0 nderzoeks rapport:
wonen in Spaland
is verantwoord
RON HEUSDENS ONTVANGT SPORTPRIJS
Na honderd aar weer onge li heralen n Sch edam
f
Het Vrije Volk SCHIEDAM
FABEL
OP DE GRENS
Vrouwen: advies
voor sociaie
vernieuwing
PA 31W 4
Alt R DAG 1 DECEMBER 1990
Gemeentelijk beheersplan slechts aanvullen met controle-maatregelen'
- SCHIEDAM Het onafhanke
lijk bodemonderzoek in de op ver
vuild havenslib gebouwde Woon
wijk Spaland heeft nauwelijks
aïeuwe feiten aan het licht ge
bracht. Volgens het Ingenieurs en
Architectenbureau Haskoning uit
Nijmegen is in Spaland sprake van
een verantwoorde woonsituatie.
Meer risico's voor de volkgezond
heid dan al aangegeven in vorige-
onderzoeken, zijn er niet. Wel
wordt gepleit voor aanvullende
controle-maatregelen.
Het Inrichtingsen Beheers
plan van de gemeente blijft daar
om bruikbaar. Haskoning noemt
het in de eindrapportage van de
LExpertise woningbouwlocatie
voormalig havenspeciedepot Spa-
land-West' zelfs „vrijwel volledig".
Met dat plan als leidraad werden
in Spaland de afgelopen jaren iso
latie-, beheer- en controlemaatre
gelen genomen, die zorgdroegen
voor een drainagesysteem en een
afdeklaag van anderhalve meter
schone grond. Eerder was name
lijk gebleken dat de bodem in Spa
land was vervuild door in de jaren
zeventig gestort havenspecie
Omdat niet de gehele Schiedam-
se politiek overtuigd was, dat de
maatregelen afdoende waren,
werd een aanvullend onderzoek
ingesteld. De fracties van PvdA,
CDA, D66 en Groen Links kwamen
overeen een onafhankelijk onder
zoek te laten verrichten. Het bu
reau Haskoning uit Nijmegen werd
de aangewezen instantie daarvoor
geacht. Het kreeg tevens de op
dracht de resultaten te toetsen aan
het gemeentelijke Beheersplan.
In het rapport van Haskoning
wordt wel gepleit voor aanvullen
de „effectieve controle- en beheer
smaatregelen". Uit het onderzoek
is namelijk gebleken dat via drai
nage van vervuild water naar de
singels en naar het grondwater
enige risico's „niet geheel" kun
nen worden uitgesloten. Maar,
meldt het rapport: „Deze versprei
dingsrisico's doen geen afbreuk
aan de beoogde woonsituatie."
Volgens Haskoning kan de ge-
midoelde levensduur van de wo
ningen ongeveer vijftig jaar
worden gegarandeerd via wat aan
vullende controles op onder meer
de kwaliteit van het grondwater.
Die zouden samen met de andere
maatregelen overigens moeten
worden vastgelegd in een zoge
naamd nazorgprogramma.
Het rapport van Haskoning is
donderdag uitgereikt aan de ver
schillende fracties in de Schiedam-
se gemeenteraad. Binnenkort zul
len in een raadsvergadering de uit
komsten van het onderzoek wor
den besproken. De coalitiepartijen,
waarvan Groen Links en D66
steeds hebben gesuggereerd dat on
der verantwoording van de door
zijn eigen fractie wel gesteunde
Pvd A-wethouder Chris Zijdeveld te
lichtvaardig had gehandeld in deze
kwestie, hebben zich bij de colle
gevorming in mei bij voorbaat
neergelegd bij de uitspraak van de
raad over het rapport van Hasko
ning.
Oh, oh, dat ook nogï Ed,
net bekomen van alle tu
mult rond de VUT-mel-
ding van broer Willem en het
geruzie over wat z'n gepensio
neerde vader heeft gezegd, haalt
diep adem en kijkt naar de lege
plek waar tot gisteren Het Appa
raat zo trouw zijn boodschappen
rondstuurde. Het Apparaat is
weg en er staat weer iemand
heerlijk vrij te golfen.
