5
NIEUWS
Figuur 3
plaats gevonden in de Dordtse Kil, westelijke
oever, nabij het zo geteisterde 's Gravendeel.
Figuur 2 geeft een kaartje aan van de
ondergelopen polders rondom 's Gravendeel
n.l. de Trekdam, Mookhoek, Kooiland,
Strijense Polder en diverse kleine polders.
Dit gebied heeft een oppervlakte van 1466
H.A. en een uit te pompen waterhoeveelheid
van c.a. 15 millioen kub. meter. De polders
waren met elkaar in verbinding gebracht
door de omringende „slaperdijken" door te
steken met behulp van springladingen. Aan
de andere zijde van de dijk, waarover de ver
keersweg Strijen - 's Gravendeel loopt, ligt de
Nieuw Bonaventura polder met een opper
vlakte van 2480 H.A. Ook hieruit kon wor
den „getrokken" door middel van een „dui
ker", die echter te kleine afmetingen had.
Het werd niet mogelijk geacht de dijk door
te steken, anders zou deze enige belangrijke
verkeersweg ook nog gestremd worden.
Nadat op 13 Februari de pompboot naar de
plaats van bestemming was gesleept en daar
werd geankerd, begon onze taak met het ver
vaardigen van 4 stuks nieuwe pijpleidingen,
900 mm. diameter en elk 36 meter lang,
gewalst uit 10 mm. plaat. De pijpen werden
van flenzen voorzien voor een gemakkelijke
montage. Deze zuigbuizen werden op de wal
gesteund door hiervoor vervaardigde houten
jukken en op de pompbootopbouw door ijze
ren I-liggers met stekers. Figuur 3 en figuur
4 geven hiervan een afbeelding.
Er moest rekening gehouden worden met het
tij-verscliil in de Dordtse Kil, dat gemiddeld
I,90 meter bedraagt. Dus moesten de lei
dingen „scharnierbaar" gemaakt worden t.o.v.
de wal en dit werd bereikt door de buizen
te koppelen op de pompboot en op de wal
met lederen balgen, inwendig voorzien van
ijzeren hoepels. Deze balgen zijn ook op de
loto's zichtbaar. Zaterdagmorgen 14 Februari
begon het buizen leggen, 's Zondags werd
doorgewerkt en 's middags waren we klaar
om met de eerste pomp te gaan pompen.
Onze mensen hebben hierbij verrassend snel
gewerkt onder alles behalve gunstige omstan
digheden, zoals modder en koude. De grote
buizen moesten ter plaatse van de juiste knik
worden voorzien, overeenkomstig het dijk-
profiel. Figuur 5 geeft dit te zien.
Stagnatie ontstond om de zuigbuis op va
cuum te krijgen, omdat de maximum zuig-
hoogte 5,50 meter bedroeg. Met behulp van
een geleende ejector met mobile luchtcom-
pressor en de vacuumpompen van de instal
latie lukte het Maandagmorgen 17 Februari
de eerste pomp te doen aanslaan. De bema
ling had een aanvang genomen waarnaar de
bewoners rond 's Gravendeel zo reikhalzend
hadden uitgezien.
Maandagnacht werd de op de werf klaar ge
maakte tweede buisleiding naar 's Graven
deel vervoerd en op Dinsdag werd de leiding
voor de tweede pomp gelegd. Woensdagmor
gen kwam deze pomp in bedrijf. De lei
dingen voor de derde en vierde pomp volgden
snel, zodat op 21 Februari alle pompen in
bedrijf kwamen. Op figuur 6 ziet men het
leggen van de zuigbuizen. Na het in bedrijf
stellen der pompen ondervonden we nog en
kele onaangename verrassingen, zoals zware
draaikolken boven de zuigmonden. Dit kon
worden tegengegaan door vlotten ter plaatse
vast te leggen. Er moest o.a. een oplossing
gevonden worden om de boot op afstand van
de wal te houden. De reactie-krachten ten
gevolge van het uitstromende water door de
vier persbuizen, bleken zo groot te zijn, dat
de ankers het niet hielden en de zuigbuizen
met de balgen konden deze krachten niet
opnemen.
We vonden een goede oplossing door twee
stuks 15 tons laadbomen aan dek te bevesti
gen en deze met stoelen in het dijldichaam op
te vangen. Op de foto, figuur 4, is één van
deze laadbomen zichtbaar. Figuur 7 geeft
een beeld van het uitstromende water door
de persbuis. Toen wij begonnen met pompen
Figuur 4
