Oost wil haast achter jongerenvoorziening
Veel leed in en om Vlaardingse molen
Het Vrije Volk SCHIEDAM
'OP VAN 'T HOFFPLEIN GAAT MAAR AF EN TOE BUSHOKJE AAN STUKKEN'
Brandweer verwelkomt drie 'Anita's9
Hengelaars
Ik wou
Watervervuiling
Wonen in Rotterdam
De haven van Rotterdam
Wonen in Rotterdam (2)
T
GASHAARDEN
II
ws
PAGINA 4
WOENSDAG 19 SEPTEMBER 199C
SCHIEDAM - De voorberei
dingsgroep Jongerenvooraenin-
ging Schiedam Oost heeft de ge
meente gevraagd een ingenieurs
bureau in te schakelen, die de kos
ten moet berekenen van een jonge
rencentrum in de vorm "van een
boot. Eerder dit jaar maakte de ar
chitect J. Freijee een aantal eerste
schetsen voor de jongerenark. Op
basis daarvan schatte de gemeente
de totale kosten op ƒ850.000,- en
dat was te duur. De voorberei
dingsgroep rekende echter een be
drag uit, dat twee en een half ton
lager was.
Volgens jongerenwerker Rob
Eergevoet van Klubhuis Oost is nu
noodzakelijk dat er duidelijkheid
komt over de daadwerkelijke kos
ten. Vorige week heeft hij een kos
tenraming naar de het college van
burgemeester en wethouders en al
le raadsfracties gestuurd.
Klubhuiswerkers en politiek
praten al tien jaar over een jonge
renvoorziening in Oost maar de
verschillende plannen zijn om tot
op heden om diverse redenen re
denen afgeLetét. Een boot voor de
jeugd hij moet in de Schie ko-
men te liggen aan de Overschiese-
straat is volgens Bergevoet en
companen de ideale oplossing aan
gezien er op deze manier weinig
overlast te verwachten is
Veel vertrouwen, dat de jonge
ren van Oost binnenkort onder
dak zijn, hebben de mense van
Klubhuis Oost echter niet. „Ik ge
loof het pas als er daadwerkelijk
een boot ligt," aldus Dirk Scherpe-
nisse van het buurthuis. „De poli
tiek partijen hebben laten weten
dat ze een jongerenvoorziening
voor de wijk van groot belang ach
ten. Maar men heeft last van een
beperkt geheugen want er is al ja
ren niets."
Vooral de bewoners van het
Van 't Hoffplein en omgeving kla
gen nogal eens over de rondzwer
vende jongeren uit de wijk. Zij
houden zich bij gebrek aan een al
ternatief het liefst op bij het plein.
„Op zich valt de overlast wel mee.
Slechts af en toe gaat er bijvoor
beeld een bushokje aan stukken,"
meent Scherpenisse. „Maar de be
woners ervaren een grote groep
jongeren op hun plein, die het no
dige lawaai produceren, toch als
een bedreiging."
Een ambtenaar van de afdeling
jeugdzaken heeft inmiddels een
principe-afspraak gemaakt met
Klubhuis Oost. In oktober wil hij
samen met wethouder Bart de
Leede van jeugdzaken en de voor
bereidingsgroep een gesprek voe
ren over de kosten en mogelijke
uitvoer van de plannen voor een
jongerenboot. Pas na de vaststel
ling van de prioriteitenlijst op de
gemeentebegroting wordt echter
pas duidelijk of Oost de komende
jaren een jongerenvoorziening
krijgt.
De voorbereidingsgroep heeft
de kosten voor de jongerenboot be
rekend naar aanleiding van een
soortgelijk project in Harlingen.
Voorts is het eerste ontwerp van
architect Freijee aanmerkelijk ver
eenvoudigd. De voorzieningen
kunnen soberder en ook de lengte
van de boot kan vijf meter korter
dan de 25 meter in het schetsont
werp van Freijee, meent de voor
bereidingsgroep.
De afgelopen weken zijn wij
als lezers verrijkt met twee ar
tikelen over het voormalige
Gusto-terrein, waarbij ook de
nieuwe recreatiestrook langs de
Maas wordt genoemd. Daar
hebben vele hengelaars een
nieuw stekje gevonden. Op zich
is daar niets op aan te merken,
maar er zit een vervelende
kant aan dit verhaal, dat niet is
opgemerkt. En dat is de enomre
vervuiling die deze sportvissers,
zoals zij zichzelf noemen, daar
achterlaten.