Ed en Willem moesten in actie
komen omdat het ganse bos in
rep en roer was. Jacob had in
kleurig, ouderwets gedrukte Ka
beltjeskranten pas nog hoog van
de toren geblazen dat voortaan
hij op hypermoderne wijze ie
dereen zou voorlichten over alle
belangrijke zaken in Kabeltjes-
land. Jacob kreeg alle hulp en
ruime Meperdehiep complimen
ten omdat alles wat men hem
vertelde voor iedereen een of
wee dagen later bij alle bomen
in het bos was te zien en te le
zen. Klachten waren er alleen
over storingen en ruis, die de
electronische beelden over de
gang van zaken in Kabeltjesland
vertroebelden.
Zoef, met grote snelheid in het
bosbestuur terecht gekomen,
kreeg bij zijn 66 democratische
taken ook opdracht om voor een
duidelijker beeld te zorgen. Hij
overrompelde Jacob, die voor
goed met de storingen en de ruis
had afgerekend, met een té on
verwachte omhelzing. Oei, oei,
wat schrok Jacob. Prompt vloog
hij het bos uit.
Nu stonden Ed en Willem op de
lege plek te mijmeren over het
advies dat ze van Meindert, de
dienstdoende bosbaas, hadden
gekregen. Hij voelde zich ook
verantwoordelijk, want aan zijn
ketting hadden ook kabeltjes ge
hangen. Meindert wees in ooste
lijke richting. Naar het andere
hos. Ga eens hij onze vrienden
daar infomeren, had hij gezegd,
want daar hebben ze al een paar
jaar achtereen geen problemen
met De Techniek.
Zo kwam het dat het die avond
op het Haringtonse Grenspad
een drukte van belang was. Tu-
tututuut, zei nijvere Truus tegen
haar vriend Momfer die zich la
chend erover beklaagde dat Po-
plowieke hem voor Apekool had
uitgescholden. Juist daarom
moeten we weer snel Een Appa
raat hebben. Tutuut, dan kan
het doorgeven van de Belangrij
ke Boodschappen weer voort
gaan, probeerde zij.
Meneer De Braaf, in zijn zwarte
pak, was het daar geheel mee
eens. Ja, wij met ons vieren wil
len ook dat ons gekrijs weer
snel door het hele bos klinkt.
Ach, klaagde Kalkbor, naar mij
wil nooit iemand luisteren maar
ik ga toch maar mee naar het
Gladde Allemans Terrein om de
nieuwe techniek van het andere
bos eens goed te bekijken. Juf
frouw Maan zei uit fatsoen de
tocht over het Haringtonse
Grenspad te maken, maar het
werk verder aan Meindert, Zoef,
Truus, Momfer en vooral de ge
broeders 2d en Willem over te
laten. Niks daarvan, riep Poplo-
wieke er dwars tussendoor, wij
moeten met z'n allen hierover
beslissen en zelf de knoppen van
het nieuwe Apparaat gaan be
dienen.
Men kwam er niet uit en zo ge
beurde het, dat de volgende dag
in Kabeltjesland er bij geen en
kele boom iets te zien en te le
zen was.
De oud-Vlaardinger, die me deze
week op het marktplein van het
nieuwe winkelcentrum De Lo
per in Holy deze fabel vertelde,
zei zich inmiddels gelukkig te
voelen in zijn nieuwe huis in
het Schiedamse Spaland. Vooral
nu hem opnieuw was verzekerd
dat lüj van de Rotterdamse gif-
blubber, die enkele meters on
der zijn huis zit, niets heeft te
vrezen. Ik kan daar veel meer
op de kabel zien, noemde hij
ook als pluspunt.
