere inlichtingen kan Rob Eekman ge beld worden via 4273458 (kantoor uren) of 4263523 Cs avonds). SCHIEDAM 'Nederlands als tweede taal' is het onderwerp dat centraal staat op de studiemiddag die een samenwerkingsverband van de onderwijsvoorrangsgebie- den Schiedam en Vlaardingen en de Stichting Onderwijsbegelei dingsdienst Nieuwe Waterweg Noord woensdag in Vlaardingen organiseert. De middag is bestemd voor leerkrachten en medewerkers van basisscholen, het voortgezet en speciaal onderwijs en welzijnsin- stelingen die te maken hebben met kinderen die het Nederlands nog niet of onvoldoende spreken. De Vlaardingse wethouder van Onderwijs en Welzijn, A. Maarle- veld verricht de opening van de middag. Twee landelijk deskundi gen op het gebied van onderwijs voorrang en Nederlands als twee de taal houden een inleiding, waarna de 180 deelnemers kunnen deelnemen aan een van de zeven workshops De studiemiddag wordt gehouden in de openbare scholengemeenschap Professor Ca- simir aan de Claudius Civihslaan in Vlaardingen, SCHIEDAM Na het grote succes van vorig jaar wordt op za terdag 24 maart weer een grote paardenmarkt gehouden op de Grote Markt in het centrum van de stad. De organisatie is opnieuw in handen van de bekende markt meester Piet Hoepel uit Rotter dam Hij is ook de organisator van bijvoorbeeld de jaarlijkse paarden markt op Tweede Pinksteidag in Heenvliet. Hoepel garandeert dat minstens 125 paarden en pony's worden aangevoerd. „Dus geen manegedie- ren voor het vullen van de rekken, maar allemaal dieren voor de han del," aldus de ras-organisator. „Het publiek kan volop genieten van het handjeklap tussen hande laar en koper," stelt Hoepel in het vooruitzicht. De paardenmarkt, waar ook kleinvee zoals schapen, geiten, bokken en kippen wordt aange voerd, wordt gehouden tussen 09.00 en 12.00 uur. Het evenement valt samen met de jaarlijkse voor jaarsbraderie van de winkeliers vereniging Hoogstraat en biedt ook tal van andere attracties. Kinderen kunnen ponyrijden en er rijdt de gehele dag een heuse paardentram door de stad. Aan sport cn spel kan ook worden deelgenomen en is er ook een muzikale at'ractie te verwachten in de vorm van een optreden van de Zuidainerikaanse groep Los Amigos. Piet Hoepel meldt dat 's mid dags wedstrijden in ringsteken worden gehouden en dat er ook demonstraties gegeven worden met Belgische trekpaarden. M IIPlMf FOTO STIELEMAN VAN RIJNBERK

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1990 | | pagina 1