Dr. RUDOLF DIESEL 1858—1913.
(vervolg).
Dit boek „Theorie en constructie van
een rationeelen warmte-motor" werd in
1893 gepubliceerd en deelde in wiskun
dige bijzonderheden het natuurkundige
proces mede, waarmee Diesel het ide
aal van een warmtemotor dacht te be
reiken.
Om nu aan Diesel alle recht te doen
wedervaren moet de juiste titel volledig
weergegeven worden. Deze luidde:
„Theorie en constructie van een ratio
neelen warmtemotor ter vervanging van
de stoommachine en van den huidigen
verbrandingsmotor." Hieruit blijkt dui
delijk hoe groot Diesel's vertrouwen in
zijn machinz was. Weldra stond de
schrijver van het boek in het brand
punt van de belangstelling. Onderwijl
voerde Diesel menige bespreking met
de Machinefabriek Augsburg. Dit leid
de in Februari 1893 tot de onderteeke-
ning van een overeenkomst. Kort daar
op sloot Diesel een dergelijke overeen
komst af met Krupp, spoedig gevolgd
door een verbintenis van beide fabrie
ken om gezamenlijk een proefmachine
volgens Diesel s ontwerp te bouwen.
Diesel zelf zou, tijdens den duur van
den bouw, van Krupp een jaarlijksche
toelage krijgen. De te maken kosten
verdeelden de twee fabrieken gelijke
lijk onder elkaar. Toen na 4 jaren ex-
perimentetren de eerste machine tot
werken gereed was, bedroegen de to
taal gemaakte kosten het belangrijke
bedrag van 443.335 Mark.
Hoopvol g?stemd kwam Diesel naar
Augsburg om het eerste proefdraaien
van zijn machine persoonlijk te kunnen
meemaken.
Er wordt dikwijls beweerd, dat deze
eerste machine op poederkool moest
loopen, maar die bewering is niet juist.
Van den beginne af was besloten om
als brandstof olie te gebruiken. Op 10
Augustus 1893 haalde Diesel zelf de
aanzethefboom over, olie werd door
de brandstofpomp ingespoten, er was
een knal alsof een zwaar stuk geschut
werd afgevuurd ener gebeurde
verder niets. De machine wilde niet
loopen. Maar toch was een zeer belang
rijk resultaat bereikt Er was ondubbel
zinnig bewezen, dat zelfontbranding
van de olie mogelijk was, zoodra zij in
hoog gecomprimeerde lucht werd ge
spoten. Er werden nog meer proeven
genomen maar nooit wilde de machine
door eigen kracht loopen. De cilinder-
wand zat snel onder den koolaanslag,
kleppen en zuigerveeren bleven niet dicht
en de compressie werd steeds slechter.
Zeer ontmoedigd keerde Diesel naar
Berlijn terug, alwaar hij onmiddelijk
met het volledig omwerken van zijn
ontwerp begon.
Opnieuw gingen 5 maanden met den
bouw voorbij maar nu besliste Diesel,
dat inblaaslucht toegepast zou worden.
Weer weigerde de machine om te
loopen. Ontelbare proeven werden ge
daan. Wijzigingen werden aangebracht
aan de klepbeweging, de pompen, het
inspuitsysteem enz., totdat eindelijk
werd ontdekt, dat, door een eigen re
geling van de branstofnaald, de ver
branding veel rustiger verliep. De ma
chine draaide gedurende 1 minuut op
eigen kracht.
Maar dit succes leidde we'dra t t
nieuwe successen. Gedureade 1894
werkte Diesel, door slechts 1 monteur
geassisteerd, dag en nacht aan zijn ma
chine. Alle mogelijke wijzigingen wer
den aangebracht en geprobeerd maar
het duurde nog tot April 1895 alvorens
de motor kracht ontwikkelde, doch aan
het uiteindelijke resultaat werd niet
meer getwijfeld, hoe lang overigens ,ie
proef nog mocht duren.