BEN VAN HAKEN
SCHIEDAM Ron Heusdens
heeft gisteren uit handen van bur
gemeester Reinier Scheeres de
sportpijs 1990 ontvangen. Dat ge
beurde op de feestelijke huldiging
van de Schiedamse sportkampi-
oenen in een tot feestzaal omge
bouwde Sporthal Margriet. Heus
dens kreeg de prijs toegekend door
een jury van sportjournalisten, die
unaniem van oordeel was dat deze
beste Schiedamse dammer aller tij
den de denksport in de stad een
grote impuls heeft gegeven en
Schiedam buiten de stadsgrenzen
^goed heeft gepromoot.
,Ron Heusdens is behalve natio-
AnkaV"kampioen dammen in de
'Hoofdklasse ook nog een zeer ver
dienstelijk schaker en bridger. Hij
behaalde- onlangs het kampioen
schap denksport-thriathlon in Am
sterdam, waaraan vele talenten uit
Nederland deelnemen. Na John
van Baarle is Jiij jtvyeede ,schaker
vah" Schïédam; 'en mok vergaarde
bij bridge-titels.
Bij le" uitreiking van de prijs
was behalve burgemeester Scheer
es »ook de* wethouder voor Sportza
ken Bart de Leede aanwezig. Zij
zagen de tientallen kampioenen
aan zich voorbij trekken en spra
ken met genomineerden voor de
sportprijs. Naast Heusdens waren
dit de invalide sporters Willem
Noorduin en Feike Waque, het eer
ste herenteam van de baskethall-
vereniging Thomson, de cricketers
van Hermes DVS en de ere-divisie-
ploeg SVV.
FOTO KOEL DIJKSTRA
Uit handen
van burge
meester Kei
nier Scheeres
ontving Bon
Heusdens
(rechts) de
sportprijs
1990.
ROTTERDAM De stedelijke
contactgroep 'Vrouwen en Sociale
Vernieuwing', die het stedelijk bu
reau Sociale Vernieuwing van de
gemeente Rotterdam de komende
vier jaar gaat adviseren over ini
tiatieven ter verbetering van de
positie van vrouwen, is deze week
officieel samengesteld. De contact
groep is een van de drie speciale
advisieurs van het stedelijk bureau
Sociale Vernieuwing, dat zich in
Rotterdam «ooral moet gaan rich
ten op verbetering van dé^voon-,
werk en Jéefomgeving :yan |§de-
ren; ailochtonemen vrouwen.
De nieuwe "contactgroep bestaat
uit acht vrouwen, te weten Tini
Italiaander, Nathalie Hunfeld, El
sie Sloot, Fadma Jarmohamed,
MuriëJ Sanches, Kamla Soekhlal,
Marjolein Meier en Ergul Kaygum.
Dè leden hebben op persoonlijke
titel zitting in de*groep4em komen
in december voor het, eerst by el
kaar om kennis- te maken: De
vrouwen afkomstig uit diverse
wijken en verschillende groepen
vrouwen zijn voorlopig be
noemd voor de periode van een
jaar.
De coördinatie van de stedelijke
groep, het aanspreekpunt voor
vrouwenorganisaties en vrouwen
platforms in verschillende wijken
in de stad, berust bij het Riet Hof
Centrum, het steunpunt voor vrou
wenemancipatie in Rotterdam. De
nieuwe groep is samengesteld na
een stedelijke discussie op initia
tief van het Riet Hof Centrum.
Door Han van der Horst
SCHIEDAM Vermoedelijk
onbewust hebben de jonge libera
len van Schiedam een historisch
jaar gekozen om zich apart te or
ganiseren. Als de initiatiefne-
^„mers succes hebben gaat nog in
1990 een aparte afdeling van de
'""Jongeren Organisatie voor Vrij-
beid en Democratie (JOVD) van
start. Precies een eeuw geleden
"deden jonge liberalen in Schie-
dam hetzelfde. En met zoveel
succes, dat ze bij de raadsverkie
zingen de oude garde bijna ge
heel uit het zadel lichtten. Daar
na richtten zij htm pijlen op de
toenmalige burgemeester die
binnen drie jaar zijn biezen
noest pakken.
