JAARWISSELING
Orgaan van en voor het personeel
Wilton-Fijenoord-Schiedam
8e Jaargang
December 1945
No 4
BIJ DE
MEDEDEELINGEN VOOR DE
REDACTIE TE ZENDEN AAN:
J. PULLEMAN
van
INZENDING VAN OPSTELLEN
EN DENKBEELDEN DOOR
LEDEN VAN HET PERSONEEL
WORDT OP PRIJS GESTELD.
Een goede gewoonte is het, bij de wisseling
van het jaar even stil te staan en onze
gedachten te laten gaan over het afgelgopen
tijdperk en tevens onzen blik te richten op
de nabije toekomst. Van deze goede ge
woonte willen wij niet afwijken.
Wanneer wij onze gedachten laten gaan
over 194 5 dan is het moeilijk, ons ten volle
te realiseeren, wat er allemaal heefi plaats
gevonden. Het begin was allertreurigst.
Honger, koude, vervolgingen, angst, verne
deringen, gevangenis, concentratiekampen,
rechteloosheid, was alles, wat de klok sloeg.
Alleen het vaste vertrouwen, dat de recht
vaardige zaak eenmaal zou zegevieren, deed
ons dit alle^ dragen. Het eenige, wat ons
den geheelen dag beheerschte, was de zorg
voor voedsel en warmte. Wat al moeite
getroostte men zich, om een weinig meer te
bemachtigen, dan hetgeen op de bonnen be
schikbaar werd gesteld. Dagenlang was men
op pad en leefde men onder de meest primi
tieve omstandigheden. Op de meest won-
der'ijke wijze kwam soms een transactie tot
stand en niet altijd wist men dan het met
veel moeite bemachtigde eten thu;s te
brengen. Voeqt men daarbij, de prikkelbaar
heid van iedereen, de avonden doorgebracht
hij een heel klein pitje en de angst, dat de
bevrijding te laat zou komen, dan heeft men
het sombere, spookachtige beeld in zijn ge
heel weer voor den geest. Op de fabriek
was het niet anders. Iedereen trachtte zich
aan het werk voor den gehaten bezetter te
onttrekken en gebruikte het nog beschikbare
materiaal zoo veel mogelijk voor eigen doel
einden.
Maar hoewel het beeld rondom ons steeds
triester werd, bereikten ons via de ver
stopte radio's betere berichten en deze
hielden ons als het ware in het leven. Toen
de ellende haar dieptepunt bereikt had,
brak, voor velen helaas reeds te laat, voor
anderen net op het nippertje, de dag aan,
waarop wij de vliegtuigen met voedsel op
geringe hoogte over enze hoofden hoorden
ronken en wij voelden: dit is het einde van
deze rampzalige periode. Met tranen in de
oogen en een brok in de keel zagen wij
steeds nieuwe, leven - brengende boden van
de vrijheid aan den horizon verschijnen. Kort
daarna was de capitulatie een feit geworden
en konden wij onze bevrijders begroeten, wat
dan ook spontaan plaats vond. Wat een
genot was het, meer voedsel te ontvangen.
Wij wisten van vele dingen niet meer, hoe
zij smaakten. En terwijl de holle wangen
zich vulden, de gebogen gestalten zich weer
oprichtten en de doffe oogen weder be
gonnen te schitteren, begon het Neder-
landsche vo'k zijn evenwicht te zoeken. Het
ging niet gemakkelijk, daarvoor waren wij
te ver uit het lood geslagen. Maar geleidelijk
brak het besef door, wat voor weg wij had
den te gaan om uit het moeras te geraken,
waarin de Duitschers ons moedwillig hadden
gebracht.
De bevrijding is anders gekomen dan wij
verwacht hadden. Ook hetdrama in Indië
is iets waarop wij zeker niet gerekend had
den. Maar aan het einde van 1945 weten
wij waar wij aan- toe ziin en op 31 December
heeft ieder voor het nieuwe jaar zijn ideeën
over de toekomst meer of minder helder
voor den geest.
