6
keerde het schip in de haven te
rug, waar men vernam, dat de
„Langlee" en vele uitgeweken
schepen door de Japanners tot
zinken waren gebracht.
De „Zaandam" werd volgepropt
met militairen, vrouwen en kinde
ren en vertrok 's avonds om tien
uur voor de tweede maal, geëscor
teerd door de Britse torpedoboot-
jager „Stronghold", die nog onge
veer honderd schipbreukelingen
van het s.s. „City of Manchester"
op het koopvaardijschip overzette,
's Nachts om twee uur wenste de
jager de „Zaandam" „Good Luck",
waarna de laatste op volle kracht
naar Fremantle stoomde.
Twee uur later werd de dappere
oude jager door twee grote Japan
se soortgenoten aangevallen en met
man en muis in de grond geboord.
Bij deze gelegenheid had de
„Zaandam" haar leven te danken
aan de doodsstrijd tegen een over
machtige vijand van dit kleine en
geheel verouderde oorlogsschip.
Onderweg pikte de „Zaandam"
nog 29 man op uit een sloep van
een tot zinken gebracht K.P.M.-
schip.
Na een langdurig oponthoud in
Australië ging de reis naar Chili,
vandaar met een lading koper via
het Panamakanaal, New Orleans
en Cuba naar New York.
Een verscheidenheid van oorlogs
materiaal werd in de ruimen ge
laden en Shermantanks als dekla
ding aan boord geplaatst.
Het konvooi, waarvan de „Zaan
dam" deel uit maakte, bestond uit
koopvaardijschepen en werd be
schermd door vijf jagers en fre
gatten; de bestemming was Suez.
Gedurende deze reis had de
„Zaandam" met ernstige machine-
schade te kampen. Van bakboord
hoofdmotor brak namelijk een
zuigerstang en gedurende een peri
ode van ongeveer twaalf uur moest
op stuurboordmotor verder geva
ren worden.
Ondanks dat, wist het snelle schip
nog een vaart van 14,5 knoop te
behouden, wat voldoende was om
het konvooi bij te houden.
Gedurende dit halve etmaal wer
den van de betreffende cilinder de
drijfstang met kruishoofd en kruk-
penmetalen gedemonteerd.
De bakboordmotor kon nu, zij het
met slechts vijf cilinders, weer bij
gezet worden, zodat de snelheid
van het schip op 15 a 16 mijl ge
bracht werd.
Na lossing in Suez liep men op de
terugreis naar New York onder
andere Kaapstad aan, waar beman
ningen en „gun crews" van getor-