'"J Zulk een succes zal de JOVD
- niet snel beschoren zijn. Om te
beginnen gaat het in eerste ft
stantie om een gezamenlijke af
deling Vlaardingen-Schiedam en
de ervaring leert, dat zulke de ge
meentegrenzen overschrijdende
afdelingen veel ruzie beschoren
is. Ten tweede is de VVD op het
Schiedamse Emmaplein evenmin
;V1 als in hef Vlaardingse stadhuis
op ede Markt een bijzonder be-
langrijke partij. Liberalen doen
Jjier in de Rijnmond een beetje
mee langs de zijlijn. Ze hebben
wel spraakmakende figuren, zo
als Gerard Verhulsdonk (Schie
dam) of Jan Bulva (Vlaardingen),
maar echt invloedrijk waren die
niet
Een eeuw geleden was dat an
ders, zeker in Schiedam. Dat had
weinig te maken met de politieke
overtuiging van de bevolking en
des te meer met het beperkte
kiesrecht. In 1887 was dat door
de regering nog uitgebreid, maar
het resultaat was dat alleen be
hoorlijk welvarende mannen
mochten stemmen. Enige uitzon
dering: mannen zonder veel in
komen, maar met een behoorlij
ke schoolopleiding. Dat waren de
zogenaamde examenkiezers.
In een stad aft Schiedam
mochten misschien een paar
honderd mensen komen stem
men. Die behoorden tot de betere
kringen en dus kenden zij elkaar.
Dat leidde niet tot felle politieke
tegenstellingen. Politieke partij
en kende Nederland nog niet, be
halve de fel protestantse ARP.
Voor de rest kende men per ge
meente zogenaamde kiesverenig
ingen. Die werden alleen tijdens
verkiezingen actief. Dan bevalen
zij per advertentie in de plaatse
lijke pers een of meer kandida
ten aan.
De gemeente kende een libera
le kiesvereniging. De naam daar
van, 'Schiedam', duidt op een
hsel neutrale opvatting van het
vrijzinnig ideaal. Misschien is
hei dan ook beter deze club aan
te duiden aft een losse organisa
tie van goed gesitueerde mannen
die nu niet direct de kerk plat
liepen. Veel leden voelden zich
verbonden met de Nederlandse
Protestantenbond, die zich ver
zette tegen de zwarte kousen
mentaliteit van de rest van de
Hervormde Kerk. Ze namen de
wereld zoals die was en wilden
voornamelijk met rust gelaten
worden. Dat lieten ze doorklin
ken in het gemeentelijk beleid.
De raad zat vol kleurloze lieden
die maar een passie hadden: het
dwars zitten maar niet te erg
Mf'têu -
- A
Burgemeester
Van Dijk van
Matenesse
werd binnen
driejaar door
de jonge libe
ralen wegge
pest. Hy had
grote plannen
met Schie
dam, maar lag
slecht, onge
veer op de
manier van
Peper in Rot
terdam van
daag de dag.
van burgemeester Van Dijk
van Matenesse.
Van Dijk had grote plannen
met Schiedam, maar die bracht
hij dermate onbehouwen naar
voren, dat hij er alleen maar vij
anden mee maakte. Meer dan
twintig jaar ruzie met de raad
hadden hem tot een gefrustreerd
man gemaakt. En het was toch al
zo, dat de meeste mensen al tij
den; de eerste ontmoeting spon
taan een hekel kregen aan burge
meester Van Dijk. Hij lag slecht,
ongeveer op de manier van Pe
per in Rotterdam vandaag de
dag.
De jonge liberalen van 1890
verzetten zich tegen deze stand
van zaken. Ze hadden een hoop
gelezen. Ze kenden de problemen
van deze tijd. Ze namen de libe
rale idealen van die tijd serieus.
Dat waren op de eerste plaats
vrijheid en democratie, maar
daaraan direct verbonden sociale
rechtvaardigheid. Wat die moest
inhouden, daarover verschilden
zij onderling van mening. Maar
het principe lag vast.
