En zo kom ik dan nu geleidelijk aan het
eind van deze reisbeschrijving. Was het eigen
lijk wel alleen een reis-verhaaltje? Af en toe
slipte er toch nog iets uit de pen over andere
dingen! Deze reis heeft mijn inzicht in het
Amerikaanse bedrijfsleven vergroot en mij de
overtuiging gegeven, dat de arbeid, in welke
vorm ook, in de V.S. wordt gerespecteerd en
wordt beschouwd nuttig te zijn in het alge
meen belang. De strijd tussen de witte boord
en de overall vindt men daar beslist niet.
Ondanks het verschil in werkkring of belo
ning bestaat er geen klasse-indeling naar de
aard van het werk. Het is jammer, dat we de
werkmethoden, de eenvoudige organisatie
vormen niet zo maar kunnen overnemen.
Hiervoor moet de mentaliteit veranderen. Ik
moet denken aan ons 100-jarig feest, aan de
regels, die de heer Giphart voor ons allen
dichtte:
17
NIEUWS
zaal. De vonnissen, die hier geveld worden,
zullen wel niet altijd in overeenstemming
zijn met het moois om ons heen.
Later bezichtigden we „The National Galery
of Art", een kunstmuseum. Toen we er bin
nenkwamen werd ons oog geboeid door een
stijlvol uitgevoerde rotonde. Ook hier weer
prachtige marmeren zuilen en in het mid
den op een verhoging een klaterende fontein.
Vanuit deze fontein verrijst een voetstuk,
waarop het bronzen beeld van Mercurius
prijkt. Bij het bewonderen van de kostbare
schilderijen kwamen we, evenals in de Musea
in Chicago, veel namen van Hollandse mees
ters tegen. In een zaal zagen we Cuvp's
„Maas bij Dordrecht". Twee kamers waren
geheel gevuld met werken van Rembrandt,
die beschouwd wordt als het grootste genie
van de Hollandse schilders.
Het zou te ver voeren alle belangrijke ge
bouwen uitvoerig te beschrijven, maar bij
één ervan zullen we nog even stilstaan, n.l.
„het Witte Huis", het woonhuis van de Pre
sident. Dit ligt ook aan de Pensylvania Ave
nue, op anderhalve mijl afstand van liet Ca
pitol. Het huis ligt in een prachtige tuin.
Als bijzonderheid wordt van deze tuin ver
teld, dat er tachtig verschillende boomsoor
ten in zijn. Ik heb ze niet geteld, maar het
zal wel zo zijnHet huis is geheel van grijze
zandsteen opgetrokken en wit geschilderd.
We kijken nog even langs de lange Avenue
en bedenken, dat langs deze weg iedere
nieuwe president van Amerika zijn eerste
belangrijke tocht maakt. Ook de legers, die
van de fronten terugkomen, worden hier ver
welkomd en ieder jaar op „Army Day" mar
cheren de soldaten van het leger over deze
Avenue, in het hart van hun land.
Daarna gingen we naar „Washington's In
ternational Centre'waar we een laatste of
ficiële ontmoeting moesten hebben met rege
ringsambtenaren. In de morgen van die dag
brachten we eerst nog een bezoek bij de lei
ders van de „Unions", de vakverenigingen,
die ons inlichtten over de rol van de vakver
enigingen in de economie van de V.S. Van
de 16.000.000 georganiseerde werkers heeft de
„American Federation of Labour", kortweg de
A.F.L., er de helft. Het „Committee for In
dustrial Organisation", de C.I.O. genaamd,
heeft een ledental van 6.000.000, de reste
rende 2.000.000 hebben zich bij andere orga
nisaties gevoegd. Een bedrijfskern zoals wij
die kennen bestaat er niet. Er is maar één
man, de „shop steward" die de belangen
van allen behartigt en dus de schakel is tus
sen bedrijf en vakvereniging. Zoals bekend,
staat over het algemeen de verhouding tus
sen werkgever en vakvereniging hier op een
hoger plan dan in Amerika, alhoewel wij in
de door ons bezochte bedrijven, op één enkele
uitzondering na, geen moeilijkheden met de
„Unions" aangetroffen hebben. De contrac
ten met de vakverenigingen werden daar
dikwijls zonder meer verlengd. Een lande
lijke C.A.O., zoals hier, bestaat er niet. De
loonverschillen in de vakgroepen zijn echter
veel groter dan bij ons.
's Middags was er een Evaluation Meeting.
Dit was een vergadering met de F.O.A. Een
groot gezelschap was hier bijeen. Van Ne
derlandse zijde was aanwezig onze ambassa
deur Mr. van Royen, met zijn staf. Er was
n.l. belangstelling voor een persoonlijk con
tact, daar wij op stap waren geweest zonder
project manager. Ons werd verzocht niet al
leen het mooie dat we gezien hadden te ver
tellen, maar ook het minder mooie. En zo
werden we om beurten aan de tand gevoeld.
Na deze laatste officiële vergadering werd er
ernst gemaakt om alles in orde te krijgen
voor onze terugtocht, 's Nachts om 1 uur ver
lieten we Washington, om zes uur kwamen
we in New-York aan en om kwart voor negen
werden we naar de luchthaven gebracht,
waar de „Triton" van de K.L.M. op ons
wachtte. Na wederom een voorspoedige reis
werden we 's Zondagsmorgens om half negen
op Schiphol aan de grond gezet.
Bouwt voort aan het werk van de
ouden enz.
Ook in Amerika wordt voortgebouwd aan
het werk van de pioniers. En ze doen het
daar zoveel eenvoudiger dan in Holland, het
gaat er gemoedelijker en het uiteindelijke
resultaat is er veel groter. Natuurlijk zullen
er wel bedrijven in de V.S. zijn, waar het
niet zo goed voor elkaar is, maar in de door
ons bezochte bedrijven troffen we een pret-
