IETS OVER BEDRIjFSORGANISATIE
B. W.
P. C. v. d. J.
De organisatie van het bedrijf is een pro
bleem, waarmede reeds velen zich hebben
beziggehoucen. Dij veien van ons heeft dit
woord een onaangenamen kiank verkregen,
omdat zoo gauw de gedachte post vat, dat
de daarbij getroffen maatregelen persoon ijk
beaoeid zijn.
Ais voorbeeld diene het volgende voorval,
dat eemgen tijd geleden plaats vond in één
van onze grootste bedrijven. Eén der werk
lieden voegde aan den loopenden band
diverse deeien tezamen, wat met één hand
gebeurde. De bedrijfsingenieur kwam op een
dag eens kijken en bemerkte, dat de man
met de andere hand een handeling erbij
kon verrichten. Na enke.e maanden werd
dit uitgebreid met een voetbeweging. Toen
nu na eenigen tijd zich de betrokken be
drijfsingenieur toevalligerwijze in de nabij
heid van dezen man vertoonde, draaide deze
zich om en voegde hem toe: „Wanneer je
nu nog een bezem in m'ns eekt, kan
ik tegelijk den vloer ook nog vegen."
Dat de bedoeling van oe bedrijfsorganisatie
in een ander licht bekeken wordt, is de
strekking van dit artikel.
Waarom is bedrijfsorganisatie noodzake
lijk? Omdat door de ontwikkeling van de
techniek het niet meer mogeiijk is, dat één
man alleen een opdracht van eenige be-
teekenis uitvoert. Kon vroeger een scheeps
bouwmeester geheel zelfstandig een schip
ontwerpen, waarbij hij zoowel het schip als
de voortstuwing (de zeilen) ontwierp, tegen
woordig komen hier meerdere special sten
aan te pas. De scheepsbouwer ontwerpt het
schip, de werktuigbouwer de voortstuwings-
inslallatie, de electrotechnicus het electrisch
gedeelte, de architect het interieur en zoo
zijn er nog meer gespecialiseerde krachten,
die samenwerken aan één object.
Deze speciaiiseering vindt men in het ge-
heele bedrijf terug en niet alleen op het ge
bied van techniek.
Werd vroeger het loon door den patroon
of diens vrouw uitbetaald, tegenwoordig is
hier een aparte loonadministratie voor noo-
dig. Deze loonadministratie is niet in het
leven geroepen als werkverschaffingsobject,
maar omdat het noodzakelijk was, o a. in
verband met de werkzaamheden betreffende
sociale voorzieningen, enz. Ook voor dit
werk is weer een speciale opleiding noodig.-
Naarmate nu de producten, die men moet
vervaaroigen en de werktuigen, die ze ver
vaardigen moeten, ingewikkelder worden, en
er meerdere handen bij betrokken zijn, moet
de organisatie verbeterd worden, zoodat een
s'uitend geheel wordt verkregen. Bij deze
organisatie heeft ieder, ongeacht zijn functie
of plaats, een bepaalde taak te vervullen.
Het is van het grootste belang, dat deze
taak nauwkeurig omschreven is en dat ze
op het juiste moment wordt uitgevoerd,
zoodat alle taken tezamen een samenhangend
geheel vormen. Hiervoor moet van te voren
een plan worden gemaakt.
De laatste oorlog heeft duidelijk aange
toond, wat met een zorgvuldig voorbereid
p'an bereikt kan worden. De invasie in
Normandië was tot in de kleinste details
voorbereid; niets was er aan toeval over
gelaten Hier werkten groote éénheden samen,
name ijk de zee-, de land- en de luchtnf&cht,
die elk op haar eigen gebied gespecialiseerd
waren. Zij waren echter alle even nood
zakelijk voor het slagen van de onderneming.
In minuten na twkeurig was voor iedere een
heid bepaald, waar zij zich moest bevinden
en wat zij moest doen. Het lijkt onmogelijk,
in verband met de onbekendheid van den
tegenstand van den vijand, om dit van te
voren nauwkeurig te bepalen. Toch heeft
de praktijk bewezen, dat alles volkomen
klopte en dat de zege. in verhouding tot de
grootheid van de onderneming, slechts ge
ringe offers heeft gekost. De organisatie
heeft hier gezegevierd.