De meest spraakmakende jon
ge liberaal was de steenrijke
M. C. M. de Groot, afkomstig uit
een katholiek geslacht, maar van
het geloof afgevallen. Hij was
een voorstander van algemeen
kiesrecht en vakbewegingen,
want dan konden de maatschap
pelijke standen in onderhande
lingen tot een rechtvaardige ver
deling van de rijkdom komen. De
Groot was bovendien voorstan
der van een actief gemeentelijk
beleid om nieuwe bedrijvigheid
naar Schiedam te halen, zodat de
stad niet meer zo afhankelijk zou
zijn van het kwijnende brandeis-
vak. Vooral op die basis wist hij
medestanders en aanhangers te
werven, zoals de moderne apo
theker Van Westendorp of de de
deftige majoor Visser.
Ze wonnen het eerst in de
kiesvereniging en daarna bij de
verkiezingen. Met zijn zessen
trokken ze de raad binnen en
daar deden ze iets ongehoords. Ze
vormden een fractie, die van te
voren over de in te nemen stand
punten vergaderde en die ver
klaarde een duidelijk programma
te willen uitvoeren. Tot die tijd
ging elk raadslid eenmaal ge
kozen volstrekt zijn eigen
gang. Ze maakten natuurlijk wel
eens opzetjes met vrienden en
kennissen, maar zoiets, nee, dat
was bijna revolutionair.
De jonge liberalen kregen suc
ces: ze wisten de burgemeester
en zijn vergrijsde wethouders
weg te pesten, hierbij krachtig
geholpen door het feit, dat de ge
meenteontvanger er met de kas
vandoor ging. Den Haag liet Van
Dijk van Matenesse weten, dat
deze onoplettendheid er een te
veel was en dat de afgewezen
burgervader de eer maar beter
aan zichzelf kon houden.
Na dit succes kregen de jonge
liberalen onenigheid Een deel
van hen onder wie Visser
vond, dat het nu wel genoeg was.
Een groepje onder leiding van De
Groot wilde verder gaan. Ze de
mocratiseerden de kiesvereni
ging 'Schiedam' en begonnen be
wust leden te werven onder
schoolmeesters en georganiseerde
arbeiders. De Groot zelf schreef
gedreven artikelen in de Schie-
damsche Courant over de nood
zaak van de vakorganisatie. Hij
nodigde bovendien niet alleen
zijn eigen kiesvereniging, maar
ook de andere uit om een „werk
man" kandidaat te stellen voor
de gemeenteraad, zodat ook ge
luiden uit die stand in het stad
huis zouden klinken. Hij ver
wachtte daar veel van voor de
kwaliteit van de besluitvorming
en de verzoening van de ver
schillende rangen en standen in
de stad. Want dat bleef zijn grote
ideaal.
De liberalen la De Groot
ze noemden zich eerst radicalen
en later vrijzinnig democraten
zijn in het nauw gekomen tus
sen de socialisten en rechts. De
VVD van nu heeft meer te ma
ken met majoor Visser dan met
M.C.M. De Groot en zijn kiesver
eniging 'Schiedam'.
En het is nog maar de vraag
of de JOVD zich zal inzetten voor
meer democratisering, maar dan
naar de maatstaven van onze
tijd. E"en goed is het altijd gun
stig aft jonge politieke activisten
leven in de brouwerij brengen.
Van de jonge liberalen uit 1890
kunnen ze misschien een beetje
leren, hoe dat moet.
Vaten zuurkool en
bonen over wegdek
SCHIEDAM Doordat ver
moedelijk de bocht bij het No-
votel naar de rijksweg werd ge
nomen, schoof een lading vaten
zuurkool en dozen sperciebonen
uit een vrachtwagen. Een toe
vallig achteropkomende politie
wagen kon de berg groente nog
net ontwijken. De chauffeur
ruimde de ravage zelf op en
kon daarna zijn weg vervolgen.
