een drilschool voor olifanten
Bernard Henry
Op bezoek in het africhtingsstation te Gangala-na-Bodio,
het enige dressuurcentrum voor olifanten in Afrika.
f:
Wanneer we in het circus of de
dierentuin de tamme, logge olifan
ten zien, hebben we ons allemaal
wel eens afgevraagd welke waag
halzen deze kolossen getemd heb
ben. Uit boeken over wilde dieren
weten we dat het hier gaat om
uiterst gevaarlijke dieren, vooral
wanneer ze zich keren tegen de
mens, die hun in de veilige rust van
het oerwoud heeft gestoord. We
blijven eerst maar liever een beetje
op een afstand, wanneer we zo'n
reus van 5000 of 6000 kilo zien,
maar als hij dan rustig verder-
peuzelt van zijn grote wortelho-
pen en goedig in het rond kijkt,
denken we bij ons zelf: „Zo kwaad
zien die beestjes er toch niet
uit
Weinigen weten maar, hoeveel
durf, waaghalzerij en koelbloedig
heid er voor nodig zijn om een
olifant zover te krijgen, dat hij ge
schikt is om tussen de mensen te
leven en te werken. Maar de man
nen van Gangala-na-Bodio, de
school in de Belgische Kongo,
waar olifanten zich goed leren ge
dragen, weten er alles van
Hun leven is een ononderbroken
avontuur vol opwinding en gewel
dig interessant voor een buiten
staander. Het vangen en dresse
ren van wilde olifanten is een
merkwaardig schouwspel waar veel
over te vertellen valt.
Op de grote weg van de Belgische
Kongo naar de Nijl, die dwars
door het reusachtige oerwoud gaat,
komt men op een goed ogen
blik in Uele, dat in de rechter
bovenhoek van de Kongo ligt. Bij
het begin van een grote open vlak
te staat een bord, dat de voorbij
ganger uitnodigt om een smaller
pad te volgen, dat naar het Noor
den gaat. Deze weg leidt naar het
wereldberoemde centrum van Gan
gala-na-Bodio de „school voor
olifantendressuur".
Dit station ligt vlak bij het kalme
Dunguriviertje en tegen het Natio
naal Garama-park, dat zich over
een enorme oppervlakte tegen de
Soedanese grens uitstrekt. Daar
worden de olifanten door goed ge
oefende inlandse jagers onder lei
ding van een blanke be
velhebber gevangen ge
nomen. Niemand anders
dan deze mensen mag in
het Garama wildpark de
wilde reuzen vangen, ter
wijl er bovendien maar en
kele exemplaren per jaar
tijdens een grootse klop
jacht van hun vrijheid
worden beroofd en onder
triomfantelijk gezang naar
de stallen van Gangala-na-
Bodio worden gevoerd.
De school werd gesticht in
1910 en bewees aan de we
reld datgene, waar nog aan
getwijfeld werd: n.l. dat
ook de Afrikaanse olifant
getemd kan worden, ook
al is hij dan wat minder
slim dan zijn Indische
broer. Als de logge dikhuid, zo ge
vreesd in zijn wildheid, na maan
denlange studie zijn „kostschool"
verlaat, zal hij in dierentuinen of
werkterreinen de roem van de
school verspreiden.
JACHT EN VANGST
Elk jaar, in februari tijdens het
droge seizoen, wordt er gejaagd.
Zo'n jacht is altijd spannend, soms
ook wat droevig, wanneer er, om
een mensenleven te sparen, een oli
fant moet worden neergeschoten.
De grote dag begint wanneer de
jagersgroep de wildernis intrekt
met de blanke bevelhebber te
paard voorop. Behalve de jagers
gaan er nog meer inlanders mee
sommigen te paard, anderen op
getemde dikhuiden. Er gaan koor
den, lasso's, geweren en ammuni
tie mee. De echte jagers doen het
gevaarlijkste werk.
Oudere, tamme olifanten gaan
mee omdat ze een belangrijk werk
te doen hebben :ze zijn „monitor",
d.w.z. geleider voor de pas gevan
gen dieren. De monitors leven en
sterven in de school zonder hen
zou de jacht niet mogelijk zijn.
Een troep olifanten wordt gesigna
leerd. De jagers trekken ten aan
val, de monitors met hun berijder
de cornac -wachten af. De
jagers vatten post beneden de
ai
getemde olifanten die hun kost als
trekdier verdienen
wind, want een olifantenslurf, als
een antenne de lucht in gestoken,
heeft een sterke en feilloze reuk.
De bevelhebber heeft intussen zijn
prooi uitgekozen: een jonge, on
volwassen olifant. De ideale leef
tijd ligt tussen 12 en 20 jaar, dan
kan het dier het leven ingevangen-
schap verdragen.
De jagers rukken op in hoefijzer-
vorm de wapens middenin, aan
de buitenkant de lasso's. Men pro
beert langzaam tot op 15 meter te
naderen. De bevelhebber geeft het
signaal - talrijke schoten weer
klinken over de koppen der kud
de, die in wilde paniek alle kanten
uitvlucht.
Opgepast nu. De jagers moeten
snel handelen om te zorgen dat de
oude en jonge dieren van elkaar
gescheiden worden. De inlanders
met lasso's staan klaar om de jong
ste dieren, die werden uitgekozen,
bij hun poten vast te krijgen
Het kan gebeuren dat een bezorg
de olifantenmoeder haar kind ver
dedigt en als een razende op de
jagers afstormt. De enige oplossing
is dan, dat op de loer liggende
jagers de moeder met welgemikte
schoten afmaken. Het leven van
een dier vóór dat van een mens.
De kleintjes zitten nu vast. Razend
snel wordt hen een lasso omgewor
pen die dan weer aan een boom