Wanneer je bij de hengelaars
staat te kijken, dan zie je lege
blikjes van bier, cola, Seven-
Up, plastic flessen van diverse
soorten drank, lege melkpak
ken enz. enz. her en der ver
spreid over het terrein. Op de
plek waar ze zelf zitten te vis
sen is het nog een groter jan
boel. Dichtbij het water gebrui
ken ze gewoon de Maas als
vuilnisbak. Het zou goed zijn
als die hengelaars van huis een
plastic tasje mee zouden nemen
en daar al het vuile en afge
dankte lege goed in zouden
doen. Dat scheelt een hele slok
op een borrel.
Eer ander mogelijkheid is
natuurlijk dat de plantsoenen
dienst eens een aantal afvalcon
tainers langs het water neer
zou zetten met een bord erbij:
Afval Hier en deze dan om de
drie dagen zou gaan legen. Dan
louden we het toch weer een
beetjes schoner.
SCHIEDAM
Mededelingen voor de re
dactie van dè Schiedamse edi
tie kunnen per brief gezonden
worden naar Het Vrije Volk,
Postbus 375, 3100 A Schie
dam of per telefax naar num
mer 4737149.
BRIEVEN VAN KINDEREN
Ik wou dat ik goud was. .ai
Ik wou dat ik een draak was.
Ik wou dat ik 2000 poezen had.
Ik wou dat ik superman.
Ik wou dat ik spiderman.
Ik wou dat ik ijsman.
Ik wou dat ik een kikker was.
Ik wou dat ik peter pan was.
Ik wou dat ik punica aan het drinken was.
Dide Silva, 8 jaar
Rotterdam
De zee is erg vervuild en daar door gaan er wel duizende vissen
en vogels dood. En soms zeehonden. Ze moeten geen olie lozen. Ze
kunnen per vliegtuig of per helicopter olie vervoeren. Dan komt
het in de zee terecht. De mensen moeten stoppen. En mogen geen
rommel in de zee gooien.
Daniël, 9 jaar
Rotterdam
Ik vind het erg leuk in Rotterdam. Maar ook weieens niet hoor.
Want er zijn veel fabrieken. En een heleboel autos. Er nog veel
meer voertuigen. Maar er zijn ook mooie dingen in Rotterdam.
Want er zijn ook mooie flats. En gebouwen. En er zijn veel win
kels. Maar er zijn ook te veel cafes hoor! Want ik zag een keer een
man met een fles wijn en een bord vlees en hij was heel dronken.
Maar nou weer de leuke dingen. Want er zijn veel schepen en trei
nen. Maar die geven de lucht ook weer stoom. En dat is niet goed.
Danny, 9 jaar
Rotterdam
In Rotterdam is de grootste haven van heel Nederland. Ik vind
het best bijzonder wamt je woont best in een beroemde stad maar
wat ik zo rot vind die kinderlokkers vind ik zo rot ze pakken je.
Wesley, 9 jaar
Rotterdam
Ik woon al vier maanden in Rotterdam. Daarvoor woonde ik in
Brielle en Heilevoetsluis. Daar was alles heel rustig. Het verkeer
en zo. Hier in Rotterdam niet. Er gebeurt regelmatig wel een onge
luk. Maar het is en blijft leuk. Je woont dicht bij de winkels. Dus
je kan alles kopen als je geld hebt.
Michiel
Rotterdam
Tekening Sabrina, 9 jaar, Rotterdam
Plaatsvervangend brandweercommandant
A. P. M. van Leeuwen (rechts) overhandigde
gisteren actes van aanstelling aan zeven
nieuwe vrijwilligers, waaronder drie vrou
wen. Daarmee kon het korps de werving
scampagne 'Anita Durft. Jij Ook?' waar
door de brandweer hoopte behalve de reeds
in dienst zijnde brandweervrou Anita nog
meer vrouwen aan te trekken als succes
vol beschouwen.
Aan het einde van het jaar volgt waarschijn
lijk een tweede actie. Bij de Schiedamse
brandweerafdeling ten noorden van de Rijks
weg 20 staan namelijk nog Jen aantal vaca
tures open...
Door Ben van Haren
VLAARDINGEN De mole
naars, die door de eeuwen heen
aan de Kortedijk in Vlaardingen
hun werk hebben verricht, waren
niet te benijden. Behalve de
zwaarte van hun vak torsten zij
vaak ook een hoop andere ellende
mee. Wangunst, willekeur en on
begrip ontmoetten zij van verschil
lende kanten.