Op ^dezen oudejaarsavond hebben onzo
gedachten vertoefd bij de gevallenen voor
onze vrijheid. Wij dachten aan die groote
schare strijders die devallen is en die geleden
heeft voor de bevrijding van ons land. Wij
zagen in gedachten die duizenden in uniform,
die vanuit een ver land hier hun leven
moesten laten. Maar wij zagen ook duizen
den van onze mannen en vrouwen in burger-
kleeding die den hoogsten tol hebben moe
ten betalen voor de bevrijding van hun door
de Hunnen bezette en vernederde vader
land. zij stierven in de volle overtuiging,
dat zij gestreden hadden voor een heib'ge
zaak. \X ij herdachten ook de afschuwelijke
jodenvervolgingen, de deportaties, het lijden
in gevangenissen en concentratiekampen en
ve'e andere lugubere dingen. Nog kunnen
we ons niet realiseeren, dat een volk zoo
laag gezonken kan zijn om deze gruwelen
te bedrijven.
Wij dachten ook aan velen, die bij Wilton-
Fijenoord werkzaam waren en die door de
ooriogshandelingen hun leven verloren.
Maar wij beseften ook op dat plechtige
uur. dat het lijden en sterven van zoo vele
duizenden ons verpachtingen op'eggen. Wij
moeten de zaak voortzetten, waarvoor zij
hun beste krachten en hun leven gaven.
Slechts op deze wijze kunnen wij toonen,
hun offers waardig te zijn. Met dit voor
nemen moeten wij het nieuwe jaar intreden.
Zij hielpen den oorlog winnen, wij moeten
zorgen, dat wij den vrede winnen.
Alle mogelijkheden voor den opbouw zijn
aanwezig. Vergelijk de bonnenlijst van een
jaar terug eens met die van thans. Vergelijk
de menschen, die ie om je heen ziet, eens
met die van Januari 1945. Maar vooral,
vergelijk jezelf met wat je een jaar terug
was en kijk eens naar het beeld dat de werf
thans vertoont. Zeker, er zijn nog tekort
komingen en er is nog gebrek aan ver
schillende dingen, maar ieder voelt, dat dit
slechts een kwestie van tijd is.
Wat wij nocdig hebben in het nieuwe jaar
is: vertrouwen in onszelf en vertrouwen in
elkaar. Gezamenlijk willen wij aanpakken,
om te herstellen, wat vernield en afgebroken
werd. De Nederlandsche geest is niet ge
broken door 5 jaar onderdrukking en wil
zich thans ten volle doen gelden. Eensgezind
werken is het parool voor 1916.
Door eendrachtig werken, met willen
[bezield,
Zal spoedig herrijzen, wat eens werd
[vernield.
De redactie is er van overtuigd, dat het
parool voor 19'6 door iederen werker van
Wilton-Fijenoord overgenomen zal worden.
Zij wenscht alle lezers en lezeressen een in
alle opzichten ge'ukkig en voorspoedig nieuw
jaar toe. Zij dankt voor de belangstelling,
die zij in het afgeloopen jaar heeft mogen
ondervinden en de medewerking, welke
haar van alle zijden is verleend.
Het eerstvolgende nummer zal verschijnen
op 1 Februari 1946. Inzendingen hiervoor
moeten uiterlijk 22 Januari a.s. binnen zijn.
ZIJ, DIE VIELEN
De tol, dien Wilton Fijrnoord aan de over-
we'digers moest betalen, is zwaar geweest.
Hieronder volgt de lijst van hen, die het
leven lieten in deze oorlogsjaren.
In concentratiekampen of voor vuurpelo
ton verloren hun leven:
Alta, J. L.
v. d. Rergh, G. J.
v. d. Bergh, J. W.
v d Burg, J.
Capelle, B».
v. Driel, A. J. P.
Driessen. N J.
v. d. Ende D.
de Haas, A. J.
v. d. Jagt, C.
de Keizer, A.
Klootwijk. A.
Kwakernaak, W.
hammers H.
Langstraat, L,
Mo'enaar, K. C.
Post, D.
Assist -bedrijfsl.
Afd. Buitpn-bankw.
Machinefabriek
Machinefabriek
Scheepsbouw
Machinefabriek
Machinefabriek
E'ectr. Iasschers
Branders
Machinefabriek
Bewaking
Machinefabriek
Bouwbedrijf
Timmerlieden
Klinkersbaas
M achinefabriek
Machinefabriek
Machinefabriek