Voor den eersten keer begon Diesel
erover na te denken met welken naam
hij zijn machine zou doopen. Hij dacht
aan namen als Bèta, Delta, Excelsior.
Tenslotte besloot hij op advies van zijn
vrouw, om de machine gewoonweg
Dieselmotor te noemen.
Twee nieuwe proefmachines werden
gemaakt waarbij met de opgedane er
varingen rekening werd gehouden.
Einde 1895 waren zij voltooid maar zij
hadden een slecht brandstofverbruik.
Ook dit werd beter en in Januari 1897
werd een brandstofverbruikscijfer van
258 gram per E.P.K. uur hereikt, het
geen voor dien tijd een prachtig resul
taat was.
Inmiddels was Diesel's naam als uit
vinder voor goed gevestigd. Hij kreeg
voortdurend bezoek van vooraanstaan
de ingenieurs en industriëelen uit alle
landen. Diesel was een beroemd man
geworden. In alle groote landen wist
hij zijn patenten te verkoopen. In 1898
had hij voldoende kapitaal vergaard
om een fabriek te Augsburg te stichten,
maar hij plukte slechts weinig vruchten
van zijn onderneming. De moeilijkhe
den bleven niet uit.
Diesel had altijd een zeer ingespan
nen leven geleid. Hij moest veel reizen
en had voortdurend moeilijkheden met
zijn licensnemers. Zijn gezondheid liet
veel te wenschen over en in Augustus
1898 kon zijn lichaam de groote in
spanning niet langer dragen. Grduren-
de 6 maanden was hij ernstig ziek, zoo
dat hij niet in staat was om eenige
aandacht aan zijn machine of zijn be
drijf te wijden.
De, te Augsburg vervaardigde, Die
selmotoren veroorzaakten in het gebruik
veel narigheid. De oppositie tegen den
Dieselmotor was sterk Er werden anti-
Diesel clubs opgericht: zelfs op de ma
chinefabriek te Augsburg. Vele machi
nes werden teruggestuurd en op de
Deutz-Motorenfabriek werd den bouw
zelfs tijdelijk gestaakt. Klachten kwa
men overal vandaan en Diesel werd
verweten, dat hij niet voldoende door
zicht in de mo?ilijk^"Jen had getoond.
Wordt vervolgd.
HARMONIEGEZELSCHAP
„OEFENING BAART KUNST"
Directeur. J.C. M. FELTZER.
Het harmoniegezelschap „Oefening
..baart kunst" is opgericht op 9 Maart
1900 en mag zich te Schiedam tot één
der meest populaire muziekgezelschap
pen rekenen. Een groot aantal der leden
is werkzaam in de diverse afdeelingen
van Wilton-Fijenoord. Génoemde ver-
eeniging heeft vooral hare populariteit
te danken aan het feit, dat zij steeds
goede en mooie muziek ten gehoore
brengt, zoowel op hare zomerconcerten
in de Plantage te Schiedam tn op het
Heemraadsplein te Rotterdam als op
de vele concerten, overal in den lande,
door haar gegeven, waarbij zij dan de
feestelijkheden met hare muziek opluis
terde
„O.B.K." streeft zooveel mogelijk
naar de muzikale ontwikkeling van hare
leden en donateurs.
Zoo zal „O.B.K." op 23 Februari
1938 des avonds om 8 uur 15 in het
Passage-Theater te Schiedam een con
cert van bek'nde werken uitvoeren.
Ter afwisseling zal een film worden ver
toond, getiteld: „Triomf der liefde",
met den zanger Jan Kiepura in den
hoofdrol.
Toegang hzbben in de eerste plaats
onze leden en donateurs, doch er is
dan nog een beperkt "aantal plaatskaar-
ten verkrijgbaar a 50 cent per persoon.
Deze plaatskaartsn zijn te verkrijgen
De eerste Dieselmotor