Vier aanrijdingen
op de De rauwweg
SCHIEDAM Hoewei de
kruising 's-Gravelandseweg/De
Brauweeg sinds enige tijd is
versmald, lijkt deze er mei vei
liger op geworden. Gistermor
gen moest de politie niet min
der dan vier keer assisteren bij
een aanrijding. Het bleef overi
gens bij blikschade.
Compani met jazz
In cafe De Tender
SCHIEDAM De groep I
Compani treedt op donderdag 6
december op in het theatercafé
De Tender. De groep kreeg gro
te met het programma
Felline/Rota, een voorstelling
.met scènes uit Fellinifilms en
de originele filmmuziek van
Rota. Aanvang 21.30 uur. Toe
gang gratis.
Geen kaarten meer
voor Jenny Arean
SCHIEDAM Voor het pro
gramma 'Het Huishoudschool-
syndroom' van Jenny Arean op
vrydag 7 december in theater
De Teerstoof zijn geen kaarten
meer verkrijgbaar. De voorstel
ling is al geruime tijd uitver
kocht.
Ciraoka-show in
Klein Thalia
SCHIEDAM De uit Japan
overgewaaide Karakao-rage
wordt op maandag 10 decem
ber in showvorm weergegeven
in café Klein Thalia aan de
Hoogstraat 160 Deze door de
Amstel Brouwerij in Nederland
geïntroduceerde fenomeen
biedt de café-bezoeker de moge
lijkheid rdch te verplaatsen in
een muzikaal, idool. By deelna
me aan een Karakaó-show is in
tegenstelling tot een soundmix-
show ervaring en zangtalent
piet aodig. Een ieder kan ach
ter de microfoon plaatsnemen
en zijn of haar, muzikale talen
ten tonen.,Aanvang 20.30 uur.
De toegang is gratis.
Harmenia behandelt
thema 'Spiritualiteit'
SCHIEDAM Harry
Woerst uit Schiedam behandelt
op donderdag 6 december bij
de Spirituele Vereniging Har-
rnonia het thema 'Spiritualiteit
en helderziende waarnemin
gen'. Aanvang 20.00 uur in het
wijkcentrum Nieuwland aan
het Dr. Wibautplein 165. Toe
gangsprijs 7,50.
Kerststukjes maken in
Klubhuis Zuid
Degenen die zelf kerststuk
ken voor op tafel of aan de
wand willen maken, kunnen
dit leren in Klubhuis Zuid aan
de Dwarsstraat 42. Deskundige
leiders helpen de liefhebbers
daarbij gebruik te maken van
gewone maar ook van minder
voor de hand liggende materia
len. De cursus is dinsdagavond
11 december van 19.30 tot
21.30 uur. De kosten zijn
ƒ12,50 per deelnemer. Inschrij
ven kan tot vrijdag 7 december.
Foppen brengen 'in
Holland staat een huis'
SCHIEDAM Kinderen
van 3 tot S jaar kunnen op za
terdagmiddag 8 december in
theater De Teerstoof naar het
programma 'In Holland staat
een huis' van het poppenthea
ter van ïrancine Abbing. Er
staat de kinderen deze n Idag
eer» bijzondere gebeurtenis te
wachten. Als ze de zaal binnen
komen zijn zij.... niets. Aan
vang 14.00 uur. Toegangsprijs
vijf gulden.
'Mevrouw üjl' In
SCHIEDAM Martine Bijl
brengt op zaterdag 8 december
haar programma 'Mevrouw
Bijl' ir de grote zaal van het
Passage Theater. In de loop van
zes jaar theater is Martins Bijl
op het toneel almaar duidelij
ker geworden in haar bedoelin
gen. In haar vierde theaterpro
gramma wordt die ontwikke
ling voortgezet. Bijdragen aan
het programma zijn geleverd
door Jan Boerstoel en Robert
Long. Aanvang 20.15 uur. Toe
gangsprijzen 25, 22 ea 19 gul
den. Overigens is het theaterc
ner, dat vooraf gaat aan de
voorstelling, geheel uitver
kocht.
J
>u
fl'W
V -V f
fg&g» f