Dat blijkt uit het boekje 'Eeu
wen leven van de wind', dat Arie
van der Hoek in samenwerking
met archiefmedewerker Matthijs
A. Struijs schreef bij gelegenheid
van de tweehonderdste veq'aardag
van de Vlaardingse stadskorenmo
len Aeolus. Behalve de techniek en
geschiedenis van molens in het al
gemeen en van die in Vlaardingen
in het bijzonder komen ook aan de
orde de molenaars die in de loop
der eeuwen hun werk hier deden.
De werkers op de voorganger
van de stenen stellingmolen, die
nu al weer bijna vijftien jaar volop
functioneert als rneelproducent en
zaterdag vele bezoekers trok, had
den het ook al moeilijk. Op het
kruispunt van de oorspronkelijk
belangrijkste wegen van Vlaardin
gen en Vlaardinger-Ambacht heeft
zich veel persoonlijke ellende afge
speeld. Armoede, tegenslag en pes
terij hebben de molenaars gekend.
De gemeente als eigenaar
zag de molen lang als melkkoe en
de belastingdienst ontdekte haar
ook als inkomstenbron. De belang
rijkste klanten,de bakkers, heb
ben menig molenaar dwars geze
ten. Een voorbeeld.
Brandstichting
De eerste molenaar van de nu
jarige Aeolus, zoals de stadsmolen
waarschijnlijk pas later naar de
Griekse god van de wind werd ge
noemd, was Pieter Ooykaas. Op 7
augustus 1790 werd hij door het
gemeentebestuur als huurder aan
gewezen voor de molen, die in
aanbouw was op de fundamenten
van haar na net honderd jaar afge
keurde voorganger. Hij werkte nog
tot begin 1791 op een korenmolen
in Loosduinen, maar ging op
nadrukkelijk verzoek van de plaat
selijke bakkers snel na de ople
vering van de nieuwe molen op 29
januari 1791 aan de slag.
Hoewel zijn financiële omstan
digheden ertoe noopten dat hij
wee keer het stadsbestuur om een
korting van tweehonderd gulden
op de jaarhuur van 1710 gulden
vroeg, werd hij ook voor een vol
gende termijn van zes jaar als
huurder aangewezen. Hij had wei
nig geluk in die tweede periode.
Op 8 september 1797 werd
Vlaardingen en verre omgeving
opgeschrikt door brand in de me
len. De bluswerkzaamheden kwa
men moeilijk op gang door het
ontbreken van delen van het mate
riaal van de Vlaardingse brand
weer, maar met behulp van een
Schiedamse brandspuit gelukt het
tenslotte het vuur te doven. De
vlammen hadden echter de kap,
de houten as, de roeden, de balie
en het bovendeel van de molen
verwoest. De ramp had een verbe
tering van materiaal en organisa
tie bij de plaatselijke brandweer
tot gevolg en een conflict met
molenaar Ooykaas.
De molenaar werd zelfs be
schuldigd van brandstichting. In
ieder geval zou hij nalatig zijn ge
weest.
Pieter Ooykaas kon, toen hij om
een verklaring werd gevraagd, te
gen het stadsbestuur nog zo zeggen
dat de brand buiten zijn schuld
was ontstaan, dat waarschijnlijk
het onweer van die nacht van in
vloed was geweest, dat hij niet
meer zeil had gevoerd dan andere
molens in de buurt en dus moeilijk
aan een op hol slaan gedacht kon
worden en dat hij enkele uren
voor de brand nog boven was ge
weest en niets bijzonders had ge
zien. Het hielp allemaal niets. Het
stadsbestuur achtte hem toch
schuldig en weigerde elke vorm
van steun. Hij moest zelf maar uit
zoeken hoe hij zijn gebrek aan in
komsten kon compenseren. Ster
ker nog, samen met bakkers die
hem enkele jaren eerder enthousi
ast binnen gehaald hadden liet het
stadsbestuur weten liever te zien,
dat Ooykaas vertrok. Hij kreeg zijn
ontslag als stadsmolenaar aange
zegd. Tegelijkertijd moest hij de
sleutels inleveren van het molen
huis waarin hij met zijn gezin
Woonde.
Verzet
Ooykaas pikte die behandeling
niet en schakelde gerenommeerde
advocaten uit Den Haag in. Deze
maakten al snel duidelijk dat de
klagende bakkers een minderheid
vormden. Bovendien onderteken
den een groep ingezetenen van
Vlaardingen, Vlaardinger-Ambacht
en Zouteveen een rekest aan het
stadsbestuur met het dringende
verzoek de molenaar zijn functie
terug te geven. Ondertussen lad
der in de Rotterdamsche en Haar-
lemsche Courant wel al adverten
ties gestaan, waarin de molen na
herstel te huur werd aangeboden.
