Oester
de koning der mosselen
MARJA DE BRUIN:
1. Oesterputten
2 en 3. Hartschelp en grote strand
schelp, twee soorten die wel ge-
gebruikt worden om oesters op uit
te zaaien.
4. Oester.
3. Oesterschelp van binnen.
6. De onderste schelp, waarmee de
oester vastzit, op stenen, is plat.
7 en S. Zeewolf en zeester, twee
vijanden van de oester.
9- Oesterbroed op een gekalkte pan.
10. Muiltje of slipper, een vijand van
de oester.
11. Een torentje van muiltjes. De on
derste zijn de oudste en al wijf
jes geworden. De bovenste zijn
nog mannetjes.
Je weet natuurlijk wel, dat veel men
sen dol zijn op oesters en dan zijn er
nooit genoegWat doen de mensen
nu, als er van iets dat ze héél lekker
vinden, niet genoeg is?... Dan gaan
ze dat kweken
De kwekers huren een stuk water,
waar niemand mag vissen. Daar bren
gen ze een groot aantal oesters heen.
In het voorjaar krijgen de moeder
oesters larven! Deze larven drijven de
eerste dagen gewoon in het water
rond. Na een dag of tien willen ze
zich vasthechten op een schoon en
hard voorwerp om daar als echte oes
ter uit te groeien. Nu zijn er in zee
wel genoeg harde voorwerpen, zul je
denken, waar de larven zich op zou
den kunnen hechten! Maar alles wat
een tijdje in zee gelegen heeft, wordt
glibberig door het slib, dat zich erop
verzameld. Daar kan de larf zich niet
op vastzetten. Daarom zorgen de kwe
kers ervoor, dat een groot aantal
schone en harde voorwerpen in het
water komen als de tijd daarvoor is
aangekomen. Ze gebruikten hier wel
dakpannen voor, die met kalk werden
bestreken. Deze dakpannen moesten
steeds schoongemaakt worden en tegen
de tijd dat de oester volwassen was ge
worden, moest deze van de dakpan af
gestoken worden. Dit bracht veel
werk met zich mee! En je kunt toch
moeilijk een oester verzenden boven
op een dakpan
Daarom zijn de kwekers ertoe overge
gaan in plaats van dakpannen, schelpen
in het water te strooien, waar de oes
terlarven zich graag op schijnen vast
te zetten. Die schelpen zijn veel klei
ner en kunnen aan de oester blijven
zitten. Meestal worden hiervoor mos
selschelpen gebruikt en als je goed
kijkt, kun je aan de oesterschelp soms
een klein stukje van die mosselschelp
zien zittenEigenlijk is de oester een
soort mossel. Er zijn namelijk wel zes
duizend soorten mosselen en daar is
de oester er één van!
Ieder jaar worden de oesters opgevist
en nagekeken. De kweekvijvers wor
den dan tegelijkertijd schoongemaakt
en alles wat de oester kan schaden.
wordt eruit gehaald. Het duurt drie
tot vijf jaar voor een oester geschikt is
om gegeten te worden
Nu is het niet altijd mogelijk die oes
ters direct te verzenden. Daarom wor
den ze zolang béwaard in oesterputten.
Dat zijn stukken water met een muur
tje eromheen. Iedere kweker heeft een
eigen put. Het water in deze putten
moet geregeld ververst worden, anders
gaan de oesters dood of ze worden
ziek. En dat mag niet, want ze wor
den immers levend gegetenHeel veel
oesterputten komen voor in Zeeland
en vooral in Ierseke! De dieren wor
den in grote kisten verpakt door het
hele land en zelfs wel naar het buiten
land verzonden. De beste soorten
wegen wel 55 tot 65 gram per stuk!
Maar ze worden meestal per gewicht
van duizend stuks verkocht en hoe
zwaarder ze zijn, des te meer nullen
komen er op het etiket. We hebben
royale (kleine oesters): 1, 2, 3; en dan
imperiale oplopend in grootte en ge
wicht: 0 - 00 - 000 - 0000 - 00000 -
000000.
Het is eens gebeurd, dat in zo'n oes
terput zeesterren waren terechtgeko
men En weet je wat dit betekent voor
de kweker? Die zeester zuigt de oester
uit! Je begrijpt dat die kweker kwaad
wasEn weet je wat hij deed Met een
schop gewapend ging hij alle zeester
ren stukhakken! Ziezo, dacht hij, nu
kunnen ze lekker mijn oesters niet meer
opetenMaar wat gebeurde er nu Er
kwamen net zoveel zeesterren terug als
hij stukken gemaakt had, want uit
ieder stuk groeide een hele nieuwe
zeester! Nu was de schade nog veel
groterMaar ook die kweker is door
schade wijs geworden.
Tegenwoordig worden de zeesterren
in hun geheel gevangen met een net.
Ze worden dan gedroogd en gemalen
en als ochtendvoer voor de kippen ge
bruikt Want zeesterren bevatten veel
kalk en eiwit, wat natuurlijk goed is
voor kippen die veel eieren moeten
leggen. Als jullie nu een eitje eet, moet
je er maar bij denken, dat het voor
een groot deel uit zeesterren bestaat!
2b