Dat voor een dergelijk plan uitgebreide
studies en berekeningen gemaakt moesten
worden, en dat er geweldig veel voorbe
reidend werk moest worden verzet, spreekt
vanzelf.
Hetzelfde, zij het in bescheidener mate, is
het geval bij de bedrijfsorganisatie. Ook hier
moeten van te voren ahe mogelijkheden
bekeken worden en moet eveneens worden
bepaald, wat ieder moet doen en op weik
tijdstip dit gedaan moet worden.
in een vo gend artikel zu.len wij enkele
deelen van de bedrijfsorganisatie nader be
kijken.
LOONBETAL1NG.
Niet-tewerkzijnden kunnen hun loon enz.
's Zaterdags in ontvangst nemen aan den
NV estkousdijk of aan de Jriekstraac, indien
dit aangevraagd wordt des Donderdags vóór
12 uur bij ae afdeehng tijdcontröle op de
werven te Schiedam, Weslkousdijk of P,ek-
straat. Men behoeft dit slechts éénmaal te
doen voor den duur der afwezigheid.
Wachtgelders moeten onder overlegging
van hun inschrijvingskaart van het Arbeids
bureau, hun wachtgeld persoon.ijk in ont
vangst nemen op Zaterdag. Het afhalen van
het wachtgeld treedt op dien dag dan in de
plaats van het stempe.en.
Zieken enz. kunnen hun loon enz. door
collega's mede laten brengen. Dit moet dan,
a's hieiboven aangegeven, vóór des Donder
dags 12 uur worden aangevraagd. Zoo lang
de afwezigheid duurt, wordt het loon enz.
dan aan dien collega medegegeven. Men
zorge evenwel voor een behoonijk ingevulde
vo macht.
Zij die op den betaaldag met vacantie
zijn, kunnen hun loon 's Maandags van 11.30
tot 12 uur in ontvangst nemen. Alle anderen
dienen op den aangewezen betaaldag hun
loon enz. in ontvangst te nemen, daar op
andere dagen niet meer wordt uitbetaald
en men dan dus moet wachten tot den vol
genden betaaldag.
BEDRI FSSCHOOL,
Met het teekenen van het „leercontract"
voor Uw zoon, neemt U de verantwoorde
lijkheid op U, ervoor te zullen zorgen, dat
zijn opleiuing zal geschieden voor zoover
het betreft de p actische opleiding in de
Bedrijfsschool en voor wat betreft de theo
retische opleiding aan de Avondvakteeken-
school.
In onderstaand artikel is nu aangegeven,
wat U als ouders kunt en moet doen om
deze opleiding te doen slagen.
In de eerste plaats is het daarvoor noodig,
dat Uw zoon van den leertijd in de fabriek
en op de Avondschool het grootst mogelijke
profijt trekt. Maar daarvoor zal hij dan ook
rege matig en getrouw de Bedrijfs- en Avond
school moeten bezoeken. U moet zich als
eerste taak stellen, ervoor te zorgen, dat dit
ook inderdaad gebeurt. Een jongen, die
eenige keeren verzuimt, is al spoedig niet
meer in staat de theorie-lessen te vo'gen, die
hij wel bijwoont. De moed ontzinkt hem. hij
krijgt tegenzin in de lessen en de mislukking
is nabij Bovendien zal niet voldoend ge
motiveerd verzuim het plichtsgevoel onder
mijnen. Helaas is op dit punt bij vele ouders
het besef van verantwoordelijkheid slechts
zwak ontwikke'd Zij zijn dikwijls maar al
te gauw geneigd, hun jongen toe te staan
ziin 'essen te verzuimen. Ook wanneer een
leerling voor een „licht geval" in de Onge
vallenwet loopt, waarbij hij dus niet in de
fabriek kan werken, laat men hem rustig
van de Avondschool wegblijven. Door mij
werd daarbij eenige malen geconstateerd,
dat zij wel op straat rondslenteren Wanneer
in zu ke gevallen aan den controleerenden
geneesheer gevraagd wordt om vrijstelling
te verkrijgen van het thu'sblijven, om gedu
rende eenige avonden per week de school
te bezoeken, zal dat in vele gevahen toe
gestaan worden.