Het stadsbestuur benoemde
twee weken na de brand, op 23
september 1797, toch maar een on
derzoekscommissie. Een lid daar
van, Van Heijst, reageerde op een
smeekbede van de molenaars
vrouw om de sleutel van het huis
met het stellen van de voorwaarde
dat de molenaar een door hem op
gestelde schriftelijke verklaring
ondertekende en zijn verzet opgaf.
Vermoedelijk speelde hierbij een
rol de discussie tussen de gemeen
te en de verzekering over de scha
devergoeding.
Pieter Ooykaas en zijn advoca
ten hielden hun poot stijf en het
stadsbestuur kreeg te horen met
welk recht het gezin werd belet de
gehuurde woning te gebruiken. Zij
deponeerden de eis tot directe te
ruggave van de huissleutels.
De regenten van de stad ant
woordden, dat zo'n houding niet
passend was, maar tegelijkertijd
werden de vijftien sollicitanten op
de molenaarsbaan aan het lijntje
gehouden. Ooykaas ging verder en
verzocht hem in staat te stellen
zijn nog vijf jaar lopende huurter
mijn voort te zetten precies op de
dag, dat de commissie zijn conclu
sies trok.
Maalprestaties
De huur zo constateerde de
commissie kon niet worden op
gezegd op grond van slechte maal
prestaties want de molenaar was
nooit op zijn gedrag aangesproken.
Natuurlijk, zo schreef de commis
sie, waren er voldoende bewijzen
en getuigenissen tegen de mole
naar beschikbaar om zonder vrees
een proces aan te gaan maar dat
was niet verstandig. Immers, men
had de plicht om de stad buiten
een proces te houden. De commis
sie adviseerde het stadsbestuur
derhalve de molenaar zijn zonden
te vergeven.
Het ontslag van Ooykaas werd
dus ingetrokken. Bakkers, die zei
den omwille van het conflict niet
meer aan de bij de komst van de
toen geliefde molenaar overeenge
komen borg van honderd gulden
per jaar te willen meebetalen, kre
gen van het stadsbestuur te horen
dat zij verplicht was geweest het
ontslag in te trekken omdat alle
beschuldigingen zwaar overdreven
waren gebleken.
De plaatselijke heersers hadden
nog een tegenslag. De verzeke
ringsmaatschappij betaalde we
gens onderverzekering nauwelijks
iets meer dan de helft van het
schadebedrag uit.
Ruim een halfjaar na de brand
kon Ooykaas in april 1798 de to
taal vernieuwde molen laten
draaien. Roken was er voortaan
verboden en het gebruik van kaar
sen en oliepitten in gesloten lam
pen verplicht. Na vier magere ja
ren, bakkers waren naar andere
molenaars overgestapt en armoe
heerste in de stad door stilstand
van de visserij, wilde Ooykaas
voor een lagere huurprijs nog en
kele jaren verder gaan maar men
hoefde hem niet meer. Ook een
smeekbede van zijn zoon Dirk om
'met het oog op het instand hou
den van vaders talrijke huisgezin'
de overeenkomst te verlengen, had
geen invloed.
'Eeuwen leven van de wind',
geschiedenis van de Vlaardingse
stadskorenmolen Aeolus, van
Arie van der Hoek i.s.m. Matthijs
A. Struijs, is voor 14,95 te
koop bij Boekhuis Den Draak.
COLUMBUS
«5
'The cook, the thief,
his wife her lover
SCHIEDAM In het Film
huis draait vrijdag de film The
cook, the thief, his wife het
lover' van regisseur Peter
Greenaway. Het verhaal begint
met onderwereldfiguur Albert
Spica, die elke avond met zijn
vrouw Georgina in restaurant
Hollandais dineert. Omdat hij
zoveel geld spendeert, meent
hij zich alle grofheden te kun-
nen permiteren, die hem te
binnen schieten. Eén var zijn»
slachtoffers trekt de aandacht
van Georgina. De twee begin--
nen een verhouding maar het'
loopt allemaal mis als Spica het
verliefde duo in de damestoilet
ten betrapt. De rolprent begint
om half tien, het Filmhui-: aan
de Nieuwstraat 12 is vanaf half
negen geopend. De toegangs
prijs bedraagt voor donateurs
ƒ5,-. Donateur worden kost'
eveneens ƒ5,-, inclusief eerste'
film. I
Seniorenorkest J
in de Woudhoek
SCHIEDAM Morgen orga
niseert dienstencentrum de
Woudhoek een optreden van
het Gewestelijk Senioren Or
kest. Van 14.00 tot 16.00 uur
brengen zij een gevarieerd pro
gramma. Het seniorenorkest is
niet geheel onbekend in de re
gio. De toegang bedraagt slechts
twee gulden en de zaal gaat al
om 13.30 uur open.
