al naar gelang de rookgassen of het
circulatiewater door de pijpen stroomt.
In den stoom-waterafscheider wordt
door centrifugeeren het water van den
stoom gescheiden. Voor elk kilogram
geproduceerden stoom moeten bij vol
last ongeveer 10 a 15 kg. water door
de verdamperelementen gepompt wor
den. Dit laatste geschiedt door de
Umwalzpumpe, welke met een over
druk van 1,5 a 2,5 atm. werkt. Deze
druk dient ter overwinning van den
weerstand in de verdamperelementen,
doch vooral voor het centrifugeeren
van het stoom-watermengsel in den
afscheider.
Het onderste gedeelte van den af
scheider dient als voedingwaterreser
voir. Er vormt zich hier een zichtbaar
wateroppervlak, dat zakt als Stoom
wordt afgenomen. Opgemerkt dient
nog, dat de verdamperelementen zelf
steeds door de Umwalzpumpe boorde
vol met water worden gehouden, zoo
dat er in het binnenste van den Velox
geen veranderlijke waterstand heerscht.
De onderzijde van den afscheider
verricht nog een verdere belangrijke
functie: hier is n.l. de plaats waar bij
toenemende concentratie van het voe
dingwater afgespuid kan worden.
VERSLAG VAN DE LEZING OVER
LUCHTBESCHERMING
gehouden voor het personeel van Wilton-
Fijenoord op Woensdag 28 December 1938
door M. W. H. de Gorter.
Daar brandbommen ook giftige gassen kun
nen ontwikkelen, is het wel aan te bevelen
de huisbrandwacht te voorzien van een gas
masker, om zoodoende het naderen van den
vuurhaard mogelijk te maken. Is er geen gas-
Gassluis
masker aanwezig, -dan kan men altijd nog
gebruik maken van een natten doek, voor
mond en neus. Ter bescherming van hoofd
en haar tegen rondvliegende vonken, kan
men het hoofd bijvoorbeeld bedekken met
een omgekeerde kookpan.
Het is niet de bedoeling, dat de hierboven
opgesomde uitrusting reeds thans in vredes
tijd op zolder wordt opgeborgen, doch wel
in de onmiddellijke nabijheid hiervan, bijv.
nabij den zoldertoegang en gemakkelijk be
reikbaar.
Natuurlijk zal het kunnen voorkomen, dat
de brandwacht het vuur niet meester kan
worden met de ten dienste staande middelen
en dan zal het noodig zijn de blokbrandweer
te hulp te roepen. Het is namelijk de be
doeling elk blok huizen in de toekomst de
beschikking te geven over een kleinen brand
weerpost, welke gemakkelijk verplaatsbaar
is door middel van een handwagen of een
Stalen schuilcel
rijwiel-aanhangwagen. Een dergelijke blok-
brandweerwagen zal o.m. zijn uitgerust met:
een opzetstuk met slangen en straalpijp;
een op de waterleiding kraan te bevestigen
slang met straalpijpje; een schuimpomp met
eenige busjes schuimblusch-preparaat; een
paar ophaallijnen; slangophouders; kaarslan
taarns, fakkels; schoppen, spaden, bijlen en
sloopgerei zooals koevoet, breekijzer, zagen,
hamer, moker, bijl, boor enz,; proppen om
gas en waterleidingen af te stoppen, een
korte ladder, enz.
Dit zijn in het kort de middelen, welke de
burgerbevolking in oorlogstijd ten dienste
staan tegen het gevaar van brandbommen.
Men zal voornamelijk hierop aangewezen
zijn, want het zal een ieder duidelijk zijn,
dat wanneer op tien of twintig plaatsen tege
lijk in de stad branden uitbreken de gemeen
telijke brandweer niet overal aanwezig kan
zijn en door de betrokken leiders in de
eerste plaats hulp zal worden gezonden naar
gebouwen van algemeen belang, welke ge
troffen zijn, zooals bijv. een ziekenhuis of
een postkantoor.
Ten slotte krijgen we dan in de laatste
plaats de bescherming tegen strijdgassen.