I hans nog een andere kant van dit pro
bleem De opleiding aan de Avondvaktee-
kenschool komt per leerling op niet minder
dan 80,per jaar, welk bedrag door het
Rijk en de Gemeente moet worden opg ;-
bracht. Uw zoon wordt dus opgeleid op
kosten van de gemeenschap, van geld dat
door burgers wordt bijeengebracht. Wat door
de ouders wordt betaald is s'echts een
fractie van dit bedrag. In het licht van deze
feiten is het begrijpelijk, dat de school den
dringenden plicht heeft van de ouders mede
werking te e schen, opdat de enorme be
dragen, die door de Overheid beschikbaar
worden gesteld, werkelijk worden aangewend
tot nut van de gemeenschap en tot zegen
van den leerling.
SPORT (I) Vervolg.
Ook de lichamelijke opvoeding werkt dus
mede tot de vorming van den totalen mensch
met al zijn vereischte lichamelijke, geeste
lijke en moreele eigenschappen. Evenals bij
de opvoeding van het kind tot zelfstandig
volwassene bijv. schoolonderwijs, lectuur,
muziek, spel e d worden gebruikt als mid
del om het gestelde doel te bereiken, zoo
worden ook de lichaamsoefeningen als mid
del aangegrepen. Bij de lichame'ijke opvoe
ding als deel der totale opvoeding zijn de
lichaamsoefeningen dus middel, nooit doeL
En hier demonstreert zich het cardinale ver
schil met. de sport, want daar is dit wél
het geval.
De sport streeft naar prestatie en dat is
juist het aantrekkelijke ervan. Bij de sport
vinden we de echte liefhebbers, de durvers,
de sterken, de rappen-van-huis-uit. Die vin
den daar gelegenheid hun Ievens'ust, levens
blijheid bewegingsdrang en drift tot daden
uit te vieren in een sportief spel of eeniger-
lei snelheids- of krachtprestatie. Dat zijn
de jongelui en de altijd jeugdige ouderen,
die uit eigen vrijen wil de sportvereeni-
gingen opzoeken, teneinde lichaam en geest
te oefenen, te verfrisschen, te ontspannen.
Maar wat doen we met de anderen, de
lichamelijk minder rijk bedeelden? Die mij
den immers de sportvereenigingen, óf uit
tegenzin óf uit va'sche schaamte, omdat de
ondervinding hun geleerd heeft, dat ze toch
niet met hun leeftijdgenooten mee kunnen.
Moeten we die categorie dan maar terzijde
stellen, terwijl juist zij toch gedoseerde
lichaamsoefeningen zoo broodnoodig heb
ben? Neen, hen dienen wij op te vangen met
onze lichamelijke opvoeding, welke derhalve
in de eerste p'aats thu's hoort in de school,
t w. het lager-, uitgebreid lager-, middelbaar-,
nijverheids- en hooger onderwijs Daar zul
len zij, die van nature de noodige vaardig
heid fut en wellicht ook zelfvertrouwen
missen, onder deskundige leiding en door regel
matige methodische oefening, aangepast aan
hun kunnen, moeten worden gebracht tot
het bereiken van minimaal te stel'en eischen.
Niet dus training voor record-prestaties
in één bepaalden tak der lichaamsoefe
ningen, zooals bij de snort, doch door mid
del van gvmnastiek, athletiek, verschillende
spelen en last not least zwemmen, hun body
ontwikke'en hun vertrouwen in eigen kracht
versterken, hun karakter helpen vormen, kortom
hen opvoeden tot man en vrouw, is hierbii de leus.
Bij een volgende gelegenheid, zullen we
nog enkele andere punten dit onderwerp
betreffende onder de loupe nemen.
A. F. L. VERHEIJDEN,
Leeraar Licham. Oef.