Omvangrijke keuze op
ruilbeurs In Vier Molens
SCHIEDAM Sigarenband
jes, munten, postzegels, prent
briefkaarten, eerste dag enve
loppen en stripboeken zijn het'
aanbod van een ruilbeurs zori£
dag in het dienstencentrum DeJ
Vier Molens aan de Nieuwe
Damlaan 766. Aanvang 13.30,
uur. De toegang is gratis.
Rangeerwedstrijd van
Schlespoor bij Hema
SCHIEDAM Tijdens de
Brandersfeesten zaterdag houdt
Schiespoor, een vereniging van
modeltreinverzamelaars, een
open dag in haar clubhuis aan
de Westerkade 21. Van tien tot
vier uur kunnen bezoekers daar
terecht met vragen op models-
poorgebied. In de grote zaal
staat d®»» grote» ck>bbaan--opg£^
steld. Verder is er een ruil
beurs., JD&xoegaag bedraagt Jvu
Op zaterdag'29 september rich
ten de Schiespoorders van tien
tot vijf uur twee stands in op
het Hemaplein. Enkele leden
hebben voor de gelegenheid een
rangeergebied gemaakt, waarop
belangstellenden een trein kun
nen samenstellen. Wie de ran-
geerproef goed heeft uitge
voerd, krijgt een diploma. Ook
zijn er een aantal demonstra
ties en worden er videobeelden
vertoond van clubactiviteiten. »u
Computer Club houdt A
opendaginTeerstoof
SCHIEDAM De Computer,
Club Schiedam houdt zaterdagi
een open huis in gebouw De
Teerstoof aan de Nieuwstraat.
Van tien tot twee uur kunnen
computerhobbyisten en -gebrui
kers de nodige demonstraties
aanschouwen. Onder andere
Desk Top Publishing, het inle
zen in een computer van foto's
middels een scanner en com
municatie tussen totaal ver
schillende computers worden
gedemonstreerd. Clubleden voe
ren ter plekke kleine reparaties
uit en bouwen 3,5" diskdrives
in computers van bezoekers.
Voor Amiga-fans zijn er Fish-
diskettes, die gratis mogen wor
den gekopiëerd. Ook computer!
weduwen en -weduwnaren zijn
welkom. De toegang is gratis,
Nooit te oud om iemand <-
iets te leren: Giidegids
SCHIEDAM Dinsdag zal
in dienstencentrum De Vier
Molens de tweede Giidegids of
ficieel op de markt worden ge
bracht. De gids bevat een groot
aantal aanbiedingen van vijftig
plussers, die hun ken is en erva
ring vrijwillig willen overdra
gen aan anderen. Het officiële
gedeelte begint om 14.00 uur en
is voor iedereen toegankelijk.
GFT-containers
voor Woudhoek
SCHIEDAM Vanaf 24 sep
tember kunnen inwoners van
hejt gebied Woudhoek-Noord
eén berichtje ontvangen over
de groente-fruit-en-tuinafval-
containers die ze krijgen van
het ONS-reinigingsbedrijf, De
eerste container en tien liter
keukenemmer worden op 24
september in ontvangst geno
men door mevrouw W. van De
venter uit de Heelmeesters
traat. In de week van l tot en
met 5 oktober zullen de basis
scholen De Klinker en De Re
genboog een project wijden aan
het gescheiden inzamelen van
groente-, fruit- en tuinafval.
W. van Vessem,
Stuur je brief naar HET VRIJE VOLK, Brieven voor Kinderen,
Postbus 2999, 3000 CZ Rotterdam, graag met vermelding van je
naam, Je adres, je leeftijd en Je woonplaats.
- gMtuw ?ib jbgm h'i'
(INGEBONDEN MEDEDELING)
Alle merken, keus uit
50 modellen'
HOGE
KORTINGEN!
Al 80 jaar
een goed adres1
MODERNE
ROMANTISCHE
KLASSIEKE 4
STIJLHAARDEN 5
MUURKACHELS
CV Moederhaarden jl
CV Ketels
O (0
Alle merken
OCCASIONS
ONDERDELEN
SERVICE
INRUIL
Erkend installateur
O te
Itj
-V y*