Laten we hier nogmaals voorop stellen, dat
men het gasgevaar niet moet overdrijven en
dat dit m.i. pas in de laatste plaats komt.
De voornaamste factor hiervoor is wel het
feit, dat ons klimaat als regel niet gunstig is
om gasaanvallen te doen slagen.
Als regel waaien hier te lande nogal
straffe westenwinden welke de vluchtige
gassen spoedig uiteen drijven. Het is dus
wel degelijk de vraag of een gasaanval de
daaraan verbonden kosten en moeite waard
is. Dat neemt natuurlijk niet weg, dat er toch
wel rekening mede moet worden gehouden
en als eerste beschermingsmaatregel tegen
dit gevaar is hier dan het gasmasker ver
meld, dat thans in grooten getale wordt aan
gemaakt en ongeveer 4.per stuk zal
moeten kosten. Natuurlijk valt het gebruik
van een gasmasker niet mede, en het is nood
zakelijk er mede te oefenen wil men er in
tijd van nood nut van hebben.
Gasvrijmaken van woonhuizen is een on
begonnen werk. Immers reeds bij de ge
ringste bom-explosie zullen ramen springen,
waardoor eventueel gas de woning kan bin
nendringen. Waar echter wel om moet worden
gedacht is de mogelijkheid, dat lichtgas de
woning onveilig kan maken, wanneer door
ontzetting van het gebouw de gasleiding zou
afknappen en het gas dus vrij zou weg stroo
men. Daarom dient een der huisgenooten
belast te worden met het afsluiten van de
hoofdgaskraan en den hoofdschakelaar van
het electrische net om zoodoende gasexplo-
sies en kortsluiting van binnen uit te voor
komen.
Indien onder een particuliere woning een
goede schuilkelder kan worden aangelegd,
dan is het wel gewenscht, dat deze behalve
scherfvrij en bestand tegen de belasting van
het eventueel instortende huis, ook gasdicht
wordt gemaakt, evenals de groote gemeente
lijke schuilkelders voor diegenen, die zich
tijdens een bomaanval op straat bevinden.
Indien een luchtraid na zonsondergang
plaatsvindt krijgt een particulier ook te
maken met verduisteringsmaatregelen. De
verduisteringsproeven, welke de laatste maan
den gehouden zijn, hebben aangetoond, dat
velen meenen te kunnen volstaan, met een
voudig al het licht te dooven en naar bed te
gaan of zich op straat te begeven. Dit is
niet de juiste methode. Evenmin is het de
bedoeling, om te zorgen, dat aan de straat
zijde geen licht zichtbaar is, doch aan de
achterzijde van het huis wel lichten te laten
branden.
Immers een verduisteringsproef vindt niet
plaats om na te gaan, of van de straat af alles
wel voldoende afgeschermd is, doch of men
vanuit de lucht geen licht kan waarnemen,
waardoor een vijandelijke vlieger zich zou
kunnen oriënteeren.
Met zeer eenvoudige middelen is het mo
gelijk te voldoen aan de voorschriften van de
overheid met betrekking tot verduisterings
proeven. Het best kan men nog beginnen
met maatregelen te treffen bij de lichtbron
zelf, door de lamp zelf af te schermen en wel
zoodanig, dat het licht alleen maar op de
tafel valt en zich verder niet door het ver
trek verspreidt. Indien dan tevens de over
gordijnen goed gesloten worden, zal er geen
lichtschijinsel van buitenaf meer waarge
nomen kunnen worden. Ook zijn er naast
de genoemde afschermlampjes ook speciale
lampen door Philips in den handel gebracht,
die volkomen aan het gestelde doel beant
woorden.
Luchtvcrverscher met handaandrijving
Hiermede zijn in groote lijnen de maat
regelen aangegeven, die een particulier in
zijn woning moet treffen in tijden van oor-
logsgevaar en indien het werkelijk tot lucht
aanvallen boven ons land zou komen. Het
zal U echter duidelijk zijn, dat wij er met de
individueele bescherming alleen niet komen.
